Video: Hướng dẫn sử dụng thuốc hạ sốt
“Sốt nhẹ” có nghĩa là nhiệt độ cơ thể hơi cao hơn so với bình thường - từ 37,5°C và 38,3°C - và kéo dài hơn 24 giờ. Sốt dai dẳng (mạn tính) thường được định nghĩa là những cơn sốt kéo dài hơn 10 đến 14 ngày.
Sốt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng hầu hết các trường hợp sốt nhẹ đều không có gì đáng lo ngại. Thông thường, nhiệt độ cơ thể tăng lên là phản ứng bình thường đối với tình trạng nhiễm trùng, như cảm lạnh hoặc cúm. Nhưng có nhiều nguyên nhân khác ít phổ biến hơn gây ra sốt nhẹ kéo dài mà chỉ bác sĩ mới có khả năng chẩn đoán được.
Khi nào khám bác sĩ
Nếu chỉ có triệu chứng sốt, nhiều khi không phải gọi đến bác sĩ. Tuy nhiên, có một số tình huống mà bạn nên tìm đến sự tư vấn y tế, đặc biệt nếu cơn sốt kéo dài hơn một vài ngày. Sự xuất hiện của một cơn sốt có thể có những ý nghĩa khác nhau đối với người lớn, trẻ sơ sinh và trẻ em.
Người lớn
Đối với người lớn, sốt thường không phải là nguyên nhân đáng lo ngại trừ khi nó lên trên 103°F (39,4°C). Bạn nên đi khám nếu sốt cao trên mức này hoặc kéo dài trên 3 ngày.
Bạn nên khám bác sĩ ngay lập tức nếu có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào sau đây kèm theo sốt:
- Phát ban hình thái bất thường, tiến triển nhanh
- Bồn chồn
- Nôn kéo dài
- Co giật
- Đau khi đi tiểu
- Cứng cổ
- Nhức đầu dữ dội
- Sưng họng
- Yếu cơ
- Khó thở
- Ảo giác
Trẻ sơ sinh
Đối với trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi, ngay cả khi nhiệt độ cao hơn một chút so với bình thường cũng có nghĩa là bị nhiễm trùng nặng.
Gọi cho bác sĩ nhi khoa khi trẻ bị sốt nhẹ và có vẻ cáu kỉnh, lờ đờ, khó chịu hoặc bị tiêu chảy, cảm lạnh, ho. Trong trường hợp không có các triệu chứng khác, bạn cũng nên đi khám nếu sốt kéo dài liên tục trên ba ngày.
Trẻ nhỏ
Nếu con bạn vẫn tiếp xúc bằng mắt với bạn, uống nước và chơi đùa, thì triệu chứng sốt nhẹ không quá đáng lo ngại. Nhưng bạn vẫn nên đến gặp bác sĩ nếu cơn sốt nhẹ kéo dài hơn ba ngày.
Đồng thời gọi cho bác sĩ nhi khoa nếu trẻ:
- Cáu kỉnh hoặc tỏ ra rất khó chịu
- Giao tiếp với bạn bằng mắt kém
- Nôn mửa liên tục
- Tiêu chảy nặng
- Bị sốt sau khi ngồi trên xe hơi nóng
Nguyên nhân nào gây ra tình trạng sốt nhẹ dai dẳng?
Nhiễm virus, giống như cảm lạnh thông thường, là nguyên nhân phổ biến nhất của sốt nhẹ dai dẳng, nhưng có những nguyên nhân khác ít phổ biến hơn cần xem xét.
Nhiễm trùng đường hô hấp
Cơ thể bạn tăng nhiệt độ một cách tự nhiên để giúp tiêu diệt vi khuẩn hoặc virus gây nhiễm trùng. Cảm lạnh hoặc cúm là do virus gây ra. Đặc biệt, cảm lạnh có thể gây sốt nhẹ kéo dài hơn vài ngày.
Các triệu chứng khác của cảm lạnh bao gồm:
- Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi
- Viêm họng
- Hắt xì
- Ho
- Mệt mỏi
- Chán ăn
Viêm phổi do virus và viêm phế quản là hai loại nhiễm trùng đường hô hấp khác cũng có khả năng gây sốt nhẹ. Cùng với sốt, ớn lạnh và đau họng, viêm phổi và viêm phế quản kèm theo ho kéo dài trong nhiều tuần.
Ở trẻ em, tình trạng nhiễm virus liên tiếp là điều phổ biến. Điều này khiến cơn sốt kéo dài hơn bình thường.
Điều trị nhiễm virus bao gồm việc nghỉ ngơi và truyền nước cho đến khi cơ thể xử lý được tình trạng nhiễm trùng. Bạn có thể dùng acetaminophen để hạ sốt nếu các triệu chứng khiến bạn thực sự khó chịu. Những cơn sốt đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể chống lại một số bệnh nhiễm trùng. Vì vậy, đôi khi tốt nhất là bạn nên đợi nó tự khỏi.
Nếu tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng hơn, bác sĩ cần kê đơn thuốc kháng sinh, thuốc kháng virus hoặc các loại thuốc khác để giúp hỗ trợ điều trị.
Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTIs)
Sốt dai dẳng có khả năng là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu thể ẩn ở cả trẻ em và người lớn. Nhiễm trùng đường tiểu là do vi khuẩn. Các triệu chứng khác bao gồm đau và rát khi đi tiểu, đi tiểu thường xuyên và nước tiểu có máu hoặc sẫm màu.
Bác sĩ sẽ yêu cầu kiểm tra nước tiểu dưới kính hiển vi để chẩn đoán nhiễm trùng tiết niệu nếu cần. Điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Thuốc
Sốt nhẹ có thể sau khi bắt đầu dùng một loại thuốc mới từ 7-10 ngày. Tình trạng này đôi khi được gọi là sốt do thuốc.
Thuốc liên quan đến sốt nhẹ bao gồm:
- Kháng sinh beta-lactam, chẳng hạn như cephalosporin và penicillin
- Quinidine
- Procainamide
- Methyldopa
- Phenytoin
- Carbamazepine
Nếu cơn sốt liên quan đến thuốc, bác sĩ sẽ cân nhắc điều chỉnh liều lượng hoặc thay thế một loại thuốc khác. Sốt sẽ biến mất sau khi ngừng thuốc.
Mọc răng (trẻ sơ sinh)
Quá trình mọc răng thường xảy ra trong khoảng thời gian từ 4 đến 7 tháng tuổi. Việc mọc răng đôi khi khiến trẻ hơi khó chịu, quấy khóc và sốt nhẹ. Nếu sốt cao hơn 101°F (38,3oC), có thể không phải do trẻ mọc răng và bạn nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ.
Căng thẳng
Căng thẳng kéo dài có nguy cơ gây sốt dai dẳng. Đây được gọi là một cơn sốt do tâm lý. Sốt tâm lý thường gặp nhất ở phụ nữ trẻ và những người mắc các bệnh thường nặng hơn khi căng thẳng, chẳng hạn như hội chứng mệt mỏi mạn tính và đau cơ xơ hóa.
Thuốc giảm sốt như acetaminophen không thực sự có tác dụng trong trường hợp này. Thay vào đó, thuốc chống lo âu là liệu pháp được sử dụng để điều trị cơn sốt do tâm lý.
Bệnh lao
Bệnh lao (TB) là một bệnh truyền nhiễm do một loại vi khuẩn có tên là khoa học là Mycobacterium tuberculosis gây ra. Mặc dù bệnh lao phổ biến hơn ở các nước đang phát triển, hàng nghìn trường hợp được báo cáo ở Hoa Kỳ mỗi năm.
Vi khuẩn có khả năng không hoạt động trong cơ thể nhiều năm và không gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, khi hệ thống miễn dịch của bị suy yếu, bệnh lao bắt đầu hoạt động.
Các triệu chứng của bệnh lao đang hoạt động bao gồm:
- Ho ra máu hoặc có đờm
- Đau đi kèm vớ ho
- Mệt mỏi không rõ nguyên nhân
- Đổ mồ hôi đêm
Bệnh lao gây sốt dai dẳng, nhẹ, đặc biệt là vào ban đêm và đổ mồ hôi ban đêm.
Bác sĩ có thể sử dụng một xét nghiệm gọi là xét nghiệm dẫn xuất protein tinh khiết trên da (PPD) hay xét nghiệm Tuberculin để xác định xem liệu bạn có bị nhiễm vi khuẩn lao hay không. Những người được chẩn đoán mắc bệnh lao đang hoạt động phải dùng một số loại thuốc từ 6 đến 9 tháng để chữa khỏi hoàn toàn.
Bệnh tự miễn
Nhiệt độ cơ thể tăng cao ở một số người mắc bệnh tự miễn mạn tính, chẳng hạn như xơ cứng rải rác (MS)và viêm khớp dạng thấp (RA).
Trong một nghiên cứu, các tác giả cho biết, nhóm đối tượng mắc một thể của MS gọi là MS tái phát có phàn nàn về sự mệt mỏi cũng như sốt nhẹ.
