Video: Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không? Xơ gan là gì?
Đối với những người không có tiền sử nghiện rượu, mô mỡ cũng có thể tích tụ trong gan. Tình trạng này được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu nếu nghiêm trọng cũng có thể dẫn đến xơ gan.
NAFLD và bệnh gan do rượu được gọi chung là bệnh gan nhiễm mỡ, nhưng nguyên nhân và cách điều trị của chúng khác nhau. Bài viết này cung cấp cho bạn thông tin cần biết về NAFLD, cách điều trị bệnh kết hợp với thay đổi lối sống.
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu: NAFL vs NASH
Có hai loại bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu: Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFL) và viêm gan không do rượu (NASH). Hiện tại, các nhà nghiên cứu chưa biết rõ về cơ chế bệnh sinh của hai dạng bệnh. Một người có thể được chẩn đoán dạng bệnh này, sau đó có thể chuyển qua loại kia.
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu đơn thuần (NAFL)
NAFL là tình trạng có mỡ trong gan, nhưng ít hoặc không gây viêm và không có tổn thương gan kèm theo. Mặc dù tình trạng bệnh lý này có thể có gan to và gây đau tức, nhưng loại này thường không gây tổn thương gan.
Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH)
NASH là một dạng bệnh gan nhiễm mỡ (NAFLD) nghiêm trọng hơn. Nếu bạn được chẩn đoán mắc NASH, rất có thể bạn đã bị viêm gan không phải do nhiễm mỡ, nhưng có thể gan đã có tổn thương. Tổn thương loại này có thể gây ra sẹo xơ trong gan. NASH nếu không được điều trị cuối cùng có thể dẫn đến xơ gan. Xơ gan không điều trị sẽ có nguy cơ trở thành ung thư gan.
Các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)
- Đa số các trường hợp NAFLD sẽ không có triệu chứng đặc biệt. Khi các triệu chứng xuất hiện, chúng có thể là:
- Đau bụng vùng hạ sườn phải
- Mệt mỏi, suy nhược
- Gầy sút cân
- Tràn dịch ổ bụng (cổ trướng) kèm phù chân
- Vàng da, vàng mắt
Nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Nguyên nhân chính xác của NAFLD hiện vẫn chưa được sáng tỏ. Hiện tại, các nhà nghiên cứu tin rằng các yếu tố về gen, yếu tố thể trạng, chế độ ăn uống và hệ tiêu hóa đều có thể đóng một vai trò nhất định trong sinh bệnh học của bệnh.
Khi tìm hiểu người ta quan sát thấy: một số cá nhân được chẩn đoán NAFLD không có yếu tố nguy cơ nào trước đó, nhưng một số yếu tố lối sống có thể làm tăng khả năng mắc bệnh NAFLD.
Các yếu tố nguy cơ của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất gây bệnh NAFLD là thể trạng béo phì.
Các yếu tố nguy cơ bổ sung bao gồm các vấn đề sức khỏe đi kèm với bệnh béo phì, chẳng hạn như bệnh đái tháo đường típ 2 và hội chứng chuyển hóa (tình trạng rối loạn liên quan đến béo phì). Người càng có nhiều yếu tố kể trên, nguy cơ mắc NAFLD sẽ càng tăng lên.
Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:
- Chất béo trung tính trong máu tăng cao
- Cholesterol máu cao
- Chế độ ăn nhiều đường fructose
- Sự mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột
Chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
NAFLD thường không có triệu chứng. Bệnh thường được chẩn đoán sau khi xét nghiệm máu phát hiện nồng độ men gan cao hơn mức bình thường. Làm xét nghiệm máu cơ bản có thể phát hiện tình trạng bệnh gan nhiễm mỡ.
Tăng men gan cũng có thể gặp trong các bệnh lý gan khác. Bác sĩ sẽ cần phải loại trừ các bệnh khác trước khi chẩn đoán NAFLD.
Nếu nghi ngờ NAFLD, bác sĩ sẽ tìm kiếm các triệu chứng thực thể như: các mảng da sẫm màu quanh khớp đầu gối, khớp ngón tay và khuỷu tay báo hiệu tình trạng kháng insulin, các dấu hiệu của xơ gan (cổ trướng và / hoặc mất cơ).
Các xét nghiệm thăm dò hỗ trợ
Siêu âm gan có thể thấy tình trạng lượng mỡ dư thừa trong gan. Một loại thăm dò khác được gọi là đo độ đàn hồi của gan, giúp đánh giá tình trạng xơ hóa trong gan.
Nếu những thăm dò chẩn đoán hình ảnh không kết luận được tình trạng bệnh, bác sĩ có thể chỉ định làm sinh thiết gan. Trong xét nghiệm này, bác sĩ đưa một cây kim qua thành bụng vào gan, bấm một mẫu mô gan nhỏ để phân tích mô bệnh học. Bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ tìm các dấu hiệu viêm, sẹo hóa, tăng sinh xơ trong mẫu sinh thiết gan.
Mặc dù các biểu hiện của NAFLD thường kín đáo, nhưng bạn nên chú ý để phát hiện và điều trị sớm, ngăn ngừa biến chứng xơ gan. Nếu xuất hiện các triệu chứng như đau tức hạ sườn phải, vàng da hoặc phù chân, hãy đi khám càng sớm càng tốt.
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có gây biến chứng không?
Xơ gan là một biến chứng nặng của bệnh gan nhiễm mỡ. Nguồn:Beth Israel Daeconess Medical CenterNguy cơ chính của NAFLD là xơ gan, tình trạng bệnh làm suy giảm hoặc mất chức năng hoạt động của gan. Gan đã xơ sẽ không thể khôi phục hoàn toàn về mức bình thường, nhưng có các phác đồ điều trị nhằm làm chậm hoặc ngăn chặn tiến triển của xơ gan.
Xơ gan nếu không được điều trị và theo dõi đúng có thể dẫn đến suy gan, tức là gan không thể làm nhiệm vụ của nó nữa. Khi đó, người bệnh sẽ cần ghép gan.
Ung thư gan là một biến chứng khác khi xơ gan không được điều trị.
Điều trị và theo dõi bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh giúp phòng và điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Nguồn: TwitterKhông có thuốc đặc hiệu để điều trị NAFLD. Thay vào đó, bác sĩ sẽ đề nghị người bệnh thay đổi lối sống tạo một chế độ sinh hoạt lành mạnh:
- Giảm cân (nếu bạn thừa cân)
- Xây dựng chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng với đầy đủ rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt
- Hạn chế tiêu thụ chất béo không lành mạnh và nhiều đường bổ sung
- Tăng cường hoạt động thể chất
- Kiểm soát cholesterol và lượng đường máu ổn định
- Tránh rượu bia
- Theo dõi, khám lại và báo với bác sĩ khi xuất hiện triệu chứng mới
Những điểm cần nhớ
Đối với người bệnh được chẩn đoán mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, việc tuân thủ các thay đổi lối sống theo khuyến nghị là đủ để duy trì lá gan khỏe mạnh trong thời gian dài. Bạn thậm chí có thể đảo ngược tổn thương gan trong giai đoạn sớm nhất của bệnh.
Ngay cả khi bạn không cảm thấy bất kỳ triệu chứng nào của NAFLD, quá trình tổn thương xơ hóa gan vẫn có thể đang âm thầm diễn ra. Nếu bạn nghi ngờ mình có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, hãy đi khám để tầm soát bệnh và điều trị từ sớm.
Thật may, việc xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh vừa giúp phòng và điều trị bệnh NAFLD, vừa giúp kiểm soát hoặc đảo ngược các vấn đề sức khỏe khác như bệnh đái tháo đường típ 2, rối loạn mỡ máu và hội chứng chuyển hóa. Việc tuân thủ một chế độ sống khoa học là điều hoàn toàn cần thiết đối với mỗi người.
Xem thêm:
- Bệnh gan nhiễm mỡ: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và biện pháp điều trị
- Thoát khỏi bệnh gan nhiễm mỡ: Chế độ ăn uống và lối sống
- Chế độ ăn cho bệnh gan nhiễm mỡ: Nên ăn gì và không nên ăn gì?
- Thông tin cần biết về bệnh gan nhiễm mỡ độ 1
- Bệnh gan nhiễm mỡ độ 2 và những điều cần biết
- Bệnh gan nhiễm mỡ độ 3 và những điều cần biết