Thuốc Cefradin - Điều trị các bệnh nhiễm khuẩn - Cách dùng

Thành phần và cơ chế tác dụng thuốc Cefradin

Cefradin là một kháng sinh cephalosporin thế hệ 1 bán tổng hợp, phổ rộng. Thuốc có tác dụng diệt khuẩn, tác dụng trên cả vi khuẩn gram dương và gram âm.

Giống như penicilin, cefradine ức chế sự tổng hợp mucopeptid ở thành tế bào vi khuẩn bằng cách acyl hóa các enzyme transpeptidase ngăn cản sự liên kết chéo của các chuỗi peptidoglycan cần thiết cho độ bền và độ cứng của thành tế bào vi khuẩn.

Dạng bào chế, hàm lượng và giá thuốc Cefradin

Thuốc được bào chế dưới dạng:

• Viên nang hoặc viên nén: 250 mg, 500 mg
• Bột hay cốm: 250 mg
• Siro pha dịch treo để uống: 125 mg/5 ml, 250 mg/5 ml
• Bột pha tiêm: 250 mg, 500 mg, 1 g, 2 g; có chứa natri carbonat hay arginin làm chất trung hòa

Chỉ định và chống chỉ định thuốc Cefradin

Chỉ định

Cefradin được chỉ định để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn ở:

• Nhiễm khuẩn da và mô mềm (chốc lở, áp xe, viêm mô tế bào, nhọt)
• Nhiễm khuẩn đường hô hấp trên (viêm xoang, viêm họng do liên cầu khuẩn tán huyết beta nhóm A, viêm amidan, viêm thanh khí phế quản, viêm tai giữa)
• Nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới (viêm phế quản cấp và mãn tính, viêm phổi thùy và phế quản).
• Viêm nhiễm khuẩn đường tiết niệu (viêm bàng quang, viêm niệu đạo và viêm bể thận).
• Nhiễm khuẩn xương.
• Dự phòng nhiễm khuẩn trong phẫu thuật và nên được điều trị tiếp tục trong thời gian hậu phẫu.

Chống chỉ định

Tiền sử quá mẫn nghiêm trọng với cefradine và kháng sinh nhóm cephalosporin.

Liều lượng và cách sử dụng thuốc Cefradin

Người lớn

Uống: 250 - 500 mg x 4 lần/ ngày, hoặc 500 mg - 1 g x 2 lần/ ngày. Có thể lên tới 4 g/ ngày theo đường uống.

Tiêm bắp sâu hoặc tiêm tĩnh mạch chậm hoặc tiêm truyền: 500 mg - 1 g x 4 lần/ ngày.

Liều tối đa không quá 8 g/ngày.

Trẻ em

• Uống: 25 - 50 mg/kg/ngày, chia làm 2 - 4 lần. Liều uống tối đa một ngày không được quá 4 g.
• Viêm tai giữa dùng 75 – 100 mg/kg/ngày mỗi 6 – 12 giờ/lần.
• Tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch 12,5 – 25 mg/kg thể trọng x 4 lần / ngày. Liều cao tới 300 mg/kg thể trọng có thể được dùng cho các trẻ nhỏ bị ốm nặng mà không có đáp ứng với thuốc. Liều tối đa 1 ngày không quá 8 g cho trẻ em.

Dự phòng trước, trong và sau khi mổ:

• Đối với người sinh mổ: Tiêm tĩnh mạch 1 g ngay sau khi kẹp cuống rốn và tiêm bắp, hoặc tiêm tĩnh mạch 1 g, cách 6 và 12 giờ sau liều thứ nhất.
• Đối với các người bệnh khác: Tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch 1 g, trước khi phẫu thuật 1/2 giờ đến 1,5 giờ và cứ 4 đến 6 giờ một lần, tiêm tiếp 1 g, trong vòng 24 giờ sau phẫu thuật. Không được dùng quá 8 g/ngày.

Liều dùng gợi ý trong một số bệnh cụ thể:

Người lớn:

Nhiễm khuẩn xương khớp: Tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch 1 g cefradin, 4 lần/ngày.

Nhiễm khuẩn da và mô mềm:

• Uống 250 mg x 4 lần/ngày hoặc 500 mg x 2 lần/ ngày.
• Tiêm bắp hoặc tĩnh mạch: 500 mg x 4 lần/ngày, có thể tăng liều bằng cách dùng 4 lần/ngày hoặc tăng số lần dùng 500 mg/lần mỗi 4 giờ.

Nhiễm khuẩn đường hô hấp: Uống 250 mg x 4 lần/ngày hoặc 500 mg x 2 lần/ ngày.

Điều trị viêm phổi thùy: Uống 500 mg x 4 lần/ngày hoặc 1 g x 2 lần/ ngày.

Tiêm bắp hoặc tĩnh mạch: Với viêm phổi không biến chứng, tiêm 500 mg x 4 lần/ngày, có thể tăng liều bằng cách tăng lên 6 lần/ ngày.

Nhiễm khuẩn đường tiết niệu:

• Uống: liều thông thường là 500 mg x 4 lần / ngày hoặc 1g x 2 lần / ngày. Liều có thể tăng lên đối với các trường hợp nhiễm trùng nặng hoặc nhiễm trùng mãn tính.
• Tiêm bắp hoặc tĩnh mạch: 500 mg x 4 lần/ ngày, có thể tăng liều bằng cách tăng lên 6 lần/ ngày.

Trẻ em:

Viêm tai giữa:

• Uống: thường dùng 25 - 50 mg/kg x 2 – 4 lần/ ngày.
• Với viêm tai giữa do H. influenzae uống 75 - 100 mg/kg x 2 – 4 lần/ ngày.
• Hiệu lực thuốc chưa được thử nghiệm đầy đủ cho trẻ em dưới 9 tháng tuổi.

Nhiễm khuẩn đường hô hấp:

• Liều 47 mg/kg x 4 lần/ ngày. Dùng trong 10 ngày để điều trị viêm phổi thứ phát do Diplococcus pneumoniae.
• Dự phòng viêm phổi do Staphylococcus aureus đối với trẻ từ 7 - 18 tuổi uống 2 g x 2 lần/ ngày

Liều cho người suy thận: 

Liều dùng ban đầu 750 mg, các liều duy trì 500 mg/ lần, khoảng cách các liều thay đổi tùy thuộc độ thanh thải creatinine.

Tác dụng phụ thuốc Cefradin

Thường gặp

Phản ứng quá mẫn. Sốt, phản ứng giống bệnh huyết thanh, phản vệ. Ban da, mày đay. Tăng bạch cầu ưa eosin. Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, viêm đại tràng màng giả. Mất bạch cầu hạt, biến chứng chảy máu.

Cần thông báo với bác sỹ nếu thấy dấu hiệu tiêu chày khi sử dụng thuốc

Ít gặp

Hoại tử ống thận cấp sau khi dùng liều quá cao; thường liên quan đến người cao tuổi, người có tiền sử suy thận hoặc dùng đồng thời với các thuốc có độc tính trên thận (như các kháng sinh aminoglycosid). Viêm thận kẽ cấp tính.

Hiếm gặp

Viêm gan, vàng da ứ mật. Có thể đau ở chỗ tiêm bắp và viêm tĩnh mạch huyết khối sau khi truyền tĩnh mạch thường trên 6 g/ngày và trên 3 ngày.

Không xác định tần suất

Viêm âm đạo, nhiễm nấm candida, lú lẫn, rối loạn giấc ngủ, tăng động, chóng mặt, viêm lợi, ợ chua, hoại tử thượng bì nhiễm độc, hội chứng Stevens-Johnson, phù nề, tức ngực, đau khớp.

Lưu ý thuốc Cefradin

Trước khi bắt đầu điều trị bằng cefradine, phải điều tra kỹ về tiền sử dị ứng của người bệnh với cephalosporin, penicilin vì nguy cơ dị ứng chéo.

Sử dụng kháng sinh kéo dài có thể dẫn đến sự đề kháng của vi khuẩn.

Phải theo dõi chức năng thận và máu trong khi điều trị, nhất là khi dùng thuốc thời gian dài và với liều cao

Lưu ý với phụ nữ có thai

Cefradine qua nhau thai rất nhanh trong thời kỳ mang thai. Các cephalosporin thường được coi như an toàn khi dùng cho người mang thai tuy nhiên vẫn cần thận trọng khi cho phụ nữ có thai dùng thuốc.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

Cefradine được tiết vào sữa mẹ với nồng độ thấp. Ba vấn đề có thể xảy ra cho trẻ đang bú là: thay đổi hệ vi khuẩn ruột, tác động trực tiếp lên trẻ em và ảnh hưởng đến nhận định kết quả cấy vi khuẩn khi cần phải kiểm tra lúc trẻ sốt.

Tuy vậy, cefradine cũng như các cephalosporin khác được xếp vào loại có thể dùng khi cho con bú nhưng phải ngừng cho bú hoặc ngừng thuốc khi trẻ bị tiêu chảy, phát ban trên da hoặc nhiễm Candida.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

Cefradine có thể gây chóng mặt nên cần cẩn trọng khi lái xe hoặc vận hành máy móc.

Tương tác thuốc Cefradin

Thuốc

• Aminoglycosid.
• Furosemid, acid ethacrynic và piretanid (thuốc lợi tiểu).
• Oestrogen trong thuốc uống tránh thụ thai.
• Cholestyramin gắn với cefalexin ở ruột làm chậm sự hấp thu thuốc.
• Probenecid.
• Cefalexin có thể làm tăng tác dụng của metformin.
• Vaccine thương hàn: cefalexin có thể làm giảm hiệu lực vaccine.

Thức ăn và rượu bia

Thức ăn và rượu bia có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc uống thuốc cùng thức ăn và rượu bia. Bạn không nên uống rượu trong thời gian dùng thuốc

Tình trạng sức khỏe

Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào.

Bảo quản thuốc Cefradin

• Để thuốc tránh xa tầm tay của trẻ em và thú cưng trong nhà.
• Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo thoáng mát. Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để thuốc ở những nơi ẩm ướt.
• Nhiệt độ bảo quản tốt nhất là <30 ºC.

Làm gì khi dùng quá liều; quên liều?

Xử trí khi quá liều

Triệu chứng: buồn nôn, nôn, đau dạy dày, tiêu chảy.

Cách xử lý khi quá liều

Chủ yếu là điều trị hỗ trợ, nên rửa dạ dày nếu đã uống một lượng lớn.

Có thể thẩm tách màng bụng hay lọc máu để làm giảm đồng độ cefradine trong máu.

Xử trí khi quên 1 liều

Nếu quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không uống gấp đôi liều đã quy định.