Bài tập về Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

Lý thuyết

1. Khái niệm

- Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO₂, muối: cacbonat, cacbua (C^2-), xianua (CN^- )…).

VD: CH₄, C₂H₂, C₆H₆, CH₃COOH, C₂H₅OH, C₁₂H₂₂O₁₁.

– Hợp chất hữu cơ có ở trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm. đồ dùng và ngay trong cơ thể chúng ta.

2. Phân loại hợp chất hữu cơ

a. Hiđrocacbon: Phân tử chỉ chứa nguyên tử cacbon và hiđro.

Ví dụ: C₄H₁₀, C₂H₄, C₃H₄, C₆H₆,…

b. Dẫn xuất của hiđrocacbon

– Ngoài C và H, trong phân tử còn có các nguyên tố khác như: O, S, Cl,…

Ví dụ: C₆H₅OH, C₆H₅NH₂, C₁₂H₂₂O₁₁, CH₃COOH, CH₃CHO

3. Khái niệm về hóa học hữu cơ

– Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất hữu cơ

– Hóa học hữu cơ có nhiều phân ngành như: Hóa học dầu mỏ, hóa học polime, hóa học các hợp chất thiên nhiên.

4. Đặc điểm cấu tạo trong phân tử hợp chất hữu cơ

– Trong các hợp chất hữu cơ, C có hóa trị IV, H có hóa trị I, O luôn có hóa trị II.

– Kí hiệu: 

Ví dụ:

Ví dụ về phân tử rượu etylic.

– Mạch cacbon:  các nguyên tử cacbon liên kết trực tiếp với nhau

+ Mạch vòng:

+ Mạch hở:

5. Công thức cấu tạo

* Cách viết CTCT của một hợp chất hữu cơ

Ví dụ: Viết CTCT của HCHC sau: C₄H₁₀

Giả sử hợp chất hữu cơ có dạng C_XH_YO_ZN_t

 $∆=\frac{2x+2-y+t}{2}=$số liên kết $\mathrm{\pi }$ + số vòng.

Ví dụ C₄H₈.

$∆=\frac{2.4+2-8}{2}=1$

Suy ra trong phân tử có 1 vòng hoặc 1 lk

Bài tập tự luyện

Bài 1: Các chất thuộc loại hiđrocacbon là

A. CH₄, C₂H₆, CC_l4

B. C₂H₆O, C₂H₄O₂

C. HCHO, CaC₂, C₄H₈

D. CH₄, C₂H₆, C₆H₆

Lời giải

Các chất thuộc loại hiđrocacbon là các chất chỉ chứa C và H: CH₄, C₂H₆, C₆H₆

Đáp án: D

Bài 2: Công thức cấu tạo cho biết:

A. tỉ lệ số nguyên tử giữa các nguyên tố

B. thành phần của mỗi nguyên tố trong phân tử

C. số lượng nguyên tố trong mỗi nguyên tử

D. thành phần của nguyên tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử

Lời giải

Công thức cấu tạo cho biết: thành phần của nguyên tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử

Đáp án: D

Bài 3: Số công thức cấu tạo của C₄H₁₀ là

A. 1                    B. 3

C. 2                    D. 4

Lời giải

có ∆ = 0 => HCHC no, mạch hở

Đáp án: C

Bài 4: Số công thức cấu tạo mạch hở có thể có của C₄H₈ là

A. 3              B. 4

C. 5              D. 6

Lời giải

có ∆ = 1 => π = 1 (vì v = 0) => trong phân tử có 1 liên kết đôi

Đáp án A

Bài 5: Chọn Bài đúng trong các Bài sau:

A. Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất có trong tự nhiên.

B. Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất của cacbon.

C. Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất hữu cơ.

D. Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các chất trong cơ thể sống.

Lời giải

Bài đúng là: Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất hữu cơ

Đáp án: C

Bài 6: Dựa vào dữ kiện nào trong các dữ kiện sau đây để có thể nói một chất là vô cơ hay hữu cơ?

A. Trạng thái (rắn, lỏng, khí).

B. Màu sắc.

C. Độ tan trong nước.

D. Thành phần nguyên tố.

Lời giải

Dựa vào thành phần nguyên tố (trường hợp d) để xác định một hợp chất là vô cơ hay hữu cơ.

Đáp án: D

Bài 7: Chất hữu cơ là:

A. hợp chất khó tan trong nước.

B. hợp chất của cacbon và một số nguyên tố khác trừ N, Cl, O

C. hợp chất của cacbon trừ CO, CO₂, H₂CO₃, muối cacbonat, muối cacbua và xianua.

D. hợp chất có nhiệt độ sôi cao.

Lời giải

Chất hữu cơ là: hợp chất của cacbon trừ CO, CO₂, H₂CO₃, muối cacbonat, muối cacbua và xianua.

Đáp án: C

Bài 8: Dãy các chất sau là hiđrocacbon:

A. CH₄, C₂H₂, C₂H₅Cl

B. C₆H₆, C₃H₄, HCHO

C. C₂H₂, C₂H₅OH, C₆H₁₂

D. C₃H₈, C₃H₄, C₃H₆

Lời giải

Dãy các chất sau là hiđrocacbon là: C₃H₈, C₃H₄, C₃H₆

Đáp án: D

Bài 9: Trong phân tử hợp chất hữu cơ cacbon, hiđro, oxi có hoá trị lần lượt là:

A. 2,1,2

B. 4,1,2

C. 6,1,2

D. 4,2,2

Lời giải

Trong phân tử hợp chất hữu cơ cacbon, hiđro, oxi có hoá trị lần lượt là: 4,1,2

Đáp án: B

Bài 10: Hợp chất hữu cơ nào sau đây chỉ gồm liên kết đơn?

A. C₃H₈;  C₂H₂.

B. C₃H₈;  C₄H₁₀

C. C₄H₁₀; C₂H₂

D. C₄H₁₀; C₆H₆(benzen)

Lời giải

Hợp chất hữu cơ chỉ gồm liên kết đơn là C₃H₈;  C₄H₁₀

Đáp án: B

Bài 11: Trong thành phần phân tử hợp chất hữu cơ nhất thiết phải có nguyên tố

 A. cacbon

 B. hiđro

 C. oxi

 D. nitơ.

Đáp án: A

Bài 12: Chất nào sau đây không thuộc loại chất hữu cơ ?

 A. CH₃Cl

 B. CH₄

 C. CO

 D. CH₃COONa.

Đáp án: C

Bài 13: Dãy các hợp chất nào sau đây là hợp chất hữu cơ ?

 A. CH₄, C₂H₆, CO.

 B. C₆H₆, CH₄, C₂H₅OH.

 C. CH₄, C₂H₂, CO₂.

 D. C₂H₂, C₂H₆O, BaCO₃.

Đáp án: B

Bài 14: Dãy các chất nào sau đây đều là hiđrocacbon ?

 A. C₂H₆, C₄H₁₀, CH₄.

 B. CH₄, C₂H₂, C₃H₇Cl.

 C. C₂H₄, CH₄, C₂H₅Br.

 D. C₂H₆O, C₃H₈, C₂H₂.

Đáp án: A

Bài 15: Dãy các chất nào sau đây đều là dẫn xuất của hiđrocacbon ?

 A. C₂H₆O, C₂H₄, C₂H₂.

 B. C₂H₄, C₃H₇Cl, CH₄O.

 C. C₂H₆O, C₃H₇Cl, C₂H₅Br.

 D. C₂H₆O, C₃H₈, C₂H₂.

Đáp án: C

Bài 16: Trong các chất sau: CH₄, CO, C₂H₆, K₂CO₃, C₂H₅ONa có

 A. 1 hợp chất hữu cơ và 4 hợp chất vô cơ.

 B. 2 hợp chất hữu cơ và 3 hợp chất vô cơ.

 C. 4 hợp chất hữu cơ và 1 hợp chất vơ cơ.

 D. 3 hợp chất hữu cơ và 2 hợp chất vô cơ.

Đáp án: D

3 hợp chất hữu cơ: CH₄; C₂H₆; C₂H₅ONa.

2 hợp chất vô cơ: CO; K₂CO₃.

Xem thêm các dạng bài tập hóa học hay, chi tiết khác:

30 Bài tập về Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ (2024) có đáp án chi tiết nhất

30 Bài tập về Metan (2024) có đáp án chi tiết nhất

30 Bài tập về Etilen (2024) có đáp án chi tiết nhất

30 Bài tập về Axetilen (2024) có đáp án chi tiết nhất

30 Bài tập về Benzen (2024) có đáp án chi tiết nhất