Video THVL: Đại tiện phân đen có nguy hiểm
Nếu bạn nhận thấy phân của mình có màu đen hoặc như hắc ín, điều đó có thể liên quan đến một vấn đề nghiêm trọng như chảy máu đường tiêu hóa, hoặc cũng có thể là do một số thứ bạn đã ăn phải.
Đọc tiếp để biết những lý do khiến phân của bạn có màu sẫm hơn và khi nào cần đi khám bác sĩ.
Nguyên nhân gây ra tình trạng đi ngoài ra phân đen?
Thực phẩm có màu sẫm
Đôi khi, lý do đơn giản nhất lại là từ thực tế: Nếu bạn nhận thấy phân của mình chuyển từ màu nâu thông thường sang màu đen hơn, đó có thể là do loại thức ăn bạn đã ăn vào. Điều này đặc biệt đúng nếu bạn không nhận thấy bất kỳ triệu chứng tiêu hóa nào khác.
Một số đồ ăn có thể khiến phân của bạn có màu đen:
Quả việt quất (nguồn: https://www.thespruceeats.com/)
- Cam thảo đen
- Quả việt quất
- Bánh quy sô cô la đen
Thực phẩm bổ sung sắt
Nhiều người dùng thuốc bổ sung sắt vì thiếu máu (tình trạng mà trong đó máu có lượng hồng cầu thấp hơn bình thường) gây ra cảm giác mệt mỏi và suy nhược. Những chất bổ sung này có thể có một số tác dụng phụ như
Nếu bạn dùng thực phẩm bổ sung sắt và gặp vấn đề với các tác dụng phụ, hãy nói chuyện với bác sĩ. Có nhiều loại thực phẩm bổ sung sắt khác nhau và một số loại trong đó có thể dễ gây đau bụng hơn những loại khác.
Thuốc có chứa bismuth
Thuốc có chứa bismuth subsalicylate, ví dụ như Pepto-Bismol có thể khiến phân của bạn có màu đen. Ăn quá nhiều bismuth subsalicylate trong một thời gian dài cũng có thể khiến lưỡi và răng có màu đen.
Vết loét
Những vết loét hở trên niêm mạc của đường tiêu hóa mặc dù không phải lúc nào cũng gây đau nhưng chúng có thể gây ra:
- Một cảm giác nóng trong dạ dày
- Khó tiêu
- Ợ nóng
- Cảm thấy không khỏe trong người
Khi vết loét bắt đầu chảy máu, chúng có thể tạo ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn, bao gồm phân đen, dính, có màu sẫm hơn do máu trộn với dịch tiêu hóa. Vì đây là một triệu chứng nghiêm trọng nên bạn cần nói chuyện với bác sĩ càng sớm càng tốt nếu những biểu hiện phân sẫm màu này kèm theo bất kỳ triệu chứng nào ở trên.
Xuất huyết đường tiêu hóa trên (GI)
Ngoài loét còn một số nguyên nhân khác gây chảy máu ở đường tiêu hóa trên, do đó có thể dẫn đến phân có màu đen, hắc ín. Phân đen gây ra bởi xuất huyết tiêu hóa trên đôi khi được gọi là melena. Một vài trong số các nguyên nhân này bao gồm:
- Viêm dạ dày
- Viêm thực quản
- Hội chứng Mallory-Weiss
- Ung thư thực quản hoặc dạ dày
Nhiều tình trạng nghiêm trọng và bao gồm một loạt các triệu chứng tiêu hóa khác. Nếu phân của bạn có màu đen và đen trong một vài ngày, kèm theo đau bụng và nôn mửa, bạn nên đi khám ngay lập tức.
Giãn tĩnh mạch thực quản
Giãn tĩnh mạch thực quảnThực quản là một ống dẫn thức ăn và chất lỏng đến dạ dày. Khi các tĩnh mạch bên trong thực quản bị phù, thường có liên quan đến xơ gan hoặc các bệnh gan tiến triển khác, đôi khi chúng có thể bị vỡ và gây ra cả phân màu đỏ, có máu hoặc phân đen như hắc ín.
Phải gọi cho bác sĩ ngay lập tức nếu bạn đã biết rằng mình đang sống chung với bệnh gan và bắt đầu đi ngoài ra phân đen kèm theo:
Nguyên nhân của phân đen được chẩn đoán như thế nào?
Nếu các triệu chứng của bạn không đủ nghiêm trọng đến mức phải đi bệnh viện, bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh và thực hiện khám để cố gắng xác định nguyên nhân gây ra màu phân bất thường. Họ có thể sẽ chỉ định xét nghiệm máu và lấy mẫu phân hoặc chẩn đoán hình ảnh (như chụp X-quang) để kiểm tra bên trong đường tiêu hóa.
Bác sĩ cũng có thể lên lịch nội soi dạ dày hoặc nội soi đại tràng để đánh giá tình trạng ruột của bạn.
Nội soi thường được thực hiện khi bạn đang dùng thuốc an thần. Bác sĩ sẽ đưa một ống mềm, mỏng qua hậu môn vào trực tràng có gắn camera ở đầu để quan sát bên trong ruột kết và tìm nguyên nhân gây ra các triệu chứng của bạn.
Nội soi dạ dày có bản chất tương tự như nội soi đại tràng nhưng tập trung vào thực quản, dạ dày và ruột non. Ống mỏng được đưa qua cổ họng thay vì qua hậu mônTop of FormBottom of Form
Các phương pháp điều trị cho tình trạng phân đen?
Điều trị khác nhau tùy theo nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Nếu bạn nhận thấy rằng mình đã ăn nhiều quả việt quất, quả mâm xôi và các loại thực phẩm sẫm màu khác, hãy hạn chế ăn trong vài ngày và xem liệu nó có tạo ra sự khác biệt hay không.
Tương tự đối với các loại thuốc bổ sung sắt và thuốc có chứa bismuth subsalicylate: Nếu bạn nghĩ rằng phân đen của bạn có thể liên quan đến việc uống một trong hai loại thuốc này, hãy nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn thay thế an toàn.
Loét có thể do các nguyên nhân khác nhau, nhưng các dạng nhẹ hơn thường được điều trị bằng cách:
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI), làm giảm lượng axit trong dạ dày để vết loét có thể lành lại
- Thuốc đối kháng thụ thể H2 cũng làm giảm lượng axit trong dạ dày
- Thuốc kháng axit không kê đơn
- Hạn chế sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID)
Phẫu thuật cũng là một lựa chọn cho những trường hợp loét chảy máu nghiêm trọng.
Nếu phân đen của bạn là do tình trạng gây chảy máu đường tiêu hóa trên thì cách điều trị sẽ khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng đó.
Đừng chần chờ đi gặp bác sĩ nếu tình trạng phân đen, hắc ín kèm theo khó chịu đường tiêu hóa hoặc các triệu chứng dữ dội khác, hãy đặt lịch hẹn ngay lập tức hoặc đến phòng khám cấp cứu gần nhất.
Lưu ý
Phân đen có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ việc ăn quá nhiều cam thảo đen đến xuất huyết đường tiêu hóa. Tình trạng này nghiêm trọng như thế nào còn phụ thuộc vào các triệu chứng khác hiện có.
Nếu bạn cảm thấy buồn nôn, đau dạ dày, chóng mặt hoặc đau bụng kèm theo phân đen, hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ.