Đôi khi, người ta cảm thấy khó thở khi nằm thẳng. Những người trải qua điều này thường sẽ cần phải kê cao người lên trên gối để có thể ngủ được.
Có một số nguyên nhân có thể gây ra chứng khó thở, chẳng hạn như mang nặng quá mức hoặc có bệnh tiềm ẩn như suy tim.
Trong một số trường hợp, cảm giác khó thở có thể làm người bệnh thức giấc đột ngột. Thuật ngữ y học cho điều này là khó thở kịch phát về đêm. Một số nguyên nhân, bao gồm chứng ngủ ngáy và một số rối loạn giấc ngủ như chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA), có thể gây ra chứng khó thở kịch phát về đêm.
Video Các tư thế giảm khó thở
Bài viết này đề cập đến một số nguyên nhân phổ biến và cách điều trị chứng khó thở khi nằm.
Suy tim
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của khó thở là suy tim.
Trong suy tim, tim không đủ khỏe để có thể bơm máu cho phần còn lại của cơ thể tốt như bình thường hoặc nó khó giãn sau khi co bóp. Vì vậy, áp lực trong tim tăng lên, máu khó về tim và có thểứ ở phổi, bụng hoặc chân.
Suy tim có thể dẫn đến mệt mỏi, khó thở, phù chân và trong một số trường hợp là ho. Các hoạt động hàng ngày như đi bộ và leo cầu thang có thể trở nên khó khăn hơn khi thực hiện.
Một số dấu hiệu và triệu chứng của suy tim bao gồm:
- Khó thở.
- Ho dai dẳng hoặc thở khò khè.
- Phù bàn chân, mắt cá chân, cẳng chân hoặc tràn dịch ổ bụng.
- Tăng cân.
- Chán ăn.
- Buồn nôn.
- Nhầm lẫn hoặc suy nghĩ kém.
- Tăng nhịp tim.
Không có cách chữa khỏi bệnh suy tim, nhưng có thể kiểm soát tình trạng bệnh bằng cách sử dụng thuốc và thực hiện lối sống lành mạnh.
Các loại thuốc điển hình cho bệnh suy tim bao gồm:
- Thuốc ức chế men chuyểnchẳng hạn như lisinopril hoặc enalapril.
- Thuốc chẹn thụ thể angiotensin II chẳng hạn như candesartan hoặc losartan.
- Thuốc ức chế thụ thể angiotensin và neprilysin chẳng hạn như sacubitril/ valsartan.
- Thuốc chẹn beta chẳng hạn như metoprolol hoặc carvedilol.
- Thuốc đối kháng aldosterone chẳng hạn như spironolactone hoặc eplerenone.
- Thuốc lợi tiểu chẳng hạn như furosemide và bumetanide.
Để điều trị khó thở, bác sĩ có thể cần điều chỉnh lượng thuốc lợi tiểu để loại bỏ chất lỏng tích tụ trong phổi và giảm áp lực nội tim.
Khí phế thũng
Khí phế thũng là một dạng bệnh lý của phổi bao gồm bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).
Bệnh lý này làm tổn thương các túi khí trong phổi và làm cho các ống thở bị thu hẹp lại, khiến bạn khó thở hơn.
Hút thuốc lá gây ra hầu hết các trường hợp khí phế thũng. Hút thuốc lá thụ động và chất lượng không khí kém cũng có thể đóng một vai trò nhất định.
Những người bị tình trạng này thường sẽ cảm thấy khó thở khi thực hiện các hoạt động thể chất. Trong bệnh khí phế thũng tiến triển, mọi người cũng có thể cảm thấy khó thở khi ngồi hoặc nằm.
Các triệu chứng chính của COPD bao gồm:
- Ho mãn tính.
- Khó thở khi thực hiện các hoạt động hàng ngày.
- Nhiễm trùng đường hô hấp thường xuyên.
- Môi hoặc móng tay móng chân tím tái.
- Mệt mỏi.
- Nhiều đờm.
- Thở khò khè.
Không thể đảo ngược những tổn thương phổi mà khí phế thũng gây ra. Tuy nhiên, bỏ hút thuốc có thể ngăn không cho tổn thương trở nên tồi tệ hơn.
Các phương pháp điều trị COPD có xu hướng tập trung vào việc ngăn ngừa tổn thương thêm và cải thiện các triệu chứng. Chúng bao gồm:
- Thuốc hít có thể làm giãn đường thở, chẳng hạn như thuốc hít có tác dụng giãn phế quản.
- Thuốc hít có thể làm giảm viêm đường thở và sản xuất chất nhầy, chẳng hạn như thuốc hít steroid.
- Các chương trình phục hồi chức năng phổi, có xu hướng kết hợp giáo dục, tập luyện, và tư vấn dinh dưỡng.
- Bổ sung oxy.
- Phẫu thuật phổi, có thể giúp cải thiện hô hấp cho một số người.
- Các liệu pháp bổ sung như yoga, mát-xa và châm cứu, có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.
Béo phì
Những người thừa cân hoặc béo phì có thể khó thở khi nằm do tác động của trọng lượng lên bụng. Được gọi là "pannus", hiện tượng này ngăn cản phổi bơm căng hoàn toàn.
Nghiên cứu khoảng 93,3 triệu người trưởng thành béo phì tại Mỹ giai đoạn năm 2015- 2016 cho thấy béo phì có liên quan đến tình trạng sức khỏe bao gồm:
Giảm cân có thể giúp xoa dịu cơn khó thở. Cách tốt nhất để giảm cân là tập thể dục nhiều và tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng.
Để áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh, hãy thử ăn:
- Trái cây và rau xanh mỗi ngày.
- Bánh mì và ngũ cốc nguyên hạt.
- Chất béo lành mạnh từ các loại hạt và dầu ô liu.
- Protein nạc từ thịt gia cầm, cá và đậu.
- Hạn chế thịt đỏ.
Những người theo một chế độ ăn uống lành mạnh thường có tỷ lệ mắc bệnh tim, tiểu đường và một số tình trạng sức khỏe mãn tính khác thấp hơn.
OSA
OSA là một chứng rối loạn giấc ngủ có thể gây khó thở khi ngủ.
Một dấu hiệu phổ biến của OSA là ngáy xen kẽ với tiếng thở hổn hển và nghẹt thở. Những người bị OSA cũng có thể ngừng thở khi ngủ.
Các triệu chứng khác của OSA có thể bao gồm ngủ không yên, chuyển động cơ thể đột ngột, đau đầu vào buổi sáng, khó chịu và các vấn đề về trí nhớ.
Rối loạn lo âu hoặc hoảng sợ
Những cơn hoảng sợ và những cơn lo lắng có thể ập đến bất cứ lúc nào và rất đáng sợ. Mặc dù chúng không gây tác động trực tiếp cản trở đường thở, nhưng chúng có thể gây cảm giác khó thở khi nằm.
Mọi người thường mô tả chúng là sự khởi đầu đột ngột của cảm giác sợ hãi hoặc khó chịu dữ dội đạt đến đỉnh điểm trong vòng vài phút.
Các triệu chứng của cơn hoảng sợ hoặc lo lắng có thể bao gồm:
- Khó thở.
- Tim đập nhanh.
- Đổ mồ hôi.
- Run rẩy.
- Cảm giác nghẹt thở.
- Đau hoặc khó chịu ở ngực.
- Buồn nôn.
- Cảm thấy chóng mặt hoặc choáng váng.
- Cảm thấy rất nóng hoặc rất lạnh.
- Cảm giác tê hoặc ngứa ran được gọi là dị cảm.
- Cảm giác hư không hoặc bị tách rời.
- Sợ mất kiểm soát.
- Sợ chết.
Có các phương pháp điều trị dành cho rối loạn hoảng sợ và lo lắng, bao gồm tư vấn, liệu pháp tâm lý và liệu pháp hành vi nhận thức.
Khi nào bạn nên đến gặp bác sĩ
Khó thở không liên quan đến: tập thể dục gắng sức, tiếp xúc với nhiệt độ khắc nghiệt, chất lượng không khí kém, béo phì hoặc độ cao có thể là nguyên nhân đáng lo ngại.
Khó thở đột ngột kèm theo đau hoặc tức ngực, ngất xỉu hoặc buồn nôn có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng hơn.
Nếu một người đột nhiên bắt đầu cảm thấy khó thở thì nên đi khám bệnh sớm nhất có thể.
Tổng kết
Những người gặp phải tình trạng khó thở khi nằm thường phải ngủ với tư thế kê cao đầu trên gối.
Nhiều tình trạng, bao gồm béo phì và suy tim, có thể dẫn đến chứng khó thở. Phương pháp điều trị có xu hướng phụ thuộc vào nguyên nhân.
Bất cứ ai cảm thấy khó thở vì béo phì có thể nhận thấy rằng tình trạng này sẽ giảm bớt khi họ giảm cân.
Khó thở không giải thích được kèm theo đau hoặc tức ngực, ngất xỉu hoặc buồn nôn có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng.Bất cứ ai khi phát hiện các triệu chứng này đều nên đi khám bác sĩ ngay lập tức.
Xem thêm:
- Khó thở: Dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa
- 9 phương pháp điều trị tại nhà cho chứng khó thở
- Khó thở vào ban đêm: Nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị
- Khó thở khi mang thai: Nguyên nhân và biện pháp đối phó
- Khó thở khi gắng sức: Nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị
- Khó thở và chóng mặt: Nguyên nhân, cách điều trị và tìm kiếm sự giúp đỡ
- Chứng đầy bụng và khó thở: Nguyên nhân, biện pháp điều trị