Bạn có thể chỉ cần nghỉ ngơi và điều trị tại nhà để giảm đau nhức cơ thể. Nhưng một số cơn đau nhức, đặc biệt là những cơn đau kéo dài trong một thời gian dài, có thể có nghĩa là bạn đang có một bệnh lý tiềm ẩn. Trong những trường hợp này, bạn có thể cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán. Họ có thể lập một kế hoạch điều trị lâu dài để giảm đau nhức và các triệu chứng liên quan khác.
Cùng tiếp tục đọc bài viết để tìm hiểu thêm về những nguyên nhân có thể gây ra các triệu chứng này.
Căng thẳng
Khi bạn căng thẳng, hệ thống miễn dịch không thể kiểm soát đáp ứng với tình trạng viêm. Kết quả là cơ thể bạn không thể chống lại nhiễm trùng hoặc bệnh tật như bình thường. Điều này có thể khiến cơ thể bạn đau nhức vì dễ bị viêm và nhiễm trùng khắp cơ thể.
Hãy để ý các triệu chứng căng thẳng và lo lắng như:
- Nhịp tim cao bất thường
- Tăng huyết áp
- Bốc hỏa hoặc đổ mồ hôi lạnh
- Thở nhanh
- Run bất thường
- Nhức đầu
Nếu bạn nghĩ căng thẳng là nguyên nhân khiến cơ thể đau nhức, hãy thực hiện những thay đổi nhỏ trong lối sống hàng ngày để giảm căng thẳng nhiều nhất có thể. Hãy thử các bước sau:
- Ngồi thiền vài phút mỗi ngày. Tập trung vào hơi thở và để tâm trí ra khỏi nguyên nhân khiến bạn căng thẳng.
- Đi dạo hoặc rời khỏi một môi trường căng thẳng
- Chia sẻ cảm giác, suy nghĩ của bạn với người mà bạn tin tưởng để giúp nói rõ nguyên nhân gây ra căng thẳng.
- Nếu bạn đang mất ngủ vì căng thẳng, hãy thử các kỹ thuật thư giãn trước khi đi ngủ hoặc chợp mắt một chút trong ngày.
Mất nước
Nước là một thành phần thiết yếu cho hoạt động bình thường và duy trì sức khỏe. Nếu không có nó, cơ thể bạn không thể thực hiện tốt nhiều quá trình quan trọng của nó, bao gồm cả hô hấp và tiêu hóa. Khi bạn bị mất nước và các quá trình này không hoạt động tốt, bạn có thể cảm thấy đau đớn về thể chất.
Các triệu chứng mất nước khác bao gồm:
- Nước tiểu đậm
- Chóng mặt hoặc mất phương hướng
- Kiệt sức
- Cực kỳ khát
Nếu bạn không uống đủ nước, đặc biệt là vào những ngày nắng nóng hoặc khô hanh, bạn có thể bị mất nước nhanh chóng. Bạn nên uống khoảng 8 cốc nước 250ml mỗi ngày, và có thể uống thêm nếu bạn hoạt động thể chất và đổ mồ hôi.
Nếu bạn bị mất nước vì một tình trạng như tiêu chảy, hãy uống nhiều nước cho đến khi hết tiêu chảy. Uống nước hoặc đồ uống có thêm chất điện giải có thể giúp bạn giữ nước và thay thế chất điện giải bị mất do tiêu chảy.
Nếu bạn không thể giữ đủ nước, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức để đảm bảo rằng bạn không bị mất nước nghiêm trọng.
Thiếu ngủ
Ngủ không đủ giấc có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của bạn. Bạn cần ngủ ít nhất từ 6 đến 8 tiếng mỗi đêm, bao gồm cả giấc ngủ chuyển động mắt nhanh (rapid eye movement - REM). Các mô và tế bào của cơ thể cần có giấc ngủ thích hợp để khỏe mạnh và giúp não luôn sảng khoái và tỉnh táo. Nếu ngủ không đủ, cơ thể bạn không có thời gian để nghỉ ngơi và bổ sung các năng lượng cần thiết. Điều này có thể dẫn đến đau nhức.
Các triệu chứng khác của thiếu ngủ bao gồm:
- Nhầm lẫn hoặc mất phương hướng
- Ngủ quên trong ngày mà không biết
- Khó hiểu khi đọc hoặc nghe người khác nói
- Khó nói đúng cách
- Khó nhớ mọi thứ
Cố gắng thiết lập một lịch trình ngủ nhất quán mỗi đêm. Cơ thể của bạn cần tuân theo một nhịp điệu sinh học để luôn khỏe mạnh.
Hãy thử các kỹ thuật để thư giãn trước khi đi ngủ, chẳng hạn như:
- Uống trà nóng hoặc đồ uống nóng khác
- Thiền định
- Nghe nhạc hoặc podcast
- Sử dụng tiếng ồn trắng
Cảm lạnh hoặc cúm
Cảm lạnh và cúm đều là bệnh viêm nhiễm do vi rút. Những bệnh nhiễm trùng này tấn công cơ thể và hệ thống miễn dịch của bạn cố gắng chống lại chúng. Tình trạng viêm, đặc biệt là ở cổ họng, ngực và phổi, có thể gây đau đớn. Phần còn lại của cơ thể cũng có thể đau nhức.
Các triệu chứng phổ biến khác của cảm lạnh hoặc cúm gồm:
- Viêm họng
- Giọng khàn
- Hắt hơi hoặc ho
- Chất nhầy đặc, có màu
- Nhức đầu hoặc đau tai
Nghỉ ngơi, uống nhiều nước và súc họng bằng nước muối ấm để giảm đau cổ họng có thể giúp cơ thể nhanh chóng qua khỏi cảm lạnh hoặc cúm. Thuốc không kê đơn, chẳng hạn như pseudoephedrine (Sudafed) và ibuprofen (Advil), có thể giúp giảm đau nhức và các triệu chứng khác.
Nếu bạn có các triệu chứng cảm lạnh hoặc cúm trong hơn một tuần, hoặc nếu bạn không thể ăn, uống hoặc thở bình thường, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị
Thiếu máu
Thiếu máu xảy ra khi cơ thể bạn không có đủ tế bào hồng cầu hoạt động bình thường, do đó các mô không thể nhận đủ oxy. Khi bị thiếu máu, nhiều bộ phận trong cơ thể bạn có thể cảm thấy mệt mỏi vì chúng không nhận đủ oxy để duy trì sức khỏe hoặc hoạt động bình thường.
Các triệu chứng khác của bệnh thiếu máu là:
- Kiệt sức
- Nhịp tim bất thường
- Chóng mặt hoặc mất phương hướng
- Đau đầu hoặc ngực
- Bàn chân hoặc bàn tay lạnh
- Da nhợt nhạt
Thiếu máu có nhiều nguyên nhân. Nếu nguyên nhân thiếu máu là do thiếu sắt, folate hoặc vitamin B-12 thì việc bổ sung thực phẩm chức năng cho phần thiếu hụt có thể giúp điều trị bệnh.
Nếu thực phẩm chức năng không giúp ích, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán để loại trừ các bệnh lý cơ bản khác.
Thiếu vitamin D
Hạ canxi máu có thể xảy ra khi bạn không có đủ vitamin D trong cơ thể. Nhiều cơ quan quan trọng của cơ thể, chẳng hạn như thận và cơ, cần canxi để hoạt động bình thường. Xương cũng cần canxi để khỏe mạnh. Nếu không có đủ vitamin D để giúp cơ thể hấp thụ canxi, bạn có thể cảm thấy đau nhức ở các cơ quan này.
Các triệu chứng khác có thể gặp là:
- Chuột rút nhiều vị trí
- Giật cơ hoặc co cơ
- Chóng mặt hoặc nhầm lẫn
- Tê bì
- Co giật
Tăng bạch cầu đơn nhân
Đây là một bệnh nhiễm trùng do vi rút Epstein-Barr gây ra. Nó rất dễ lây lan và một trong những triệu chứng phổ biến nhất là đau nhức cơ thể.
Các triệu chứng khác bao gồm:
Viêm phổi
Viêm phổi có thể ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống hô hấp của bạn, hệ thống này chịu trách nhiệm về hơi thở, đổ mồ hôi và các chức năng quan trọng khác. Nếu bạn không thể thở tốt, cơ thể bạn không thể nhận đủ oxy để giữ cho các tế bào hồng cầu và các mô của bạn khỏe mạnh. Điều này có thể gây nhức mỏi khắp cơ thể.
Các triệu chứng khác gồm:
Đau cơ xơ hóa
Đau cơ xơ hóa là tình trạng toàn bộ cơ thể, bao gồm cả cơ và xương, có thể cảm thấy kiệt sức, đau nhức và nhạy cảm. Nguyên nhân của đau cơ xơ hóa chưa được biết rõ, nhưng vấn đề căng thẳng như chấn thương thể chất, phẫu thuật và nhiễm trùng có thể gây ra nó.
Các triệu chứng khác là:
- Khó ngủ
- Nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh
- Cơ và khớp cứng, đặc biệt là vào buổi sáng
- Khó nhớ hoặc suy nghĩ
- Cảm giác ngứa ran ở bàn tay và bàn chân
Hội chứng mệt mỏi mạn tính
Hội chứng mệt mỏi mãn tính (Chronic fatigue syndrome - CFS) là một tình trạng khiến bạn cảm thấy kiệt sức và yếu bất kể bạn nghỉ ngơi hay ngủ nhiều. Nó thường gây mất ngủ. Vì cơ thể bạn không cảm thấy được nghỉ ngơi, CFS cũng có thể gây đau nhức các cơ và khớp trên toàn cơ thể.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Khó ngủ
- Viêm họng
- Đau đầu
- Khó nhớ hoặc suy nghĩ
- Chóng mặt hoặc nhầm lẫn
Viêm khớp
Viêm khớp có thể xảy ra do:
- Sụn xung quanh khớp bị phá vỡ, như trong thoái hóa khớp
- Nhiễm trùng ở khớp
- Các tình trạng tự miễn dịch làm mòn lớp niêm mạc xung quanh khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp hoặc SLE
Những nguyên nhân này đều có thể gây đau nhức xương khớp và hạn chế vận động.
Các triệu chứng khác của viêm khớp bao gồm:
- Cứng khớp
- Sưng, nóng hoặc đỏ quanh khớp
- Không thể di chuyển một khớp
Lupus
Lupus xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công các mô xung quanh cơ thể, bao gồm các mạch máu, các cơ quan và khớp. Do tình trạng tự miễn dịch này gây tổn thương và viêm nhiễm nên các cơn đau và nhức mỏi trên cơ thể rất phổ biến.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Kiệt sức
- Phát ban
- Sốt
- Sưng hoặc đỏ quanh khớp
- Co giật
- Nhạy cảm với ánh sáng mặt trời
Bệnh Lyme
Bệnh Lyme là do vi khuẩn Borrelia burgdorferi lây lan sang cơ thể người qua vết cắn của bọ ve. Đau nhức là một triệu chứng phổ biến, đặc biệt là ở các cơ và khớp. Nếu bệnh Lyme không được điều trị, nó có thể gây ra các tình trạng thần kinh cơ và khớp, chẳng hạn như viêm khớp và liệt mặt.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Kiệt sức
- Bốc hỏa và đổ mồ hôi lạnh
- Sốt
- Đau đầu
Nhiễm nấm Histoplasma (Histoplasmosis)
Bệnh nhiễm trùng do nấm này gây ra bởi các bào tử trong không khí từ đất hoặc phân của dơi hoặc chim. Chúng phổ biến xung quanh các dự án xây dựng, đất nông nghiệp hoặc hang động, nơi phát tán một lượng lớn bào tử vào không khí.
Đau nhức cơ thể là một triệu chứng phổ biến của bệnh histoplasmosis. Các triệu chứng khác bao gồm:
- Ớn lạnh
- Sốt
- Tức ngực
- Đau đầu
- Ho khan
Bệnh đa xơ cứng
Bệnh đa xơ cứng (Multiple sclerosis - MS) được cho là một tình trạng tự miễn dịch. Đó là tình trạng hệ thống thần kinh trung ương, cụ thể là mô xung quanh các tế bào thần kinh, được gọi là myelin, bị tổn thương do viêm liên tục. Tổn thương làm gián đoạn khả năng truyền cảm giác của hệ thần kinh. Do đó, bạn có thể cảm thấy nhức mỏi, đau, ngứa ran hoặc các cảm giác bất thường khác.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Yếu cơ
- Kiệt sức
- Nhìn mờ
- Mù tạm thời hoặc vĩnh viễn, thường chỉ ở một mắt
- Khó đi bộ hoặc giữ thăng bằng
- Khó nhớ hoặc suy nghĩ
Khi nào cần đi khám?
Đi khám bác sĩ ngay nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
- Khó thở
- Khó ăn uống
- Ngất
- Co giật
- Cực kỳ mệt mỏi hoặc kiệt sức
- Ho nặng sẽ không biến mất sau vài ngày
Nếu gặp các triệu chứng khác nhẹ hơn kéo dài hơn 2 tuần, hãy đến gặp bác sĩ. Họ có thể kiểm tra bạn để tìm một bệnh lý tiềm ẩn có thể xảy ra. Sau đó, họ có thể đưa ra kế hoạch điều trị để giúp giảm đau nhức và điều trị nguyên nhân.