Corticosteroid là gì?
Corticosteroid là những loại thuốc có tác dụng chống viêm nhanh. Các steroid nhân tạo này hoạt động giống như hormone cortisol (hormone do tuyến thượng thận tiết ra). Cortisol giúp giữ vững hệ thống miễn dịch bằng cách tạo ra các chất chống viêm. Thuốc corticosteroid, như prednisone, hoạt động theo cơ chế tương tự. Chúng làm chậm hoặc ngừng các quá trình của hệ thống miễn dịch gây viêm.
Điều trị Corticosteroid như thế nào?
Corticosteroid giúp điều trị các tình trạng gây kích ứng ,sưng tấy, viêm. Chúng có thể làm giảm các triệu chứng của:
- Viêm khớp dạng thấp
- Bệnh hen suyễn
- Rối loạn phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
- Lupus và các bệnh rối loạn tự miễn dịch khác
- Đa xơ cứng
- Phát ban và các tình trạng da như bệnh chàm (eczema)
Ngoài ra Corticosteroid được sử dụng trong một thời gian ngắn để điều trị các phản ứng dị ứng, chẳng hạn như phát ban do nhiễm độc nặng.
Corticosteroid sử dụng bằng cách nào?
Có nhiều dạng corticosteroid khác nhau. Tùy thuộc vào từng tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định loại nào phù hợp nhất . Các dạng thuốc bao gồm:
- Thuốc viên hoặc chất lỏng
- Dạng hít
- Dạng xịt
- Dạng tiêm
- Dạng kem bôi
- Dạng truyền tĩnh mạch (IV)
Tác dụng phụ của Corticosteroid
Tác dụng không mong muốn của thuốc phụ thuộc vào liều lượng và thời gian dùng thuốc. Sử dụng trong thời gian ngắn có thể gây tăng cân, phù mặt, buồn nôn, nôn, thay đổi tâm trạng và khó ngủ. Ngoài ra cũng có thể bị mỏng da, nổi mụn, mọc tóc bất thường, lượng đường trong máu và huyết áp tăng. Bởi vì corticosteroid làm suy giảm hệ thống miễn dịch, nên sử dụng thuốc sẽ dễ bị nhiễm trùng hơn.
Những ảnh hưởng khi sử dụng Corticosteroid lâu dài
Video LẠM DỤNG CORTICOID, HẬU QUẢ KHÔN LƯỜNG
Dùng corticosteroid liều cao trong thời gian dài có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như xương giòn, dễ gãy (loãng xương), chậm phát triển ở trẻ em, thậm chí có thể xuất hiện cả tình trạng đe dọa tính mạng như suy tuyến thượng thận. Ngoài ra còn có tác dụng phụ khác là yếu cơ, các vấn đề về mắt (bao gồm cả đục thủy tinh thể) và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn.
Steroid đồng hóa được sử dụng để làm gì?
Steroid đồng hóa là dạng testosterone tổng hợp, testosterone là một loại hormone sinh dục nam giúp phát triển các khối cơ. Bác sĩ có thể chỉ định steroid đồng hóa một cách hợp pháp nếu bệnh nhân thiếu testosterone, chẳng hạn như trường hợp một nam thiếu niên dậy thì muộn. Các bác sĩ cũng kê đơn chúng cho những người đàn ông có testosterone thấp và những người bị mất khối lượng cơ vì ung thư, AIDS và các tình trạng sức khỏe khác. Các loại kem bôi, miếng dán, thuốc tiêm là phổ biến nhất. Ngoài ra còn có dạng hít vào mũi.
Lạm dụng Steroid đồng hóa
Tác dụng tăng cường hiệu suất và cơ bắp đã dẫn đến việc lạm dụng thuốc một cách phổ biến. Những người lạm dụng có xu hướng sử dụng liều lượng cực cao. Một số dùng gấp 100 lần liều lượng được quy định hợp pháp trong điều trị.
Tác dụng phụ của Steroid đồng hóa
Các steroid này có thể gây ra mụn trứng cá nặng và tăng giữ nước. Sử dụng lâu dài có thể khiến cơ thể ngừng sản xuất testosterone. Ở nam giới, điều này gây ra tinh hoàn nhỏ hơn, làm giảm số lượng tinh trùng, vô sinh và phát triển vú ( chứng ngực to). Ở nữ giới có thể bị hói đầu kiểu nam giới, mọc nhiều lông trên mặt, chu kỳ king nguyệt thay đổi hoặc vô kinh, giọng nói trầm hơn. Thanh thiếu niên sử dụng Steroid đồng hóa có thể làm chậm sự phát triển xương và chiều cao. Liều cao có thể dẫn đến thay đổi tâm trạng cực độ, tức giận và hung hăng được gọi là "cơn thịnh nộ roid".
Ảnh hưởng khi sử dụng Steroid đồng hóa kéo dài
Sử dụng Steroid đồng hóa kéo dài, đặc biệt là liều cao, có thể gây hại cho gan, thận và tim. Tình trạng tái hấp thu nước nghiêm trọng có thể gây sưng tim và suy tim. Những loại thuốc này cũng có thể làm tăng cholesterol "xấu" LDL, khiến bạn tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ ở mọi lứa tuổi.
Làm thế nào để ngừng dùng Steroid?
Không nên dừng thuốc một cách đột ngột. Vì điều đó có thể gây ra sự thay đổi tâm trạng, mệt mỏi, bồn chồn, đau nhức cơ bắp , trầm cảm. và làm giảm ham muốn tình dục. Nếu đang dùng steroid để điều trị bệnh, những triệu chứng đó cũng có thể tát phát nếu ngừng thuốc. Cách ngừng sử dụng đúng đắn nhất là giảm liều từ từ. ác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể quá trình giảm liều, và do đó các triệu chứng cũng sẽ ít nghiêm trọng hơn.
Xem thêm: