Thành phần của Griseofulvin
Griseofulvin là kháng sinh chống nấm lấy từ Penicillium griseofulvum hoặc từ các Penicillium khác. Tác dụng chống nấm của griseofulvin trước hết là do phá vỡ cấu trúc thoi gián phân tế bào, nên làm ngừng pha giữa của phân bào. Một cơ chế tác dụng khác cũng được đề cập đến là griseofulvin tạo ra DNA khiếm khuyết không có khả năng sao chép. Griseofulvin đọng vào các tế bào tiền thân keratin tạo ra môi trường bất lợi cho nấm xâm nhập. Da, tóc và móng bị nhiễm bệnh sẽ được thay thế bằng các mô lành không bị nhiễm nấm.
Thuốc được điều chế dưới dạng viên nén và kem bôi da, có hàm lượng như sau:
- Griseofulvin vi tinh thể:
Viên nén: 250 mg; 500 mg; nang: 250 mg; hỗn dịch: 125 mg/5 ml.
- Griseofulvin tinh thể siêu nhỏ:
Viên nén: 125 mg, 165 mg, 250 mg, 330 mg; viên bao phim: 125 mg, 250 mg.
- Griseofulvin kem bôi da: 10g
Thuốc có giá khoảng 45.000 VNĐ
Chỉ định và chống chỉ đinh của thuốc
Thuốc chỉ định trong những trường hợp
Thuốc Griseofulvin có khả năng ức chế các hoạt động và sự phát triển của một số loại nấm da gồm: Epidermothyton floccosum, Trichophyton, Mycrosporum. Do đó, thuốc thường được chỉ định điều trị những bệnh lý sau:
- Bệnh ngoài da: Sài đầu, nấm kẻ tay chân, nấm móng
- Bệnh thấp khớp với liều cao, thống phong.
Thuốc Griseofulvin chống chỉ định với những trường hợp
- Những người quá mẫn cảm với hoạt chất Griseofulvin hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc.
- Bệnh nhân bị suy gan, rối loạn chuyển hóa porphyrin.
Thuốc Griseofulvin chống chỉ định bệnh nhân bị suy gan, rối loạn chuyển hóa porphyrin.
Liều dùng và cách sử dụng Griseofulvin
Cách dùng
Đối với viên nén Griseofulvin: Thuốc được sử dụng bằng đường miệng trước mỗi bữa ăn. Người bệnh nên uống trọn một viên thuốc cùng với một cốc nước đầy. Người dùng không nên phá vỡ cấu trúc của thuốc hoặc tán nhuyễn thuốc trước khi sử dụng và không nhai thuốc trước khi nuốt.
Đối với kem bôi da Griseofulvin: Lấy một lượng kem vừa đủ, nhẹ nhàng bôi lên da sau khi đã vệ sinh sạch sẽ vùng da bệnh.
Liều lượng
Phụ thuộc vào mức độ phát triển bệnh lý, tình trạng sức khỏe và độ tuổi mắc bệnh, liều dùng thuốc Griseofulvin ở người lớn và trẻ em như sau:
Liều dùng thuốc cho đều trị nấm (viên nén)
Đối với người lớn
- Liều khuyến cáo: Dùng 1 – 2 viên 250mg x 2 lần/ngày.
Đối với trẻ em
- Liều khuyến cáo: Dùng 10mg/kg/ngày chia thành 2 lần sử dụng trong ngày.
Liều dùng thuốc cho điều trị thấp khớp (viên nén)
Đối với người lớn
- Liều khuyến cáo: Dùng 2 viên 250mg x 4 – 6 lần/ngày
- Liều duy trì: Dùng 4 viên 250mg hoặc 2 viên 500mg/ngày.
Đối với trẻ em
- Liều khuyến cáo: Dùng 10mg/kg/ngày chia thành 2 lần sử dụng trong ngày.
Liều dùng thuốc cho đều trị nấm (kem bôi da)
- Liều khuyến cáo: Dùng 2 – 4 lần/ngày trong 1 – 6 tuần tùy theo mức độ phát triển bệnh lý và thể trạng.
Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc Griseofulvin
Trong thời gian sử dụng thuốc Griseofulvin, người bệnh có thể gặp phải những tác dụng phụ sau:
Tác dụng phụ thường gặp
- Buồn nôn
- Chán ăn, ăn không ngon miệng
- Phát ban đỏ do mẫn cảm với ánh sáng
- Nổi mề đay
- Ban đỏ đa dạng
- Ban đỏ dạng mụn nước hoặc dạng sợi
- Đau đầu.
Bạn có thể bị đau đầu trong thời gian sử dụng thuốc Griseofulvin.
Tác dụng phụ ít gặp
- Chóng mặt
- Ngủ gà
- Cơ thể mệt mỏi
- Lú lẫn
- Mất ngủ
- Trầm cảm
- Kích thích
- Nôn ói
- Tiêu chảy
- Co cứng cơ
- Đau bụng
- Phù mạch
- Phản ứng giống bệnh huyết thanh.
Tác dụng phụ hiếm gặp
- Rối loạn thị giác
- Viêm dây thần kinh ngoại vi
- Rối loạn vị giác
- Viêm miệng
- Vàng da hoặc vàng mắt (xuất hiện nhiều đối với bệnh nhân dùng thuốc với liều cao hoặc sử dụng kéo dài)
- Giảm bạch cầu, giảm bạch cầu hạt.
Lưu ý khi sử dụng thuốc Griseofulvin
Lưu ý chung
Bên cạnh công dụng, liều dùng và cách sử dụng thuốc Griseofulvin, người bệnh cũng cần thận trọng với một số điều sau đây:
- Thuốc Griseofulvin có khả năng ức chế các hoạt động và sự phát triển của nấm da Epidermothyton floccosum, Trichophyton và Mycrosporum. Tuy nhiên thuốc không có khả năng khắc phục tình trạng bệnh lý do nấm Candida và những loại nấm nội tạng gây nên.
- Đối với những bệnh nhân sử dụng thuốc Griseofulvin với liều cao hoặc sử dụng dài ngày cần thường xuyên đến bệnh viện để kiểm tra chức năng gan, thận, máu.
- Người bệnh cần ngưng sử dụng thuốc Griseofulvin nếu cơ thể có hiện tượng giảm bạch cầu hạt.
- Một số hiếm trường hợp khi sử dụng thuốc Griseofulvin, người bệnh có thể gặp phải một vài tác dụng phụ nguy hiểm. Nhất là đối với những trường hợp điều trị kéo dài hoặc sử dụng thuốc với liều cao.
- Khi chữa bệnh với thuốc Griseofulvin, thành phần trong thuốc có thể khiến bạn bị phản ứng mẫn cảm với ánh sáng. Vì thế, trong thời gian dùng thuốc, người bệnh cần tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Phản ứng mẫn cảm với ánh sáng có thể khiến bệnh lupus trở nên nghiêm trọng hơn.
- Thuốc Griseofulvin có nguồn gốc từ loài Penicillium. Do đó người bệnh sẽ có khả năng bị dị ứng chéo với penicillin.
Lưu ý đối với phụ nữ mang thai
Phụ nữ đang có thai hoặc dự định mang thai không nên sử dụng thuốc Griseofulvin. Bởi thuốc có thể khiến bạn bị sẩy thai hoặc gây quái thai.
Lưu ý đối với phụ nữ đang trong thời kì cho con bú
Chưa có số liệu cụ thể về trường hợp này. Tuy nhiên, để an toàn, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.
Tương tác thuốc Griseofulvin
Thuốc Griseofulvin có khả năng tương tác với một số loại dược phẩm sau:
- Phenobarbital: Làm tăng nồng độ Griseofulvin trong máu. Bởi Phenobarbital có thể làm giảm hấp thu Griseofulvin. Đồng thời gây cảm ứng enzym cytochrom P450 tại microsom gan. Chính vì thế, người bệnh không nên dùng đồng thời 2 loại dược phẩm này. Trong trường hợp phải sử dụng đồng thời, người bệnh cần chia đều liều dùng thuốc Griseofulvin thành 3 lần/ngày. Ngoài ra người bệnh cũng cần thường xuyên kiểm tra nồng độ Griseofulvin trong máu khi phải tăng liều.
- Thuốc chống đông nhóm coumarin: Quá trình tương tác làm giảm tác dụng của warfarin. Vì thế, người bệnh nên điều chỉnh liều dùng thuốc chống đông khi sử dụng đồng thời hoặc sau khi ngưng sử dụng thuốc Griseofulvin
- Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) Aspirin: Làm giảm nồng độ salicylat trong huyết tương
- Thuốc tránh thai dạng uống: Làm tăng chuyển hóa estrogen dẫn đến rối loạn kinh nguyệt, mất kinh, làm tăng chảy máu giữa các vòng kinh. Đồng thời làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai
- Cyclosporin: Làm giảm nồng độ cyclosporin trong máu
- Theophylin: Làm tăng thanh thải theophylin. Đồng thời rút ngắn nửa đời theophylin.
Ngoài ra thuốc Griseofulvin còn có khả năng tương tác với rượu làm cho nhịp tim đập nhanh, vã mồ hôi và đỏ bừng mặt.
Bảo quản thuốc Griseofulvin
- Bảo quản các chế phẩm griseofulvin ở nhiệt độ 15 - 20oC.
- Cần đựng hỗn dịch uống griseofulvin trong các chai lọ màu, tránh ánh sáng, nút kín và tránh để đông lạnh.
- Phải đựng dạng viên nén và nang trong các chai, lọ nút chặt.
Quá liều và cách xử trí thuốc Griseofulvin
Khi nhận biết sử dụng thuốc Griseofulvin quá liều, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
Hiện tại, không có thuốc giải độc đặc hiệu. Vì thế những cách xử lý khi dùng thuốc Griseofulvin quá liều có thể bao gồm:
- Rửa dạ dày kết hợp bảo vệ đường hô hấp
- Điều trị những triệu chứng và hỗ trợ.