Nguyên nhân gây đau họng dai dẳng
Một số tình trạng có thể gây ra cơn đau họng dai dẳng, bao gồm:
Dị ứng
Khi bạn bị dị ứng, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng quá mức với một số chất mà bình thường vô hại. Những chất này được gọi là chất gây dị ứng.
Các chất gây dị ứng phổ biến bao gồm thực phẩm, một số loại thực vật, lông thú cưng, bụi và phấn hoa. Bạn đặc biệt dễ bị đau họng dai dẳng nếu bạn bị dị ứng với những thứ bạn hít phải (phấn hoa, bụi, nước hoa tổng hợp, nấm mốc, v.v.).
Các triệu chứng thường gặp nhất liên quan đến các tác nhân gây dị ứng trong không khí này bao gồm:
- Sổ mũi
- Ho khan
- Hắt xì
- Ngứa mắt
- Chảy nước mắt
Chảy dịch mũi sau khi sổ mũi và viêm xoang là nguyên nhân rất có thể khiến bạn bị đau họng do dị ứng.
Chảy dịch mũi sau
Khi bạn bị chảy dịch mũi sau, chất nhầy dư thừa sẽ chảy ra từ xoang vào phía sau cổ họng. Điều này có thể dẫn đến cổ họng đau hoặc ngứa dai dẳng. Chảy dịch mũi sau có thể do thay đổi thời tiết, một số loại thuốc, thức ăn cay, lệch vách ngăn, dị ứng, không khí khô, v.v.
Ngoài đau họng, một số triệu chứng của chảy dịch mũi sau bao gồm:
- Không sốt
- Hơi thở hôi
- Cảm giác lúc nào cũng cần nuốt hoặc hắng giọng
- Cơn ho trở nên tồi tệ hơn vào ban đêm
- Buồn nôn do chất nhầy dư thừa trong dạ dày
Thở miệng
Nếu bạn thường xuyên thở bằng miệng, đặc biệt là khi bạn đang ngủ, điều này có thể dẫn đến đau họng tái phát. Rất có thể, bạn sẽ gặp phải tình trạng này đầu tiên vào buổi sáng khi thức dậy và cảm giác đau nhức có thể thuyên giảm sau khi bạn uống đồ uống.
Các triệu chứng của thở bằng miệng vào ban đêm bao gồm:
- Khô miệng
- Ngứa hoặc khô cổ họng
- Khàn tiếng
- Mệt mỏi và khó chịu khi thức dậy
- Hơi thở hôi
- Quầng thâm dưới mắt
- Hiện tượng sương mù não
Hầu hết trường hợp thở bằng miệng là do một số loại tắc nghẽn ở mũi khiến bạn không thể thở đúng cách bằng mũi. Điều này có thể bao gồm nghẹt mũi, ngưng thở khi ngủ và phì đại tuyến phụ thuộc hoặc quá phát amidan.
Trào ngược axit
Video Bệnh viêm họng do trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược axit, còn được gọi là chứng ợ nóng, xảy ra khi cơ vòng thực quản dưới đã suy yếu và không thể đóng chặt. Các chất trong dạ dày sau đó chảy ngược và lên thực quản. Đôi khi trào ngược axit có thể dẫn đến đau họng. Nếu bạn có các triệu chứng hàng ngày, chúng có thể gây ra đau nhức dai dẳng.
Theo thời gian, axit từ dạ dày có thể làm hỏng lớp niêm mạc của thực quản và cổ họng.
Các triệu chứng thường gặp của trào ngược axit bao gồm:
- Đau họng
- Ợ nóng
- Ợ chua
- Nóng rát và khó chịu (vùng trên giữa dạ dày)
- Khó nuốt
Viêm amiđan
Nếu bạn bị đau họng kéo dài và không thấy thuyên giảm, có thể bạn đã bị nhiễm trùng như viêm amidan. Thông thường, bệnh viêm amidan được chẩn đoán ở trẻ em, nhưng mọi người có thể mắc bệnh này ở mọi lứa tuổi. Viêm amidan có thể do nhiễm vi khuẩn hoặc vi rút.
Viêm amidan có thể tái phát (tái đi tái lại nhiều lần trong năm) và cần điều trị bằng thuốc kháng sinh theo đơn. Vì có nhiều loại viêm amidan nên các triệu chứng rất đa dạng và có thể bao gồm:
- Khó nuốt hoặc nuốt đau
- Giọng khàn
- Đau họng nghiêm trọng
- Cổ cứng
- Đau hàm và cổ do sưng hạch bạch huyết
- Amidan đỏ và sưng
- Amidan có đốm trắng hoặc vàng
- Hơi thở hôi
- Sốt
- Ớn lạnh
- Đau đầu
Bệnh tăng bạch cầu đơn nhân
Một nguyên nhân khác gây đau họng và viêm amidan là bệnh tăng bạch cầu đơn nhân (hay gọi tắt là mono) là do nhiễm vi rút Epstein-Barr (EBV). Mặc dù mono có thể kéo dài đến hai tháng, trong hầu hết các trường hợp, bệnh nhẹ và có thể tự khỏi với điều trị tối thiểu. Khi bị bệnh, bệnh nhân cảm thấy giống như bị cúm, và các triệu chứng của nó bao gồm:
Bệnh nhân mắc bệnh mono có thể đau họng trong suốt thời gian bị bệnh cho đến khi chữa khỏi.
Bệnh lậu
Bệnh lậu là một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI) do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Bạn có thể nghĩ STI chỉ ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục, nhưng nhiễm trùng lậu ở cổ họng có thể xảy ra khi quan hệ tình dục bằng miệng không được bảo vệ.
Khi bệnh lậu gây bệnh ở cổ họng, nó thường chỉ dẫn đến đau họng đỏ và dai dẳng.
Ô nhiễm môi trường
Nếu bạn sống ở một khu vực như một thành phố lớn, bạn có thể bị đau họng dai dẳng do khói bụi, sự kết tụ của các chất ô nhiễm trong không khí. Đặc biệt là vào những ngày nắng nóng, hít phải khói bụi có thể rất nguy hiểm. Ngoài việc bị kích thích, đau họng, hít thở khói có thể gây ra:
- Các triệu chứng hen suyễn trở nên nặng hơn
- Ho khan
- Tức ngực
- Khó thở
- Tổn thương phổi
Áp xe amidan
Áp xe quanh amidan là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn nghiêm trọng ở amidan có thể gây ra đau họng dai dẳng và nghiêm trọng. Nó có thể xảy ra khi viêm amidan không được điều trị đúng cách. Một tổn thương chứa đầy mủ hình thành gần một trong các amiđan khi nhiễm trùng vỡ ra khỏi amiđan và lan sang các mô xung quanh.
Bạn có thể nhìn thấy áp xe ở phía sau cổ họng của mình, nhưng có thể nó nằm ẩn sau một trong các amidan. Các triệu chứng thường tương tự như viêm amidan, tuy nhiên nặng hơn. Chúng bao gồm:
- Đau họng (thường đau rõ ràng và nặng hơn ở một bên)
- Hạch trong họng và hàm thường sưng đau, mềm
- Đau tai bên đau họng
- Nhiễm trùng ở một hoặc cả hai amiđan
- Khó mở miệng hoàn toàn
- Khó nuốt
- Khó nuốt nước bọt (chảy nước dãi)
- Sưng mặt hoặc cổ
- Khó quay đầu từ bên này sang bên kia
- Khó cúi đầu xuống (di chuyển cằm vào ngực)
- Khó ngửa đầu lên
- Đau đầu
- Giọng nói bị bóp nghẹt
- Sốt hoặc ớn lạnh
- Hơi thở hôi
Hút thuốc
Hút thuốc và tiếp xúc với khói thuốc có thể gây ngứa họng hoặc đau họng, cùng với bệnh hen suyễn, viêm phế quản, khí phế thũng, và nhiều hơn nữa.
Trong trường hợp nhẹ, việc tiếp xúc với chất độc trong khói thuốc lá dẫn đến viêm họng. Nhưng hút thuốc cũng là một yếu tố nguy cơ của ung thư vòm họng, có thể dẫn đến đau cổ họng.
Khi nào đến gặp bác sĩ
Nếu tình trạng đau họng của bạn kéo dài hơn hai ngày, hãy liên hệ với bác sĩ để được khám. Lý do gây đau họng rất dễ chẩn đoán và hầu hết đều dễ dàng điều trị. Nhưng hãy đi khám bác sĩ hoặc tìm cách điều trị khẩn cấp ngay lập tức nếu bạn gặp phải:
- Cơn đau dữ dội làm cản trở việc ăn, nói hoặc ngủ
- Sốt cao trên 38˚C
- Đau dữ dội ở một bên cổ họng, cùng với sưng hạch
- Khó quay đầu
Làm thế nào để điều trị viêm họng
Nếu bạn bị đau họng dai dẳng không phải do nhiễm trùng, bạn có thể điều trị các triệu chứng của mình tại nhà. Dưới đây là một số cách bạn nên thử để giảm các triệu chứng của đau họng:
- Ngậm một viên kẹo cứng hoặc viêm ngậm họng.
- Uống nhiều nước.
- Ăn kem hoặc đá lạnh.
- Chạy máy tạo độ ẩm nếu không khí trong nhà khô.
- Xông mũi bằng bình xịt mũi hoặc ống tiêm bóng đèn
- Xông hơi (xông hơi từ một bát nước nóng hoặc dưới vòi hoa sen).
- Nhâm nhi canh gà hoặc trà ấm.
- Thêm mật ong và chanh vào trà hoặc nước ấm.
- Nhấm nháp nước trái cây với một ít giấm táo pha loãng.
- Uống thuốc giảm đau như acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil) hoặc naproxen (Alleve).
- Súc miệng bằng nước muối.
- Hạn chế tiếp xúc hoặc loại bỏ các chất gây dị ứng khỏi môi trường của bạn.
- Dùng thuốc trị dị ứng hoặc cảm lạnh không kê đơn.
- Bỏ thuốc lá.
Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ cần can thiệp bằng các giải pháp điều trị để giúp bạn tìm thấy sự thoải mái:
- Nếu đau họng do trào ngược axit, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng axit để giảm các triệu chứng của bạn.
- Bác sĩ có thể kê đơn thuốc dị ứng theo toa, chích ngừa dị ứng hoặc thuốc xịt mũi nếu dị ứng theo mùa gây đau họng cho bạn.
- Đối với bệnh viêm amidan, bác sĩ sẽ kê cho bạn một đợt thuốc kháng sinh để điều trị dứt điểm tình trạng viêm nhiễm.
- Bác sĩ có thể kê đơn thuốc steroid để giảm sưng và đau do nhiễm trùng EBV nếu bạn bị bệnh tăng bạch cầu đơn nhân.
Đối với những tình trạng nghiêm trọng hơn như nhiễm trùng nặng hoặc áp xe quanh amidan, bạn có thể phải nhập viện để được truyền thuốc kháng sinh qua đường tĩnh mạch (tiêm tĩnh mạch). Trong một số trường hợp, amidan bị áp xe cần phải phẫu thuật. Amidan bị sưng mãn tính gây khó thở hoặc khó ngủ có thể phải phẫu thuật cắt bỏ.
Tổng kết
Thông thường, cơn đau họng dai dẳng có thể tự khỏi trong vài ngày đến một tuần, tùy thuộc vào nguyên nhân và cách điều trị. Các triệu chứng nhiễm trùng cổ họng có thể tồn tại đến bảy ngày, ngay cả khi điều trị. Những người bị bệnh tăng bạch cầu đơn nhân có thể bị đau họng đến hai tháng.
Nếu bạn yêu cầu phẫu thuật cắt amidan hoặc phẫu thuật để điều trị áp xe, bạn sẽ cảm thấy hơi đau ở cổ họng trong thời gian hồi phục.
Xem thêm: