Chăm sóc vết thương hở: Phân loại, yếu tố nguy cơ và biện pháp điều trị

Vết thương hở là bất kỳ chấn thương bên trong hoặc bên ngoài khiến mô bên trong tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Đôi khi, mọi người có thể điều trị vết thương hở cấp tính tại nhà bằng thuốc và các biện pháp tự nhiên. Tuy nhiên, mọi người nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức đối với những vết thương nặng, chảy máu nhiều hoặc gãy xương.

Video Hướng dẫn băng vết thương tại nhà

Vết thương được chia thành hai loại lớn: hở hoặc kín.

Ở vết thương kín, mô bị tổn thương và chảy máu dưới bề mặt da. Ví dụ như các vết bầm tím.

Vết thương hở liên quan đến việc da bị rách khiến mô bên trong lộ ra ngoài. Vết thương hở có thể do ngã, chấn thương do va chạm và phẫu thuật.

Các chi tiết về một số loại vết thương hở, cũng như cách điều trị sẽ được trình bày dưới đây.

Các loại vết thương hở

Một số ví dụ về vết thương hở bao gồm những điều sau đây.

Trầy xước da

Vết thương do trầy xước xảy ra khi da cọ xát hoặc trượt trên bề mặt thô ráp. Ví dụ về trầy xước bao gồm đầu gối bị trầy xước hoặc cọ xát xuống bề mặt đường.

Mặc dù vết trầy xước chảy rất ít máu, nhưng nó đòi hỏi phải vệ sinh vết thương và loại bỏ bất kỳ mảnh vụn nào để ngăn ngừa nhiễm trùng.

Vết rách da

Vết rách da là một vết hở sâu hoặc một vết rách trên da. Vết rách thường xảy ra do tai nạn hoặc sự cố liên quan đến dao, máy móc, hoặc các dụng cụ sắc nhọn khác. Loại vết thương này có thể gây chảy máu đáng kể.

Mất một phần cơ thể

Tình trạng này liên quan đến việc xé da và mô bên dưới một cách mạnh mẽ, do các tai nạn bạo lực gây ra, chẳng hạn như vụ nổ, động vật tấn công hoặc tai nạn xe cơ giới.

Vết đâm (Vết thủng)

Vết đâm là một lỗ nhỏ trên mô mềm. Các mảnh vụn và kim tiêm có thể gây ra vết đâm cấp tính chỉ ảnh hưởng đến các lớp mô bên ngoài.

Tuy nhiên, vết thương do dao hoặc súng bắn có thể làm tổn thương các cơ sâu và các cơ quan nội tạng, có thể dẫn đến chảy máu đáng kể.

Vết rạch

Vết rạch là một vết rạch gọn và thẳng trên da. Nhiều thủ tục phẫu thuật sử dụng vết mổ. Tuy nhiên, các tai nạn liên quan đến dao, lưỡi lam, kính vỡ và các vật sắc nhọn khác có thể gây ra vết rạch.

Vết rạch thường chảy máu nhiều và nhanh. Các vết rạch sâu có thể làm tổn thương cơ hoặc dây thần kinh và rất có thể sẽ phải khâu lại.

Các cách chữa trị

Nguồn ảnh: medihub.vnĐiều trị các vết thương hở nhẹ tại nhà. Nguồn ảnh: medihub.vn  

Các vết thương hở nhẹ hoặc cấp tính có thể không cần điều trị y tế. Mọi người có thể điều trị các loại vết thương này tại nhà. Tuy nhiên, những vết thương hở nặng, chảy máu nhiều sẽ cần sự chăm sóc y tế ngay.

Điều trị vết thương hở cần bao gồm các bước sau:

  • Cầm máu: Dùng một miếng vải sạch hoặc băng ép nhẹ lên vết thương để thúc đẩy quá trình cầm máu.
  • Rửa sạch vết thương: Dùng nước sạch và dung dịch muối để rửa sạch các mảnh vụn hoặc vi khuẩn. Khi vết thương đã sạch, hãy lau khô bằng vải sạch. Bác sĩ có thể cần thực hiện phẫu thuật cắt vụn để loại bỏ các mảnh vỡ từ các vết thương nghiêm trọng có chứa mô chết, thủy tinh, đạn hoặc các vật thể lạ khác.
  • Xử lý vết thương bằng thuốc kháng sinh: Sau khi làm sạch vết thương, bôi một lớp mỏng thuốc mỡ kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng.
  • Băng kín vết thương: Việc băng kín vết thương sạch sẽ giúp thúc đẩy quá trình lành nhanh hơn. Băng và gạc chống thấm có tác dụng tốt đối với các vết thương nhỏ. Vết thương hở sâu có thể cần phải khâu hoặc ghim. Tuy nhiên, nếu vết thương đã bị nhiễm trùng, hãy để hở cho đến khi hết nhiễm trùng.
  • Thay băng thường xuyên: Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ khuyên bạn nên tháo băng cũ và kiểm tra các dấu hiệu nhiễm trùng sau mỗi 24 giờ. Khử trùng và lau khô vết thương trước khi dùng băng dính hoặc gạc sạch dán lại. Nhớ giữ vết thương khô trong khi lành.

Thuốc điều trị vết thương hở

Thuốc giảm đau thường được sử dụng để điều trị vết thương hở  Nguồn ảnh: top10tphcm.comThuốc giảm đau thường được sử dụng để điều trị vết thương hởNguồn ảnh: top10tphcm.com

Mọi người có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn để giảm viêm và các triệu chứng đau đớn trong quá trình chữa bệnh. Tuy nhiên, tránh dùng aspirin vì nó có thể gây chảy máu và làm chậm quá trình chữa lành vết thương.

Bác sĩ  có thể kê đơn thuốc giảm đau mạnh hơn cho những người có vết thương nặng hoặc bị nhiễm trùng.

Mọi người có thể bôi thuốc kháng sinh ngay tại vị trí các vết cắt và vết xước nhỏ. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh uống nếu họ tin rằng ai đó có nguy cơ cao bị nhiễm trùng trong khi chữa bệnh.

Các biện pháp chữa trị tại nhà

Mọi người có thể sử dụng các biện pháp khắc phục tại nhà sau đây để điều trị các vết thương hở nhỏ, chẳng hạn như vết cắt và vết xước.

Bột nghệNguồn ảnh: laodong.vnNguồn ảnh: laodong.vnMột hợp chất trong nghệ được gọi là curcumin có đặc tính chống viêm và kháng khuẩn mạnh, có thể tăng cường chữa lành vết thương.

Một nghiên cứu năm 2017 đã kiểm tra các đặc tính chữa bệnh của nghệ ở 178 người bị viêm xương ổ răng, đây là một bệnh nhiễm trùng phổ biến phát triển sau khi nhổ răng. Những người tham gia được điều trị bằng nghệ nhận thấy giảm đau, giảm sưng và hoại tử mô trong vòng 2 ngày.

Mọi người có thể tạo hỗn hợp sệt bằng cách trộn bột nghệ với nước ấm. Nhẹ nhàng thoa hỗn hợp lên vết thương và dùng băng hoặc gạc băng lại.

Nha đam (lô hội)

Nha đam là một trong những bài thuốc điều trị vết thương hở phổ biến  Nguồn ảnh: dantri.com.vn

Nha đam là một trong những bài thuốc điều trị vết thương hở phổ biếnNguồn ảnh: dantri.com.vn

Nha đam thuộc họ xương rồng. Lá cây nha đam có chứa một chất giống như gel gọi là lô hội, giàu khoáng chất và vitamin, giúp thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương.

Theo một đánh giá có hệ thống năm 2019 của 23 nghiên cứu, lô hội có chứa hợp chất glucomannan, giúp thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào và sản xuất collagen. Collagen là một loại protein thiết yếu giúp thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương. 

Ngoài ra, lô hội có thể giúp giảm viêm, ngăn ngừa loét và tăng cường tính đầy đặn của da.

Hãy bôi một lớp mỏng gel lô hội lên vùng đó hoặc băng vết thương bằng băng tẩm gel lô hội.

Dầu dừa

Nguồn ảnh: nguyenkim.comNguồn ảnh: nguyenkim.com

Dầu dừa có thể thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương do nồng độ cao của monolaurin, một axit béo được biết đến với tác dụng kháng khuẩn.

Sử dụng dầu dừa chất lượng cao có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng ở các vết thương đang lành.

Tỏi 
Nguồn ảnh: thanhnien.vnNguồn ảnh: thanhnien.vnTỏi có chứa một hợp chất gọi là allicin, có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm. Theo một nghiên cứu trên chuột năm 2018, một loại thuốc mỡ có chứa 30% tỏi đã thúc đẩy tăng sinh tế bào tăng cường so với Vaseline.

Các rủi ro

Có nhiều nhóm vi khuẩn đa dạng cư trú trên bề mặt da, nghĩa là vết thương hở cần được chăm sóc và vệ sinh thích hợp để giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Một số dấu hiệu và triệu chứng của vết thương bị nhiễm trùng bao gồm:

  • Da ửng đỏ, sưng tấy hoặc ấm gần vết thương
  • Cơn đau nặng hơn
  • Chất lỏng trong hoặc mủ đọng lại ở vết thương
  • Các vết phồng rộp hoặc vết loét
  • Sốt
  • Sưng hạch bạch huyết

Các loại nhiễm trùng có thể phát triển từ vết thương hở bao gồm:

Nhiễm khuẩn tụ cầu

Nguồn ảnh: vinmec.comNguồn ảnh: vinmec.comStaphylococcus (Vi khuẩn tụ cầu) là một nhóm vi khuẩn xuất hiện trên da và bên trong mũi. Vi khuẩn tụ cầu thường không gây bệnh. Tuy nhiên, chúng có thể xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương hở, dẫn đến tình trạng dễ lây lan mà các bác sĩ gọi là nhiễm trùng tụ cầu.

Nhiễm trùng tụ cầu có thể tồn tại trong da và ảnh hưởng đến tuyến mồ hôi và dầu. Tuy nhiên, chúng cũng có thể lây lan khắp cơ thể và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan.

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để giúp chống lại nhiễm trùng do tụ cầu. Tuy nhiên, một số chủng Staphylococcus, chẳng hạn như Staphylococcus aureus kháng methicillin, kháng lại các loại thuốc kháng sinh mà bác sĩ thường kê đơn.

Uốn ván

Uốn ván là một biến chứng của vết thương hở, có thể gây tình trạng cứng hàm  Nguồn ảnh: hongngochospital.vnUốn ván là một biến chứng của vết thương hở, có thể gây tình trạng cứng hàmNguồn ảnh: hongngochospital.vn

Clostridium tetani (C. Tetani) có thể xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương hở trên da, gây nhiễm trùng gọi là bệnh uốn ván. Khi vào trong cơ thể, C. Tetani có thể gây đau cơ cổ và cứng hàm.

C. Tetani tồn tại trong đất, bụi và mặt ngoài của các vật bằng kim loại. Vì lý do này, nếu người bệnh bị đinh đâm hoặc giẫm phải vật kim loại sắc nhọn khác cần đi khám.

Những tiến bộ về vắc-xin đã gần như loại bỏ được bệnh uốn ván ở Hoa Kỳ. (CDC) Hoa Kỳ khuyến cáo người lớn nên tiêm phòng uốn ván 10 năm một lần.

Viêm cân mạc hoại tử

Nguồn ảnh: afamily.vnNguồn ảnh: afamily.vn

Viêm cân mạc hoại tử là một bệnh nhiễm trùng mô mềm do vi khuẩn hiếm gặp, được gọi là Streptococcus Nhóm A. Bệnh thường tiến triển đột ngột và lây lan nhanh chóng.

Viêm cân mạc hoại tử là một tình trạng bệnh lý nặng cần được điều trị ngay lập tức. Nó có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, hội chứng sốc nhiễm độc, suy đa tạng, thậm chí tử vong.

Các triệu chứng của bệnh viêm cân mạc hoại tử giống như các triệu chứng của bệnh cúm, bao gồm:

  • Đau dữ dội gần vết thương
  • Da đỏ hoặc tím gần vết thương
  • Sốt
  • Đau bụng
  • Viêm họng
  • Buồn nôn
  • Bệnh tiêu chảy
  • Ớn lạnh
  • Đau cơ

Vết thương mãn tính

Vết thương mãn tính là vết thương mất một thời gian dài bất thường để chữa lành hoặc liên tục tái phát.

Nguyên nhân gây ra vết thương mãn tính bao gồm nhiễm trùng nặng do vi khuẩn, chức năng miễn dịch suy yếu và các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Mắc bệnh tiểu đường hoặc ung thư có thể làm tăng nguy cơ phát triển các vết thương mãn tính.

Tổng kết

Vết thương hở là những vết thương khiến cho các mô của cơ thể tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Vết thương hở có thể bị nhiễm trùng do các vi khuẩn có trên da. Tuy nhiên, vệ sinh và chăm sóc vết thương đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và giúp vết thương nhanh lành hơn.

Các vết thương hở nhỏ có thể không cần điều trị y tế, nhưng sử dụng thuốc mỡ kháng sinh không kê đơn sẽ giúp giữ sạch vết thương. Mọi người có thể sử dụng nghệ, nha đam, dầu dừa, hoặc tỏi như các phương pháp điều trị tự nhiên cho các vết thương hở nhỏ.

Các vết thương hở lớn chảy nhiều máu cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Chủ đề:
Bình luận (0)

Đăng nhập để có thể bình luận

Chưa có bình luận nào. Bạn hãy là người đầu tiên cho tôi biết ý kiến!