Tuyến giáp sản xuất hai hormone chính: triiodothyronine (T3) và thyroxine (T4). Nếu tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone này, bạn có thể gặp các triệu chứng như tăng cân, thiếu năng lượng và trầm cảm. Tình trạng này được gọi là suy giáp.
Nếu tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone, bạn có thể bị sụt cân, lo lắng, run và cảm giác dường như đang ở trên cao. Đây được gọi là cường giáp.
Thông thường, bác sĩ muốn kiểm tra chức năng tuyến giáp sẽ chỉ định các xét nghiệm sàng lọc rộng rãi, chẳng hạn như xét nghiệm T4 hoặc hormone kích thích tuyến giáp (TSH). Nếu những kết quả đó bất thường, bác sĩ sẽ đề nghị thêm các xét nghiệm khác để chẩn đoán xác định.
Lấy máu xét nghiệm chức năng tuyến giáp
Trao đổi với bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào bạn đang dùng và cho họ biết nếu bạn đang mang thai. Một số loại thuốc và việc mang thai có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm của bạn.
Lấy máu tĩnh mạch là một thủ thuật được thực hiện tại phòng thí nghiệm hoặc phòng khám. Bạn có thể được lấy máu khi ngồi trên ghế hoặc nằm trên giường. Nếu bạn đang mặc áo dài tay, bạn cần xắn một ống tay áo lên hoặc bỏ cánh tay ra khỏi ống tay áo.
Một kỹ thuật viên hoặc y tá sẽ buộc một dải cao su chặt quanh cánh tay của bạn nhằm làm cho các tĩnh mạch phồng lên. Sau khi kỹ thuật viên đã tìm thấy tĩnh mạch thích hợp, họ sẽ luồn kim vào dưới da và vào tĩnh mạch. Bạn có thể cảm thấy kim châm vào da. Kỹ thuật viên sẽ lấy mẫu máu của bạn và chứa trong các ống nghiệm, sau đó gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích.
Khi kỹ thuật viên đã lấy đủ lượng máu cần thiết, họ sẽ rút kim và ép lên vết thương cho đến khi máu ngừng chảy. Sau đó, kỹ thuật viên sẽ dán một miếng băng nhỏ lên vết thương.
Bạn sẽ có thể trở lại các hoạt động bình thường hàng ngày của bạn ngay lập tức.
Tác dụng không mong muốn và chăm sóc sau lấy máu
Lấy máu là một thủ thuật thường quy, ít xâm lấn. Trong những ngày ngay sau khi lấy máu, bạn có thể nhận thấy vết bầm tím hoặc đau nhẹ tại khu vực kim đâm vào. Chườm đá hoặc dùng thuốc giảm đau không kê đơn có thể giúp bạn giảm khó chịu.
Nếu bạn cảm thấy rất đau hoặc khu vực xung quanh vết kim đâm trở nên đỏ và sưng lên, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng.
Đọc hiểu kết quả xét nghiệm
Kết quả T4 và TSH
Xét nghiệm T4 và xét nghiệm TSH là hai xét nghiệm chức năng tuyến giáp phổ biến nhất. Chúng thường được tiến hành cùng nhau.
Xét nghiệm T4 được gọi là xét nghiệm thyroxine. Nồng độ T4 cao cho thấy tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp). Các triệu chứng bao gồm lo lắng, giảm cân ngoài ý muốn, run và tiêu chảy. Hầu hết T4 trong cơ thể ở dạng liên kết với các phân tử protein. Một phần nhỏ của T4 không liên kết và được gọi là T4 tự do. T4 tự do là dạng sẵn có mà cơ thể sử dụng. Đôi khi nồng độ T4 tự do cũng được kiểm tra cùng với xét nghiệm T4.
Xét nghiệm TSH đo nồng độ hormone kích thích tuyến giáp trong máu. TSH bình thường trong khoảng từ 0,4 đến 4,0 mili đơn vị hormone quốc tế trên một lít máu (mIU/L).
Nếu có dấu hiệu suy giáp và có nồng độ TSH trên 2,0 mIU/L, bạn có nguy cơ bị suy giáp. Các triệu chứng bao gồm tăng cân, mệt mỏi, trầm cảm, tóc và móng tay dễ gãy. Bác sĩ có thể sẽ chỉ định các xét nghiệm chức năng tuyến giáp ít nhất mỗi năm một lần trong tương lai. Bác sĩ cũng có thể quyết định bắt đầu điều trị bằng thuốc, chẳng hạn như levothyroxine, để giảm bớt các triệu chứng cho bạn.
Cả xét nghiệm T4 và TSH đều được thực hiện thường xuyên trên trẻ sơ sinh nhằm sàng lọc suy giáp bẩm sinh. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể dẫn đến trẻ chậm phát triển so với tuổi.
Kết quả T3
Xét nghiệm T3 kiểm tra nồng độ hormone triiodothyronine. Nó thường được chỉ định nếu kết quả xét nghiệm T4 và xét nghiệm TSH cho thấy tình trạng cường giáp. Xét nghiệm T3 cũng có thể được chỉ định nếu bạn đang triệu chứng của tuyến giáp hoạt động quá mức, trong khi T4 và TSH không tăng cao
Phạm vi bình thường của T3 là 100-200 nanogram hormone trên mỗi decilit máu (ng/dL). Nồng độ cao bất thường thường gặp trong bệnh Grave. Đây là một rối loạn tự miễn dịch liên quan đến cường giáp.
Kết quả hấp thụ nhựa T3
Sự hấp thu nhựa T3, còn được gọi là T3RU (T3 resin uptake), là một xét nghiệm máu nhằm đo khả năng liên kết của một hormone được gọi là thyroxin-binding globulin (TBG). Nếu nồng độ T3 tăng cao, khả năng gắn kết TBG sẽ thấp.
Nồng độ TBG thấp bất thường thường cho thấy thận có vấn đề hoặc cơ thể không cung cấp đủ protein. Nồng độ TBG cao bất thường cho thấy nồng độ cao của estrogen trong cơ thể. Nồng độ estrogen cao có thể do mang thai, ăn thực phẩm giàu estrogen, béo phì hoặc liệu pháp thay thế hormone.
Theo dõi
Nếu kết quả xét nghiệm máu cho thấy tuyến giáp hoạt động quá mức hoặc kém hoạt động, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm hấp thu tuyến giáp hoặc siêu âm tuyến giáp. Các xét nghiệm này sẽ đánh giá về cấu trúc, hoạt động của tuyến giáp và khối u nếu có. Dựa trên những phát hiện này, bác sĩ có thể cần lấy mẫu mô từ tuyến giáp để kiểm tra ung thư.
Nếu kết quả bình thường, bác sĩ có thể sẽ kê đơn thuốc giúp điều chỉnh hoạt động của tuyến giáp. Họ sẽ theo dõi thêm các xét nghiệm chức năng tuyến giáp nhằm đảm bảo thuốc có hiệu quả.
Xem thêm: