Bài tập về oxit và axit chọn lọc

1. Lí thuyết và phương pháp giải

1.1 Tính chất hóa học của oxit

Phản ứng hóa học minh họa cho sơ đồ:

(1) CaO + 2HCl → CaCl₂ + H₂O

(2) CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O

(3) CaO + CO₂ → CaCO₃

(4) CaO + H₂O → Ca(OH)₂

(5) CO₂ + H₂O → H₂CO₃ 

1.2 Tính chất hóa học của axit

Phương trình hóa học minh họa cho sơ đồ:

(1) H₂SO_4 loãng + Fe → FeSO₄ + H₂

(2) H₂SO₄ + CuO → CuSO₄ + H₂O

(3) H₂SO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ + 2H₂O

Chú ý: H₂SO₄ đặc có những tính chất hóa học riêng

- Tác dụng với nhiều kim loại không giải phóng H₂. Ví dụ:

Cu + 2H₂SO_{4 (đặc) $\stackrel{t^0}{\to }$} CuSO₄ + SO₂ ↑ + 2H₂O

2Fe + 6H₂SO_{4 (đặc) $\stackrel{t^0}{\to }$} Fe₂(SO₄)₃ + 3SO₂ ↑ + 6H₂O

- Tính háo nước, hút ẩm. Ví dụ:

Khi cho axit H₂SO₄ đặc vào đường, đường sẽ hóa thành than.

C₁₂H₂₂O_{11 $\stackrel{H_{2}S{O}_4đ}{\to }$} 12C + 11H₂O

Sau đó một phần C sinh ra lại bị H₂SO₄ đặc oxi hóa:

C + 2H₂SO_4 (đặc) → CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O

H₂SO₄ đặc tác dụng với đường.

1.3 Phương pháp giải

- Bước 1: Viết PTHH.

- Bước 2: Tính toán theo PTPU (có thể đặt ẩn).

- Bước 3: Tính toán theo yêu cầu của đề bài.

2. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho 1,68 lít CO₂ (đktc) sục vào bình đựng 250 ml dung dịch KOH dư. Biết thể tích dung dịch trước và sau phản ứng không thay đổi Nồng độ mol/lit của muối thu được sau phản ứng là

A. 0,2M                                                       

B. 0,3M

C. 0,4M                                                        

D. 0,5M

Lời giải

n_CO2 = 0,075 mol

Vì KOH dư nên phản ứng tạo ra muối trung hòa

CO₂  +  2KOH → K₂CO₃ + H₂O

0,075 mol     →    0,075 mol

Vì thể tích dung dịch trước và sau không thay đổi => V_dd = 250 ml = 0,25

lít

$=> C_M{K}_{2}C{O}_3=\frac{0,075}{0,25}=0,3M$

Đáp án: B

Ví dụ 2: Dùng 400ml dung dịch Ba(OH)₂ 0,1M hấp thụ hoàn toàn V lít khí SO₂ (đktc). Sau phản ứng thu được muối BaSO₃ không tan. Giá trị bằng số của V là:

A. 0,869 lít

B. 0,448 lít

C. 8,960 lít

D. 4,480 lít

Lời giải

nBa(OH)₂ = 0,04 mol

                     SO₂     + Ba(OH)₂ → BaSO₃ + H₂O

Tỉ lệ                 1                   1

Phản ứng       ?mol          0,04 mol

Từ phương trình => n_SO2= n _Ba(OH)2 = 0,04 mol

=> V_SO2 = n_CO2 . 22,4 = 0,04 . 22,4 = 0,896 lít

Đáp án: A

Ví dụ 3: Cho 11,2 lít CO2 vào 500 ml dung dịch NaOH 25% (D = 1,3 g/ml). Nồng độ mol/lit của dung dịch muối tạo thành là

A. 1M                                                               

B. 2M

C. 2,5M                                                        

D. 1,5M

Lời giải

nCO2 = 0,5 mol

+) Áp dụng công thức: mdd = D.V = 1,3.500 = 650 gam

                      $\Rightarrow m_{NaOH}=\frac{C\%.m_{dd}}{100\%}=\frac{25\%.650}{100\%}=162,5g$

=> nNaOH = 4,0625 mol

Xét tỉ lệ: $T=\frac{n_{NaOH}}{n_{c{o}_2}}>2$

=> NaOH dư, CO2 hết, phản ứng thu được muối Na2CO3

CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O

0,5 mol       →         0,5 mol

$\Rightarrow C_{M NaC{O}_3}=\frac{0,5}{0,5}=1 \left(M\right)$

Đáp án: A

3. Bài tập vận dụng

Câu 1: Khi pha loãng axit sunfuric người ta phải

A. đổ từ từ axit vào nước

B. đổ từ từ nước vào axit

C. đổ nhanh axit vào nước

D. đổ nhanh nước vào axit

Lời giải

H₂SO₄ tan vô hạn trong nước và tỏa rất nhiều nhiệt. Nếu ta rót nước vào H₂SO₄, nước sôi đột ngột và kéo theo những giọt axit bắn ra xung quanh gây nguy hiểm. Vì vậy, muốn pha loãng axit H₂SO₄ đặc, người ta phải rót từ từ axit vào nước và khuấy nhẹ bằng đũa thủy tinh và không được làm ngược lại

Đáp án: A

Câu 2: Khi pha loãng axit sunfuric từ axit đặc người ta phải:

A. đổ từ từ axit đặc vào nước

B. đổ từ từ nước vào axit đặc

C. đổ nhanh axit đặc vào nước

D. đổ nhanh nước vào axit đặc

Lời giải

Khi pha loãng axit sunfuric từ axit đặc người ta phải đổ từ từ axit đặc vào nước

Đáp án: A

Câu 3: Kim loại nào sau đây không tác dụng được với dung dịch axit HCl?

A. Al

B. Fe

C. Na

D. Cu

Lời giải

Al, Fe, Na đều tác dụng với dung dịch HCl

Cu không tác dụng với dung dịch HCl

Đáp án: D

Câu 4: Dãy kim loại phản ứng được với dung dịch H₂SO₄ loãng là

A. Cu, Zn, Na.

B. Au, Pt, Cu.

C. Ag, Ba, Fe.

D. Mg, Fe, Zn.

Lời giải

Dãy kim loại phản ứng được với dung dịch H₂SO₄ loãng là Mg, Fe, Zn.

H₂SO₄ không phản ứng với Cu, Ag, Pt.

Đáp án: D

Câu 5: Dung dịch H₂SO₄ loãng phản ứng được với :

A. Au.

B. Fe.

C. Ag.

D. Cu.

Lời giải

Au, Ag, Cu là kim loại đứng sau H trong dãy điện hóa học nên không phản ứng được với dd H₂SO₄ loãng.

Đáp án: B

Câu 6: Để nhận biết dung dịch H₂SO₄, người ta thường dùng

A. dung dịch NaOH.

B. dung dịch KCl.

C. dung dịch BaCl₂.

D. dung dịch CuSO₄.

Lời giải

Để nhận biết dung dịch H₂SO₄, người ta thường dùng dung dịch BaCl₂ vì tạo kết tủa trắng BaSO₄

Đáp án: C

Câu 7: Hiện tượng khi thêm vài giọt dung dịch H₂SO₄ vào dung dịch BaCl₂ là:

A. Xuất hiện kết tủa hồng.

B. Xuất hiện kết tủa trắng.

C. Xuất hiện kết tủa xanh lam.

D. Xuất hiện kết tủa nâu đỏ.

Lời giải

Hiện tượng: xuất hiện kết tủa trắng

H₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄↓ trắng + 2HCl

Đáp án: B

Câu 8: Để nhận biết axit sunfuric và muối sunfat người ta thường dùng

A. BaCl₂

B. Ba₃(PO₄)₂

C. BaCO₃

D. BaSO₄ 

Lời giải

Để nhận biết axit sunfuric và muối sunfat, ta dùng dung dịch muối BaCl₂, Ba(NO₃)₂ hoặc Ba(OH)₂ vì tạo kết tủa trắng

Đáp án: A

Câu 9: Nhỏ từ từ dung dịch BaCl₂ vào dung dịch Na₂SO₄ ta thấy xuất hiện

A. Xuất hiện kết tủa màu trắng.

B. Xuất hiện kết tủa màu xanh lam.

C. Có bọt khí thoát ra khỏi dung dịch.

D. Chất kết tủa màu đỏ.

Lời giải

Nhỏ từ từ dung dịch BaCl₂ vào dung dịch Na₂SO₄ ta thấy xuất hiện kết tủa màu trắng

Do BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄(↓ trắng) + 2NaCl

Đáp án: A

Câu 10: Hoà tan hết 25,2 gam kim loại R trong dung dịch axit HCl, sau phản ứng thu được 10,08 lít H₂ (đktc). Kim loại R là

A. Fe.

B. Zn.

C. Mg.

D. Al.

Lời giải

a	1	2	3	4
R	28 (loại)	56 (Fe)	84 (loại)	112 (loại)

Vậy kim loại cần tìm là sắt (Fe)

Đáp án: A

Câu 11: Hoà tan hoàn toàn 6,5 gam một kim loại A chưa rõ hoá trị vào dung dịch axit H₂SO₄, thì thu được 2,24 lít H₂ (đktc). Kim loại A là

A. Zn.

B. Fe.

C. Mg.

D. Al.

Lời giải

a	1	2	3	4
A	32,5 (loại)	65 (Zn)	97,5 (loại)	130 (loại)

Kim loại A là Zn

Đáp án: A

Câu 12: Hóa chất có thể dùng để nhận bết 2 axit HCl và H₂SO₄ ?

A. NaOH.

B. Ba(OH)_2.

C. Fe.

D. CaO.

Lời giải

Hóa chất có thể dùng để nhận bết 2 axit HCl và H₂SO₄: Ba(OH)₂

Đáp án: B

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học hay khác:

40 Bài tập kim loại tác dụng với HNO3 (2024) có đáp án

30 Bài tập công thức tính hiệu suất phản ứng (2024) có đáp án

30 Bài tập công thức tính liên kết pi (2024) có đáp án

30 Bài tập về cách viết công thức cấu tạo (2024) có đáp án

30 Bài tập về hợp chất vô cơ (2024) có đáp án chi tiết nhất