Thuốc kháng sinh tại chỗ cho mụn trứng cá: Cơ chế hoạt động, tác dụng phụ và lưu ý khi sử dụng

Video Hiểu rõ về thuốc kháng sinh chỉ trong 5 phút

Nguyên nhân gây mụn trứng cá một phần là do vi khuẩn. Do đó, thuốc kháng sinh tại chỗ (bôi thuốc lên da) là một cách để kiểm soát mụn trứng cá. Thuốc kháng sinh đường uống cũng được sử dụng để điều trị mụn trứng cá.

Có nhiều loại kháng sinh khác nhau. Những loại được sử dụng thường xuyên nhất để điều trị mụn tại chỗ là clindamycin và enrythromycin. Tetracycline dùng tại chỗ đôi khi cũng được sử dụng nhưng ít thường xuyên hơn vì thuốc có thể làm vàng da.

Thuốc kháng sinh tại chỗ được sử dụng để điều trị mụn trứng cá viêm mức độ từ nhẹ đến trung bình. Thuốc có nhiều dạng khác nhau bao gồm kem bôi, dạng gel và các dung dịch dạng toner.

Cách thức hoạt động của thuốc kháng sinh tại chỗ để điều trị mụn trứng cá

Cũng giống như kháng sinh uống, kháng sinh tại chỗ ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Nguyên nhân chính gây ra mụn trứng cá là sự gia tăng của vi khuẩn gây mụn Propionibacteria acnes (P. acnes).

P.acnes là một vi khuẩn bình thường trên da, nhưng ở những người bị mụn trứng cá, số lượng vi khuẩn này phát triển ngoài tầm kiểm soát. Những vi khuẩn này gây kích ứng nang lông của da, tạo ra các vết mụn sưng viêm và hình thành mủ. 

Bôi thuốc kháng sinh tại chỗ làm giảm số lượng vi khuẩn P. acnes, do đó giúp kiểm soát mụn trứng cá. Thuốc kháng sinh tại chỗ cũng làm giảm viêm, vì vậy có tác dụng tốt nhất đối với mụn bị viêm hơn mụn không viêm hoặc mụn đầu đen.

Những lưu ý khi dùng kháng sinh tại chỗ để điều trị mụn

• Thuốc kháng sinh tại chỗ không được sử dụng là phương pháp chính điều trị mụn trứng cá

Thuốc kháng sinh tại chỗ không được hoặc không nên sử dụng riêng để điều trị mụn trứng cá.

Vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh đang trở thành một vấn đề nan giải hơn. Nếu chỉ sử dụng kháng sinh tại chỗ để điều trị mụn trứng cá có thể góp phần gây ra vấn đề này, tạo ra những mụn trứng cá không đáp ứng với loại kháng sinh đó nữa.

Một số bác sĩ tin rằng erythromycin tại chỗ không hiệu quả trong việc điều trị mụn trứng cá như trước đây chính là vì lý do này. Việc sử dụng một phương pháp điều trị mụn trứng cá khác kết hợp cùng với thuốc kháng sinh tại chỗ có thể giúp ngăn ngừa vấn đề này xảy ra.

Bên cạnh đó, chỉ dùng duy nhất thuốc kháng sinh tại chỗ không phải là cách tốt nhất để điều trị mụn trứng cá. Thuốc tác động chậm hơn với các phương pháp điều trị mụn trứng cá tại chỗ khác hiện có. 

• Sử dụng thêm phương pháp điều trị mụn khác giúp thuốc kháng sinh tại chỗ hoạt động hiệu quả hơn

Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thêm một loại thuốc trị mụn cùng với thuốc kháng sinh bôi ngoài da.

Trong khi thuốc kháng sinh làm giảm vi khuẩn và viêm nhiễm nhưng không giúp giảm tắc nghẽn lỗ chân lông và sự hình thành các microcomedones (mụn ẩn dưới da). Kết hợp thuốc kháng sinh tại chỗ với một loại thuốc trị mụn khác sẽ đảm bảo điều trị tất cả các nguyên nhân gây ra mụn, không chỉ mỗi nguyên nhân do vi khuẩn. Vì vậy, phác đồ điều trị sẽ hiệu quả hơn nhiều. 

Benzoyl peroxide là một lựa chọn vì hoạt động tốt với thuốc kháng sinh tại chỗ và có thể giúp giảm khả năng phát triển vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh. Retinoids tại chỗ là một lựa chọn khác có hiệu quả với thuốc kháng sinh tại chỗ. Những chất này nhanh chóng tẩy tế bào chết trên da, làn sạch lỗ chân lông và làm giảm sự hình thành của mụn.

Hãy trao đổi với bác sĩ da liễu để biết loại thuốc nào phù hợp với da của bạn.

Sử dụng thêm các phương pháp điều trị mụn khác để đạt hiệu quả tốt hơn (nguồn ảnh: vocal.media)

• Thuốc trị mụn kết hợp mang đến cho bạn liệu pháp điều trị hai trong một

Điều trị mụn trứng cá bằng cách kết hợp thuốc kháng sinh tại chỗ với một phương pháp điều trị mụn trứng cá khác trong cùng một loại thuốc. Những loại thuốc trị mụn kết hợp này không nhất thiết phải hiệu quả hơn việc sử dụng các loại thuốc riêng lẻ. Lợi ích của thuốc này là giúp sắp xếp hợp lý thói quen điều trị mụn trứng cá của bạn. Tuy nhiên cũng có nhược điểm là thuốc có thể đắt hơn so với một số loại thuốc trị mụn khác.

Một số loại thuốc trị mụn kết hợp là:

• Benzamycin (kết hợp giữa erythromycin và benzoyl peroxide)
• Acanya, BenzaClin, Duac và Onexton (kết hợp giữa clindamycin và benzoyl peroxide)
• Ziana (kết hợp giữa clindamycin và tretinoin)

Hãy trao đổi với bác sĩ da liễu để có kế hoạch điều trị tốt nhất và biết được loại thuốc nào trên đây phù hợp với làn da của bạn.

Tác dụng phụ khi dùng kháng sinh tại chỗ

Các tác dụng phụ có thể xảy ra tùy thuộc vào loại thuốc bạn đang sử dụng, nhưng hầu hết mọi người đều có thể sử dụng kháng sinh tại chỗ mà không gặp nhiều khó khăn. 

Các tác dụng phụ có thể xảy ra là da bị khô, bong tróc nhẹ hoặc da hơi bị châm chích khi bôi thuốc. Một số loại thuốc kháng sinh tại chỗ có thể gây kích ứng da nhẹ.

Các tác dụng phụ nghiêm trọng do thuốc kháng sinh tại chỗ rất hiếm gặp.

Tổng kết

Nếu bạn bị mụn viêm, thuốc kháng sinh tại chỗ có thể là một lựa chọn bổ sung tốt trong kế hoạch điều trị mụn trứng cá. Hãy nhớ rằng thuốc kháng sinh tại chỗ hoạt động tốt nhất khi được kết hợp với một loại thuốc trị mụn khác như benzoyl peroxide hoặc retinoids tại chỗ.

Ngay cả khi thuốc kháng sinh tại chỗ không phải là lựa chọn phù hợp, bác sĩ da liễu vẫn có rất nhiều phương pháp điều trị để giúp làn da của bạn được sạch mụn. Vì vậy, hãy trao đổi với bác sĩ da liễu để có phương pháp điều trị mụn phù hợp nhất với làn da của bạn.

Xem thêm: 

• Những điều cần biết về thuốc kháng sinh: Tác dụng, cách dùng, tác dụng phụ và tình trạng kháng kháng sinh
• Kháng thuốc kháng sinh là gì? Mức độ nghiêm trọng và biện pháp phòng
• Sử dụng thuốc kháng sinh an toàn cho trẻ em
• Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng thuốc kháng sinh
• 5 loại kháng sinh tự nhiên hiệu quả nên thử tại nhà