Video Bệnh viêm họng do trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược axit là gì?
Trào ngược axit là dòng chảy ngược của các chất trong dạ dày, bao gồm cả axit dạ dày, vào thực quản. Trào ngược axit một phần là do sự suy yếu của cơ vòng thực quản dưới (Lower esophageal sphincter - LES), một dải cơ hình vòng nằm ở đáy thực quản.
LES là một van mở ra để cho thức ăn và thức uống từ thực quản xuống dạ dày để tiêu hóa và đóng lại để giữ cho các chất không đảo ngược dòng chảy trở lại. Nếu LES yếu không phải lúc nào cũng có thể đóng chặt. Điều này cho phép axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản, cuối cùng làm tổn thương cổ họng và gây ra cảm giác nóng rát.
Cách kiểm soát cơn đau họng
Để kiểm soát chứng đau họng gây ra bởi trào ngược axit, điều trị nguyên nhân cơ bản sẽ hiệu quả hơn: GERD. Cả thuốc không kê đơn (OTC) và thuốc kê đơn đều hoạt động bằng cách loại bỏ, giảm hoặc trung hòa axit trong dạ dày. Quá trình trung hòa làm giảm chứng ợ chua và đau họng.
Thói quen ăn uống
Thay đổi thói quen ăn uống của bạn có thể giúp giảm đau họng do trào ngược axit. Thử nghiệm thức ăn với kết cấu khác nhau để tìm các món có tác dụng làm dịu cổ họng của bạn. Những người khó nuốt có thể thấy rằng ăn thức ăn dính hoặc uống đồ lỏng khó và đau hơn thức ăn mềm hoặc thức ăn rắn được cắt thành miếng nhỏ.
Tìm hiểu các loại thực phẩm và đồ uống gây ra chứng ợ nóng. Vì tác nhân gây bệnh của mỗi người là khác nhau, bạn có thể thử viết nhật ký để ghi lại những gì bạn ăn và uống cũng như thời điểm bạn cảm thấy các triệu chứng. Điều này có thể giúp bạn thu hẹp các nguyên nhân. Một khi bạn biết tác nhân của mình là gì, bạn có thể bắt đầu thay đổi chế độ ăn uống của mình.
Ăn nhiều bữa nhỏ và thường xuyên và tránh thức ăn có tính axit, cay hoặc quá mỡ. Những món này có nhiều khả năng gây ra các triệu chứng như ợ chua và đau họng.
Bạn cũng nên tránh đồ uống có thể gây ợ chua và kích ứng niêm mạc thực quản. Những thực phẩm này khác nhau ở mỗi người, nhưng thường bao gồm:
- Đồ uống có chứa caffein (cà phê, trà, nước ngọt, sô cô la nóng)
- Đồ uống có cồn
- Nước ép cam quýt và cà chua
- Nước có ga
Cố gắng không nằm xuống trong vòng vài giờ sau khi ăn để ngăn ngừa các triệu chứng GERD. Nói chuyện với bác sĩ của bạn trước khi sử dụng chất bổ sung thảo dược hoặc các loại thuốc khác để làm dịu cơn đau họng. Mặc dù cơn đau gây khó chịu nhưng điều quan trọng là bạn phải điều trị các triệu chứng của mình một cách an toàn.
Thuốc điều trị
Bạn có thể cân nhắc dùng thuốc nếu tình trạng trào ngược axit không được cải thiện bằng cách thay đổi thói quen ăn uống của bạn. Thuốc điều trị GERD giúp giảm hoặc trung hòa axit trong dạ dày bao gồm thuốc kháng axit, thuốc chẹn thụ thể H2 và thuốc ức chế bơm proton (PPI).
Thuốc kháng axit là thuốc không kê đơn. Chúng có tác dụng trung hòa axit trong dạ dày và làm giảm các triệu chứng của GERD bằng muối và hydroxit hoặc ion bicarbonate. Thành phần bạn nên tìm bao gồm:
- Canxi cacbonat (có trong Tums và Rolaids)
- Natri bicacbonat (muối nở, có trong Alka-Seltzer)
- Magie hydroxit (tìm thấy trong Maalox)
- Nhôm hydroxit (thường được sử dụng kết hợp với magie hydroxit)
Thuốc chẹn thụ thể H2 hoạt động bằng cách ngăn chặn các tế bào trong dạ dày sản xuất quá nhiều axit. Có cả thuốc chẹn thụ thể H2 không kê đơn và kê đơn. Một số loại không kê đơn bao gồm:
- Cimetidine (Tagamet hoặc Tagamet HB)
- Famotidine (Pepcid AC hoặc Pepcid Oral Tabs)
- Nizatidine (Axid AR)
Thuốc PPI là loại thuốc mạnh nhất để giảm sản xuất axit dạ dày. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ sẽ cần kê đơn thuốc (một ngoại lệ là Prilosec không kê đơn, phiên bản yếu hơn của Prilosec). Thuốc PPI cho GERD bao gồm:
- Omeprazole (Prilosec)
- Lansoprazole (Prevacid)
- Rabeprazole (Aciphex)
- Pantoprazole (Protonix)
- Esomeprazole (Nexium)
Biến chứng của trào ngược axit lên cổ họng
Cho dù bạn sử dụng thuốc hay thay đổi lối sống (hoặc cả hai), điều quan trọng là phải kiểm soát các triệu chứng GERD. Trào ngược axit mạn tính nếu không được kiểm soát có thể góp phần gây đau họng và có thể dẫn đến các biến chứng. Các biến chứng có thể xảy ra của trào ngược axit lên cổ họng bao gồm:
- Viêm thực quản: Do tính chất mạnh của axit dạ dày và thực quản gây kích ứng niêm mạc cổ họng.
- Ho dai dẳng: Một số người bị GERD cảm thấy cổ họng khó chịu thường xuyên dẫn đến ho, lâu dần gây đau nhức và khàn giọng.
- Chứng khó nuốt: Đây là tình trạng khó nuốt khi các mô sẹo hình thành trong niêm mạc thực quản do GERD. Hẹp thực quản (hẹp thực quản lành tính) cũng có thể dẫn đến đau họng và khó nuốt.
Ngoài đau họng, trào ngược axit mạn tính và nghiêm trọng nếu không được kiểm soát có thể dẫn đến một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng gọi là Barrett thực quản. Điều này xảy ra khi lớp niêm mạc của thực quản thay đổi thành phần của nó để giống với lớp niêm mạc của ruột.
Những người bị Barrett thực quản có tăng nhẹ nguy cơ phát triển ung thư thực quản.
Các triệu chứng của Barrett thực quản có thể bao gồm:
- Ợ chua (nóng rát ở ngực, đau họng)
- Đau bụng trên
- Chứng khó nuốt
- Ho
- Tức ngực
Tổng kết
Bạn không đơn độc nếu bạn đang mắc phải các triệu chứng của GERD. Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn nghĩ rằng đau họng của bạn là do trào ngược axit. Kiểm soát trào ngược axit bằng thuốc và với việc thay đổi lối sống có thể làm giảm các triệu chứng của bạn và giúp ngăn ngừa bất kỳ biến chứng nào trong tương lai.
Xem thêm: