Các sản phẩm không kê đơn điều trị mụn trứng cá
Xà phòng và nước: Rửa mặt nhẹ nhàng bằng xà phòng và nước không quá hai lần một ngày có thể giúp giảm mụn trứng cá. Tuy nhiên, điều này không làm sạch mụn đã xuất hiện. Không nên chà mạnh tay vì có thể làm tổn thương và gây ra các vấn đề về da khác.
Rửa mặt hàng ngày điều trị mụn trứng cá (Nguồn ảnh: https://beautyhealthtips.in)
Sữa rửa mặt: Có rất nhiều loại sữa rửa mặt và xà phòng được quảng cáo để điều trị mụn trứng cá. Chúng thường chứa benzoyl peroxide, axit glycolic, axit salicylic hoặc lưu huỳnh.
Benzoyl peroxide: Đối với mụn trứng cá nhẹ, bạn có thể thử điều trị bằng thuốc không kê đơn có chứa benzoyl peroxide. Hợp chất này hoạt động bằng cách tiêu diệt các vi khuẩn liên quan đến mụn trứng cá. Nó thường mất ít nhất bốn tuần để phát huy tác dụng và phải sử dụng liên tục để ngăn ngừa mụn tái phát. Giống như nhiều sản phẩm không kê đơn và kê đơn, nó không ảnh hưởng đến tiết bã nhờn hoặc tế bào nang lông trên da và khi bạn ngừng sử dụng, mụn sẽ quay trở lại. Các sản phẩm có sẵn ở nhiều dạng: kem, sữa tắm, sữa rửa mặt, bọt, miếng rửa mặt và gel. Benzoyl peroxide có thể gây khô da và còn có thể tẩy trắng vải, vì vậy hãy cẩn thận khi sử dụng. Có thể mặc áo phông cũ đi ngủ nếu bạn thoa lên lưng hoặc ngực qua đêm.
Các sản phẩm không kê đơn hỗ trợ điều trị mụn trứng cá (Nguồn ảnh: https://hudabeauty.com)Axit salicylic: có tác dụng trên da giúp điều chỉnh sự bong của tế bào bề mặt. Đối với mụn trứng cá nhẹ, axit salicylic giúp làm thông thoáng lỗ chân lông, giải quyết và ngăn ngừa các tổn thương hình thành do mụn. Nó không có bất kỳ tác động nào đến sản xuất chất nhờn và vi khuẩn. Sản phẩm phải được sử dụng liên tục giống như benzoyl peroxide, vì tác dụng của nó sẽ dừng lại khi bạn ngừng sử dụng. Axit salicylic có trong các sản phẩm trị mụn dưới dạng kem dưỡng, kem và mặt nạ.
Lưu huỳnh: Kết hợp với các chất khác như cồn, natri sulfacetamide (thuốc kê đơn) và axit salicylic, lưu huỳnh là thành phần của nhiều loại thuốc trị mụn không kê đơn. Nó thường không được sử dụng bởi có mùi khó chịu và làm đổi màu da tạm thời. Lưu huỳnh giúp ngăn chặn lỗ chân lông bị tắc nghẽn và ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Nhưng nó chỉ có tác dụng bổ trợ trong hầu hết các trường hợp.
Gel hoặc kem retinol tại chỗ: Retinol có tác dụng ngăn mụn không có khả năng hình thành. Nó tác động đến sự phát triển của các tế bào, làm tăng tái tạo tế bào, giúp thông thoáng lỗ chân lông. Khi sử dụng Retinol giai đoạn đầu mụn mủ có thể trầm trọng hơn trước khi thuyên giảm, vì nó sẽ tác dụng lên những mụn đã bắt đầu hình thành bên dưới da của bạn. Nó phải được sử dụng liên tục và có thể mất 8-12 tuần để có kết quả. Differin Gel là retinoid dạng bôi tại chỗ duy nhất được phê duyệt như một phương pháp điều trị mụn trứng cá không kê đơn.
Cồn và axeton: Cồn là một chất kháng khuẩn nhẹ và axeton có thể loại bỏ dầu trên bề mặt da. Những chất này được kết hợp trong một số loại thuốc trị mụn không kê đơn. Tuy nhiên chúng thường làm khô da, ít hoặc không có tác dụng đối với mụn trứng cá và thường không được các bác sĩ da liễu khuyên dùng.
