Lí thuyết tổng hợp về tơ nhân tạo
1. Lí thuyết
1.1 Khái niệm
Tơ nhân tạo (synthetic fibers) là loại sợi hoặc tơ được sản xuất từ các hợp chất hữu cơ bằng quá trình tổng hợp hóa học. Chúng không tồn tại tự nhiên mà được tạo ra trong các nhà máy và phòng thí nghiệm. Tơ nhân tạo thường có cấu trúc và tính chất được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu cụ thể trong ngành công nghiệp thời trang và sản xuất.
1.2 Phân loại
Chúng ta có thể phân loại tơ nhân tạo thành hai nhóm chính: tơ tổng hợp và tơ bán tổng hợp.
- Tơ tổng hợp là những loại sợi được tạo ra bằng cách tổng hợp các polyme tổng hợp. Các ví dụ về tơ tổng hợp bao gồm các loại tơ polyamide như nylon và capron, cũng như tơ vinylic như vinilon và nitron.
- Tơ bán tổng hợp là những loại tơ nhân tạo xuất phát từ polyme tự nhiên nhưng được chế biến thêm thông qua phản ứng hóa học. Trong danh sách này, chúng ta đặc biệt quan tâm đến hai loại tơ bán tổng hợp: tơ visco và tơ xenlulozo axetat.
1.3 Cách điều chế tơ nhân tạo
Người ta thường dùng Xenlulozơ trinitrat làm nguyên liệu để điều chế ra tơ nhân tạo
2. Bài tập vận dụng
Bài 1: Cho các phát biểu sau
(a) Hiđro hóa hoàn toàn glucozơ tạo ra axit gluconic.
(b) Ở điều kiện thường, glucozơ và saccarozơ đều là những chất rắn, dễ tan trong nước.
(c) Xenlulozơ trinitrat là nguyên liệu để sản xuất tơ nhân tạo và chế tạo thuốc súng không khói.
(d) Amilopectin trong tinh bột chỉ có các liên kết α-1,4-glicozit.
(e) Saccarozơ bị hóa đen trong H2SO4 đặc.
(f) Trong công nghiệp dược phẩm, saccarozơ được dùng để pha chế thuốc.
Trong các phát biểu trên, số phát biểu đúng là
A. 5
B. 2
C. 4
D. 3
Đáp án: D. 3
(a) Sai vì Hiđro hóa hoàn toàn glucozơ tạo ra sobitol
(b) Đúng
(c) Sai vì Xenlulozo trinitrat là nguyên liệu chế tạo thuốc súng không khói (xenlulozo triaxetat là nguyên liệu sản xuất tơ nhân tạo)
(d) Sai vì Amilopectin trong tinh bột có các liên kết α-1,4-glicozit và α-1,6-glicozit
(e) Đúng
(f) Đúng
Các phát biểu đúng là b, e, f
Bài 2: Các polime thuộc loại tơ nhân tạo là?
A. Tơ tằm và tơ vinilon
B. Tơ nilon - 6,6 và tơ capron
C. Tơ vison và tơ xenlulo axetat
D. Tơ visco và tơ nilon -6,6
Đáp án: C. Tơ vison và tơ xenlulo axetat
Bài 3: Tơ visco không thuộc loại
A. tơ hóa học
B. tơ tổng hợp
C. tơ bán tổng hợp
D. tơ nhân tạo
Đáp án: B. tơ tổng hợp
Tơ visco thuộc loại tơ bán tổng hợp ( tơ nhân tạo), xuất phát từ xenlulozo. hay còn gọi là tơ hóa học.
Bài 4: Quá trình điều chế tơ nào dưới đây là quá trình trùng hợp?
A. tơ nitron (tơ olon) từ acrilo nitrin.
B. tơ capron từ axit -amino caproic.
C. tơ nilon-6,6 từ hexametilen diamin và axit adipic.
D. tơ lapsan từ etilen glicol và axit terephtalic
Đáp án: A. tơ nitron (tơ olon) từ acrilo nitrin.
Trùng hợp là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monome), giống nhau hay tương tự nhau thành phân tử rất lớn (polime).
Điều chế tơ nitron (tơ olon) từ acrilonitrin là quá trình trùng hợp
Bài 5: Tơ sợi axetat được sản xuất từ:
A. Visco
B. Vinyl axetat
C. Axeton
D. Este của xenlulozơ và anhiđrit axetic
Đáp án: D. Este của xenlulozơ và anhiđrit axetic
Tơ axetat được sản xuất từ xenlulozơ và anhiđrit axetic:
[C6H7O2(OH)3]n + 3n(CH3CO)2O → [C6H7O2(CH3COO)3]n + 3nCH3COOH
Bài 6: Hai tơ nào sau đây đều là tơ tổng hợp?
A. tơ nilon-6,6 và bông
B. tơ nilon-6,6 và tơ nitron
C. tơ tằm và bông
D. tơ visco và tơ axetat
Đáp án: B. tơ nilon-6,6 và tơ nitron
Bông là tơ thiên nhiên → A sai.
Tơ tằm và bông đều là tơ thiên nhiên → C sai.
tơ visco và tơ axetat đều là tơ bán tổng hợp (tơ nhân tạo) → D sai.
Bài 7: Tơ nilon thuộc loại:
A. tơ nhân tạo
B. tơ thiên nhiên
C. tơ polieste
D. tơ poliamit
Đáp án: A. tơ nhân tạo
Xem thêm các dạng bài tập Hóa học hay khác:
Lí thuyết về phân loại phản ứng hóa học (2024) hay, chi tiết nhất
Lí thuyết về areniut (2024) hay, chi tiết nhất
Lí thuyết tổng hợp về tơ tổng hợp (2024) chi tiết nhất
Lí thuyết tổng hợp về tơ lapsan (2024) chi tiết nhất
Lí thuyết tổng hợp về tơ capron (2024) chi tiết nhất
