Phân loại bệnh bạch cầu (leukemia) và cách điều trị

Bệnh bạch cầu (leukemia) là một loại ung thư ảnh hưởng đến các tế bào máu và tủy xương. Đây là nguyên nhân phổ biến thứ 7 gây ra các ca tử vong liên quan đến ung thư ở Hoa Kỳ.

Các thể bệnh khác nhau sẽ có tiên lượng khác nhau. Một số bệnh bạch cầu tiến triển chậm (mãn tính), trong khi những thể khác tiến triển rất nhanh(cấp tính). Ngoài ra, mỗi loại có các triệu chứng và phương pháp điều trị khác nhau.

VIDEO TƯ VẤN VỀ BỆNH UNG THƯ MÁU MẠN TÍNH

Hãy đọc tiếp để tìm hiểu thêm về từng loại bệnh bạch cầu để có thể hiểu rõ hơn về các phương pháp điều trị tốt nhất.

Có bốn loại bệnh bạch cầu chính, và mỗi loại ảnh hưởng đến các tế bào máu theo những cách khác nhau. Các thể bệnh bạch cầu kinh (leukemia kinh) thường gặp ở những người lớn tuổi, trong khi các dạng cấp tính chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em và thanh thiếu niên.

Bệnh leukemia kinh dòng bạch cầu hạt (CML)

CML phát sinh từ tủy xương. Bệnh tạo ra một số lượng lớn các tế bào bạch cầu bất thường được gọi là bạch cầu hạt. Dòng hạt biệt hóa ở các lứa tuổi khác nhau, đi ra máu ngoại vi, gây tăng bạch cầu và biến chứng tắc mạch.

Nguyên nhân của CML là do đột biến nhiễm sắc thể tạo ra nhiễm sắc thể Philadelphia.

Loại bệnh bạch cầu này phổ biến nhất ở người lớn tuổi và hiếm gặp ở trẻ em. Người ta ước tính rằng 15% trường hợp bệnh bạch cầu ở người lớn là CML.

Khi CML tiến triển, bạch cầu hạt chiếm phần lớn tế bào trong tủy xương và máu, chúng lấn át các dòng tế bào hồng cầu, tiểu cầu hoặc các tế bào bạch cầu bình thường khác.

Một số triệu chứng ban đầu bao gồm:

Ở một số người, CML không gây ra triệu chứng gì.

Điều trị

Một phương pháp điều trị CML đầy tiềm năng bao gồm các liệu pháp điều trị đích nhắm tới các đột biến bất thường từ nhiễm sắc thể Philadelphia. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các liệu pháp này có thể giúp những người mắc CML có tuổi thọ gần như người bình thường. 

Bệnh bạch cầu kinh dòng lympho (leukemia kinh dòng lympho-CLL)

CLL cũng phát sinh từ tủy xương, dẫn đến việc sản sinh quá nhiều tế bào lympho-một loại tế bào bạch cầu khác. Giống như CML, CLL thường xảy ra ở người lớn tuổi và là một trong những loại bệnh bạch cầu khởi phát ở người trưởng thành phổ biến nhất. CLL cũng hiếm gặp ở trẻ em.

Không giống như CML, CLL tiến triển chậm. Một số triệu chứng bao gồm:

  • Hạch to
  • Suy nhược hoặc mệt mỏi quá mức
  • Dễ bị bầm tím hoặc xuất huyết
  • Có thể không gặp các triệu chứng cho đến khi CLL ở giai đoạn muộn.

Bệnh bạch cầu tế bào tóc (HCL)

HCL là một dạng hiếm gặp của CLL gây ra các triệu chứng giống như CLL. Nó được gọi là tế bào “có lông” vì hình thái của các tế bào ung thư dưới kính hiển vi trông như tóc mọc trên đầu.

HCL chủ yếu xảy ra ở nam giới lớn tuổi, và nguyên nhân chính xác hiện chưa được biết đến. Không giống như các loại bệnh bạch cầu khác, HCL không được 

xác định theo các giai đoạn. Nó cũng khó điều trị hơn và có thể tái phát dù đã được điều trị bằng các phương pháp tiêu chuẩn.

Điều trị

Các liệu pháp điều trị đích cũng được sử dụng trong các trường hợp CLL sớm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các liệu pháp kết hợp có thể hiệu quả hơn so với việc chỉ sử dụng một liệu pháp điều trị đích.

Một phương pháp điều trị tiềm năng khác trong tương lai có thể bao gồm việc sử dụng liệu pháp tế bào lympho CAR-T. Liệu pháp miễn dịch này làm thay đổi các tế bào miễn dịch khỏe mạnh để chúng tấn công các tế bào ung thư hiệu quả hơn. Các nhà khoa học cũng đang nghiên cứu khả năng của các liệu pháp điều trị đích bổ sung để điều trị HCL. 

Bệnh bạch cầu dòng tủy cấp(leukemia cấp dòng tủy-AML)

AML xảy ra khi xuất hiện các tế bào bạch cầu bất thường (tế bào blast dòng tủy) trong cơ thể. Loại ung thư này còn được gọi là bệnh Leukemia cấp dòng tủy, bệnh máu trắng.