Sốt nhẹ là một triệu chứng phổ biến của RA và được cho là do viêm khớp.
Chẩn đoán RA và MS cần nhiều thời gian và yêu cầu nhiều xét nghiệm và công cụ chẩn đoán trong phòng thí nghiệm. Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh RA hoặc MS, trước tiên bác sĩ sẽ muốn loại trừ một bệnh nhiễm trùng do virus hoặc vi khuẩn khác là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra cơn sốt,
Trong trường hợp sốt liên quan đến RA hoặc MS, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên uống nhiều nước, mặc quần áo thoáng rộng và dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) hoặc acetaminophen cho đến khi hết sốt.
Các vấn đề về tuyến giáp
Viêm tuyến giáp bán cấp là tình trạng tuyến giáp bị viêm. Nó có nguy cơ gây sốt nhẹ trong một số trường hợp. Bệnh có thể do nhiễm trùng, bức xạ, chấn thương, tình trạng tự miễn dịch hoặc thuốc.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Đau cơ
- Mệt mỏi
- Đau gần vị trí tuyến giáp
- Đau cổ thường xuyên lên đến tai
Bác sĩ chẩn đoán viêm tuyến giáp bằng cách khám cổ và xét nghiệm máu để đo nồng độ hormone tuyến giáp.
Ung thư
Một số bệnh ung thư - đặc biệt là u lympho và bệnh bạch cầu - có khả năng gây ra sốt nhẹ kéo dài và không rõ nguyên nhân. Hãy nhớ rằng chẩn đoán ung thư là rất hiếm và sốt là một triệu chứng không đặc hiệu của ung thư. Sốt dai dẳng thường không có nghĩa là bạn bị ung thư, nhưng nó có thể cảnh báo bác sĩ để thực hiện một số xét nghiệm nhất định.
Các triệu chứng phổ biến khác của bệnh bạch cầu hoặc u lympho bao gồm:
- Mệt mỏi kéo dài
- Đau xương khớp
- Hạch bạch huyết quá sản
- Đau đầu
- Giảm cân không rõ nguyên nhân
- Đổ mồ hôi đêm
- Yếu mệt
- Khó thở
- Ăn không ngon
Tùy thuộc vào loại và giai đoạn của ung thư, bác sĩ đề nghị kết hợp hóa trị, xạ trị, phẫu thuật hoặc các phương pháp điều trị khác.
Điều trị sốt nhẹ dai dẳng
Các cơn sốt thường sẽ tự khỏi. Thuốc không kê đơn (OTC) giúp hạ sốt, nhưng đôi khi tốt hơn là hạ sốt bằng cách bù đủ nước và nghỉ ngơi.
Nếu quyết định dùng thuốc OTC, bạn có thể chọn giữa acetaminophen và thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen, aspirin và naproxen.
Đối với trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi, hãy gọi cho bác sĩ trước khi cho trẻ dùng bất kỳ loại thuốc nào.
Đối với trẻ em, acetaminophen và ibuprofen khá an toàn để hạ sốt. Không dùng aspirin cho trẻ em dưới 12 tuổi đang hồi phục sau các triệu chứng giống cúm vì điều này có nguy cơ gây ra hội chứng Reye – một hội chứng nguy hiểm.
Nếu con bạn dưới 12 tuổi, hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi cho trẻ dùng naproxen.
Đối với thanh thiếu niên và người lớn, acetaminophen, ibuprofen, naproxen và aspirin thường an toàn khi sử dụng theo hướng dẫn trên nhãn.
Tiên lượng
Hầu hết các cơn sốt nhẹ không có gì đáng lo ngại.
Tuy nhiên, bạn nên gọi cho bác sĩ nếu bạn đã bị sốt hơn ba ngày liên tục hoặc cơn sốt kèm theo các triệu chứng khó chịu như nôn mửa, đau ngực, phát ban, sưng họng hoặc cứng cổ.
Thật khó để biết khi nào bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ đối với sốt ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ. Nói chung, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu con bạn dưới ba tháng tuổi và bị sốt. Nếu con bạn lớn hơn, bạn không cần phải đi khám bác sĩ trừ khi sốt cao trên 102°F (38,9°C) hoặc kéo dài liên tục hơn 3 ngày.
Tiếp tục theo dõi nhiệt độ của con trong suốt cả ngày. Nhiệt độ trực tràng thường là chính xác nhất. Xin ý kiến bác sĩ nhi khoa nếu bạn không chắc chắn phải làm gì.
Xem thêm: