Bài tập về đơn chất và hợp chất, phân tử
I. Lí thuyết và phương pháp giải
1. Đơn chất
a. Khái niệm về đơn chất
Đơn chất là những chất được tạo nên từ một nguyên tố hóa học
Phân loại: dựa trên tính chất của từng nguyên tố
- Đơn chất kim loại: có tính chất dẫn điện, dẫn nhiệt, ánh kim.
VD: nhôm, đồng, kẽm, sắt,…
- Đơn chất phi kim: không có những tính chất như trên
VD: hidro, lưu huỳnh,…
b. Đặc điểm cấu tạo
Đơn chất kim loại: các nguyên tử sắp xếp khít nhau và theo một trật tự xác định.
Đơn chất phi kim: các nguyên tử được liên kết theo một số nhất định và thường là 2.
2. Hợp chất
a. Khái niệm hợp chất
Hợp chất là những chất được cấu tạo từ 2 nguyên tố trở lên
Phân loại:
- Hợp chất vô cơ như: nước, muối ăn, axit sunfuric,…
- Hợp chất hữu cơ: metan, đường, xenlulzo,…
b. Đặc điểm cấu tạo
Trong hợp chất, nguyên tử của các nguyên tố kiên kết với nhau theo một tỉ lệ và một thứ tự nhất định
3. Phân tử
a. Định nghĩa phân tử
Phân tử là hạt đại diện cho chất gồm một số nguyên tử liên kết với nhau và thể hiện tính chất hóa học của chất
Với đơn chất kim loại, nguyên tử là hạt hợp thành có vai trò như phân tử
b. Phân tử khối
Là khối lượng cảu phân tử tính bằng đơn vị cacbon
Cách tính: phân tử khối của một chất bằng tổng nguyên tử khối của các nguyên tử trong phân tử chất đó.
VD: phân tử khối của nước (H2O) là 1 x 2 + 16 = 18 đvC
4. Phương pháp giải
+ Bước 1: Tính số mol các chất đề bài đã cho số liệu và viết phương trình phản ứng hóa học xảy ra.
+ Bước 2: Tính toán luôn theo phương trình phản ứng hóa học hoặc đặt ẩn nếu đề bài là hỗn hợp.
+ Bước 3: Lập phương trình toán học và giải phương trình Số mol các chất cần tìm.
+ Bước 4: Tính toán theo yêu cầu đề bài.
Lưu ý: Trong một hỗn hợp mà có nhiều phản ứng xảy ra thì phản ứng trung hoà được ưu tiên xảy ra trước.
II. Ví dụ minh họa
Ví dụ 1: Trong số các công thức hóa học sau: O2, N2, Al, Al2O3, H2, AlCl3, H2O, P. Số đơn chất là
A. 4
B. 3
C. 5
D. 6
Lời giải:
O2, N2, Al, H2, P
Đáp án cần chọn là: C
Ví dụ 2: Cho những chất sau: Than chì (C), muối ăn (NaCl), khí ozon (O3), sắt (Fe), nước đá (H2O), khí oxi (O2), đá vôi (CaCO3). Có bao nhiêu hợp chất?
A. 1
B. 3
C. 5
D. 4
Lời giải:
Các hợp chất là: muối ăn (NaCl), nước đá (H2O), đá vôi (CaCO3).
Đáp án cần chọn là: B
Ví dụ 3: Có các chất được biểu diễn bằng các công thức hóa học sau: O2, Zn,CO2, CaCO3, Br2,H2, CuO, Cl2. Số các đơn chất và hợp chất trong các chất trên là:
A. 3 hợp chất và 5 đơn chất.
B. 6 hợp chất và 2 đơn chất.
C. 5 hợp chất và 3 đơn chất.
D. 4 hợp chất và 4 đơn chất.
Lời giải:
Các hợp chất là: CO2, CaCO3, CuO
Các đơn chất là: O2, Zn, Br2, O2, Cl2
=> có 3 hợp chất và 5 đơn chất
Đáp án cần chọn là: A
III. Bài tập vận dụng
Câu 1: Đơn chất là những chất được tạo nên từ bao nhiêu nguyên tố hóa học?
A. Từ 2 nguyên tố.
B. Từ 3 nguyên tố.
C. Từ 4 nguyên tố trở lên.
D. Từ 1 nguyên tố.
Lời giải:
Đơn chất là những chất được tạo nên từ 1 nguyên tố hóa học.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 2: Từ một nguyên tố hóa học có thể tạo nên bao nhiêu đơn chất?
A. Chỉ 1 đơn chất.
B. Chỉ 2 đơn chất.
C. Chỉ 3 đơn chất.
D. Tùy thuộc vào tính chất của nguyên tố hóa học đó.
Lời giải:
Từ một nguyên tố hóa học có thể tạo nên 1, 2 hoặc nhiều đơn chất tùy vào tính chất của nguyên tố hóa học đó.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 3: Phân tử khối là khối lượng của phân tử tính bằng đơn vị nào?
A. Gam
B. Kilogam
C. Gam hoặc kilogam
D. Đơn vị Cacbon
Lời giải:
Phân tử khối là khối lượng của phân tử tính bằng đơn vị Cacbon.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 4: Đơn chất là chất được tạo nên từ
A. một chất
B. một nguyên tố hóa học
C. một nguyên tử
D. một phân tử
Lời giải:
Đơn chất là chất được tạo nên từ một nguyên tố hóa học
Đáp án cần chọn là: B
Câu 5: Đơn chất là những chất được tạo nên bởi mấy nguyên tố hóa học?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Lời giải:
Đơn chất do một nguyên tố hóa học cấu tạo nên
Đáp án cần chọn là: A
Câu 6: Dựa vào dấu hiện nào sau đây để phân biệt phân tử của đơn chất với phân tử của hợp chất?
A. Hình dạng của phân tử.
B. Kích thước của phân tử.
C. Số lượng nguyên tử trong phân tử.
D. Nguyên tử của cùng nguyên tố hay khác nguyên tố.
Lời giải:
Để phân biệt phân tử của đơn chất với phân tử của hợp chất ta dựa vào nguyên tử của cùng nguyên tố hay khác nguyên tố.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 7: Để tạo thành phân tử của một hợp chất thì cần tối thiểu bao nhiêu loại nguyên tử liên kết với nhau?
A. 2 loại.
B. 3 loại.
C. 1 loại.
D. 4 loại.
Lời giải:
Để tạo thành phân tử của một hợp chất thì cần tối thiểu 2 loại nguyên tử liên kết với nhau.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 8: Để trở thành phân tử của hợp chất thì tối thiểu cần phải có bao nhiêu loại nguyên tử liên kết với nhau:
A. một loại nguyên tử.
B. hai loại nguyên tử.
C. ba loại nguyên tử.
D. bốn loại nguyên tử.
Lời giải:
Phân tử của hợp chất gồm từ 2 nguyên tử khác nhau trở lên
Đáp án cần chọn là: B
Câu 9: Trong các chất sau hãy cho biết dãy nào chỉ gồm toàn đơn chất?
A. Fe(NO3), NO, C, S
B. Mg, K, S, C, N2
C. Fe,NO2, H2O
D. Cu(NO3)2, KCl, HCl
Lời giải:
Dãy chỉ gồm toàn đơn chất là Mg, K, S, C, N2 vì cùng tạo bởi 1 nguyên tố hóa học
Đáp án cần chọn là: B
Câu 10: Trong các chất sau hãy cho biết dãy nào chỉ gồm toàn đơn chất?
A. Fe(NO3), NO, C, S
B. Mg, K, S, C, N2
C. Fe, NO2 , H2O
D. Cu(NO3)2, KCl, HCl
Lời giải:
Đơn chất là các chất cấu tạo từ 1 nguyên tố
Đáp án cần chọn là: B
Câu 11: Trong các chất sau hãy cho biết dãy nào chỉ gồm toàn đơn chất?
A. Fe(NO3), NO, C, S
B. Mg, K, S, C, N2
C. Fe, NO2 , H2O
D. Cu(NO3)2, KCl, HCl
Lời giải:
Đơn chất là các chất chỉ chứa 1 loại nguyên tố
Đáp án cần chọn là: B
Câu 12: Trong số các công thức hóa học sau: O2, N2, Al, Al2O3, H2, AlCl3, H2O, P. Số đơn chất là
A. 4
B. 3
C. 5
D. 6
Lời giải:
Các đơn chất là: O2, N2, Al, H2, P
Đáp án cần chọn là: C
Xem thêm các dạng bài tập Hóa học khác:
30 Câu trắc nghiệm lý thuyết este (2024) hay, có đáp án
30 Bài tập Xác định số oxi hóa của lưu huỳnh (S) trong hợp chất (2024) có đáp án
30 Bài tập tính theo công thức hóa học (2024) có đáp án
