Video Ung thư phổi - Ung thư có tỷ lệ mắc và tử vong cao
Đọc tiếp để tìm hiểu về các dấu hiệu và triệu chứng ung thư phổi giai đoạn sớm cũng như cách tầm soát sớm cho những người có nguy cơ cao mắc bệnh.
Lưu ý rằng các biểu hiện này có khi giống với các bệnh lý khác và nhiều triệu chứng trong số đó rất phổ biến và nhẹ.
Các dấu hiệu và triệu chứng ban đầu sớm của ung thư phổi
1. Ho kéo dài không khỏi hoặc không thay đổi
Cảnh giác với một cơn ho mới kéo dài. Ho do cảm lạnh hoặc nhiễm trùng đường hô hấp sẽ hết sau một tuần hoặc lâu hơn, nhưng ho dai dẳng kéo dài có khả năng là triệu chứng của ung thư phổi.
Cũng nên chú ý đến bất kỳ thay đổi nào của ho mãn tính, đặc biệt nếu bạn hút thuốc.
Nếu bạn ho thường xuyên hơn, ho sâu hơn hoặc nghe khàn hơn hoặc ho ra máu hoặc ra một lượng chất nhầy bất thường, thì đã đến lúc bạn nên đi khám.
Đừng tự ý điều trị các cơn ho mạn tính, cho dù là ho khan hay tiết dịch nhầy. Hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Họ sẽ nghe phổi và yêu cầu chụp X-quang hoặc các xét nghiệm khác nếu cần.
Nếu một thành viên trong gia đình hoặc bạn bè xuất hiện những thay đổi này, hãy đề nghị họ liên hệ với bác sĩ.
2. Thay đổi nhịp thở hoặc thở khò khè
Khó thở hoặc thở hổn hển cũng là một biểu hiện của ung thư phổi. Thay đổi nhịp thở xảy ra nếu khối u chặn hoặc làm hẹp đường thở, hoặc nếu chất lỏng từ khối tích tụ trong lồng ngực.
Nếu bạn cảm thấy khó thở sau khi leo cầu thang hoặc làm những việc mà trước đây bạn từng thấy dễ dàng, đừng bỏ qua nó.
Khi đường thở bị co thắt, tắc nghẽn hoặc bị viêm, phổi gây ra tiếng thở khò khè hoặc tiếng rít khi bạn thở. Biểu hiện này do nhiều nguyên nhân, trong đó một số nguyên nhân lành tính và dễ điều trị.
Tuy nhiên, thở khò khè cũng là một triệu chứng của ung thư phổi, đó là lý do tại sao nó đáng được bác sĩ chú ý. Đừng cho rằng thở khò khè là do hen suyễn hoặc dị ứng. Hãy khám bác sĩ để xác định nguyên nhân.
3. Đau cơ thể
Ung thư phổi đôi khi gây ra các cơn đau ở ngực, vai hoặc lưng. Cảm giác đau nhức có thể không liên quan đến ho.
Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn nhận thấy bất kỳ cơn đau ngực nào, dù là đau nhói, âm ỉ, liên tục hay ngắt quãng. Bạn cũng nên lưu ý xem nó chỉ giới hạn ở một khu vực cụ thể hay xảy ra trên khắp ngực của bạn.
Khi ung thư phổi gây ra đau ngực, cảm giác khó chịu có khả năng do các hạch bạch huyết tăng sản hoặc di căn đến thành ngực, lá tạng bao xung quanh phổi (màng phổi) hoặc xương sườn.
Ung thư phổi đã di căn đến xương biểu hiện là những cơn đau ở lưng hoặc các vùng khác trên cơ thể. Đau xương thường nặng hơn vào ban đêm và tăng lên khi cử động.
Nhức đầu cũng có khi là một dấu hiệu cho thấy ung thư phổi đã di căn não. Tuy nhiên, không phải tất cả các cơn đau đầu đều liên quan đến di căn não.
4. Nói khàn
Nếu bạn nhận thấy sự thay đổi đáng kể trong giọng nói của mình hoặc nếu ai đó nói rằng giọng bạn nghe trầm hơn hoặc khàn hơn, hãy liên hệ với bác sĩ.
Cảm lạnh thông thường cũng gây ra khàn giọng, nhưng triệu chứng này đáng lo ngại hơn khi nó kéo dài.
Khàn giọng liên quan đến ung thư phổi do khối u chèn ép dây thần kinh thanh quản.
5. Sút cân
Gầy sút cân không rõ nguyên nhân từ 10 pound (khoảng 4,5kg) trở lên có khả năng liên quan đến ung thư phổi hoặc một loại ung thư khác.
Khi bị ung thư, sự sụt giảm trọng lượng này là do tế bào ung thư sử dụng năng lượng hoặc do sự thay đổi trong cách cơ thể sử dụng năng lượng từ thức ăn.
Đừng bỏ qua sự thay đổi về cân nặng nếu bạn không cố gắng giảm cân. Nó là một manh mối cho thấy một sự thay đổi trong sức khỏe.
Triệu chứng ung thư phổi tế bào nhỏ
Ung thư phổi tế bào nhỏ (SCLC) và ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) là hai típ chính của ung thư phổi. SCLC ít phổ biến hơn NSCLC nhưng độ ác tính cao hơn.
SCLC thường không có triệu chứng ban đầu, nhưng khi nó lan rộng trong phổi hoặc đến các bộ phận khác của cơ thể, bạn xuất hiện các triệu chứng sau:
- Chất nhầy có máu
- Khó thở hoặc thở khò khè
- Tức ngực
- Ho dai dẳng
- Ăn mất ngon
- Sưng nề mặt
Bạn nên liên hệ với bác sĩ ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong số này.
Triệu chứng ung thư phổi giai đoạn tiến triển
Trong giai đoạn muộn, khối u thường lan tràn cả hai phổi và các cơ quan khác, chẳng hạn như xương hoặc não.
Các triệu chứng của ung thư phổi giai đoạn cuối bao gồm:
- Mệt mỏi
- Đau đớn
- Khó thở
- Ho dai dẳng
- Ăn không ngon
Nếu ung thư phổi đã di căn đến các cơ quan khác sẽ gây ra gãy xương nếu nó di căn đến xương hoặc các vấn đề về thị lực nếu nó di căn đến não.
Hội chứng liên quan
Ung thư phổi cũng có khả năng gây ra một nhóm những triệu chứng nhất định được gọi là hội chứng. Một số hội chứng phổ biến nhất là hội chứng Horner, hội chứng tĩnh mạch chủ trên và hội chứng á u.
Hội chứng Horner
Các khối u ở phần trên của phổi, được gọi là khối u Pancoast gây ra các triệu chứng do ảnh hưởng của nó đến các dây thần kinh ở mặt và mắt. Các triệu chứng này được gọi chung là hội chứng Horner.
Các triệu chứng của hội chứng Horner bao gồm:
- Mí mắt trên bị sụp xuống hoặc yếu đi
- Một con ngươi bị co nhỏ
- Ít hoặc không đổ mồ hôi khuôn mặt cùng bên sụp mí.
- Đau vai mạnh
Hội chứng tĩnh mạch chủ trên
Các khối u ở phía trên bên phải của phổi tạo áp lực lên tĩnh mạch chủ trên, một tĩnh mạch lớn thu nhận máu từ đầu và cánh tay đổ về tim. Áp lực này gây khó khăn cho máu lưu thông trở lại tĩnh mạch.
Các triệu chứng của hội chứng tĩnh mạch chủ trên bao gồm:
- Sưng mặt, cổ, cánh tay và phần trên của ngực, đôi khi làm cho da của bạn chuyển sang màu đỏ xanh
- Đau đầu
- Chóng mặt hoặc mất ý thức
Điều rất quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong số những triệu chứng này, vì hội chứng tĩnh mạch chủ trên có nguy cơ đe dọa tính mạng
Hội chứng á u
Một số trường hợp khối ung thư phổi tạo ra các hormone theo máu đến các cơ quan và mô của cơ thể, gây ra các biểu hiện được gọi là hội chứng á u.
Các hội chứng này thường hặp hơn ở SCLC. Chúng đôi khi là những triệu chứng đầu tiên của bệnh ung thư phổi.
Sau đây là một số hội chứng á u phổ biến:
- Hội chứng tiết hormone chống bài niệu không thích hợp (SIADH). SIADH xảy ra nếu ung thư phổi tạo ra hormone ADH, khiến thận giữ nước, dẫn đến lượng muối trong máu thấp hơn, kéo theo sự mệt mỏi, yếu cơ và buồn nôn.
- Hội chứng Cushing. Nếu ung thư phổi tiết ra hormone ACTH, tuyến thượng thận sẽ tăng sản xuất cortisol, được gọi là hội chứng Cushing. Điều này dẫn đến các triệu chứng bao gồm tăng cân, buồn ngủ và huyết áp cao.
- Hội chứng nhược cơ Lamber-Eaton (LAMS). LAMS có thể xảy ra nếu ung thư phổi làm cho hệ thống miễn dịch của bạn tấn công các hệ thống thần kinh. Các cơ xung quanh hông có thể bị yếu đi, gây khó khăn cho việc đứng dậy khi đang ngồi.
- Tăng calci máu thể ác tính (HHM). Bất kỳ loại khối u nào cũng có khả năng gây ra sự bài tiết quá mức peptide liên quan đến hormone tuyến cận giáp (PTHrP). Nguyên nhân phổ biến nhất là ung thư vảy.
Xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh có thể hữu ích
Nếu ung thư phổi được phát hiện ở giai đoạn đầu, khi thường chưa có triệu chứng, thì có nhiều khả năng được điều trị thành công.
Chụp cắt lớp vi tính liều thấp (LDCT) đã được chứng minh là phát hiện sớm khối u hơn so với chụp X-quang ngực
Chụp LDCT, sử dụng lượng bức xạ thấp, giúp xác định các khu vực bất thường trong phổi có thể là chỉ điểm của ung thư.
Những đối tượng có nguy cơ cao
Theo Hướng dẫn tầm soát ung thư phổi của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến nghị, xét nghiệm LDCT hàng năm cho những người có nguy cơ cao trong độ tuổi từ 55 đến 74 và đáp ứng các điều kiện sau:
- Hiện đang hút thuốc hoặc đã hút thuốc trong vòng 15 năm qua
- Có tiền sử hút thuốc từ 30 gói trở nên trong một năm.
- Nhận tư vấn để giúp bỏ thuốc lá nếu hiện tại đang hút thuốc
- Được cơ sở y tế cho biết về lợi ích và tác hại của việc xét nghiệm LDCT
- Được tiếp cận với một cơ sở y khoa thực hiện tầm soát ung thư phổi
Tổng kết
Nếu bạn đang gặp bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến ung thư phổi hoặc thuốc nhóm những người có nguy cơ cao, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc chụp cắt lớp LDCT để xem liệu có phù hợp với bạn hay không.
Khoảng 75% những người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư phổi đã ở giai đoạn 3 hoặc 4 của bệnh. Vì vậy xét nghiệm CT liều thấp có thể được xem là một biện pháp rất có lợi.
Ung thư phổi rất nghiêm trọng, nhưng các phương pháp điều trị mới, hiệu quả hơn đang được nghiên cứu mỗi ngày.
Trao đổi với bác sĩ về những rủi ro và bất kỳ triệu chứng nào của bạn sẽ cho bạn cách nhìn tốt nhất.
Xem thêm:
- Tiên lượng ung thư phổi giai đoạn cuối (giai đoạn 4): Tỉ lệ sống sót, điều trị...
- Tỷ lệ sống của bệnh ung thư phổi: Giai đoạn, tuổi, phân loại...
- Biến chứng ung thư phổi và những điều cần biết
- Ung thư phổi di căn: Triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
- Các giai đoạn của bệnh ung thư phổi: Tỷ lệ sống sót, tiên lượng và hơn nữa