Tính chất hóa học của anilin (2024) chi tiết nhất

Tính chất hóa học của anilin

1. Lí thuyết

1.1 Tính chất hóa học

 Bị oxi hóa bởi oxi:

- Để lâu trong không khí, anilin chuyển sang màu đen vì bị oxi hóa bởi oxi trong không khí

 Tính bazơ:

- Anilin phản ứng với axit mạnh tạo thành ion anilium

C₆H₅NH₂ + HCl → C₆H₅NH₃⁺Cl^-

 Phản ứng với axit nitrơ :

C₆H₅NH₂ + HNO₂ + HCl → C₆H₅N₂Cl + 2H₂O

 Phản ứng thế ở nhân thơm:

1.2 Kiến thức mở rộng

- Định nghĩa: Anilin hay còn gọi là phenylamin là hợp chất hữu cơ có công thức phân tử C₆H₇N, nó là một trong những amin thơm đơn giản nhất.

- Công thức phân tử: C₆H₇N

- Công thức cấu tạo: C₆H₅NH₂

- Tên gọi

   + Tên gốc chức: Phenylamin

   + Tên thay thế: Benzenamin

   + Tên thường: Anilin

- Anilin là chất lỏng, sôi ở 184°C, không màu, rất độc, tan ít trong nước nhưng tan trong etanol và benzen.

- Anilin là nguyên liệu quan trọng trong công nghiệp phẩm nhuộm như phẩm azo, phẩm đen anilin

- Nó còn là dùng để sản xuất polime như nhựa anilin- fomandehit

- Ngoài ra nó còn được sử dụng trong dược phẩm: streptoxit, sunfaguanidin

2. Bài tập vận dụng

Bài 1: Sau khi đựng anilin, có thể chọn cách rửa nào sau đây để có dụng cụ thủy tinh sạch ?

A. Rửa bằng nước sau đó tráng bằng dung dịch kiềm.

B. Rửa bằng dung dịch axit sau đó tráng bằng nước.

C. Rửa bằng dung dịch kiềm sau đó tráng bằng nước.

D. Rửa bằng nước sau đó tráng bằng dung dịch axit.

Đáp án: B

Để rửa được anilin thì cần dùng axit để pư xảy ra

C₆H₅NH₂ + HCl → C₆H₅NH₃Cl

→ Sau đó rửa bằng nước để C₆H₅NH₃Cl ra khỏi dụng cụ mang theo anilin

Bài 2: Để tách phenol ra khỏi hh phenol, anilin, benzen, người ta cần dùng lần lượt các hóa chất nào sau đây (không kể các phương pháp vật lí)

A. NaOH, HCl.     

B. H₂O, CO₂.

C. Br₂, HCl.     

D. HCl, NaOH.

Đáp án: A

Để tách phenol ra khỏi hh phenol, anilin, benzen: Cho NaOH vào hỗn hợp trên, lắc đều rồi để cho dung dịch phân lớp và đem chiết lấy phần dung dịch ở dưới là hỗn hợp gồm C₆H₅ONa và NaOH dư ( do anilin và benzen không phản ứng không tan trong nước nên ở lớp trên) cho hỗn hợp vừa chiết qua HCl dư thì thu được phenol kết tủa

PT: C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O

C₆H₅ONa + HCl → C₆H₅OH + NaCl

Bài 3: Phát biểu nào sau đây là sai ?

A. Cho Cu(OH)₂ vào dung dịch lòng trắng trứng thấy xuất hiện màu vàng.

B. Dung dịch lysin làm xanh quỳ tím.

C. Anilin tác dụng với nước brom tạo thành kết tủa trắng.

D. Dung dịch glyxin không làm đổi màu quỳ tím.

Đáp án: A

Bài 4: Dung dịch nào sau đây làm phenolphtalein đổi màu ?

A. glyxin    

B. metylamin    

C. axit axetic    

D. alanin

Đáp án: B

Bài 5: Cho 3 hoặc 4 giọt chất lỏng X tinh khiết vào một ống nghiệm có sẵn 1 - 2ml nước, lắc đều thu được một chất lỏng trắng đục, để yên một thời gian thấy xuất hiện hai lớp chất lỏng phân cách. Cho 1 ml dung dịch HCl vào và lắc mạnh lại thu được một dung dịch đồng nhất. Cho tiếp vào đó vài giọt dung dịch NaOH thấy xuất hiện hai lớp chất lỏng phân cách. Chất X là:

A. Hồ tinh bột

B. Anilin

C. Phenol lỏng

D. Lòng trắng trứng

Đáp án: B

A nilin là chất lỏng, ít tan trong nước nên phân lớp trong nước. Anilin tác dụng với HCl tạo ra muối tan C₆H₅NH₃Cl, muối này tác dụng với NaOH giải phóng anilin nên sau khi tác dụng với NaOH dung dịch lại phân lớp.

Bài 6: Cho 10 gam hỗn hợp 2 amin no đơn chức, mạch hở tác dụng vừa đủ với V ml dung dịch HC1 1M, thu được dung dịch chứa 15,84 gam hỗn hợp muối. Giá trị của V là

A. 80.         

B. 320.                

C. 200.                

D. 160.

Đáp án D

Gọi công thức chung của hai amin đơn chức là RNH₂

RNH₂ + HCl → RNH₃Cl

Bảo toàn khối lượng ta có:

$\begin{array}{l}{m}_{HCl}=\mathrm{15,84}-10=\mathrm{5,84}gam\\ \Rightarrow n_{HCl}=\mathrm{0,16}mol\end{array}$

$\Rightarrow V_{HCl}=\frac{\mathrm{0,16}}{1}=\mathrm{0,16}$ lít = 160 ml

Bài 7: Một amin đơn chức bậc một có 23,73% nitơ về khối lượng, số đồng phân cấu tạo có thể có của amin này là

A. 2.           

B. 3.           

C. 4.           

D. 1.

Đáp án A

Gọi công thức của amin đơn chức bậc 1 có công thức dạng RNH₂

$\begin{array}{l}\Rightarrow \frac{14}{R+16}=\mathrm{0,2373}\\ \Rightarrow R=43(C_3{H}_7-)\end{array}$

→ Công thức phân tử của amin là C₃H₉N

Số đồng phân amin bậc I là:

CH₃CH₂CH₂-NH₂

(CH₃)₂CH-NH₂ 

Bài 8: Ở điều kiện thường, amin X là chất lỏng, dễ bị oxi hoá khi để ngoài không khí. Dung dịch X không làm đổi màu quỳ tím nhưng tác dụng với nước brom tạo kết tủa trắng. Amin nào sau đây thoả mãn tính chất của X?

A. đimetylamin    

B. benzylamin               

C. metylamin                

D. anilin

Đáp án D

X là chất lỏng → A, C sai.

Dung dịch X không làm đổi màu quỳ tím nhưng tác dụng với nước brom tạo kết tủa trắng → X là anilin

Bài 9: Cho 5,9 gam amin đơn chức X tác dụng vừa đủ với dung dịch HC1, tạo ra 9,55 gam muối, số công thức cấu tạo ứng với công thức phân tử của X là

A. 5.           

B. 4.           

C. 3.           

D. 2.

Đáp án B

Gọi công thức của amin là RNH₂

Phương trình:

$\begin{array}{l}RN{H}_2+HCl\to RN{H}_{3}Cl\\ R+16R+\mathrm{52,5}\\ \mathrm{5,9}\mathrm{9,55}\\ \Rightarrow \frac{\mathrm{5,9}}{R+16}=\frac{\mathrm{9,55}}{R+\mathrm{52,5}}\\ \Rightarrow R=43(C_3{H}_7-)\end{array}$

Các công thức cấu tạo của X là

CH₃CH₂CH₂-NH₂

(CH₃)₂CH-NH₂

CH₃CH₂-NH-CH₃

(CH₃)₃N

Bài 10: Amin là hợp chất khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử NH₃

A. bằng một hay nhiều gốc NH₂

B. bằng một hay nhiều gốc hiđrocacbon.

C. bằng một hay nhiều gốc Cl.

D. bằng một hay nhiều gốc ankyl.

Đáp án B

Khái niệm amin: Khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử NH₃ bằng một hay nhiều gốc hiđrocacbon ta được amin.

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học hay khác:

Tính chất hóa học của oxit và axit (2024) chi tiết nhất

Tính chất hóa học của Lưu huỳnh (S) (2024) chi tiết nhất

Tính chất hóa học của oxit, khái quát về sự phân loại oxit (2024) chi tiết, hay nhất.

Tính chất hóa học của oxit axit (2024) chi tiết nhất

Tính chất hóa học đặc trưng của kim loại (2024) chi tiết nhất