Khó tiêu: Nguyên nhân, biện pháp điều trị và phòng ngừa

Đầy bụng khó tiêu  

Khó tiêu thường là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn, chẳng hạn như bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), loét hoặc bệnh túi mật, chứ không phải là một bệnh riêng biệt. Bất kỳ phương pháp điều trị nào bạn nhận được sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây ra khó tiêu. Nhưng có những cách bạn có thể cảm thấy tốt hơn hoặc tránh mắc phải nó.

Nguyên nhân khó tiêu

Các vấn đề về dạ dày có thể gây ra chứng khó tiêu, nguồn ảnh parenting.firstcry.com

Đàn ông và phụ nữ ở mọi lứa tuổi đều có thể bị khó tiêu. Đó là một tình trạng phổ biến. Nhưng có một số yếu tố khiến một số người dễ mắc phải hơn. Nguyên nhân bao gồm:

Bệnh tật:

• Loét dạ dày
• GERD
• Ung thư dạ dày: Điều này hiếm gặp.
• Chứng đau dạ dày: tình trạng dạ dày không làm rỗng bình thường. Nó thường xảy ra với những người bị bệnh đái tháo đường.
• Viêm dạ dày
• Hội chứng ruột kích thích
• Viêm tụy
• Bệnh tuyến giáp

Thuốc:

• Aspirin và nhiều loại thuốc giảm đau khác
• Estrogen và thuốc tránh thai
• Thuốc steroid
• Một số loại thuốc kháng sinh
• Thuốc tuyến giáp

Lối sống:

• Ăn quá nhiều, quá nhanh hoặc khi bạn đang căng thẳng. Thực phẩm giàu chất béo cũng có thể làm tăng thêm vấn đề.
• Uống quá nhiều rượu
• Hút thuốc
• Căng thẳng và mệt mỏi

Đôi khi mọi người bị khó tiêu kéo dài mà không liên quan đến bất kỳ điều nào trong số này. Loại này được gọi là chứng khó tiêu chức năng hoặc không loét.

Nhiều phụ nữ bị khó tiêu trong giai đoạn giữa và sau của thai kỳ. Vấn đề có thể đến từ các hormone làm giãn cơ của đường tiêu hóa và do em bé đang lớn lên tạo áp lực trong dạ dày.

Chẩn đoán khó tiêu

Bác sĩ sẽ phải khám bụng để tìm nguyên nhân gây ra chứng khó tiêu, nguồn ảnh istockphoto.com

 Bác sĩ sẽ hỏi bạn về:

• Các triệu chứng 
• Tiền sử y tế cá nhân và gia đình
• Bất kỳ bệnh lý sức khỏe nào khác và thuốc đang dùng
• Thói quen ăn uống

Sau đó, bác sĩ có thể khám ngực và dạ dày của bạn. Bác sĩ cũng sẽ ấn xuống các phần khác nhau của bụng để kiểm tra các khu vực tăng nhạy cảm, mềm hoặc đau khi chịu áp lực.

Trong một số trường hợp, bác sĩ cần làm thêm các xét nghiệm sau để loại trừ bệnh lý tiềm ẩn:

• Xét nghiệm máu: Phương pháp này giúp đánh giá tình trạng thiếu máu, các vấn đề về gan và các tình trạng khác.
• Các xét nghiệm tìm nhiễm H. pylori: Ngoài xét nghiệm máu, các xét nghiệm này bao gồm xét nghiệm hơi thở urê và xét nghiệm kháng nguyên trong phân.
• Nội soi: Bác sĩ sẽ sử dụng một ống dài, mỏng có gắn camera để chụp ảnh đường tiêu hóa. Họ cũng có thể lấy một mẫu mô để làm sinh thiết. Điều này giúp họ chẩn đoán một vết loét hay một khối u.

Điều trị khó tiêu

Tránh ăn đồ ăn cay có thể giúp làm giảm chứng khó tiêu của bạn, nguồn ảnh healthdigest.com

Bạn có thể không cần điều trị gì cả. Chứng khó tiêu thường tự biến mất sau vài giờ. Nhưng hãy cho bác sĩ biết nếu các triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn.

Bất kỳ phương pháp điều trị nào bạn nhận được sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra chứng khó tiêu. Bạn cũng có thể tự mình làm một số việc để giảm bớt các triệu chứng:

• Cố gắng không nói chuyện trong khi nhai hoặc ăn quá nhanh. Điều này khiến bạn nuốt quá nhiều không khí, có thể gây khó tiêu.
• Uống đồ uống sau bữa ăn thay vì trong bữa ăn.
• Tránh ăn khuya.
• Cố gắng thư giãn sau bữa ăn.
• Tránh thức ăn cay.
• Nếu bạn hút thuốc, hãy bỏ thuốc lá.
• Tránh uống rượu.

Nếu bạn không cảm thấy tốt hơn sau những thay đổi này, bác sĩ có thể kê đơn thuốc cho bạn.

Làm cách nào để ngăn ngừa chứng khó tiêu?

Cách tốt nhất để tránh mắc phải chứng khó tiêu là tránh xa các loại thực phẩm và tình huống có thể gây ra chứng bệnh này. Bạn có thể ghi nhật ký thực phẩm để biết những gì bạn ăn sẽ gây ra rắc rối cho bạn. Các cách khác để ngăn chặn chứng khó tiêu:

• Ăn nhiều bữa nhỏ để dạ dày của bạn không phải làm việc nhiều hoặc lâu.
• Ăn chậm lại.
• Tránh thực phẩm có nhiều axit, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt và cà chua.
• Hạn chế thức ăn cay
• Hạn chế đồ chiên rán và nhiều dầu mỡ
• Cắt giảm hoặc tránh thực phẩm và đồ uống có caffeine.
• Nếu căng thẳng là nguyên nhân khởi phát, hãy học cách quản lý nó, chẳng hạn như kỹ thuật thư giãn và phản hồi sinh học.
• Nếu bạn hút thuốc, hãy bỏ thuốc lá. Hoặc ít nhất, đừng châm thuốc ngay trước hoặc sau khi bạn ăn, vì hút thuốc có thể gây kích ứng dạ dày của bạn.
• Cắt giảm rượu.
• Tránh mặc quần áo bó sát. Chúng có thể gây áp lực lên dạ dày của bạn, điều này có thể làm cho thức ăn bạn đã ăn di chuyển lên thực quản.
• Không tập thể dục với tình trạng căng bụng. Thực hiện trước bữa ăn hoặc ít nhất 1 giờ sau khi ăn.
• Không nằm ngay sau khi ăn xong.
• Chờ ít nhất 3 giờ sau bữa ăn cuối cùng trong ngày trước khi bạn đi ngủ.

Nâng đầu giường lên sao cho đầu và ngực cao hơn chân. Bạn có thể làm điều này bằng cách đặt các khối khoảng 15cm dưới các cột đầu giường. Đừng sử dụng chồng chất của những chiếc gối để đạt được cùng một mục tiêu. Bạn sẽ chỉ kê đầu ở một góc có thể làm tăng áp lực lên dạ dày và khiến chứng ợ nóng trầm trọng hơn.