Video TỔNG QUAN - CHU TRÌNH STEROID - CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN
Steroid là gì?
Steroid là thuốc chống viêm corticosteroid được sử dụng để điều trị một số bệnh lý trong cơ thể.
Steroid khác với steroid đồng hóa - thường được sử dụng với mục đích làm tăng sức mạnh và khối lượng cơ bắp.
Phân loại Steroid
Steroid được bào chế thành nhiều dạng khác nhau. Một số dạng thường gặp steroid là
- Viên nén, siro và dung dịch
- Bình xịt định liều hoặc thuốc xịt mũi
- Thuốc tiêm (nội khớp, cơ hoặc tĩnh mạch)
- Thuốc dạng kem hoặc gel như kem bôi ngoài da
Hầu hết steroid chỉ được bán theo đơn, nhưng một số ít thuốc dạng kem hoặc xịt mũi có thể được mua từ các hiệu thuốc mà không cần kê đơn.
Tác dụng phụ của steroid
Steroid thường không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào nếu được sử dụng trong thời gian ngắn hoặc liều lượng thấp.
Rất ít trường hợp thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ khó chịu như tăng cảm giác thèm ăn, thay đổi tâm trạng và khó ngủ. Tình trạng này phổ biến nhất khi sử dụng viên nén steroid.
Các tác dụng phụ thường tự khỏi sau khi kết thúc điều trị, tuy nhiên không nên ngừng thuốc đột ngột mà chưa có chỉ dẫn của bác sĩ.
Ngừng sử dụng steroid đột ngột có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như hội chứng cai nghiện hoặc suy tuyến thượng thận cấp.
Công dụng steroid
Steroid được sử dụng để điều trị nhiều tình trạng bệnh lý như:
- Hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)
- Viêm mũi dị ứng
- Dị ứng, phát ban và viêm da cơ địa
- Đau cơ, xương khớp chẳng hạn như viêm khớp, sưng đau khớp khuỷu và viêm quanh khớp vai
- Đau do kích thích hoặc chèn ép dây thần kinh như đau thần kinh tọa
- Viêm ruột mạn tính - bệnh Crohn
- Lupus ban đỏ hệ thống
- Xơ cứng rải rác (MS)
Cơ chế hoạt động
Steroid là dạng tổng hợp nhân tạo của hormon glucocorticoid được sản xuất tại tuyến vỏ thượng thận.
Khi dùng hàm lượng cao hơn nồng độ hormon nội sinh mà cơ thể sản xuất hàng ngày, steroid sẽ giúp giảm tình trạng mẩn đỏ và sưng tấy (viêm). Steroid được ứng dụng trên lâm sàng để điều trị các tình trạng viêm, dị ứng như hen phế quản và viêm da cơ địa.
Steroid cũng có tác dụng ức chế miễn dịch (hệ thống miễn dịch là hàng rào bảo vệ tự nhiên giúp cơ thể chống lại bệnh tật và nhiễm trùng).
Do đó, steroid giúp điều trị các bệnh lý tự miễn như viêm khớp dạng thấp hoặc lupus ban đỏ hệ thống và các tình trạng rối loạn chuyển hóa dẫn đến sản sinh ra tự kháng thể tấn công trực tiếp vào mô, cơ quan trong cơ thể.
Xem thêm: