Tai biến mạch máu não: Triệu chứng, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa

Tai biến mạch máu não (CVA) là thuật ngữ y học để chỉ đột quỵ. Đột quỵ là khi dòng máu đến một phần não của bạn bị ngừng lại do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu. Có những dấu hiệu quan trọng của đột quỵ mà bạn cần lưu ý và đề phòng. Hãy cấp cứu ngay nếu bạn nghĩ rằng bạn hoặc ai đó xung quanh bạn bị đột quỵ. Điều trị càng nhanh thì tiên lượng càng tốt, vì đột quỵ nếu không được điều trị quá lâu có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn.

Các loại tai biến mạch máu não

Video: Tai biến mạch máu não hay đột quỵ

Tai biến có thể do thiếu máu cục bộ hoặc xuất huyết não, nguồn ảnh ysjournal.comTai biến có thể do thiếu máu cục bộ hoặc xuất huyết não, nguồn ảnh ysjournal.com

Tai biến mạch máu não có hai dạng chính: tai biến mạch máu não do thiếu máu cục bộ là do tắc nghẽn mạch máu; đột quỵ xuất huyết là do vỡ mạch máu. Cả hai loại đột quỵ đều tước đi một phần máu và oxy của não, khiến các tế bào não bị chết.

Đột quỵ do thiếu máu cục bộ

Đột quỵ do thiếu máu cục bộ là trường hợp phổ biến nhất và xảy ra khi cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu và ngăn máu và oxy đến một phần của não. Có hai cách mà điều này có thể xảy ra. Một cách là đột quỵ do tắc mạch, xảy ra khi một cục máu đông hình thành ở một nơi khác trong cơ thể bạn di chuyển và bị mắc kẹt trong mạch máu trong não. Một cách khác là đột quỵ do huyết khối, xảy ra khi cục máu đông hình thành trong mạch máu trong não.

Đột quỵ do xuất huyết não

Đột quỵ do xuất huyết não xảy ra khi một mạch máu bị vỡ hoặc xuất huyết, và sau đó ngăn máu đến một phần của não. Xuất huyết có thể xảy ra ở bất kỳ mạch máu nào trong não hoặc có thể xảy ra ở màng não. 

Các triệu chứng của tai biến mạch máu não

Nếu bạn được chẩn đoán và điều trị đột quỵ càng nhanh thì tiên lượng của bạn càng tốt. Vì lý do này, điều quan trọng là phải hiểu và nhận biết các triệu chứng của đột quỵ.

Các triệu chứng đột quỵ bao gồm:

  • Đi lại khó khăn
  • Chóng mặt
  • Mất thăng bằng và phối hợp động tác
  • Khó nói hoặc hiểu người khác đang nói
  • Tê hoặc liệt ở mặt, chân hoặc cánh tay, rất có thể chỉ ở một bên của cơ thể
  • Mờ mắt
  • Đau đầu đột ngột, đặc biệt khi kèm theo buồn nôn, nôn hoặc chóng mặt

Các triệu chứng của đột quỵ có thể khác nhau tùy thuộc vào từng người và vị trí xảy ra trong não. Các triệu chứng thường xuất hiện đột ngột, ngay cả khi chúng không quá nghiêm trọng và có thể trở nên tồi tệ hơn theo thời gian.

Ghi nhớ từ viết tắt “FAST” giúp mọi người nhận ra các triệu chứng phổ biến nhất của đột quỵ:

  • Khuôn mặt: Một bên mặt có bị xệ xuống không?
  • Cánh tay: Nếu một người đưa cả hai cánh tay ra ngoài, liệu một cánh tay có bị rơi xuống phía dưới không?
  • Giọng nói: Giọng nói của họ có bất thường hoặc nói ngọng không?
  • Thời gian: Hãy gọi ngay 115 và đến bệnh viện nếu có bất kỳ triệu chứng nào trong số này. 

Chẩn đoán tai biến mạch máu não

Chụp động mạch là một phương pháp có thể xác định nguyên nhân, nguồn ảnh ucsfbenioffchildrens.orgChụp động mạch là một phương pháp có thể xác định nguyên nhân, nguồn ảnh ucsfbenioffchildrens.org

Các bác sĩ có một số công cụ để xác định xem bạn có bị tai biến mạch máu não hay không. Họ sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra sức khỏe toàn diện, trong đó họ sẽ kiểm tra cơ lực, phản xạ, thị lực, lời nói và các giác quan của bạn. Họ cũng sẽ kiểm tra âm thanh cụ thể trong các mạch máu ở cổ của bạn. Âm thanh này, được gọi là tiếng thổi, cho biết lưu lượng máu bất thường. Cuối cùng, họ sẽ kiểm tra huyết áp của bạn, huyết áp có thể cao nếu bạn bị đột quỵ.

Bác sĩ của bạn cũng có thể thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán để tìm ra nguyên nhân của đột quỵ và xác định chính xác vị trí của nó. Những xét nghiệm này bao gồm:

  • Xét nghiệm máu: Bác sĩ xét nghiệm máu của bạn để biết thời gian đông máu, lượng đường trong máu hoặc nhiễm trùng. Tất cả những điều này đều ảnh hưởng đến khả năng xảy ra và sự tiến triển của đột quỵ.
  • Chụp động mạch: Chụp động mạch, bao gồm thêm thuốc cản quang vào máu và chụp X-quang phần đầu của bạn, giúp bác sĩ tìm ra mạch máu bị tắc nghẽn hoặc xuất huyết.
  • Siêu âm động mạch cảnh: Xét nghiệm này sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của các mạch máu ở cổ của bạn. Nó giúp bác sĩ xác định xem có lưu lượng máu bất thường đến não của bạn hay không.
  • Chụp CT: Chụp CT thường được thực hiện ngay sau khi các triệu chứng của đột quỵ xuất hiện. Xét nghiệm này giúp bác sĩ tìm ra khu vực có vấn đề hoặc các vấn đề khác có thể liên quan đến đột quỵ.
  • Chụp MRI: Chụp MRI có thể cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về não so với chụp CT. Nó nhạy hơn chụp CT trong việc có thể phát hiện đột quỵ.
  • Siêu âm tim: Kỹ thuật hình ảnh này sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh trái tim của bạn. Nó có thể giúp bác sĩ tìm ra nguồn gốc của cục máu đông.
  • Điện tâm đồ (EKG): Đây là một đường ghi điện tim của bạn. Điều này sẽ giúp bác sĩ xác định xem nhịp tim bất thường có phải là nguyên nhân gây đột quỵ hay không. 

Điều trị tai biến mạch máu não

Điều trị đột quỵ bằng cách đặt một vật dụng vào mạch máu để làm tan cục máu đông, nguồn ảnh labblog.uofmhealth.orgĐiều trị đột quỵ bằng cách đặt một vật dụng vào mạch máu để làm tan cục máu đông, nguồn ảnh labblog.uofmhealth.org

Điều trị đột quỵ tùy thuộc vào nguyên nhân đột quỵ mà bạn mắc phải. Ví dụ, mục tiêu của điều trị đột quỵ do thiếu máu cục bộ là khôi phục lưu lượng máu đến não. Các phương pháp điều trị đột quỵ do xuất huyết não nhằm mục đích kiểm soát chảy máu.

Điều trị đột quỵ do thiếu máu cục bộ

Để điều trị đột quỵ do thiếu máu cục bộ, bạn sẽ được uống thuốc chống đông và uống aspirin để ngăn ngừa cơn đột quỵ lần thứ hai. Điều trị khẩn cấp cho loại đột quỵ này bao gồm tiêm thuốc vào não hoặc loại bỏ tắc nghẽn bằng phẫu thuật.

Điều trị đột quỵ xuất huyết

Đối với đột quỵ do xuất huyết não, bạn cần uống thuốc làm giảm áp nội sọ do chảy máu. Nếu chảy máu nhiều, bạn có thể phải phẫu thuật để loại bỏ lượng máu thừa. Bạn cũng sẽ cần phẫu thuật để sửa chữa mạch máu bị vỡ. 

Tiên lượng dài hạn cho một tai biến mạch máu não

Biến chứng sau đột quỵ có thể là liệt, nguồn ảnh medicalnewstoday.comBiến chứng sau đột quỵ có thể là liệt, nguồn ảnh medicalnewstoday.comCó một khoảng thời gian phục hồi sau khi bị bất kỳ loại tai biến mạch máu não nào. Thời gian hồi phục khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của cơn đột quỵ. Bạn cần phải tham gia vào quá trình phục hồi chức năng vì những ảnh hưởng của đột quỵ đối với sức khỏe của bạn, đặc biệt là bất kỳ di chứng nào mà nó gây ra. Các phương pháp bao gồm liệu pháp ngôn ngữ hoặc liệu pháp nghề nghiệp, hoặc nói chuyện với bác sĩ tâm thần, bác sĩ thần kinh hoặc các bác sĩ chuyên khoa khác.

Tiên lượng dài hạn sau đột quỵ phụ thuộc vào một số yếu tố:

  • Loại đột quỵ
  • Nó gây ra bao nhiêu tổn thương cho não 
  • Bạn được điều trị nhanh như thế nào
  • Sức khỏe tổng thể của bạn

Tiên lượng dài hạn sau đột quỵ do thiếu máu cục bộ tốt hơn so với sau đột quỵ do xuất huyết.

Các biến chứng thường gặp do đột quỵ bao gồm khó nói, nuốt, di chuyển hoặc suy nghĩ. Tình trạng này có thể cải thiện trong vài tuần, vài tháng và thậm chí nhiều năm sau khi bị đột quỵ. 

Phòng ngừa tai biến mạch máu não

Tập thể dục thường xuyên giúp ngăn ngừa cơn đột quỵ, nguồn ảnh helpguide.orgTập thể dục thường xuyên giúp ngăn ngừa cơn đột quỵ, nguồn ảnh helpguide.orgCó nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ, bao gồm bệnh đái tháo đường, rung nhĩ và tăng huyết áp.

Tương ứng, có nhiều biện pháp bạn có thể thực hiện để giúp ngăn ngừa đột quỵ. Các biện pháp phòng ngừa đột quỵ giống như các hành động bạn sẽ làm để giúp ngăn ngừa bệnh tim. Dưới đây là một số cách để giảm nguy cơ:

  • Duy trì huyết áp bình thường.
  • Hạn chế ăn chất béo bão hòa và cholesterol.
  • Hạn chế hút thuốc và uống rượu có chừng mực.
  • Kiểm soát bệnh đái tháo đường.
  • Duy trì cân nặng hợp lý.
  • Tập thể dục thường xuyên.
  • Ăn nhiều rau và trái cây.

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để ngăn ngừa đột quỵ nếu họ biết bạn có nguy cơ mắc bệnh. Các loại thuốc phòng ngừa đột quỵ bao gồm các loại thuốc chống đông máu và ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông. 

Xem thêm:

Chủ đề:
Bình luận (0)

Đăng nhập để có thể bình luận

Chưa có bình luận nào. Bạn hãy là người đầu tiên cho tôi biết ý kiến!