Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn
I. Lý thuyết và phương pháp giải
1. Khái niệm
Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.
Ví dụ: Vỏ tàu thủy bị gỉ.
2. Yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại
a) Ảnh hưởng của các chất trong môi trường:
Sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc.
Ví dụ: trong nước biển sắt, thép bị ăn mòn nhanh hơn so với trong không khí.
b) Ảnh hưởng của nhiệt độ:
Nhiệt độ càng cao sự ăn mòn kim loại xảy ra càng nhanh.
Ví dụ: Thanh sắt trong bếp than bị ăn mòn nhanh hơn so với thanh sắt để ở nơi khô ráo.
3. Cách bảo vệ kim loại
Có các biện pháp để bảo vệ kim loại như sau:
a) Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường
Sơn, mạ, bôi dầu mỡ... lên trên bề mặt kim loại.
Để đồ vật nơi khô ráo,thường xuyên lau chùi sạch sẽ sau khi sử dụng cũng làm cho kim loại bị ăn mòn chậm hơn.
b) Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn
Ví dụ như cho thêm vào thép một số kim loại như crom, niken làm tăng độ bền của thép với môi trường.
4. phương pháp giải bài tập
+ Bước 1: Tính số mol các chất đề bài đã cho số liệu và viết phương trình phản ứng hóa học xảy ra.
+ Bước 2: Tính toán luôn theo phương trình phản ứng hóa học hoặc đặt ẩn nếu đề bài là hỗn hợp.
+ Bước 3: Lập phương trình toán học và giải phương trình Số mol các chất cần tìm.
+ Bước 4: Tính toán theo yêu cầu đề bài.
Lưu ý: Trong một hỗn hợp mà có nhiều phản ứng xảy ra thì phản ứng trung hoà được ưu tiên xảy ra trước.
II. Ví dụ minh họa
Ví dụ 1: Chọn đáp án đúng?
A. Ăn mòn hóa học là một quá trình phản ứng trong đó kim loại là chất bị ăn mòn
B. Ăn mòn hóa học xảy ra tại bề mặt kim loại
C. Ăn mòn hóa học càng mạnh khi nồng độ chất ăn mòn càng lớn và nhiệt độ càng cao
D. Cả ba đá án đều đúng
Đáp án: D
Ví dụ 2: Chọn câu trả lời đúng?
Kim loại tự tạo ra màng oxit cứng bảo vệ khi để ra ngoài không khí là:
A. Nhôm
B. Sẳt
C. Canxi
D. Natri
Đáp án: A
Ví dụ 3: Khi để một số hóa chất để trên ngăn tủ có khung bằng kim loại, sau một thời gian thì thấy khung kim loại bị gỉ. Hóa chất đó có thể là chất nào sau đây?
A. Ancol etylic
B. Nước cất
C. Dầu hỏa
D. Axit clohidric
Đáp án: D
Ví dụ 4: Ăn mòn kim loại do ma sát được gọi là:
A. Ăn mòn vât lí
B. Ăn mòn hóa học
C. Ăn mòn sinh học
D. Ăn mòn toán học
Đáp án: A
III. Bài tập tự luyện
Bài 1: Một số hoá chất được để trên ngăn tủ có khung bằng kim loại. Sau một thời gian, người ta thấy khung kim loại bị gỉ. Hoá chất nào dưới đây có khả năng gây ra hiện tượng trên?
A. Ancol etylic.
B. Nước cất.
C. Dầu hoả.
D. Axit clohidric.
Lời giải
Một số hoá chất được để trên ngăn tủ có khung bằng kim loại. Sau một thời gian, người ta thấy khung kim loại bị gỉ. Hóa chất có khả năng gây ra ăn mòn kim loại là axit HCl vì HCl có khả năng phản ứng với kim loại.
Đáp án: D
Bài 2: Sự phá huỷ kim loại hay hợp kim do kim loại tác dụng trực tiếp với các chất oxi hoá trong môi trường được gọi là :
A. sự khử kim loại.
B. sự tác dụng của kim loại với nước.
C. sự ăn mòn hóa học.
D. sự ăn mòn điện hoá học.
Lời giải
Sự phá huỷ kim loại hay hợp kim do kim loại tác dụng trực tiếp với các chất oxi hoá trong môi trường được gọi là sự ăn mòn hóa học
Đáp án: C
Bài 3: “Ăn mòn kim loại” là sự phá huỷ kim loại do:
A. Tác dụng hoá học của các chất trong môi trường xung quanh.
B. Kim loại phản ứng hoá học với chất khí hoặc hơi nước ở nhiệt độ cao.
C. Kim loại tác dụng với dung dịch chất điện ly tạo nên dòng diện.
D. Tác động cơ học.
Lời giải
“ăn mòn kim loại” là sự phá huỷ kim loại do tác dụng hoá học của các chất trong môi trường xung quanh.
Đáp án: A
Bài 4: Ăn mòn kim loại do ma sát được gọi là:
A. Ăn mòn vật lý.
B. Ăn mòn hóa học.
C. Ăn mòn sinh học.
D. Ăn mòn toán học.
Lời giải
Ăn mòn kim loại do ma sát không làm thay đổi tính chất hóa học của kim loại => là ăn mòn vật lí
Đáp án: A
Bài 5: Chất nào sau đây trong khí quyển không gây ra sự ăn mòn kim loại
A. O2.
B. CO2.
C. H2O.
D. N2.
Lời giải
Chất trong khí quyển không gây ra sự ăn mòn kim loại là N2 vì N2 là khí trơ ở điều kiện thường
Đáp án: D
Bài 6: Các dụng cụ như: cuốc, xẻng, dao, búa,… khi lao động xong con người ta phải lau, chùi (vệ sinh) các thiết bị này. Việc làm này nhằm mục đích
A. thể hiện tính cẩn thận của người lao động.
B. làm các thiết bị không bị gỉ.
C. để cho mau bén.
D. để sau này bán lại không bị lỗ.
Lời giải
Các dụng cụ như: cuốc, xẻng, dao, búa,… khi lao động xong con người ta phải lau, chùi (vệ sinh) các thiết bị này. Việc làm này nhằm mục đích làm các thiết bị không bị gỉ.
Đáp án: B
Bài 7: Hãy cho biết kết luận nào sau đây đúng?
A. Ăn mòn hóa học là một quá trình phản ứng trong đó kim loại là chất bị ăn mòn.
B. Ăn mòn hóa học xảy ra tại bề mặt kim loại.
C. Ăn mòn hóa học càng mạnh khi nồng độ chất ăn mòn càng lớn và nhiệt độ càng cao.
D. Cả A, B, C đều đúng
Lời giải
Kết luận đúng là:
- Ăn mòn hóa học là một quá trình phản ứng trong đó kim loại là chất bị ăn mòn
- Ăn mòn hóa học xảy ra tại bề mặt kim loại
- Ăn mòn hóa học càng mạnh khi nồng độ chất ăn mòn càng lớn và nhiệt độ càng cao
Đáp án: D
Bài 8: Kim loại nào sau đây có khả năng tự tạo ra màng oxit cứng bảo vệ khi để ngoài không khí?
A. Al
B. Fe
C. Ca
D. Na
Lời giải
Kim loại có khả năng tự tạo ra màng oxit cứng bảo vệ khi để ngoài không khí là Al. Al trong không khí thường có lớp màng oxit Al2O3 bảo vệ.
Đáp án: A
Câu 9: Natri là kim loại hoạt động mạnh, bị ăn mòn rất nhanh. Để natri không bị ăn mòn người ta ngâm natri trong:
A. Nước
B. Dầu hỏa
C. Rượu etylic
D. Dung dịch H2SO4 loãng
Đáp án: B
Câu 10: Nhôm không bị ăn mòn trong môi trường nào?
A. Dung dịch axit
B. Dung dịch kiềm
C. Dung dịch muối
D. Không khí
Đáp án: D
Câu 11: Yếu tố nào sau đây không ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại?
A. Môi trường
B. Không khí
C. Áp suất
D. Nhiệt độ
Đáp án: C
Câu 12: Đồ vật làm bằng kim loại không bị gỉ nếu
A. Dùng xong rửa sạch lau khô
B. Để ở nơi có nhiệt độ cao
C. Ngâm trong nước lâu ngày
D. Bảo quản trong dung dịch nước muối
Đáp án: A
Câu 13: Chất nào sau đây trong khí quyển không gây ra sự ăn mòn kim loại?
A. O2
B. CO2
B. H2O
D. N2
Đáp án: D
Câu 14: Các dụng cụ như: Cuốc, xẻng, dao, búa,... khi lao động xong con người ta phải lau chùi, vệ sinh các thiết bị này. Việc làm này nhằm mục đích:
A. Thể hiện tính cẩn thận của người lao động
B. Làm các thiết bị không bị gỉ
C. Để cho mau bén
D. Để sau này bán lại không bị lỗ
Đáp án: B
Xem thêm các dạng bài tập hay khác:
30 Bài tập về Nhôm (2024) có đáp án chi tiết nhất
30 Bài tập của Dãy hoạt động hóa học của kim loại (2024) có đáp án chi tiết nhất
30 Bài tập về Tính chất hóa học của kim loại (2024) có đáp án chi tiết nhất
30 Bài tập về Tính chất vật lí của kim loại (2024) có đáp án chi tiết nhất
30 Bài tập về Mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ (2024) có đáp án chi tiết nhất
