Teo não-nguyên nhân và điều trị
Teo não cũng thường thấy ở người cao tuổi. Tuy nhiên đó là quá trình lão hóa diễn ra chậm chạp theo thời gian. Teo não liên quan đến bệnh tật hoặc chấn thương xảy ra với tốc độ nhanh hơn và mức độ tổn hại cũng nhiều hơn.
Teo não có thể xuất hiện tại bất kỳ vị trí nào.
- Teo não khu trú chỉ ảnh hưởng đến một vùng não và gây mất chức năng tại vùng đó.
- Teo não toàn bộ ảnh hưởng đến nhiều chức năng của cơ thể.
Tuổi thọ của bệnh nhân teo não bị ảnh hưởng bởi nguyên nhân gây ra tình trạng này. Những người mắc bệnh Alzheimer có thời gian sống thêm trung bình kéo dài từ bốn đến tám năm sau khi được chẩn đoán. Những người mắc bệnh đa xơ cứng có thể có tuổi thọ gần như bình thường nếu kiểm soát tốt bệnh lý nền.
Triệu chứng của teo não
Các triệu chứng của bệnh teo não khác nhau tùy thuộc vào vùng não bị ảnh hưởng.
- Sa sút trí tuệ là tình trạng mất trí nhớ, giảm khả năng học tập, suy nghĩ trừu tượng và các chức năng điều hành như lập kế hoạch và tổ chức.
- Co giật là tình trạng gia tăng hoạt động điện bất thường trong não gây ra các cử động lặp đi lặp lại, xuất hiện các chuyển động đột ngột, cùng lúc ở tay, chân và cơ thể, đôi khi kèm theo mất ý thức.
- Gặp vấn đề về phát âm và hiểu ngôn ngữ.
Nguyên nhân của bệnh teo não
Chẩn đoán nguyên nhân của bệnh teo não. Nguồn: https://disabilitydenials.com/ Chấn thương, bệnh lý và tình trạng nhiễm trùng là các nguyên nhân thường gặp làm tổn thương tế bào não gây teo não.
Chấn thương
- Đột quỵ xảy ra khi lưu lượng máu đến một phần của não bị ngừng cung cấp. Thiếu máu dẫn tới thiếu oxy, các tế bào thần kinh trong khu vực này sẽ chết. Các chức năng được kiểm soát bởi những vùng não đó - bao gồm cử động và lời nói - bị ảnh hưởng.
- Chấn thương sọ não là tổn thương não do ngã, tai nạn xe cơ giới hoặc bị va đập mạnh vào đầu cũng là một nguyên nhân gây teo não.
Bệnh lý và các rối loạn
- Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ là tình trạng các tế bào não bị tổn thương dần dần và mất khả năng giao tiếp với nhau. Kết quả gây mất trí nhớ và khả năng tư duy, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hoạt động sống. Bệnh Alzheimer, thường bắt đầu sau 60 tuổi, là nguyên nhân hàng đầu của chứng sa sút trí tuệ, chiếm tỷ lệ 60 đến 80 % tất cả các trường hợp.
- Bại não là một chứng rối loạn vận động do sự phát triển bất thường của não khi còn trong bụng mẹ. Kết quả gây ra sự thiếu phối hợp giữa các nhóm cơ, khó đi lại và thực hiện các chuyển động khác.
- Bệnh Huntington là một bệnh di truyền có khả năng làm tổn thương các tế bào thần kinh. Bệnh thường bắt đầu biểu hiện ở độ tuổi trung niên. Theo thời gian ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất của người bệnh, bao gồm chứng trầm cảm nghiêm trọng và chứng múa giật (các chuyển động khắp cơ thể không tự chủ, giống như đang nhảy múa).
- Leukodystrophies (bệnh Krabbe) là một nhóm các rối loạn di truyền, hiếm gặp làm tổn thương lớp vỏ myelin - một lớp bảo vệ bao quanh các tế bào thần kinh. Bệnh thường khởi phát từ thời thơ ấu, gây ra các vấn đề về trí nhớ, vận động, hành vi, thị giác và thính giác.
- Bệnh đa xơ cứng, thường bắt đầu ở những người trưởng thành trẻ tuổi, phụ nữ thường gặp hơn nam giới, là bệnh tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công lớp tế bào bao phủ bảo vệ xung quanh các tế bào thần kinh. Theo thời gian, các tế bào thần kinh cũng sẽ bị chết. Kết quả là, gặp các vấn đề liên quan đến cảm giác, chuyển động và việc phối hợp động tác. Giống như các tình trạng bệnh lý khác được ghi nhận, nó cũng có thể dẫn đến chứng mất trí nhớ và teo não.
Nhiễm trùng
- AIDS là một bệnh do virus HIV gây ra, virus này tấn công hệ thống miễn dịch của cơ thể. Mặc dù virus không trực tiếp tấn công các tế bào thần kinh, nhưng nó làm hỏng các cầu nối protein kết nối giữa chúng. Toxoplasmosis liên quan đến bệnh AIDS cũng có thể làm hỏng các tế bào thần kinh não.
- Viêm não là một trong những nguyên nhân làm tổn thương tế bào thần kinh dẫn đến việc mất đi các tế bào này. Bệnh này thường do herpes simplex (HSV) gây ra, nhưng các loại virus khác như West Nile hoặc Zika cũng có thể gây ra tình trạng này. Các virus làm tổn thương các tế bào thần kinh, gây ra các triệu chứng như lú lẫn, co giật và tê liệt. Tình trạng tự miễn dịch cũng có thể gây ra viêm não.
- Giang mai thần kinh là một bệnh làm tổn thương não và lớp vỏ bảo vệ của não. Nó có thể xảy ra ở những người mắc bệnh giang mai lây truyền qua đường tình dục không được điều trị đầy đủ.
Một số tình trạng như giang mai thần kinh, AIDS và chấn thương sọ não - có thể phòng ngừa được. Thực hành tình dục an toàn bằng cách đeo bao cao su có thể ngăn ngừa lây nhiễm bệnh giang mai và HIV. Thắt dây an toàn trong xe và đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp hoặc xe gắn máy có thể giúp ngăn ngừa chấn thương sọ não.
Các tình trạng khác, chẳng hạn như bệnh Huntington, bệnh bạch cầu và bệnh đa xơ cứng, không thể ngăn ngừa được.
Điều trị teo não
Mỗi nguyên nhân dẫn đến tình trạng teo não có những phương pháp điều trị tương ứng khác nhau.
- Đột quỵ được điều trị bằng các loại thuốc như chất kích hoạt plasminogen mô (TPA), làm tan cục máu đông để khôi phục lưu lượng máu đến não. Phẫu thuật cũng có thể loại bỏ cục máu đông hoặc cố định mạch máu bị tổn thương. Thuốc chống đông máu và giảm huyết áp có thể giúp ngăn ngừa một cơn đột quỵ khác.
- Chấn thương sọ não được điều trị bằng phẫu thuật để ngăn ngừa tổn thương thêm các tế bào não vùng lân cận.
- Bệnh đa xơ cứng thường được điều trị bằng các loại thuốc như ocrelizumab (Ocrevus), glatiramer acetate (Copaxone), và fingolimod (Gilenya). Những loại thuốc này giúp ngăn chặn các cuộc tấn công của hệ thống miễn dịch làm tổn thương các tế bào thần kinh.
- Bệnh AIDS và một số dạng viêm não được điều trị bằng thuốc kháng virus. Steroid và các loại thuốc kháng thể đặc biệt có thể điều trị viêm não tự miễn.
- Bệnh giang mai được điều trị bằng thuốc kháng sinh giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào thần kinh và các biến chứng khác do bệnh gây ra.
- Không có phương pháp điều trị đặc hiệu triệt để đối với tổn thương não do bệnh Alzheimer, các dạng sa sút trí tuệ khác, bại não, bệnh Huntington hoặc bệnh Krabbe. Các trường hợp này thường được hỗ trợ điều trị triệu chứng giúp cải thiện chất lượng sống.
Chẩn đoán teo não
Phim chụp não. Nguồn: https://www.lifeextension.com Quá trình chẩn đoán phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và các vấn đề có liên quan đến nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Tổn thương teo não được hiển thị trên hình ảnh:
- Chụp cắt lớp vi tính (CT) sử dụng tia X-quang chiếu từ các góc khác nhau để tạo ra hình ảnh não bị tổn thương.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI) ghi lại hình ảnh não trên phim sau khi cho não tiếp xúc với từ trường trong thời gian ngắn.
Tiên lượng của người mắc teo não
Tiến triển bệnh liên quan đến vấn đề tiên lượng phụ thuộc nguyên nhân gây ra chứng teo não. Một số tình trạng - như đột quỵ, viêm não, đa xơ cứng hoặc AIDS - có thể kiểm soát được. Quá trình teo não có thể bị chậm lại hoặc ngừng trong một số trường hợp. Những vấn đề khác - như bệnh Alzheimer và bệnh Huntington – tổn thương sẽ ngày càng trở nên tồi tệ hơn về cả triệu chứng và tình trạng teo não theo thời gian.
Nói chuyện với bác sĩ về nguyên nhân teo não, các phương pháp điều trị có thể và những lời khuyên cũng như sự hỗ trợ mà bạn mong muốn nhận được.