Thai giáo là gì?
Video: Cẩm nang mẹ bầu - Thai giáo là gì
Thai giáo là tổng hợp các phương pháp giáo dục được tiến hành từ lúc mang thai nhằm kích thích sự phát triển các tiềm năng về thể lực và trí tuệ của thai nhi.
Thai giáo là phương pháp dạy con bằng cách tác động tới thai nhi thông qua năm giác quan: Mắt - mũi - tai - miệng - xúc cảm tương ứng với từng giai đoạn phát triển của thai kỳ.
Các phương pháp thai giáo
Hiện nay, có hai phương pháp thai giáo được nhiều người sử dụng, đó là:
- Thai giáo trực tiếp: Là phương pháp thai giáo mà ở đó bố mẹ sử dụng những thông tin bên ngoài trực tiếp tác động lên thai nhi, khiến thai nhi vui vẻ, hưng phấn qua đó kích thích sự phát triển tinh thần của trẻ.
- Thai giáo gián tiếp: Là phương pháp bố mẹ sử dụng các biện pháp chăm sóc trực tiếp cơ thể người mẹ về mặt dinh dưỡng, tinh thần. Phương pháp này giúp thai nhi tiếp nhận được mọi hành động, suy nghĩ, cảm xúc của mẹ bầu. Vì vậy, đặc biệt cần tránh những kích thích không tốt đến người mẹ.
Phương pháp thai giáo mang lại những lợi ích gì?
Phương pháp thai giáo. Nguồn ảnh: www.ohsu.edu Thai giáo đúng cách mang lại nhiều lợi ích như:
- Tạo ra một môi trường trong và ngoài cơ thể mẹ tốt nhất cho sự phát triển của thai nhi cả về thể chất và tinh thần.
- Phát triển ngôn ngữ ở trẻ
- Tăng chỉ số IQ nhờ có bố mẹ giúp phát triển nhận thức sớm.
- Trẻ phản xạ tốt hơn
- Thai giáo làm tăng chỉ số cảm xúc ở trẻ, giúp trẻ tăng khả năng nhận thức, hiểu và truyền đạt sau này.
- Liên kết tình thân giữa bố mẹ và thai nhi
- Giảm nguy cơ trầm cảm ở mẹ bầu.
- Trang bị những kiến thức trong việc nuôi và dạy thai nhi, làm cơ sở khai mở và tạo tiền đề cho giáo dục trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Thời điểm bắt đầu thai giáo
Nhiều người cho rằng thai giáo nên bắt đầu vào lúc thụ thai và thay đổi phương pháp để phù hợp với sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tốt nhất, chúng ta nên bắt đầu vào thời điểm chuẩn bị mang thai.
Thực hành thai giáo trước khi mang thai sẽ giúp bố mẹ điều chỉnh tâm lý, sức khỏe, môi trường sống, chế độ nghỉ ngơi, ăn uống. Điều này có tác động rất lớn đến việc thụ thai, sự kết tinh của trứng và tinh trùng mạnh khỏe tạo nền tảng cho bé hoàn thiện thể chất và trí tuệ ngay khi vừa hình thành.
Giai đoạn vàng của thai giáo bắt đầu ngay khi thụ thai và tiến triển theo các cột mốc phát triển của thai nhi.
Thai giáo được thực hiện như thế nào?
Thai giáo tác động tới thai nhi thông qua năm giác quan: Mắt - mũi - tai - miệng - xúc cảm.
Thính giác
Từ lúc được 4 tuần tuổi, thai nhi đã bắt đầu phát triển thính giác. Sang tuần thứ 8, tai ngoài hình thành, trung khu thần kinh thính giác chưa phát triển nên thai nhi vẫn chưa nghe được âm thanh từ thế giới bên ngoài.
Đến tuần thứ 16, thai nhi bắt đầu phản ứng với âm thanh và khi đến tuần thứ 24-25, hệ thống truyền âm thanh đến tai mới hoàn chỉnh. Đây là thời điểm thích hợp để tiến hành thai giáo bằng thính giác.
Do đó bố mẹ có thể tiến hành các hoạt động kích thích thính giác của thai nhi bằng cách:
- Nói chuyện, đọc truyện và kể chuyện cho thai nhi giúp hệ thần kinh của thai nhi làm quen với ngôn ngữ đồng thời mang lại cảm giác quen thuộc, an toàn và ấm áp cho bé.
- Cho thai nhi nghe nhạc nhẹ nhàng, du dương sẽ kích thích thai nhi phát triển tốt. Hạn chế các âm thanh mạnh, chói tai gây ảnh hưởng không tốt đến trẻ.
Thai giáo thính giác bằng cách cho thai nhi nghe nhạc du dương. Nguồn ảnh: healthfitnessrevolution.comThị giác
Thai giáo thị giác nếu được thực hiện đúng cách sẽ giúp kích thích thị giác của bé, tiền đề giúp bé có đôi mắt khỏe mạnh khi chào đời.
Thị giác của thai nhi được hình thành muộn hơn so với các giác quan khác, bắt đầu phát triển thị giác từ tuần thứ 26, con ngươi của bé có thể co giãn khi tiếp xúc với ánh sáng từ tuần thứ 33. Vì vậy, bố mẹ có thể bắt đầu thực hiện thai giáo thị giác vào tháng thứ 6 để đạt được hiệu quả.
Mẹ dùng đèn pin di chuyển dọc theo bụng vài giây rồi tắt, lặp đi lặp lại hành động để thai nhi quen với ánh sáng. Mẹ vừa soi bụng, vừa trò chuyện để bé an tâm khi ánh sáng chiếu vào. Hành động này có thể kéo dài 5 phút, thực hiện 3 lần. Quá trình này không nên thực hiện quá thường xuyên bởi có thể gây tổn hại cho các tế bào mắt non nớt của thai nhi.
Vào buổi sáng, mẹ bầu có thể ra ngoài tắm nắng nhẹ để thai nhi cảm nhận được ánh sáng tự nhiên, giúp kích thích thị giác của bé.
Xúc giác
Xúc giác của thai nhi bắt đầu phát triển song song với sự phát triển của thính giác và thị giác bắt đầu từ tuần thứ 8 của thai kỳ. Thai giáo bằng xúc giác là phương pháp được thực hiện sớm nhất, có thể tiến hành từ tháng thứ 2 của thai kỳ. Vì ở thời điểm này, trẻ đã có thể cảm nhận được những kích thích về xúc giác.
Các hoạt động kích thích xúc giác của trẻ như vuốt ve, massage nhẹ nhàng, đúng kỹ thuật, sẽ kích thích xúc giác của trẻ đồng thời giúp trẻ cảm nhận được tình yêu thương của bố mẹ, các tế bào não cũng hoạt động tốt hơn.
Massage bụng để kích thích xúc giác của thai nhi. Nguồn ảnh: parenting.firstcry.comMẹ bầu cũng nên lưu ý không nên xoa bụng bầu quá nhiều, chỉ nên thực hiện vào tầm 9h tối, kéo dài 5-10 phút để không ảnh hưởng đến sinh hoạt của thai nhi và tránh kích thích co thắt tử cung.
Vị giác
Đây là một trong các giác quan phát triển sớm nhất ở thai nhi, bắt đầu từ tuần thứ 13 đến tuần thứ 16, thai nhi đã có gai lưỡi để cảm nhận mùi vị khác nhau. Những gì thai phụ ăn uống đều sẽ đi vào trong tử cung và thai nhi đều cảm nhận được mùi vị của thức ăn. Để kích thích vị giác phát triển, thai phụ cần ăn những thức ăn ngon, hợp khẩu vị, giàu dinh dưỡng, uống nước trái cây, sinh tố.
Khứu giác
Khoang mũi của thai nhi được hình thành đầy đủ vào tuần thứ 9 của thai kỳ, vào tuần thứ 13 các dây thần kinh kết nối khứu giác với não bộ nhưng phải đến tuần thứ 36 khứu giác mới hoàn thiện hoàn toàn và biết phản ứng với mùi thông qua nước ối của mẹ. Những kinh nghiệm về mùi vị mà thai nhi nhận được trong bụng mẹ sẽ quyết định bé thích mùi vị nào khi lớn lên.
Thời điểm này mẹ cũng sẽ bị nhạy cảm với mùi do nội tiết tố thay đổi, mẹ nên lựa chọn các loại hương dịu nhẹ, chiết xuất thiên nhiên để kích thích phát triển khứu giác cho bé.
Một số mùi hương tốt cho cả mẹ và bé phải kể đến:
- Tinh dầu bưởi: Lợi tiểu, chống trầm cảm.
- Tinh dầu oải hương: giảm stress, thư giãn tinh thần, cải thiện mất ngủ.
- Tinh dầu khuynh diệp: Tăng cường hệ hô hấp, chống sung huyết, chống viêm.
Những sai lầm thường gặp
Khi thực hiện các phương pháp thai giáo, mẹ bầu hay mắc phải những sai lầm thường gặp sau:
Gò bó theo một phương pháp hay hướng dẫn nào đó
Thai nhi chịu ảnh hưởng rất nhiều từ tâm trạng của mẹ. Do đó chỉ khi mẹ cảm thấy thoải mái, thư giãn, vui vẻ thì việc thực hành thai giáo mới phát huy tác dụng. Mẹ có thể thử nhiều phương pháp thai giáo, từ đó chọn cho mình phương pháp phù hợp nhất với bản thân.
Không nên gò ép bản thân theo một phương pháp thai giáo nào đó vì dễ gây mệt mỏi, khó chịu cho mẹ bầu. Nguồn ảnh: www.claritychi.comÉp bản thân nghe nhạc cổ điển
Đây là cách thực hành khá cứng nhắc của các mẹ bầu do quá chú trọng vào sách vở. Nhạc cổ điển, nhạc thính phòng có tác động tốt đến sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu cảm thấy không thoải mái khi nghe thì thai nhi cũng không thể cảm thụ được, thậm chí còn gây phản tác dụng vì nó gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý của mẹ.
Thay vào đó, mẹ có thể lựa chọn một số loại nhạc mẹ yêu thích với giai điệu nhẹ nhàng, tiết tấu chậm. Do đó, bất cứ thể loại nhạc nào như nhạc trẻ, nhạc trữ tình, dân ca,… cũng có thể phát huy tác dụng xoa dịu tinh thần của mẹ và phát triển thính giác cho bé, miễn là mẹ yêu thích và thoải mái khi nghe.
Nghe nhạc với âm lượng lớn
Nhiều bà mẹ suy nghĩ rằng thai nhi đang bị ngăn cách với thế giới bên ngoài bởi màng bụng và túi nước ối nên sẽ khó nghe được nhạc mẹ mở bên ngoài. Vì thế, nhiều bà mẹ mở nhạc rất lớn. Thực tế điều này gây khó chịu và có hại cho thính giác cho cả mẹ và thai nhi.
Khi thai giáo bằng âm nhạc, mẹ chỉ nên mở âm lượng ở mức vừa đủ dù là đang dùng loa ngoài hay tai nghe chuyên dụng cho mẹ bầu. Nếu em bé chuyển động nhẹ nhàng, thoải mái, không có chuyển động mạnh bất thường có nghĩa là bé đang thoải mái với hoạt động nghe nhạc của mẹ đó.
Xoa bụng bầu sai cách
Nhiều mẹ bầu có thói quen xoa bụng liên tục giống như là bản năng của người mẹ vậy. Tuy nhiên mẹ cần lưu ý xoa bụng không đúng cách cũng tác động không tốt đến em bé. Vì vậy, bạn dùng ngón tay ấn nhẹ ở các vị trí khác nhau trên bụng hoặc massage nhẹ nhàng khoảng 5 phút, đây là cách cách giao tiếp hiệu quả với con, thể hiện tình yêu thương với bé.
Tổng kết
Hiện nay. thai giáo là phương pháp được rất nhiều mẹ bầu lựa chọn với mong muốn thai nhi được khỏe mạnh và phát triển toàn diện. Tuy nhiên, bậc cha mẹ cũng nên lưu ý phải thực hiện thai giáo đúng cách để mang lại hiệu quả cao nhất và không ảnh hưởng xấu đến thai nhi.
Xem thêm: