Video: Các loại đau đầu thường gặp và cách điều trị hiệu quả tại nhà.
Những cơn đau đầu đôi khi có thể nhẹ, nhưng trong nhiều trường hợp, chúng có thể gây đau dữ dội khiến chúng ta khó tập trung vào công việc và thực hiện các hoạt động hàng ngày khác. Trên thực tế, khoảng 45 triệu người Mỹ thường xuyên có những cơn đau đầu nghiêm trọng có thể làm mất khả năng hoạt động. May mắn thay, hầu hết những cơn đau đầu có thể được quản lý bằng thuốc và thay đổi lối sống.
Đau đầu nguyên phát
Các bác sĩ đã xác định một số nguyên nhân khác nhau gây đau đầu.
Đau đầu nguyên phát xảy ra không liên quan đến các tình trạng sức khoẻ riêng biệt. Những cơn đau đầu này là kết quả của một quá trình cơ bản trong não. Ví dụ về những đau đầu nguyên phát phổ biến bao gồm đau nửa đầu, đau đầu cụm và đau đầu dạng căng thẳng.
Đau đầu thứ phát
Đau đầu thứ phát là những cơn đau do một tình trạng sức khoẻ tiềm ẩn. Ví dụ về nguyên nhân gây đau đầu thứ cấp bao gồm:
Khối u não hoặc phình mạch não
Khối u não có thể gây đau đầu, nguồn ảnh www.mayoclinic.orgSự hiện diện của một khối u não hoặc phình động mạch não (não bị chảy máu) có thể dẫn đến đau đầu. Điều này là bởi vì có rất nhiều chỗ trống trong hộp sọ. Khi hộp sọ bắt đầu tích tụ với máu hoặc mô thêm gây ra sự chèn ép trên não có thể gây đau đầu.
Đau đầu do thoái hoá cột sống cổ
Nguồn ảnh www.orthocarolina.com Bệnh xảy ra khi đĩa đệm bắt đầu thoái hóa và ép vào cột sống. Kết quả có thể là đau cổ đáng kể như đau đầu.
Đau đầu do lạm dụng thuốc
Nếu một người sử dụng một lượng thuốc giảm đau đáng kể hàng ngày và bắt đầu không sử dụng hoặc ngừng hoàn toàn chúng, có thể gây đau đầu. Ví dụ về các loại thuốc này bao gồm Hydrocodone.
Đau đầu do viêm màng não
Viêm màng não là một tình trạng nhiễm trùng của các màng não, đó là những màng trong xương sọ và bao quanh tủy sống và nhu mô não.
Đau đầu sau chấn thương
Chấn thương đầu có thể gây đau đầu, nguồn ảnh www.myupchar.com Đôi khi một người sẽ bị đau đầu sau chấn thương ở đầu, ví dụ như khi ngã, tai nạn xe hơi, hoặc tai nạn trượt tuyết.
Đau đầu do viêm xoang
Viêm xoang trên mặt có thể gây áp lực và đau dẫn đến đau đầu
Đau đầu do cột sống
Đau đầu có thể xảy ra do rò dịch não tuỷ, thường là sau khi người thực hiện gây tê ngoài màng cứng, chọc dò dịch não tuỷ hoặc gây tê tuỷ sống.
Các loại đau đầu
Có một vài loại đau đầu khác nhau. Ví dụ về các loại đau đầu này bao gồm:
Đau đầu căng thẳng
Đau đầu căng thẳng là loại đau đầu phổ biến nhất và xảy ra thường xuyên nhất ở phụ nữ trên 20 tuổi. Những cơn đau đầu này thường được mô tả là cảm giác giống như một sợi dây quấn chặt quanh đầu. Nguyên nhân là căng cơ ở cổ và da đầu. Tư thế kém và căng thẳng là những yếu tố góp phần.
Đau đầu dạng căng thẳng thường kéo dài trong vài phút, nhưng trong một số trường hợp, chúng có thể kéo dài trong vài ngày. Chúng cũng có xu hướng tái phát.
Đau đầu từng cụm
Đau đầu từng cơn là những cơn đau đầu không nhói, gây đau dữ dội, bỏng rát ở một bên đầu hoặc sau mắt. Chúng thường gây chảy nước mắt và nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi. Những cơn đau đầu này có thể kéo dài trong một thời gian dài, được gọi là đau đầu kinh niên . Thời gian đau có thể kéo dài đến sáu tuần.
Đau đầu từng cơn có thể xảy ra hàng ngày và nhiều hơn một lần mỗi ngày. Không rõ nguyên nhân; tuy nhiên, loại đau đầu này hiếm gặp và thường ảnh hưởng đến nam giới từ 20 đến 40 tuổi.
Đau nửa đầu
Đau nửa đầu là chứng đau đầu dữ dội có thể gây đau nhói, dữ dội, thường ở một bên đầu. Một số loại đau nửa đầu khác nhau tồn tại, bao gồm chứng đau nửa đầu mãn tính, là chứng đau nửa đầu xảy ra từ 15 ngày trở lên trong tháng.
Đau nửa đầu là bệnh có những triệu chứng giống như đột quỵ. Một người thậm chí có thể bị đau nửa đầu mà không đau đầu, có nghĩa là họ có các triệu chứng đau nửa đầu như buồn nôn, rối loạn thị giác và chóng mặt, nhưng không đau đầu.
Đau đầu tái phát
Đau đầu tái phát là những cơn đau đầu xảy ra sau khi một người ngừng dùng thuốc mà họ đã sử dụng thường xuyên để điều trị đau đầu. Một người có nhiều khả năng bị đau đầu tái phát hơn nếu họ dùng các loại thuốc như acetaminophen, triptans (Zomig, Imitrex), ergotamine (Ergomar) và thuốc giảm đau (như Tylenol với codeine).
Đau đầu liên tục
Đau đầu liên tục là những cơn đau đầu đột ngột, dữ dội và thường xảy ra rất nhanh. Chúng thường xuất hiện mà không có dấu hiệu báo trước và kéo dài đến năm phút. Những loại đau đầu này có thể báo hiệu một vấn đề tiềm ẩn với các mạch máu trong não và thường cần được chăm sóc y tế kịp thời. Một số lượng đáng kể các loại đau đầu tồn tại. Tìm hiểu thêm để nhận diện 10 loại đau đầu phổ biến nhất.
Đau đầu và chứng đau nửa đầu
Đau nửa đầu là loại đau đầu nghiêm trọng và phức tạp nhất. Các nhà nghiên cứu tin rằng chúng có thể được gây ra bởi những thay đổi trong hoạt động của các đường dẫn truyền thần kinh và các chất hóa học trong não. Các yếu tố di truyền và các yếu tố môi trường cũng được cho là ảnh hưởng đến khả năng dễ bị đau nửa đầu của một người.
Chứng đau nửa đầu là những cơn đau đầu dữ dội, đau nhói một bên đầu. Chúng cũng có thể tăng nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn. Cơn đau có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày.
Tỷ lệ mắc và các loại đau nửa đầu
Theo Quỹ Nghiên cứu Migraine, cứ 4 hộ gia đình ở Hoa Kỳ thì có gần 1 người bị chứng đau nửa đầu. Đau nửa đầu là một trong 20 căn bệnh gây mất khả năng hoạt động nhất trên thế giới.
Ở trẻ vị thành niên, chứng đau nửa đầu thường gặp ở trẻ em trai hơn trẻ em gái. Tuy nhiên, ở người lớn, chứng đau nửa đầu xảy ra ở phụ nữ thường xuyên hơn ở nam giới.
Bệnh cũng có thể có tính chất gia đình, trong gia đình có thể có nhiều thành viên mắc chứng đau nửa đầu.
Có hai loại đau nửa đầu cơ bản: đau nửa đầu có tiền triệu và đau nửa đầu không có tiền triệu. Các dấu hiệu báo trước là những rối loạn thị giác bao gồm các điểm sáng, ánh sáng nhấp nháy hoặc các đường chuyển động. Trong một số trường hợp, nó gây mất thị lực tạm thời. Những rối loạn thị giác này xảy ra khoảng 30 phút trước khi cơn đau nửa đầu bắt đầu và có thể kéo dài trong 15 phút.
Rối loạn thị giác là dấu hiệu báo trước của chứng đau nửa đầu, nguồn ảnh www.bright-spots.orgChứng đau nửa đầu có tiền triệu có xu hướng ít nghiêm trọng hơn và ít gây mất khả năng hoạt động hơn chứng đau nửa đầu không có tiền triệu. Tuy nhiên, hầu hết mọi người trải qua chứng đau nửa đầu mà không có dấu hiệu báo trước.
Chứng đau nửa đầu liệt nửa người là một dạng khác của chứng đau nửa đầu. Những cơn đau nửa đầu này đi kèm với các triệu chứng giống như đột quỵ, chẳng hạn như nói lắp và tê hoặc yếu ở một bên của cơ thể.
Các giai đoạn đau nửa đầu
Chứng đau nửa đầu có ba giai đoạn: tiền triệu, đau đầu đỉnh điểm và hậu cơn đau .
Giai đoạn tiền triệu là giai đoạn dẫn đến chứng đau nửa đầu. Đây là thời điểm mà các dấu hiệu báo trước có thể xảy ra. Giai đoạn này có thể ảnh hưởng đến sự tập trung, tâm trạng và sự thèm ăn. Nó cũng có thể gây ra tình trạng ngáp thường xuyên.
Đau đầu đỉnh điểm là giai đoạn các triệu chứng đau nửa đầu trở nên trầm trọng nhất. Giai đoạn này có thể kéo dài trong vài phút.
Giai đoạn hậu cơn đau là khoảng thời gian 24 giờ sau cơn đau nửa đầu. Trong thời gian này, buồn ngủ có thể xảy ra và tâm trạng có thể dao động giữa cảm giác buồn và cảm giác vui vẻ.
Các tác nhân gây đau nửa đầu
Nguyên nhân chính xác của chứng đau nửa đầu vẫn chưa được biết. Tuy nhiên, có rất nhiều yếu tố được biết đến là nguyên nhân khởi phát các cơn đau nửa đầu. Bao gồm các:
- Thay đổi nồng độ hormone, đặc biệt là ở trẻ em trai qua tuổi dậy thì và phụ nữ
- Căng thẳng hoặc lo lắng
- Thực phẩm lên men và ngâm chua
- Thịt đông lạnh và pho mát lâu năm
- Một số loại trái cây, bao gồm chuối, bơ và cam quýt
- Bỏ bữa
- Ngủ quá ít hoặc quá nhiều
- Đèn sáng hoặc mạnh
- Sự dao động của áp suất khí quyển do thay đổi thời tiết
- Uống rượu
- Cai caffein
Căng thẳng và lo âu có thể gây ra đau đầu, nguồn ảnh www.understood.org Vì một số cơn đau đầu không phải do đau nửa đầu có thể nghiêm trọng, nên rất khó để phân biệt giữa hai chứng. Tìm hiểu thêm về sự khác biệt giữa chứng đau nửa đầu và các loại đau đầu khác.
Các triệu chứng của các loại đau đầu
Đau đầu dạng căng thẳng
Đau đầu căng thẳng có xu hướng gây ra các triệu chứng sau:
- Cứng cổ
- Cơn đau âm ỉ và nhức nhối
- Đau da đầu
- Cứng vai
- Căng tức hoặc áp lực trên trán có thể kéo dài sang hai bên hoặc sau đầu
Đôi khi đau đầu do căng thẳng có thể giống như chứng đau nửa đầu. Tuy nhiên, chúng thường không gây rối loạn thị giác giống như chứng đau nửa đầu.
Đau đầu từng cụm
Đau đầu từng cụm thường có thời gian ngắn và thường gây đau sau mắt. Cơn đau thường ở một bên và có thể được mô tả là đau nhói hoặc liên tục. Đau đầu cụm thường sẽ xảy ra khoảng một đến hai giờ sau khi bạn đi ngủ. Mặc dù bạn có thể có một số triệu chứng tương tự như chứng đau nửa đầu, nhưng chúng thường không gây buồn nôn.
Đau nửa đầu
Đau nửa đầu thường có các triệu chứng như:
- Có tiếng mạch đập trong đầu
- Buồn nôn
- Đau một bên đầu
- Nhạy cảm với âm thanh và ánh sáng
- Đau dữ dội, đau nhói
- Nôn mửa
Đau nửa đầu thường gây ra cơn đau dữ dội khiến người bệnh không thể tập trung hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày của họ.
Đau đầu tái phát
Đau đầu tái phát có xu hướng xảy ra hàng ngày và chúng thường nặng hơn vào buổi sáng. Bệnh thường dịu đi khi dùng thuốc nhưng sẽ đau trở lại khi thuốc hết tác dụng. Các triệu chứng khác liên quan đến đau đầu tái phát bao gồm:
- Cáu gắt
- Buồn nôn
- Bồn chồn
- Khó nhớ các chi tiết quan trọng
Bản chất của cơn đau đầu thường phụ thuộc vào loại thuốc mà một người đã dùng.
Đau đầu liên tục
Đau đầu liên tục là cơn đau đầu trong thời gian ngắn nhưng có tính chất dữ dội.
Chẩn đoán đau đầu
Đau đầu đôi khi có thể là triệu chứng của một căn bệnh hoặc tình trạng bệnh lý khác. Bác sĩ có thể xác định nguyên nhân cơ bản của cơn đau đầu bằng cách xem xét bệnh sử và khám sức khỏe. Quá trình thăm khám bao gồm đánh giá toàn bộ về thần kinh.
Kiểm tra bệnh sử toàn diện cũng rất quan trọng, vì việc đột ngột không dùng thuốc và một số loại thực phẩm có thể gây đau đầu tái phát. Ví dụ, những người nghiện cà phê nặng đột ngột ngừng uống cà phê có thể bị đau đầu.
Hình ảnh xuất huyết não, máu chảy gây tăng áp lực nội sọ gây đau đầu, nguồn ảnh en.wikipedia.org Bác sĩ cũng có thể yêu cầu các xét nghiệm chẩn đoán nếu họ nghi ngờ rằng một bệnh lý nào đó đang gây ra đau đầu. Các xét nghiệm này có thể bao gồm:
- Tổng phân tích tế bào máu ngoại vi (CBC), có thể cho thấy dấu hiệu nhiễm trùng
- X-quang hộp sọ, cung cấp hình ảnh chi tiết về xương của hộp sọ
- Chụp X-quang xoang, có thể thực hiện nếu nghi ngờ viêm xoang
- Chụp CT hoặc MRI đầu, được thực hiện trong trường hợp nghi ngờ đột quỵ, chấn thương hoặc cục máu đông trên não
Khi nào cần khám ngay
Hầu hết các cơn đau đầu không phải là triệu chứng của một bệnh nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu cơn đau đầu xảy ra sau chấn thương đầu. Bạn cũng nên gọi cho bác sĩ ngay lập tức nếu đau đầu kèm theo các triệu chứng sau:
- Buồn ngủ
- Sốt
- Nôn mửa
- Tê mặt
- Nói lắp
- Yếu ở một cánh tay hoặc một chân
- Co giật
- Lơ mơ
Áp lực quanh mắt kèm theo dịch mũi màu vàng xanh và đau họng cũng nên được bác sĩ đánh giá.
Điều trị đau đầu
Điều trị đau đầu khác nhau tùy theo nguyên nhân. Nếu đau đầu do một căn bệnh nào đó gây ra, thì có khả năng cơn đau đầu sẽ biến mất khi bệnh được điều trị. Tuy nhiên, hầu hết các cơn đau đầu không phải là triệu chứng của các tình trạng sức khoẻ nghiêm trọng và có thể được điều trị thành công bằng thuốc không kê đơn, chẳng hạn như aspirin, acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil).
Nếu thuốc không có tác dụng, có một số biện pháp khắc phục khác có thể giúp điều trị chứng đau đầu:
- Phản hồi sinh học là một kỹ thuật thư giãn giúp kiểm soát cơn đau.
- Các lớp học quản lý căng thẳng có thể dạy bạn cách đối phó với căng thẳng và cách giải tỏa căng thẳng.
- Liệu pháp nhận thức hành vi là một loại liệu pháp trò chuyện chỉ cho bạn cách nhận biết các tình huống khiến bạn cảm thấy căng thẳng và lo lắng.
- Châm cứu là một liệu pháp thay thế có thể làm giảm lo âu và căng thẳng bằng cách dùng kim nhỏ châm vào các vùng cụ thể trên cơ thể.
- Tập thể dục từ nhẹ đến trung bình có thể giúp tăng sản xuất một số chất hóa học trong não giúp bạn cảm thấy hạnh phúc và thư thái hơn.
- Liệu pháp lạnh hoặc nóng bao gồm việc chườm một miếng đệm nóng hoặc túi đá lên đầu trong 5 đến 10 phút nhiều lần mỗi ngày.
- Tắm nước nóng hoặc tắm vòi sen có thể giúp thư giãn các cơ đang căng thẳng.
Liệu pháp phản hồi sinh học giúp cải thiện tình trạng đau đầu, nguồn ảnh www.hands-onhealthcare.comĐiều trị dự phòng được áp dụng khi cơn đau đầu xảy ra ba lần trở lên mỗi tháng. Sumatriptan là một loại thuốc thường được kê đơn để kiểm soát chứng đau nửa đầu. Các loại thuốc khác có thể được sử dụng để điều trị hoặc ngăn ngừa chứng đau nửa đầu mãn tính hoặc đau đầu từng cơn là:
- Thuốc chẹn beta (propranolol, atenolol)
- Verapamil (thuốc chẹn kênh canxi)
- Methysergide maleate (giúp giảm co thắt mạch máu)
- Amitriptyline (thuốc chống trầm cảm)
- Axit valproic (thuốc chống động kinh)
- Dihydroergotamine
- Liti
- Topiramate
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) gần đây cũng đã phê duyệt việc sử dụng thuốc Aimovig, thuộc nhóm thuốc được gọi là kháng thể đơn dòng liên quan đến gen calcitonin (CGRP). Những loại thuốc này đặc biệt nhắm vào nguyên nhân gây ra chứng đau nửa đầu.
Các loại thuốc khác được sử dụng để điều trị chứng đau nửa đầu thường điều trị một tình trạng khác, nhưng có thể giúp giảm đau nửa đầu. Một số loại thuốc tương tự khác cũng đang trong giai đoạn nghiên cứu tại thời điểm này.
Bạn và bác sĩ có thể thảo luận về phương pháp điều trị cụ thể nào là tốt nhất để giảm đau đầu.
Các biện pháp tự nhiên trị đau đầu
Một số người có thể chọn cách kiểm soát hoặc cố gắng điều trị và ngăn ngừa cơn đau đầu của họ bằng cách uống vitamin và thảo mộc. Bạn nên trao đổi với bác sĩ trước khi bắt đầu dùng bất kỳ loại thuốc mới nào để đảm bảo rằng chúng không tương tác tiêu cực với thuốc bạn đang dùng. Một số biện pháp tự nhiên mà một người có thể thực hiện để giảm đau đầu bao gồm:
- Cây bánh bơ. Các chất chiết xuất từ cây bụi này đã được chứng minh là làm giảm tần suất xảy ra chứng đau nửa đầu, theo Viện Y tế Quốc gia. Mặc dù mọi người thường dung nạp tốt với loại thảo mộc này, nhưng đã có một số báo cáo về phản ứng dị ứng ở những người dị ứng với cỏ phấn hương, cúc vạn thọ và hoa cúc.
- Coenzyme Q10. Theo Đại học Minnesota, uống 100 miligam (mg) enzym này ba lần một ngày (hoặc dùng một liều 150 mg mỗi ngày) có thể làm giảm tần suất đau nửa đầu.
- Feverfew. Feverfew là một loại thảo mộc có khả năng làm giảm tỷ lệ mắc chứng đau nửa đầu. Tuy nhiên, không có nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh điều này.
- Magiê. Một số bệnh nhân bị chứng đau nửa đầu nghiêm trọng được truyền magiê như một biện pháp để giảm đau đầu. Tuy nhiên, những người bị các loại đau đầu khác cũng có thể dùng bổ sung này.
- Vitamin B-12. Còn được gọi là riboflavin, vitamin này có thể có đặc tính giảm đau đầu. Theo Đại học Minnesota, dùng 200 mg hai lần mỗi ngày có thể hữu ích
Châm cứu giúp giảm đau đầu, nguồn ảnh www.forbes.com Ngoài các loại thảo mộc và thực phẩm chức năng, một số người còn giảm đau đầu bằng các biện pháp y học cổ truyền. Ví dụ như y học Trung Quốc, chẳng hạn như xoa bóp và châm cứu. Tuy nhiên, một người có thể phải tham gia nhiều buổi châm cứu trong vài tuần để có được những lợi ích tốt nhất. Đọc thêm về các biện pháp tự nhiên cho chứng đau đầu.
Phòng ngừa đau đầu
Một lối sống lành mạnh và ngủ nhiều có thể giúp ngăn ngừa đau đầu. Một số bước quan trọng mà một người có thể thực hiện để giảm nguy cơ bị đau đầu bao gồm:
- Tránh các thực phẩm gây ra đau đầu trong chế độ ăn uống. Mặc dù những thực phẩm này có thể khác nhau ở mỗi người, nhưng các loại thực phẩm được biết đến là nguyên nhân gây đau đầu bao gồm pho mát lâu năm, rượu vang, hạt điều, hành tây, sô cô la, thịt chế biến sẵn, bia đen, phụ gia thực phẩm, sữa và lúa mì. Bất cứ khi nào có thể, bạn nên tránh các chất phụ gia thực phẩm và ăn toàn bộ thực phẩm.
- Tránh tiêu thụ quá nhiều caffeine. Uống sáu tách cà phê trở lên mỗi ngày có thể dẫn đến đau đầu mãn tính do các đợt cai nghiện. Hạn chế caffeine từ hai đến ba cốc mỗi ngày (hoặc không có gì cả) có thể hữu ích.
- Ngủ đủ giấc. Thiếu ngủ là nguyên nhân gây đau đầu phổ biến. Phòng ngừa đau đầu tốt bao gồm ngủ đủ giấc mỗi đêm để bạn thức dậy với cảm giác sảng khoái vào buổi sáng.
- Sử dụng các phương pháp thực hành tâm trí để ngăn ngừa đau đầu. Những người bị đau đầu do căng thẳng có thể được hưởng lợi từ việc sử dụng các kỹ thuật như thư giãn cơ liên tục và hình ảnh có hướng dẫn. Những kỹ thuật này liên quan đến việc tập trung tâm trí vào cơ thể, hít thở sâu và tưởng tượng từng cơ bắp căng thẳng trên cơ thể đang thư giãn.
- Xem xét các liệu pháp mát xa thư giãn. Các liệu pháp bao gồm xoa bóp và nắn chỉnh cột sống có thể giúp ngăn ngừa đau đầu ở một số người. Tuy nhiên, một người nên nói chuyện với bác sĩ của họ trước khi sử dụng các liệu pháp này.
- Tập thể dục thường xuyên. Tập thể dục ít nhất ba lần một tuần trong 30 phút có thể giúp giảm căng thẳng và căng thẳng có thể gây ra đau đầu. Ngay cả khi bạn không có nhiều thời gian, việc chia nhỏ các buổi tập thể dục thành các phân đoạn 10 hoặc 15 phút có thể hữu ích.
Thông thường, thực hành sức khỏe tốt cũng là thực hành phòng ngừa đau đầu tốt.
Xem thêm :