Lí thuyết về muối (2024) chi tiết và đầy đủ nhất

Lí thuyết về muối

1. Lí thuyết 

1.1 Phân loại

Muối gồm có năm loại:

+ Muối axit: Muối có anion gốc axit còn khả năng phân li cho ion H⁺.

        Ví dụ: NaHCO₃; NaH₂PO₄; NaHSO₄; ...

+ Muối trung hoà: Muối có anion gốc axit không còn khả năng phân li cho ion H⁺.

       Ví dụ: NaCl , (NH₄)₂SO₄, Na₂CO₃, ...

+ Muối bazo: Muối có nhóm –OH có thể thay thế bằng gốc axit.

       Ví dụ: Mg(OH)Cl; Fe(OH)₂Cl, ...

+ Ngoài ra còn kể đến một số muối kép như: HCl.NaCl; KCl.MgCl.6H₂O; K₂SO₄.Al₂(SO₄)₃, ...

+ Muối phức: [Ag(NH₃)₂]Cl; [Cu(NH₃)₄]SO₄, ...

1.2 Tính chất hóa học

Tác dụng với kim loại

Dung dịch muối có thể tác dụng với kim loại tạo thành muối mới và kim loại mới.

Ví dụ:

  Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu↓

  Cu + 2AgNO₃ → Cu(NO₃)₂ + 2Ag↓

Tác dụng với axit

Muối có thể tác dụng được với axit tạo thành muối mới và axit mới.

Ví dụ:

  AgNO₃ + HCl → AgCl ↓ + HNO₃

  CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂↑ + H₂O

Tác dụng với dung dịch muối

Hai dung dịch muối có thể tác dụng với nhau tạo thành hai muối mới.

Ví dụ:

  AgNO₃ + NaCl → NaNO₃ + AgCl↓

  BaCl₂ + K₂SO₄ → 2KCl + BaSO₄ ↓

Tác dụng với dung dịch bazơ

Dung dịch muối có thể tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối mới và bazơ mới.

Ví dụ:

  K₂CO₃ + Ba(OH)₂ → 2KOH + BaCO₃↓

  CuCl₂ + 2NaOH → Cu(OH)₂ ↓ + 2NaCl

Phản ứng phân hủy muối

Nhiều muối bị phân hủy ở nhiệt độ cao như: KClO₃, KMnO₄, CaCO₃,…

Ví dụ:

  

2. Bài tập vận dụng

Bài 1:. Trộn 2 dung dịch muối nào sau đây sẽ không xuất hiện kết tủa ?

A. BaCl₂, Na₂SO₄.

B. Na₂CO₃, CaCl₂.

C. BaCl₂, AgNO₃.

D. NaCl, K₂SO₄.

Lời giải:

Đáp án D

BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄ ↓ + 2NaCl

Na₂CO₃ + CaCl₂ → CaCO₃ ↓ + 2NaCl

BaCl₂ + 2AgNO₃ → Ba(NO₃)₂ + 2AgCl↓

NaCl + K₂SO₄ → không phản ứng.

Bài 2: Cặp chất nào sau đây không thể tồn tại trong cùng một dung dịch?

A. BaCl₂, MgSO₄.

B. KCl, Na₂SO₄

C. CaCl₂, NaNO₃.

D. ZnSO₄, H₂SO₄

Lời giải:

Đáp án A

BaCl₂ và MgSO₄ không thể tồn tại trong cùng một dung dịch vì xảy ra phương trình phản ứng:

BaCl₂ + MgSO₄ → BaSO₄ ↓ + MgCl₂

Bài 3: Cho Na₂CO₃ vào từng dung dịch sau: NaCl, BaCl₂, Ba(NO₃)₂, Ca(NO₃)₂. Số phản ứng xảy ra là 

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Lời giải:

Đáp án C

Na₂CO₃ + NaCl → không phản ứng.

Na₂CO₃ + BaCl₂ → BaCO₃↓ + 2NaCl

Na₂CO₃ + Ba(NO₃)₂ → BaCO₃↓ + 2NaNO₃

Na₂CO₃ + Ca(NO₃)₂ → CaCO₃↓ + 2NaNO₃.

Bài 4: Cho 20ml dung dịch AgNO₃ 1M vào lượng dư dung dịch KCl. Đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn khối lượng kết tủa tạo thành là

A. 28,7 gam.

B. 2,87 gam.

C. 27,8 gam. 

D. 2,78 gam.

Lời giải:

Đáp án B

Ta có: n_AgNO3= 0,02.1 = 0,02 mol

Phương trình phản ứng:

AgNO₃ + KCl → KNO₃ +AgCl ↓ 

0,02 ………………………….0,02            (mol)

Khối lượng kết tủa tạo thành: m_AgCl = 0,02.(108 + 35,5) = 2,87 (g)

Bài 5: Biết 200g dung dịch Na₂CO₃ 10,6% tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch Ca(NO₃)₂. Nồng độ dung dịch Ca(NO₃)₂ đã dùng là

A. 1M. 

B. 2M.

C. 0,1M.

D. 0,2M.

Lời giải:

Đáp án A

Phương trình hoá học: 

Na₂CO₃  +  Ca(NO₃)₂ →  CaCO₃↓  +  2NaNO₃

0,2................0,2                                     mol

Nồng độ dung dịch Ca(NO₃)₂ đã dùng là: 

Bài 6: Cho 26,1 gam K₂SO₄ vào dung dịch chứa 20,8 gam BaCl₂, sau phản ứng thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là 

A. 23,3.

B. 2,33. 

C. 34,95.

D.3,495. 

Lời giải:

Đáp án A

Phương trình hóa học:

K₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄↓ + 2KCl

0,15   0,1                         mol

Có 

Vậy sau phản  ứng BaCl₂ hết; số mol kết tủa tính theo BaCl₂.

Bài 7: Cho 500ml dung dịch NaCl 0,2M tác dụng với 600ml dung dịch AgNO₃ 0,2M. Đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lượng kết tủa thu được sau phản ứng là

A. 143,5 gam.

B. 134,5 gam.

C. 14,35 gam.

D. 13,45 gam.

Lời giải:

Đáp án C

n_NaCl = 0,5.0,2 = 0,1 mol; n_AgNO3= 0,6.0,2 = 0,12 mol

Phương trình hóa học:

NaCl + AgNO₃ → AgCl↓ + NaNO₃

Xét tỷ lệ 

Vậy NaCl phản ứng hết, AgNO₃ còn dư.

Ta có: n_AgCl = n_NaCl = 0,1 mol → m_AgCl = 14,35 gam.

Bài 8: Cho 35,4 gam hỗn hợp gồm 2 muối Na₂SO₄ và Na₂CO₃ tác dụng hoàn toàn với dung dịch BaCl₂ sau phản ứng thu được 62,7 gam kết tủa. Khối lượng mỗi muối trong hỗn hợp ban đầu là

A. 24,2 gam và 11,2 gam.

B. 12,4 gam và 22,1 gam.

C. 20,2 gam và 15,2 gam. 

D. 14,2 gam và 21,2 gam.

Lời giải:

Đáp án D

Gọi x và y lần lượt là số mol của Na₂SO₄ và Na₂CO₃ trong hỗn hợp ban đầu.

Ta có: 142x + 106y = 35,4    (1)

Phương trình hóa học:

Na₂SO₄ + BaCl₂→ BaSO₄ + 2NaCl

x mol  ………….    x mol

Na₂CO₃ + BaCl₂ → BaCO₃  + 2NaCl

y mol……………  y mol

Tổng khối lượng kết tủa là 233x + 197y = 62,7    (2)

Từ  (1) và (2) được x = 0,1 mol và y = 0,2 mol

Khối lượng Na₂SO₄ là 0,1.142= 14,2 gam

Khối lượng Na₂CO₃ là 0,2.106= 21,2 gam

Bài 9: Cho 500ml dung dịch A gồm BaCl₂ và MgCl₂ phản ứng với 120ml dung dịch Na₂SO₄ 0,5M, đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 11,65g kết tủa. Lọc bỏ kết tủa đem phần dung dịch cô cạn thu được 16,77g hỗn hợp muối khan. Nồng độ mol/l các chất trong dung dịch A là

A. 0,1M và 0,2M.

B. 0,01M và 0,02M.

C. 0,5M và 0,1M.  

D. 0,05M và 0,02M.

Lời giải:

Đáp án A

Cho hỗn hợp A phản ứng với BaCl₂ chỉ có Na₂SO₄ phản ứng.

BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄↓ + 2NaCl

0,05   ← 0,05        ←  0,05 →   0,1           mol

Số mol Na₂SO₄ còn dư là 0,06 – 0,05 = 0,01 mol

Số mol MgCl₂ 

Vậy trong 500ml dd A có 0,05 mol BaCl₂ và 0,1 mol MgCl₂.

→ Nồng độ của BaCl₂ = 0,05/0,5 = 0,1M và nồng độ của MgCl₂ =0,1/0,5 = 0,2M.

Bài 10: Trộn 10g dung dịch AgNO₃ 34% với 10g dung dịch Fe(NO₃)₂ 18% đến khi phản ứng hoàn toàn thấy thu được m gam Ag. Giá trị của m là

A. 5,4 gam.

B. 10,8 gam.

C. 0,54 gam.

D. 1,08 gam.

Lời giải:

Đáp án D

Phương trình phản ứng:

Fe(NO₃)₂ + AgNO₃ → Fe(NO₃)₃ +Ag   (1)

Ta có: 

Vậy AgNO₃ dư, Fe(NO₃)₂ hết

Từ (1) có n_Ag = = 0,01 mol

→ m_Ag = 0,01.108 = 1,08gam.

Bài tập tự luyện

Bài 1: Cho dung dịch NaCl 2M tác dụng vừa đủ với dung dịch AgNO₃ 1M. Thu được 28,7g kết tủa. Thể tích dung dịch NaCl và dung dịch AgNO₃ cần dùng lần lượt là

A. 100ml và 200ml

B. 200ml và 200ml

C. 200ml và 100ml

D. 150ml và 300ml

Bài 2: Trộn 30ml dung dịch có chứa 2,22 g CaCl₂ với 70 ml dung dịch có chứa 3,4 g AgNO₃. Tính khối lượng chất rắn sinh ra.

A. 2,583 g

B. 2,1525 g

C. 2,87 g

D. 1,435 g

Bài 3: Cho 3,22 g ZnSO₄ tác dụng với dung dịch Na₂CO₃ 0,2M. Tính thể tích dung dịch Na₂CO₃ đã tham gia phản ứng.

A. 0,2 lít

B. 0,5 lít

C. 0,1 lít

D. 0,4 lít

Bài 4: Trộn 100g dung dịch AgNO₃ 17% với 200g dung dịch Fe(NO₃)₂ 18% thu được kết tủa A. Tính khối lượng kết tủa A.

A. 27g

B. 16,2g

C. 10,8g

D. 21,6g

Bài 5: Cho 500ml dung dịch BaCl₂ phản ứng với dung dịch Na₂SO₄ dư, thu được 11,65g kết tủa. Tính nồng độ mol của dung dịch BaCl₂.

A. 0,1M

B. 0,2M

C. 0,3M

D. 0,4M

Bài 6: Cho 400ml dung dịch K₂CO₃ 0,1M vào 200ml dung dịch BaCl₂ 0,1M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 3,94 gam         

B. 3,49 gam                   

C. 7,88 gam        

D. 11,70 gam

Bài 7: Cho 16,1 g ZnSO₄ tác dụng vừa đủ với dung dịch K₂CO₃ thu được m gam kết tủa. Tính giá trị của m.

A. 8,2

B. 10,2

C. 10,8

D. 9,9

Đáp án D

Bài 8: Trộn 2 dung dịch muối nào sau đây sẽ không xuất hiện kết tủa?

A. BaCl₂, Na₂SO₄

B. Na₂CO₃, CaCl₂

C. BaCl₂, AgNO₃

D. NaCl, K₂SO₄

Bài 9: Cho 11,7g NaX (X là 1 halogen) vào dung dịch AgNO₃ dư, thu được 28,7g kết tủa. Tìm công thức của NaX.

A. NaBr

B. NaF

C. NaI

D. NaCl

Bài 10: Có 1 lit dung dịch hỗn hợp gồm Na₂CO₃ 0,1M và (NH₄)₂CO₃ 0,25M tác dụng vừa đủ với 53,4g hỗn hợp BaCl₂ và CaCl₂. Sau khi các phản ứng kết thúc thu được a g kết tủa. Giá trị của a là

A. 28,7

B. 49,55

C. 28,55

D. 31,2

Đáp án tham khảo

1A

2C

3C

4C

5A

6A

7D

8D

9D

10B

Xem thêm các bài tập Hóa học hay khác:

Lí thuyết tổng hợp về tơ nhân tạo (2024) chi tiết nhất

Lí thuyết về phân loại phản ứng hóa học (2024) hay, chi tiết nhất

Lí thuyết về kim loại (2024) chi tiết nhất

Lí thuyết tổng hợp về tơ lapsan (2024) chi tiết nhất

Lí thuyết tổng hợp về tơ capron (2024) chi tiết nhất