Đây là dạng bệnh bạch cầu cấp tính (tiến triển nhanh) phổ biến nhất ở người lớn, AML cũng là bệnh quan trọng nhất vì nó tiến triển rất nhanh. Một số người trước đây đã được điều trị bệnh bạch cầu cấp dòng lympho (ALL) vì trẻ em có thể tiến triển AML sau này.

Điều trị

AML thường được điều trị bằng hóa trị liệu (có hoặc không có tế bào gốc) và xạ trị. Các liệu pháp điều trị đích tương đối mới trong điều trị AML và việc kết hợp các phương pháp khác nhau đang được nghiên cứu thêm.

Bệnh bạch cầu cấp dòng lympho (ALL)

Còn được gọi là bệnh Leukemia cấp dòng lympho. ALL làm cho số lượng tế bào lympho bất thường tăng cao trong máu và tủy xương. Không giống như thể mãn tính CLL, ALL tiến triển nhanh nếu không được điều trị. Tuy nhiên, ALL có thể điều trị dễ dàng hơn AML.

Ngoài ra, trong khi CLL phổ biến hơn ở người lớn thì ALL thường gặp hơn ở trẻ em. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc ALL ở người lớn như những người nam da trắng trên 70 tuổi.

Điều trị

Liệu pháp tế bào CAR-T hiện đang được sử dụng ở trẻ em và thanh thiếu niên mắc ALL. Cũng như CLL, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu khả năng sử dụng  liệu pháp tế bào CAR-T cho người lớn tuổi mắc loại ung thư này.

Các kế hoạch điều trị cho bệnh bạch cầu

Phương pháp điều trị bệnh phụ thuộc vào tuổi, giai đoạn và loại bệnh bạch cầu mà người bệnh đang mắc.

Các liệu pháp điều trị đích được sử dụng trong các giai đoạn sớm của bệnh, trong khi phẫu thuật và ghép tế bào gốc được sử dụng khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Liệu pháp ghép tế bào gốc cũng được sử dụng phổ biến hơn ở trẻ em.

Không giống như các loại bệnh bạch cầu khác, điều trị CLL và HCL có thể trì hoãn việc điều trị trong giai đoạn sớm do bệnh tiến triển chậm hơn.

Cả ALL và AML đều tiến triển nhanh chóng. Điều trị sớm là rất quan trọng để giúp ngăn ngừa các biến chứng.

Cách đối mặt với bệnh bạch cầu

Khá là khó khăn để người bệnh và những người thân của họ chấp nhận việc họ bị bệnh bạch cầu. Trước tiên, hãy tìm hiểu kỹ càng về chẩn đoán ung thư của bạn, nhưng với nguồn thông tin khoa học đáng tin cậy. Hãy hỏi ý kiến của bác sĩ và trao đổi về các phương pháp điều trị và các yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng bệnh

Ngoài ra, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ của bạn bè và những người thân để được hỗ trợ tinh thần và các công việc hàng ngày khi bạn bắt đầu điều trị ung thư.

Để được trợ giúp thêm, hãy hỏi bác sĩ về các nhóm hỗ trợ bệnh bạch cầu tại địa phương. Những nhóm này bao gồm những cá nhân sẽ chia sẻ kinh nghiệm về bệnh bạch cầu. Những người này có thể đưa ra lời khuyên đồng thời giúp bạn cảm thấy bớt cô đơn hơn.

Tiên lượng bệnh

Nhìn chung, tiên lượng chính xác cho tất cả các nhóm bệnh bạch cầu phụ thuộc vào:

  • Tuổi
  • Giai đoạn tiến triển của tế bào ung thư
  • Đáp ứng với điều trị

AML và ALL tiến triển nhanh nhất trong tất cả các nhóm bệnh bạch cầu.

Người ta ước tính rằng 1,5% người Mỹ sẽ mắc bệnh bạch cầu trong cuộc đời của họ. Nhưng tỷ lệ tử vong giảm dần nhờ vào việc phát triển các phương pháp điều trị.

Bởi vì mỗi người phản ứng với các loại thuốc điều trị bệnh bạch cầu khác nhau nên người bệnh cần phải trao đổi với bác sĩ về tất cả các lựa chọn có thể có.

Tổng kết

Việc điều trị và tiên lượng cho bệnh bạch cầu phụ thuộc rất nhiều vào nhóm bệnh mà người bệnh đang mắc vì ảnh hưởng của mỗi phương pháp lên người bệnh là khác nhau. Bệnh nhân cũng có thể cần trì hoãn hoặc tích cực điều trị tùy thuộc vào trường hợp bệnh là mãn tính hay cấp tính.

Hãy để bạn bè và những người thân giúp bạn bất cứ điều gì bạn cần, cũng như một nhóm hỗ trợ để chia sẻ kinh nghiệm của bản thân và học hỏi từ những người khác để giúp bạn chuẩn bị và đối mặt với bệnh tật.

Xem thêm:

Nguồn tham khảo
  • https://www.healthline.com/health/leukemia/types-of-leukemia
Bình luận (0)

Đăng nhập để có thể bình luận

Chưa có bình luận nào. Bạn hãy là người đầu tiên cho tôi biết ý kiến!