50 Bài tập Chia một số thập phân cho một số thập phân (có đáp án năm 2024) - Toán lớp 5

Chia một số thập phân cho một số thập phân

Kiến thức cần nhớ 

1. Chia một số thập phân cho một số thập phân

Quy tắc: Muốn chia một số thập phân cho một số thập phân ta làm như sau:

- Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì chuyển dấu phẩy ở số bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số.

- Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia cho số tự nhiên.

Ví dụ 1: Đặt tính rồi tính:

a) 13,11 : 2,3

b) 31,25 : 1,25

Cách giải:

a) Ta đặt tính rồi làm như sau:

+) Phần thập phân của số 2,3 (số chia) có một chữ số.

+) Dịch chuyển dấu phẩy của số 13,11 sang bên phải một chữ số ta được 131,1; bỏ dấu phẩy ở số 2,3 được 23.

+) Thực hiện phép chia 131,1:23.

Vậy 13,11 : 2,3 = 5,7.

b) Ta đặt tính rồi làm như sau:

+) Phần thập phân của số 1,25 (số chia) có hai chữ số.

+) Dịch chuyển dấu phẩy của số 31,25 sang bên phải hai chữ số ta được 3125; bỏ dấu phẩy ở số 1,25 được 125.

+) Thực hiện phép chia 3125:125.

Vậy 31,25 : 1,25 = 25.

Chú ý: Khi chuyển dấu phẩy sang phải mà không đủ chữ số, ta thấy thiếu bao nhiêu chữ số thì thêm vào đó bấy nhiêu chữ số 0

Ví dụ 2: Một thanh sắt dài 6,2dm cân nặng 23,56 kg. Hỏi 1dm của thanh sắt đó cân nặng bao nhiêu ki-lô-gam?

Ta phải thực hiện phép chia: 23,56 : 62 = ?

Ta có: 23,56 : 6,2 = (23,56 x 10) : (6,2 x 10)

       23,56 : 6,2 = 235,6 : 62

Thông thường ta đặt tính rồi làm như sau:

Phần thập phân của số 6,2 có một chữ số.

Chuyển dấu phẩy của số 23,56 sang bên phải một chữ số được 235,6; bỏ dấu phẩy ở số 6,2 được 62.

Thực hiện phép chia 235,6 : 62

Vậy 23,56 : 6,2 = 3,8 (kg)

*) Kết luận: Muốn chia một số thập phân cho một số thập phân ta làm như sau:

- Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì chuyển dấu phẩy ở số bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số.

- Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia số tự nhiên.
2. Chia một số thập phân cho 0,1; 0,01; 0,001; …

Ví dụ: Đặt tính rồi tính:

a) 3,75 : 0,1

b) 12,41 : 0,01 

Cách giải:

Nhận xét: Nếu chuyển dấu phẩy của số 3,75 sang bên phải một chữ số ta cũng được 37,5.

Nhận xét: Nếu chuyển dấu phẩy của số 12,41 sang bên phải hai chữ số ta cũng được 1241.

Quy tắc: Muốn chia một số thập phân cho 0,1; 0,01; 0,001;... ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó lần lượt sang bên phải một, hai, ba, … chữ số.

Nhận xét: Khi chia một số thập phân cho 0,1; 0,01; 0,001;... ta được kết quả bằng với việc nhân số thập phân đó với 10; 100; 1000;…

Bài tập tự luyện (có đáp án)

Bài 1: Đặt tính rồi tính:

a) $19,72:5,8$;                                            b) $8,216:5,2$;

c) $12,88:0,25$;                                          d) $17,4:1,45$.

Hướng dẫn giải 

Bài 2: Biết 4,5l dầu cân nặng 3,42kg. Hỏi 8l dầu cân nặng bao nhiêu ki-lô-gam?

Hướng dẫn giải 

Tóm tắt:

$4,5l$ dầu:  $3,42kg$

$8l$ dầu:      ....$kg$?

$1l$ dầu nặng số ki-lô-gam là:  

            $3,42:4,5=0,76(kg)$

$8l$ dầu nặng số ki-lô-gam là:

            $0,76\times 8=6,08(kg)$

                                  Đáp số: $6,08kg.$

Bài 3: May một bộ quần áo hết 2,8m vải. Hỏi 429,5m vải thì may được nhiều nhất bao nhiêu bộ quần áo như thế và còn thừa mấy mét vải?

Hướng dẫn giải 

Tóm tắt:  $2,8m$:     $1$ bộ

              $429,5m$: ... bộ?    (thừa:... $m$?)

Ta có: 

     $429,5:2,8=153$ (dư $1,1$) 

Vậy nếu có $429,5m$ vải thì cửa hàng may được $153$ bộ quần áo và còn thừa $1,1m$ vải.

                                         Đáp số: $153$ bộ quần áo; dư $1,1m$ vải.

Bài 4: Đặt tính rồi tính:

$a)17,55:3,9;$                               $b)0,603:0,09;$

$c)0,3068:0,26;$                            $d)98,156:4,63.$

Hướng dẫn giải 

Bài 5: 

Tìm $x$:

a)  $x\times 1,8=72;$

b)  $x\times 0,34=1,19\times 1,02;$

c)  $x\times 1,36=4,76\times 4,08.$

Hướng dẫn giải 

a) $x\times 1,8=72$

    $x=72:1,8$

    $x=40$

b) $x\times 0,34=1,19\times 1,02$

    $x\times 0,34=1,2138$

    $x=1,2138:0,34$

    $x=3,57$

c) $x\times 1,36=4,76\times 4,08$

    $x\times 1,36=19,4208$

    $x=19,4208:1,36$

    $x=14,28.$

Bài 6: Biết 5,2l dầu cân nặng 3,952kg. Hỏi có bao nhiêu lít dầu nếu chúng cân nặng 5,32kg?

Hướng dẫn giải 

Tóm tắt:

3,952 kg: 5,2 lít dầu

5,32 kg: ... lít dầu?

$1l$ dầu nặng số ki-lô-gam là:

             $3,952:5,2=0,76(kg)$

Có số lít dầu là:

             $5,32:0,76=7(l)$

                                   Đáp số: $7l$ dầu.

Bài 7: Tìm số dư của phép chia 218 : 3,7

Hướng dẫn giải 

Dóng một đường thẳng ở bên phải chữ số $8$ của số bị chia xuống (như hình vẽ trên) ta thấy số dư là $0,033$.

Thử lại:  $58,91\times 3,7+0,033$$=217,967+0,033=218$.

Vậy số dư của phép chia $218:3,7$ nếu chỉ lấy đến hai chữ số ở phần thập phân của thương là $0,033$.

Xem thêm các dạng bài tập khác:

50 Bài tập Số thập phân bằng nhau. So sánh hai số thập phân (có đáp án năm 2023)

50 Bài tập Hàng của số thập phân, đọc viết số thập phân (có đáp án năm 2023)

50 Bài tập Cộng hai số thập phân. Tổng nhiều số thập phân (có đáp án năm 2023)

50 Bài tập Nhân một số thập phân với một số thập phân (có đáp án năm 2023)

50 Bài tập Chia một số thập phân cho một số thập phân (có đáp án năm 2023)