Video Bệnh viêm xoang
Nếu các xoang trán bị viêm hoặc nhiễm trùng, chúng không thể thoát chất nhầy hiệu quả và điều này có thể gây khó thở. Nó cũng có thể dẫn đến cảm giác nặng mặt xung quanh mắt và trán.
Khi các triệu chứng viêm xoang trán kéo dài hơn 4 tuần, nhưng ít hơn 12 gọi là viêm xoang trán cấp tính. Trong bài viết này, chúng tôi xem xét nhiều nguyên nhân gây ra viêm xoang trán, cùng với các triệu chứng và phương pháp điều trị.
Nguyên nhân gây viêm xoang trán
Viêm xoang trán phát triển khi một số vi trùng vượt qua khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể hoặc khi các yếu tố khác gây ra viêm. Những nguyên nhân phổ biến nhất của viêm xoang trán là:
Nhiễm virus
Nhiễm trùng do virus, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường, thường làm tắc nghẽn xoang, làm tăng lượng chất nhờn trong xoang trán, dẫn đến đau và viêm. Nhiễm virus đường hô hấp trên cũng có thể dẫn đến viêm xoang trán.
Một người trưởng thành khỏe mạnh có thể bị một vài lần nhiễm trùng do virus ở hệ hô hấp trên mỗi năm. Một đứa trẻ khỏe mạnh có thể mắc tới sáu lần nhiễm trùng này mỗi năm vì hệ thống miễn dịch kém phát triển trong thời thơ ấu.
Nhiễm khuẩn
Nhiễm trùng xoang do vi khuẩn kéo dài hơn so với nhiễm virus và một người bị nhiễm trùng do vi khuẩn có thể cần dùng thuốc kháng sinh. Trong một số trường hợp, nhiễm trùng do vi khuẩn xảy ra sau nhiễm virus. Điều này xảy ra khi khả năng miễn dịch của cơ thể giảm đi sau khi chống lại lần nhiễm trùng đầu tiên, các xoang mũi và xoang trán dễ bị tổn thương hơn. Nếu tình trạng nhiễm trùng kéo dài hơn 10–14 ngày, nó có nhiều khả năng là do vi khuẩn hơn là do virus.
Dị ứng (Viêm xoang do dị ứng)
Tiếp xúc với một số chất gây dị ứng, chẳng hạn như bụi, phấn hoa và lông động vật, có thể gây hắt hơi và ngứa, dẫn đến viêm và tích tụ chất nhầy. Sự tích tụ này có thể làm tắc các xoang và ngăn chất nhầy thoát ra ngoài thuận lợi.
Dị ứng thường có thể gây ra các triệu chứng rất giống với nhiễm trùng xoang trán. Tuy nhiên, dị ứng đòi hỏi các phương pháp điều trị khác nhau, vì vậy chẩn đoán chính xác là rất quan trọng.
Lệch vách ngăn mũi
Vách ngăn mũi là một vách mỏng của biểu mô và sụn chia đôi khoang mũi. Vách ngăn mũi lý tưởng chia khoang mũi thành các lối đi có kích thước bằng nhau. Theo Học viện Tai Mũi Họng - Phẫu thuật Đầu Cổ của Hoa Kỳ, 80% mọi người có vách ngăn mũi lệch so với vị trí trung tâm, nhưng điều này thường khó nhận thấy và không ảnh hưởng đến cách hoạt động của mũi.
Vách ngăn mũi bị lệch trở thành một vấn đề nan giải khi nó thường xuyên gây khó thở hoặc gây ra các tắc nghẽn khác. Nó cũng có thể làm tăng tần suất nhiễm trùng, chẳng hạn như viêm xoang trán.
Polyp mũi
Polyp mũi là một khối u mềm, không đau trên niêm mạc bên trong của mũi hoặc các xoang. Polyp mũi có liên quan đến chứng viêm và chúng gây ảnh hưởng từ 1–4% người trưởng thành ở Hoa Kỳ Polyp mũi có thể phát triển do:
- Nhiễm trùng tái phát
- Dị ứng với chất kích ứng môi trường hoặc thuốc
- Tình trạng hô hấp mạn tính, chẳng hạn như hen suyễn
Trong hầu hết các trường hợp, polyp mũi là vô hại. Tuy nhiên, polyp có thể chặn hoặc hạn chế luồng không khí và chất nhầy trong xoang.
Triệu chứng viêm xoang trán
Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến nhất của bệnh viêm xoang trán bao gồm:
- Chảy nước mũi
- Cảm giác “nặng nề” hoặc tăng áp lực sau mắt
- Đau đầu
- Mệt mỏi
- Đau họng
- Đau cơ
- Nghẹt mũi hoặc nghẹt mũi
- Giảm khả năng ngửi
- Hơi thở khó chịu
- Sốt nhẹ hoặc cao
Các triệu chứng của viêm xoang trán hơi khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân. Mệt mỏi, sốt, đau nhức cơ và đau họng có nhiều khả năng là dấu hiệu của nhiễm virus hơn là nhiễm vi khuẩn.
Một người rất có thể bị viêm xoang cấp tính do virus nếu các triệu chứng kéo dài dưới 10 ngày và không trở nên tồi tệ hơn. Một người rất có thể bị viêm xoang do vi khuẩn nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc trở nên tồi tệ hơn sau 10 ngày. Nếu các triệu chứng kéo dài hơn vài tháng, nhiều khả năng viêm xoang trán là do vấn đề cấu trúc, chẳng hạn như lệch vách ngăn hoặc polyp mũi.
Chẩn đoán
Một bác sĩ, thường là chuyên gia tai mũi họng (ENT) chẩn đoán bệnh viêm xoang trán sau khi khám lâm sàng và hỏi các triệu chứng cũng như tiền sử bệnh của bệnh nhân.
Các kỹ thuật hình ảnh, chẳng hạn như chụp CT và MRI, có thể cho biết mức độ của bệnh viêm xoang và trong một số trường hợp đó có thể là nguyên nhân cơ bản nhất.
Thường không cần chụp chiếu đối với các trường hợp viêm xoang trán cấp tính. Các bác sĩ có thể sử dụng kĩ thuật chẩn đoánđể tìm ra liệu trình điều trị hiệu quả trong trường hợp viêm xoang mạn tính hoặc để giúp chẩn đoán các vấn đề khác ảnh hưởng đến xoang.
Nếu viêm xoang trán xảy ra thường xuyên, nội soi mũi có thể là một thủ thuật chẩn đoán hữu ích, trong đó bác sĩ sử dụng một ống mỏng có nguồn sáng và hình ảnh để quán sát các xoang bên trong. Sau đó, bác sĩ có thể xem những hình ảnh này trên màn hình máy tính và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.
Điều trị viêm xoang trán
Mục tiêu của điều trị viêm xoang trán là cải thiện sự thoát dịch nhầy và giữ cho xoang được thông thoáng. Các lựa chọn điều trị khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây tắc nghẽn.
Nhiễm virus là nguyên nhân gây ra nhiều trường hợp viêm xoang trán. Kế hoạch điều trị thường bao gồm nghỉ ngơi, uống nhiều nước và sử dụng thuốc xịt hoặc thuốc thông mũi không kê đơn.
Nếu nhiễm trùng do vi khuẩn là nguyên nhân, một đợt kháng sinh thường có thể làm sạch nhiễm trùng.
Nếu viêm xoang trán do dị ứng, các bác sĩ thường khuyên bạn nên tránh chất gây dị ứng và sử dụng thuốc xịt mũi corticosteroid và thuốc kháng histamin.
Một số người cảm thấy cải thiện khi sử dụng các loại thuốc không kê đơn làm khô và co lại màng nhầy, chẳng hạn như thuốc thông mũi và thuốc xịt mũi có chứa phenylephrin hoặc oxymetazolin.
Hỏi bác sĩ xem những loại thuốc này có nên dùng để điều trị hay không. Điều quan trọng là chỉ sử dụng chúng theo chỉ dẫn và trong thời gian ngắn. Các thuốc này có thể gây khó chịu và biến chứng nếu một người sử dụng chúng trong thời gian dài. Thuốc có chứa phenylephrin hoặc oxymetazolin cũng có thể tương tác với thuốc kê đơn và làm phức tạp các vấn đề đang diễn ra, chẳng hạn như huyết áp cao.
Người bị lệch vách ngăn hoặc polyp mũi có thể cải thiện khi phẫu thuật. Phẫu thuật có thể giải quyết những vấn đề này vĩnh viễn và cải thiện sức khỏe cũng như hoạt động của các xoang.
Các biện pháp khắc phục tại nhà
Xông hơi có thể giúp giảm đau nhanh chóng và thông xoang trong thời gian ngắn.
Xịt dung dịch nước muối qua đường mũi có thể làm giảm các triệu chứng lâu dài. Nhiều giải pháp trong số này có sẵn tại quầy thuốc hoặc một người có thể tự làm ở nhà, với:
- 4 cốc nước đun sôi hoặc nước cất
- 1 thìa cà phê baking soda
- 1 thìa cà phê muối không i-ốt
Nếu sử dụng nước đun sôi, hãy đun sôi nó trong 3-5 phút trước khi pha dung dịch.
Biến chứng của viêm xoang trán
Viêm xoang trán mạn tính là thuật ngữ chỉ tình trạng nếu các triệu chứng kéo dài hơn 12 tuần. Nguyên nhân cơ bản có nhiều khả năng là do tình trạng viêm đang diễn ra hơn là nhiễm trùng.
Điều quan trọng là phải đi khám để xác định nguyên nhân gây viêm xoang trán lâu ngày, vì các khối u và ung thư có thể phát triển trong các hốc xoang. Nhiễm trùng xoang do vi khuẩn sẽ trở nên tồi tệ hơn thay vì tốt hơn theo thời gian. Các triệu chứng có thể bao gồm tăng tiết dịch, đau và sốt.
Nếu một người không được điều trị, nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra viêm xoang trán có thể lan đến các cơ quan khác của đầu và cổ, bao gồm cả não và gây nhiễm trùng mô sâu đe dọa tính mạng. Theo dõi chặt chẽ các triệu chứng và hỏi ý kiến bác sĩ ngay lập tức nếu có các dấu hiệu hoặc triệu chứng sau:
- Nhức đầu dữ dội, dai dẳng
- Đau hoặc cứng cổ
- Lo lắng
- Sốt cao
- Khó tập trung
- Các vấn đề về thị lực đột ngột
- Sưng hoặc đỏ mặt, mắt hoặc mí mắt
Phòng ngừa
Vệ sinh cá nhân tốt là điều cần thiết để giảm nguy cơ nhiễm trùng xoang. Điều này bao gồm rửa tay thường xuyên, đặc biệt là:
- Trước và sau khi ăn
- Trong khi nấu ăn
- Trong khi chăm sóc trẻ em
- Sau khi sử dụng phòng tắm
Tránh các chất gây dị ứng thông thường, chẳng hạn như các sản phẩm thuốc lá, khói, ô nhiễm và bụi, vì chúng có thể gây ra các phản ứng hô hấp. Duy trì một lối sống lành mạnh bao gồm hoạt động thể chất thường xuyên và các bữa ăn cân bằng đủ chất sẽ giúp ích cho việc giữ cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và giảm nguy cơ nhiễm trùng xoang.
Tiên lượng
Nhiều bệnh nhiễm trùng xoang tự khỏi trong vòng 1-2 tuần hoặc nhờ sự hỗ trợ của thuốc. Có thể mất vài tuần để các xoang sạch hoàn toàn. Điều quan trọng là luôn dùng đủ liệu trình thuốc theo hướng dẫn, ngay cả khi các triệu chứng dường như đang cải thiện.
Một người bị nhiễm trùng xoang thường xuyên hoặc viêm xoang mạn tính có thể được chữa khỏi nhờ việc xây dựng kế hoạch điều trị với bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng hoặc dị ứng. Xử trí thích hợp giúp ngăn ngừa các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Xem thêm: