30 Bài tập Anilin tác dụng với dung dịch brom (2024) có đáp án chi tiết nhất

Bài tập Anilin tác dụng với dung dịch brom

I. Lý thuyết và phương pháp giải

1. Phản ứng giữa Anilin tác dụng với dung dịch brom

C₆H₅NH₂ + 3Br₂  → C₆H₂Br₃NH_{2 (↓ trắng)} + 3HBr

Hay:

Do ảnh hưởng của nhóm NH₂, ba nguyên tử H ở vị trí ortho và para so với nhóm NH₂ trong nhân thơm của anilin dễ bị thay thế bởi ba nguyên tử brom.

Phản ứng xảy ra ngay điều kiện thường.

Nhỏ vài giọt nước brom vào ống nghiệm đựng sẵn 1 ml anilin, thấy ông nghiệm xuất hiện kết tủa trắng.

2. Kiến thức mở rộng

Tính chất hóa học của anilin

- Bị oxi hóa bởi oxi không khí ngay điều kiện thường

Để lâu trong không khí, anilin chuyển sang màu đen vì bị oxi hóa bởi oxi trong không khí.

- Phản ứng cháy

4C₆H₅NH₂ + 31O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 24CO₂ + 14H₂O + 2N₂

- Tính bazơ

Anilin phản ứng với axit mạnh tạo thành ion anilium

C₆H₅NH₂ + HCl → C₆H₅NH₃⁺Cl^-

- Phản ứng với axit HNO₂

C₆H₅NH₂+ HNO₂ + HCl → C₆H₅N₂Cl + 2H₂O

- Phản ứng thế ở nhân thơm

3. Phương pháp giải

- Bước 1: Viết PTHH.

- Bước 2: Tính toán theo PTPU (có thể đặt ẩn).

- Bước 3: Tính toán theo yêu cầu của đề bài.

II. Ví dụ minh hoạ

Ví dụ 1: Dung dịch chất nào sau đây làm quỳ tím chuyển sang màu xanh?

A. Glyxin.            

B. Metylamin.                

C. Anilin.             

D. Glucozơ.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Dung dịch metylamin (CH₃NH₂) làm quỳ tím chuyển sang màu xanh vì metyl amin khi tan trong nước phản ứng với nước sinh ra ion OH^-

$C{H}_{3}N{H}_2+H_{2}O \rightleftarrows C{H}_{3}N{H}_3^{+}+O{H}^{-}$

Ví dụ 2: Amin no, đơn chức, mạch hở có công thức tổng quát là

A. C_nH_2nN.                    

B. C_nH_2n+1N.

C. C_nH_2n+3N.                  

D. C_nH_2n+2N.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Amin no, đơn chức, mạch hở có công thức tổng quát là C_nH_2n+3N.

Ví dụ 3: Đốt cháy hoàn toàn m gam amin X (no, đơn chức, mạch hở) thu được CO₂, H₂O và 2,24 lít khí N₂. Cho m gam X tác dụng hết với dung dịch HCl dư, số mol HCl đã phản ứng là

A. 0,1 mol.           

B. 0,2 mol.                     

C. 0,3 mol.           

D. 0,4 mol. 

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

$\begin{array}{l}{n}_{N_2}=\mathrm{0,1}mol\\ \to n_{HCl}=n_N=2n_{N_2}=\mathrm{0,2}mol\end{array}$

III. Bài tập vận dụng

Bài 1: Hỗn hợp E gồm hai amin X (C_nH_mN), Y (C_nH_m+1N₂, với n ≥ 2) và hai anken đồng đẳng kế tiếp. Đốt cháy hoàn toàn 0,08 mol E, thu được 0,03 mol N₂, 0,22 mol CO₂ và 0,30 mol H₂O. Phần trăm khối lượng của X trong E là

A. 43,38%.                      

B. 57,84%.                      

C. 18,14%.                      

D. 14,46%

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

$\left\{\begin{array}{l}X:C_n{H}_{m}Nxmol\\ Y:C_n{H}_{2m+1}{N}_{2}ymol\\ Anken:C_a{H}_{2a}zmol\end{array}\right.\stackrel{+O_2}{\to }\left\{\begin{array}{l}C{O}_2\mathrm{0,22}\\ H_{2}O\mathrm{0,3}\\ N_2\mathrm{0,03}\end{array}\right.\left(mol\right)$

Nhận thấy X và Y có  cùng số pi

$n_{H_{2}O}>n_{C{O}_2}$ → amin no hoặc là amin không no 1 nối đôi

Nếu 2 amin không no 1 nối đôi thì $n_{a\min }=n_{H_{2}O}-n_{C{O}_2}$= 0,08 mol

→ x + y = 0,08 (loại). Vì x + y + z = 0,08

→ các amin đều no

Ta có: n_E = x + y + z = 0,08 (1)

Theo định luật bảo toàn nguyên tố N:

x + 2y = 0,06 (2)

$n_{H_{2}O}-n_{C{O}_2}=\mathrm{1,5}x+2y$

$\to \mathrm{0,08}=\mathrm{1,5}x+2y$ (3)

Từ (1), (2) và (3)

→ x = 0,04 mol; y = 0,01 mol và z = 0,03 mol

Anken có dạng công thức trung bình là C_aH_­2a

Bảo toàn nguyên tố C:

$\begin{array}{l}{n}_{C{O}_2}=\mathrm{0,04}n+\mathrm{0,01}n+\mathrm{0,03}a=\mathrm{0,22}\\ \to 5n+3a=22\end{array}$

→ n = 3 và a = 7/3 là nghiệm duy nhất

→ E gồm C₃H₉N 0,04 mol và C₃H₁₀N₂ 0,01 mol và C_7/3H_14/3 0,03 mol

→ % C₃H₉N = 57,84%

Bài 2: Ở điều kiện thường, amin X là chất lỏng, dễ bị oxi hoá khi để ngoài không khí. Dung dịch X không làm đổi màu quỳ tím nhưng tác dụng với nước brom tạo kết tủa trắng. Amin nào sau đây thoả mãn tính chất của X?

A. đimetylamin    

B. benzylamin               

C. metylamin                

D. anilin

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

X là chất lỏng → A, C sai.

Dung dịch X không làm đổi màu quỳ tím nhưng tác dụng với nước brom tạo kết tủa trắng → X là anilin

Bài 3: Cho 5,9 gam amin đơn chức X tác dụng vừa đủ với dung dịch HC1, tạo ra 9,55 gam muối, số công thức cấu tạo ứng với công thức phân tử của X là

A. 5.           

B. 4.           

C. 3.           

D. 2.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Gọi công thức của amin là RNH₂

Phương trình:

$\begin{array}{l}RN{H}_2+HCl\to RN{H}_{3}Cl\\ R+16R+\mathrm{52,5}\\ \mathrm{5,9}\mathrm{9,55}\\ \Rightarrow \frac{\mathrm{5,9}}{R+16}=\frac{\mathrm{9,55}}{R+\mathrm{52,5}}\\ \Rightarrow R=43(C_3{H}_7-)\end{array}$

Các công thức cấu tạo của X là

CH₃CH₂CH₂-NH₂

(CH₃)₂CH-NH₂

CH₃CH₂-NH-CH₃

(CH₃)₃N

Bài 4: Amin là hợp chất khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử NH₃

A. bằng một hay nhiều gốc NH₂

B. bằng một hay nhiều gốc hiđrocacbon.

C. bằng một hay nhiều gốc Cl.

D. bằng một hay nhiều gốc ankyl.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Khái niệm amin: Khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử NH₃ bằng một hay nhiều gốc hiđrocacbon ta được amin.

Bài 5: Khi đốt cháy hoàn toàn một amin đơn chức X, thu được 1,344 lít khí CO₂,

0,224 lít khí N₂ (các thể tích khí đo ở đktc) và 1,62 gam H₂O. Công thức của X là

A. C₄H₉N.  

B. C₃H₇N.  

C. C₂H₇N.  

D. C₃H₉N.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

$n_{C{O}_2}=\mathrm{0,06}mol;n_{N_2}=\mathrm{0,01}mol;n_{H_{2}O}=\mathrm{0,09}mol$

Amin đơn chức → $n_{a\min }=2n_{N_2}=\mathrm{0,02}mol$

Số nguyên tử cacbon là: C = $\frac{n_{C{O}_2}}{n_{a\min }}=3$

Số nguyên tử hiđro là: H = $\frac{2n_{H_{2}O}}{n_{a\min }}=9$

→ Công thức phân tử của amin X là C₃H₉N

Bài 6: Cho 10 gam hỗn hợp 2 amin no đơn chức, mạch hở tác dụng vừa đủ với V ml dung dịch HC1 1M, thu được dung dịch chứa 15,84 gam hỗn hợp muối. Giá trị của V là

A. 80.         

B. 320.                

C. 200.                

D. 160.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Gọi công thức chung của hai amin đơn chức là RNH₂

RNH₂ + HCl → RNH₃Cl

Bảo toàn khối lượng ta có:

$\begin{array}{l}{m}_{HCl}=\mathrm{15,84}-10=\mathrm{5,84}gam\\ \Rightarrow n_{HCl}=\mathrm{0,16}mol\end{array}$

$\Rightarrow V_{HCl}=\frac{\mathrm{0,16}}{1}=\mathrm{0,16}$ lít = 160 ml

Bài 7: Một amin đơn chức bậc một có 23,73% nitơ về khối lượng, số đồng phân cấu tạo có thể có của amin này là

A. 2.           

B. 3.           

C. 4.           

D. 1.

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Gọi công thức của amin đơn chức bậc 1 có công thức dạng RNH₂

$\begin{array}{l}\Rightarrow \frac{14}{R+16}=\mathrm{0,2373}\\ \Rightarrow R=43(C_3{H}_7-)\end{array}$

→ Công thức phân tử của amin là C₃H₉N

Số đồng phân amin bậc I là:

CH₃CH₂CH₂-NH₂

(CH₃)₂CH-NH₂

Xem thêm các dạng bài tập Hoá học 12 khác: 

70 Bài tập về Amin (2024) có đáp án chi tiết nhất

30 Bài tập về Cấu tạo và tính chất của amin, amino axit và protein (2024) có đáp án chi tiết nhất

1000 Bài tập hóa 12 Chương 3: Amin. amino axit và protein (có đáp án năm 2023)

70 Bài tập về Peptit và protein (2024) có đáp án chi tiết nhất

70 Bài tập về Amino axit (2024) có đáp án chi tiết nhất