Sản phẩm thảo dược tự nhiên cải thiện tình trạng mụn (Nguồn ảnh: https://www.verywellhealth.com)Thuốc thảo dược và các sản phẩm tự nhiên: Có rất nhiều sản phẩm thảo dược tự nhiên được bán trên thị trường để điều trị hoặc ngăn ngừa mụn trứng cá. Hiệu quả của những sản phẩm này chưa được chứng minh và chúng không có khả năng mang lại nhiều lợi ích.
Lưu ý: Khi mụn bọc có mủ đã sẵn sàng vỡ ra, hãy chườm khăn nóng trong vài phút để kích thích quá trình vỡ tự nhiên. Các mụn bị viêm chỉ nên được điều dưỡng hoặc bác sĩ mở bằng dụng cụ phẫu thuật và thực hiện sát trùng. Tự nặn mụn có thể dẫn đến viêm thêm và có thể để lại sẹo vĩnh viễn.
Các thuốc điều trị mụn trứng cá kê đơn
Thuốc kháng sinh diệt vi khuẩn gây mụn và giảm viêm, giảm tình trạng mụn.(Nguồn ảnh: https://theconversation.com)
Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh có thể được sử dụng ngoài da (tại chỗ) hoặc uống (toàn thân). Thuốc kháng sinh tác dụng bằng cách diệt vi khuẩn gây mụn và giảm viêm từ đó làm sạch da. Một số sản phẩm bôi ngoài da có sẵn ở dạng gel, dung dịch, mặt nạ, bọt và kem dưỡng. Kháng sinh bôi ngoài da hạn chế về khả năng thâm nhập vào da và làm sạch mụn ở sâu, ngược lại kháng sinh toàn thân lưu thông khắp cơ thể và đi vào tuyến bã nhờn. Tuy nhiên, sử dụng kháng sinh toàn thân thường gây ra nhiều tác dụng phụ hơn thuốc bôi. Vì vậy, chúng thường được sử dụng cho các loại mụn trứng cá nặng. Thông thường, thuốc kháng sinh tại chỗ không được khuyến cáo sử dụng đơn lẻ để điều trị mụn trứng cá, vì có thể làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh của vi khuẩn trên da. Tuy nhiên, kết hợp benzoyl peroxide với một loại kháng sinh tại chỗ có thể làm giảm nguy cơ kháng thuốc kháng sinh.
Clindamycin tại chỗ (Cleocin T, Clinda-Derm) và erythromycin (Akne-Mycin, ATS, Erycette, Erygel, Ilotycin) là những thuốc kháng sinh có hiệu quả trên một số vi khuẩn và còn tác dụng chống viêm. Chúng phải luôn được kết hợp với benzoyl peroxide hoặc retinoid tại chỗ bôi trực tiếp lên da. Erythromycin đường uống cũng có sẵn, nhưng bạn có thể trở nên kháng với loại thuốc này và gây hạn chế tác dụng của nó.
Các loại kháng sinh chống viêm đường uống khác thường được sử dụng là doxycycline, minocycline và tetracycline, đều khá hiệu quả trong nhiều trường hợp bị mụn trứng cá.
Thuốc kháng sinh không giải quyết được các yếu tố gây mụn khác và có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để loại bỏ nó. Thuốc kháng sinh thường được kết hợp với các thuốc khác để làm thông thoáng lỗ chân lông. Nhiều loại thuốc kháng sinh uống trị mụn trứng cá không nên sử dụng trong thời kỳ mang thai.
Retinoids hoặc dẫn xuất vitamin A: Các loại thuốc này có sẵn dưới dạng bôi hoặc uống. Retinoids tại chỗ điều trị mụn trứng cá từ trung bình đến nặng bằng cách tác động lên tái tạo da và làm bong các tế bào. Chúng có thể sử dụng kết hợp với các sản phẩm trị mụn khác, như benzoyl peroxide và thuốc kháng sinh uống. Retinoids tại chỗ không có những tác dụng phụ nghiêm trọng như retinoids uống. Tuy nhiên, chúng được khuyến cáo không sử dụng cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Các tác dụng phụ của retinoids tại chỗ bao gồm mẩn đỏ, khô và ngứa da.
Đối với mụn trứng cá nặng dạng nang, isotretinoin (Absorica, Accutane, Amnesteem, Claravis, Sotret, Zenatane) là liệu pháp hiệu quả nhất. Đây là loại thuốc duy nhất tác động vào cả 3 nguyên nhân gây ra mụn. Nó thậm chí có thể làm sạch mụn trứng cá nặng mà không phản ứng với các phương pháp điều trị khác. Tuy nhiên, sản phẩm có thể gây tác dụng phụ. Thuốc có thể gây dị tật bẩm sinh nghiêm trọng và chống chỉ định với phụ nữ đang mang thai hoặc không sử dụng biện pháp tránh thai. Ngoài ra cũng không nên dùng với phụ nữ đang cho con bú. Một số nghiên cứu cho thấy việc sử dụng nó có liên quan đến tăng nguy cơ trầm cảm, tự tử và bệnh viêm ruột. Bạn cần được bác sĩ tư vấn kĩ về những nguy cơ và tác dụng phụ của thuốc này.
Các tác dụng phụ khác là khô da và môi, đau cơ khớp, nhức đầu, tăng cholesterol máu, tăng men gan, giảm thị lực ban đêm, và hiếm khi còn gây rụng tóc tạm thời. Đối với hầu hết người dùng, các tác dụng phụ thường nhẹ có thể chấp nhận được và không phải là lý do để ngừng điều trị trước khi sạch mụn.
Các sản phẩm chứa retinoid (Nguồn ảnh: https://girlandglam.com)Axit azelaic: Một loại thuốc bôi khác là axit azelaic, có dạng gel, kem hoặc bọt, có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm. Nó thường được sử dụng để điều trị tình trạng gọi là bệnh ửng đỏ của da, nhưng nó có thể giúp giảm mụn trứng cá nhẹ.
Dapsone: là một loại gel bôi tại chỗ có tác dụng kháng khuẩn và chống viêm.
Thuốc tránh thai: Thuốc tránh thai có chứa nội tiết tố nữ hoạt động bằng cách chống lại tác động của nội tiết tố nam (chẳng hạn như testosterone) lên tuyến bã nhờn, chỉ sử dụng ở nữ giới. Lợi ích tối đa của thuốc tránh thai lên mụn trứng cá khi sử dụng trong ba đến bốn tháng. Các tác dụng phụ bao gồm buồn nôn, căng tức vú và tăng nguy cơ hình thành huyết khối trong lòng mạch.
Spironolactone (Aldactone): là một loại thuốc uống có thể ức chế hoạt động của các hormone cơ thể lên các tuyến bã nhờn của da. Thuốc này không được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận cho điều trị mụn trứng cá, nhưng đặc biệt hữu ích với những phụ nữ bị mụn trứng cá nặng vào thời gian hành kinh và mãn kinh.
Clascoterone (Winlevi): là một phương pháp điều trị tại chỗ mới được phê duyệt đối với mụn trứng cá từ trung bình đến nặng, được coi là một giải pháp thay thế cho spironolactone. Thuốc tác động lên các hormone gây ra mụn trứng cá. Cơ chế hoạt động của thuốc vẫn chưa được hiểu rõ nhưng đã được phát hiện làm giảm mụn trứng cá ở cả nam và nữ trên 12 tuổi.
Một loại thuốc phổ biến khác mà bác sĩ có thể chỉ định là triamcinolone, một loại dung dịch corticosteroid được tiêm trực tiếp vào vùng mụn.
Cảnh giác với một số phương pháp điều trị mụn trứng cá
Bệnh nhân dùng thuốc trị mụn nên cảnh giác với tác dụng phụ và tương tác có thể xảy ra với các loại thuốc và thảo dược.
Retinoids và benzoyl peroxide bôi tại chỗ có thể khiến da ửng đỏ, khô và nhạy cảm với ánh nắng.
Thuốc kháng sinh uống có thể gây nhạy cảm với ánh sáng và khó chịu ở dạ dày.
Benzoyl peroxide có thể ức chế tác dụng của một số loại retinoid bôi ngoài da, vì vậy không bao giờ bôi chúng vào cùng một thời điểm.
Uống thuốc kháng sinh kéo dài hơn một vài tuần có thể khiến phụ nữ tăng nguy cơ nhiễm nấm âm đạo.
Một số sản phẩm trị mụn không kê đơn có thể gây ra các phản ứng dị ứng hoặc kích ứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng. Đến cơ sở y tế khẩn cấp nếu bạn có các triệu chứng như co thắt cổ họng, khó thở, xỉu hoặc sưng mặt, lưỡi. Ngoài ra ngừng sử dụng sản phẩm nếu bạn bị nổi mề đay hoặc ngứa. Các triệu chứng có thể xuất hiện bất cứ nơi nào từ vài phút đến một ngày hoặc lâu hơn sau khi sử dụng.
Điều trị sẹo do mụn trứng cá
Điều trị sẹo trứng cá (Nguồn ảnh: https://www.grape-track.org)Một số người trưởng thành bị sẹo do mụn trứng cá. Một số phương pháp phẫu thuật xâm lấn ít có thể cải thiện sẹo. Các phương pháp khác bao gồm mài mòn da, sử dụng laser, và thay da bằng hóa chất. Các phương pháp này loại bỏ bề mặt sẹo và bộc lộ các lớp da nhẵn. Bác sĩ da liễu cũng có thể sử dụng những liệu pháp sau:
Lăn kim vi điểm giúp kích thích collagen và làm giảm bớt sẹo.
Bóc tách đáy sẹo: sử dụng một đầu kim tác động vào đáy vết sẹo để phá vỡ chúng, sau đó tiêm chất làm đầy để làm phẳng chúng với bề mặt da xung quanh.
Các bác sĩ da liễu có thể sử dụng nhiều chất thay da sinh học nông như axit glycolic hoặc axit salicylic để làm bong mụn đầu trắng, mụn đầu đen và giảm mụn mủ.
Mài da vi điểm có ít tác dụng với mụn trứng cá, nhưng có hiệu quả khi kết hợp với laser. Trước khi điều trị với bất kỳ phương pháp nào, điều quan trọng là phải được các bác sĩ tư vấn về quy trình, các biện pháp phòng ngừa và các tác dụng không mong muốn có thể có.
Làm thế nào bạn có thể ngăn ngừa mụn trứng cá?
Chăm sóc da cẩn thận giúp phòng ngừa mụn (Nguồn ảnh: https://www.ndtv.com)Có sự liên quan của mụn trứng cá với dao động nồng độ hormone, yếu tố di truyền. Nhiều bác sĩ tin rằng không có cách nào để ngăn ngừa nó. Có một thực tế là không phải vệ sinh hay chế độ ăn uống tốt nào cũng có thể ngăn ngừa mụn phát triển. Các phương pháp điều trị có thể kiểm soát mụn và phòng mụn xuất hiện. Nên chăm sóc da nhạy cảm cẩn thận, đặc biệt là trong độ tuổi vị thành niên. Các chăm sóc cơ bản gồm tắm hàng ngày và rửa mặt, tay bằng xà phòng không mùi hoặc có tính kháng khuẩn nhẹ.
Các mẹo khác để ngăn ngừa các đợt mọc mụn trong tương lai bao gồm:
- Sử dụng các sản phẩm cho da nhạy cảm hoặc không gây mụn để giảm nguy cơ xuất hiện các tổn thương mới và không gây kích ứng da.
- Sử dụng sữa rửa mặt nhẹ hai lần một ngày.
- Tránh các sữa rửa mặt hoặc sản phẩm có chứa các hạt chà xát hoặc có kết cấu thô. Những sản phẩm này có thể gây kích ứng da và dẫn đến nổi mụn.
- Sử dụng kem dưỡng ẩm hàng ngày không gây mụn và kem chống nắng phổ rộng.
- Sử dụng chất trang điểm không gây mụn.
- Tránh lấy, nặn mụn nhọt vì có thể dẫn đến sẹo và nhiễm trùng da.
Xem thêm: