Các chuỗi phản ứng thường gặp (2024) hay nhất

Các chuỗi phản ứng thường gặp

1. Lí thuyết và phương pháp giải

- Để làm một cách thuần thục các bài toán liên quan đến chuỗi phản ứng trong hóa học vô cơ, học sinh cần:

+ Nắm chắc các kiến thức về tính chất hóa học của các đơn chất và hợp chất vô cơ như: oxit, axit, bazơ, muối, kim loại và phi kim. 

+ Nắm vững phương pháp điều chế các loại hợp chất vô cơ.

+ Nắm vững mối quan hệ giữa các hợp chất vô cơ như:

2. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Viết phương trình hóa học cho mỗi chuyển đổi sau:

Hướng dẫn giải: 

(3) SO₂ + H₂O ⇆ H₂SO₃

(4) H₂SO₃ + 2NaOH _(dư) → Na₂SO₃ + 2H₂O

(5) Na₂SO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + SO₂↑ + H₂O

(6) SO₂ + 2NaOH _(dư) → Na₂SO₃ + H₂O

Học sinh viết phương trình hóa học khác, nhưng vẫn minh họa đúng chuỗi phản ứng vẫn được.

Ví dụ 2: Cho sơ đồ phản ứng:

X    Fe   Y 

 Z → Fe(OH)₃ →  G

Biết:  X   +   H₂SO_{4 loãng}   →   Y   +   G   +   H₂O

Viết các phương trình hóa học minh họa sơ đồ phản ứng trên.

Hướng dẫn giải: 

Xác định các chất:

X +  H₂SO₄ →  Y + G + H₂O

Vậy X là Fe₃O₄ ; Y là FeSO₄ ; Z là Fe(OH)₂ ; G là Fe₂(SO₄)₃.

Các PTHH xảy ra:

Ví dụ 3: Viết các phương trình hóa học thực hiện những chuyển đổi hóa học sau:

Hướng dẫn giải: 

3. Bài tập vận dụng

Bài 1:

Viết phương trình phản ứng hóa học cho chuỗi phản ứng trên.

Hướng dẫn giải:

(1) Fe₂(SO₄)₃ + 3BaCl₂ → 3BaSO₄ ↓ + 2FeCl₃

(2) FeCl₃ + 3NaOH → Fe(OH)₃ ↓ + 3NaCl

(3) Fe₂(SO₄)₃ + 6NaOH → 2Fe(OH)₃ ↓ + 3Na₂SO₄

(4) 2Fe(OH)₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 6H₂O

(5) 2Fe(OH)₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ Fe₂O₃ + 3H₂O

(6) Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O

Bài 2: Hoàn thành chuỗi phản ứng sau:

Na → Na₂O → NaOH → Na₂CO₃ → NaCl → NaOH → NaHCO₃

Hướng dẫn giải:

1) 4Na + O₂  $\stackrel{t^o}{\to }$ 2Na₂O

2) Na₂O + H₂O → 2NaOH

3) 2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

4) Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂ + H₂O

5) 2NaCl + H₂O $\stackrel{dp\text{dd}}{\to }$ 2NaOH + H₂ + Cl₂

6) NaOH + CO₂ → NaHCO₃

Bài 3: Viết phương trình phản ứng hóa học cho chuỗi phản ứng sau:

MgCO₃ → MgSO₄ → MgCl₂ → Mg(OH)₂ → MgO → MgSO₄.

Hướng dẫn giải:

(1) MgCO₃ + H₂SO₄ → MgSO₄ + CO₂ + H₂O

(2) MgSO₄ + BaCl₂ → MgCl₂ + BaSO₄↓

(3) MgCl₂   + 2NaOH → Mg(OH)₂ ↓ + 2NaCl

(4) Mg(OH)₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ MgO + H₂O

(5) MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O

Bài 4:

Viết phương trình phản ứng hóa học cho chuỗi phản ứng trên.

Hướng dẫn giải:

(1) Cu + 4HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + 2NO₂ + 2H₂O

(2) CuO + 2HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + H₂O

(3) 2Cu(NO₃)₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2CuO + 4NO₂ + O₂

(4) Cu(NO₃)₂ + 2NaOH → Cu(OH)₂ + 2NaNO₃

Bài 5:

FeS₂ + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$A + B

A  + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$C

C + D → Axit E

E + Cu → F + A + D

A + D → Axit G

Xác định A, B, C, D, E, F, G và hoàn thành các phương trình phản ứng hóa học trên.

Hướng dẫn giải:

(1) 4FeS₂ + 11O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$8SO₂ + 2Fe₂O₃

(2) 2SO₂ + O₂ $\stackrel{t^o,V_2{O}_5}{\to }$ 2SO₃

(3) SO₃ + H₂O → H₂SO₄

(4) 2H₂SO₄ + Cu → CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O

(5) SO₂ + H₂O → H₂SO₃

A: SO₂

B: Fe₂O₃

C: SO₃

D: H₂O

E: H₂SO₄

F: CuSO₄

G: H₂SO₃

Bài 6:

? + ? → CaCO₃ ↓ + ?

Al₂O₃ + H2SO4 → ? + ?

NaCl + ? → ? + ? + NaOH

KHCO₃ + Ca(OH)₂ → ? + ? + ?

Hướng dẫn giải:

(1) Na₂CO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + 2NaOH

(2) Al₂O₃ + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂O

(3) 2NaCl + 2H₂O $\stackrel{đpdd}{\to }$ 2NaOH + H₂ + Cl₂

(4) 2KHCO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + K₂CO₃ + 2H₂O

Bài 7: Viết phương trình phản ứng hóa học cho chuối phản ứng sau:

Al → Al₂O₃ → NaAlO₂ →Al(OH)₃ → Al₂(SO₄)₃ → AlCl₃→ Al(NO₃)₃

Hướng dẫn giải:

1) 4Al + 3O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2Al₂O₃

2) Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

3) 2NaAlO₂ + CO₂ + 3H₂O  → Na₂CO₃ + 2Al(OH)₃↓

4) 2Al(OH)₃ + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 6H₂O

5) Al₂(SO₄)₃ + 3BaCl₂ → 2AlCl₃ + 3BaSO₄↓

6) AlCl₃ + 3AgNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3AgCl↓

Xem thêm các dạng bài tập Hoá học khác: 

Công thức, tính chất, ứng dụng của axit metacrylic (2024) hay, chi tiết nhất

So sánh liên kết ion và liên kết cộng hóa trị (2024) đầy đủ nhất

Tổng hợp phương pháp tách riêng chất từ hỗn hợp muối ăn và cát (2024) chi tiết nhất

Tổng hợp các bài ca hóa trị (2024) hay nhất, dễ nhớ nhất

Cách viết công thức cấu tạo của hợp chất hữu cơ (2024) hay nhất