30 Bài tập về phân loại muối (2024) có đáp án

Bài tập về phân loại muối

1. Lí thuyết và phương pháp giải

1.1 Phân loại muối

Muối gồm có năm loại:

+ Muối axit: Muối có anion gốc axit còn khả năng phân li cho ion H⁺.

        Ví dụ: NaHCO₃; NaH₂PO₄; NaHSO₄; ...

+ Muối trung hoà: Muối có anion gốc axit không còn khả năng phân li cho ion H⁺.

       Ví dụ: NaCl , (NH₄)₂SO₄, Na₂CO₃, ...

+ Muối bazo: Muối có nhóm –OH có thể thay thế bằng gốc axit.

       Ví dụ: Mg(OH)Cl; Fe(OH)₂Cl, ...

+ Ngoài ra còn kể đến một số muối kép như: HCl.NaCl; KCl.MgCl.6H₂O; K₂SO₄.Al₂(SO₄)₃, ...

+ Muối phức: [Ag(NH₃)₂]Cl; [Cu(NH₃)₄]SO₄, ...

1.2 Phương pháp giải

Bước 1: Tính các số mol của các chất mà đề bài cho dữ kiện (hoặc đặt ẩn tùy theo từng bài).

Bước 2. Viết các phương trình hoá học xảy ra.

Bước 3. Xác định chất dư (nếu có) và tính toán theo yêu cầu của đề bài.

Ngoài ra có thể phối hợp áp dụng định luật bảo toàn khối lượng, định luật bảo toàn nguyên tố, ... để giải quyết bài toán.

- Một số phản ứng giữa hai muối nhưng không là phản ứng trao đổi, cần lưu ý:

Fe(NO₃)₂ + AgNO₃ → Fe(NO₃)₃ + Ag↓

2FeCl₃ + 3Na₂CO₃ + 3H₂O →  2Fe(OH)₃↓ + 6NaCl + 3CO₂ ↑

2. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Dãy gồm các muối tác dụng với dung dịch BaCl₂ là

A. Na₂CO₃, Na₂SO₃, NaCl

B. Na₂SO₄; K₂CO₃; AgNO₃

C. CaCO3, Na₂CO₃, MgCl₂

D. AgNO₃, Na₂CO₃, Cu(NO₃)₂

Đáp án: B. Na₂SO₄; K₂CO₃; AgNO₃

BaCl₂ + Na₂SO₄  → BaSO₄ ↓ + 2NaCl

BaCl₂ + K₂CO₃  →  BaCO₃ ↓ +  2KCl

BaCl₂ + 2AgNO₃  → 2AgCl ↓ +  Ba(NO₃)₂.

Ví dụ 2: Cho 20ml dung dịch NaCl 1M vào lượng dư dung dịch AgNO₃. Đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn khối lượng kết tủa tạo thành là

A. 28,7 gam.

B. 2,87 gam

C. 27,8 gam

D. 2,78 gam

Đáp án:  B. 2,87 gam

Ta có: n_NaCl = 0,02.1 = 0,02 mol

Phương trình phản ứng:

NaCl + AgNO₃ → NaNO₃ +AgCl ↓ 

0,02 …………………………0,02            (mol)

Khối lượng kết tủa tạo thành:

m_AgCl = 0,02.(108 + 35,5) = 2,87 (g)

Ví dụ 3: Cho 400ml dung dịch K₂CO₃ 0,1M vào 200ml dung dịch BaCl₂ 0,1M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 3,94 gam

B. 3,49 gam

C. 7,88 gam

D. 11,70 gam

Đáp án: A. 3,94 gam

n_BaCl2 = 0,02 mol

n_K2CO3 = 0,04 mol

Phương trình phản ứng:

K₂CO₃ + BaCl₂ → 2KCl + BaCO₃ ↓

0,04             0,02             mol

- Xét tỉ lệ: 

Vậy BaCl₂ hết, số mol kết tủa tính theo BaCl₂.

Từ PTHH có:

3. Bài tập vận dụng

Bài 1: Cho 500 ml dung dịch NaCl 2M tác dụng với 600 ml dung dịch AgNO₃ 2M. Khối lượng kết tủa thu được là

A. 100 g

B. 143,5 g

C. 143,3 g

D. 134,5 g

Đáp án: B. 143,5 g

Ta có:          n_NaCl = 2.0,5 = 1 mol

                    $n_{AgN{O}_3}$= 2.0,6 = 1,2 mol

Phương trình phản ứng hóa học:

          NaCl  +    AgNO₃ → NaNO₃ + AgCl$\downarrow$

mol    1                 1,2

Ta có : $\frac{1}{1}$<$\frac{\mathrm{1,2}}{1}$$\Rightarrow$NaCl hết, AgNO₃ dư

$\Rightarrow$$n_{\downarrow }$= n_AgCl = n_NaCl = 1 mol

$\Rightarrow$$m_{\downarrow }$= 1.143,5 = 143,5 g

Bài 2: Cho 0,1 mol FeCl₃ tác dụng hết với dung dịch Na₂CO₃ dư, thu được chất khí B và kết tủa C. Đem nung C đến khối lượng không đổi thu được chất rắn D. Tính thể tích khí B (đktc) và khối lượng chất rắn D.

A. 18 g

B. 8 g 

C. 28 g

D. 10 g 

Đáp án: B. 8 g

2FeCl₃ + 3H₂O + 3Na₂CO₃ → 2Fe(OH)₃ + 3CO₂ + 6NaCl

0,1                                           0,1              0,15            mol

$\Rightarrow$Chất khí B là CO₂, kết tủa C là Fe(OH)₃ 

$\Rightarrow$$V_{C{O}_2}$= 0,15.22,4 = 3,36 lít

2Fe(OH)₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ Fe₂O₃ + 3H₂O

0,1                        0,05

$\Rightarrow$Chất rắn D là Fe₂O₃

$\Rightarrow$m_D = 0,05.160 = 8 g

Bài 3: Cho Na₂CO₃ vào từng dung dịch sau: NaCl, BaCl₂, Ba(NO₃)₂, Ca(NO₃)₂. Số phản ứng xảy ra là 

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Đáp án C. 3

Na₂CO₃ + NaCl → không phản ứng.

Na₂CO₃ + BaCl₂ → BaCO₃↓ + 2NaCl

Na₂CO₃ + Ba(NO₃)₂ → BaCO₃↓ + 2NaNO₃

Na₂CO₃ + Ca(NO₃)₂ → CaCO₃↓ + 2NaNO₃.

Bài 4: Cho 20ml dung dịch AgNO₃ 1M vào lượng dư dung dịch KCl. Đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn khối lượng kết tủa tạo thành là

A. 28,7 gam

B. 2,87 gam

C. 27,8 gam

D. 2,78 gam

Đáp án: B. 2,87 gam

Ta có: n_AgNO3= 0,02.1 = 0,02 mol

Phương trình phản ứng:

AgNO₃ + KCl → KNO₃ +AgCl ↓ 

0,02 ………………………….0,02            (mol)

Khối lượng kết tủa tạo thành: m_AgCl = 0,02.(108 + 35,5) = 2,87 (g)

Bài 5: Biết 200g dung dịch Na₂CO₃ 10,6% tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch Ca(NO₃)₂. Nồng độ dung dịch Ca(NO₃)₂ đã dùng là

A. 1M

B. 2M

C. 0,1M

D. 0,2M

Đáp án: A. 1M

Phương trình hoá học: 

Na₂CO₃  +  Ca(NO₃)₂ →  CaCO₃↓  +  2NaNO₃

0,2................0,2                                     mol

Nồng độ dung dịch Ca(NO₃)₂ đã dùng là: 

Bài 6: Cho 26,1 gam K₂SO₄ vào dung dịch chứa 20,8 gam BaCl₂, sau phản ứng thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là 

A. 23,3

B. 2,33

C. 34,95

D.3,495

Đáp án: A. 23,3

Phương trình hóa học:

K₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄↓ + 2KCl

0,15   0,1                         mol

Có 

Vậy sau phản  ứng BaCl₂ hết; số mol kết tủa tính theo BaCl₂.

Bài 7: Cho 500ml dung dịch NaCl 0,2M tác dụng với 600ml dung dịch AgNO₃ 0,2M. Đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lượng kết tủa thu được sau phản ứng là

A. 143,5 gam

B. 134,5 gam

C. 14,35 gam

D. 13,45 gam

Đáp án: C. 14,35 gam

n_NaCl = 0,5.0,2 = 0,1 mol; n_AgNO3= 0,6.0,2 = 0,12 mol

Phương trình hóa học:

NaCl + AgNO₃ → AgCl↓ + NaNO₃

Xét tỷ lệ 

Vậy NaCl phản ứng hết, AgNO₃ còn dư.

Ta có: n_AgCl = n_NaCl = 0,1 mol → m_AgCl = 14,35 gam.

Bài 8: Cho 35,4 gam hỗn hợp gồm 2 muối Na₂SO₄ và Na₂CO₃ tác dụng hoàn toàn với dung dịch BaCl₂ sau phản ứng thu được 62,7 gam kết tủa. Khối lượng mỗi muối trong hỗn hợp ban đầu là

A. 24,2 gam và 11,2 gam

B. 12,4 gam và 22,1 gam

C. 20,2 gam và 15,2 gam

D. 14,2 gam và 21,2 gam

Đáp án: D. 14,2 gam và 21,2 gam

Gọi x và y lần lượt là số mol của Na₂SO₄ và Na₂CO₃ trong hỗn hợp ban đầu.

Ta có: 142x + 106y = 35,4    (1)

Phương trình hóa học:

Na₂SO₄ + BaCl₂→ BaSO₄ + 2NaCl

x mol  ………….    x mol

Na₂CO₃ + BaCl₂ → BaCO₃  + 2NaCl

y mol……………  y mol

Tổng khối lượng kết tủa là 233x + 197y = 62,7    (2)

Từ  (1) và (2) được x = 0,1 mol và y = 0,2 mol

Khối lượng Na₂SO₄ là 0,1.142= 14,2 gam

Khối lượng Na₂CO₃ là 0,2.106= 21,2 gam

Bài 9: Cho 500ml dung dịch A gồm BaCl₂ và MgCl₂ phản ứng với 120ml dung dịch Na₂SO₄ 0,5M, đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 11,65g kết tủa. Lọc bỏ kết tủa đem phần dung dịch cô cạn thu được 16,77g hỗn hợp muối khan. Nồng độ mol/l các chất trong dung dịch A là

A. 0,1M và 0,2M

B. 0,01M và 0,02M

C. 0,5M và 0,1M

D. 0,05M và 0,02M

Đáp án: A. 0,1M và 0,2M

Cho hỗn hợp A phản ứng với BaCl₂ chỉ có Na₂SO₄ phản ứng.

BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄↓ + 2NaCl

0,05   ← 0,05        ←  0,05 →   0,1           mol

Số mol Na₂SO₄ còn dư là 0,06 – 0,05 = 0,01 mol

Số mol MgCl₂ 

Vậy trong 500ml dd A có 0,05 mol BaCl₂ và 0,1 mol MgCl₂.

→ Nồng độ của BaCl₂ = 0,05/0,5 = 0,1M và nồng độ của MgCl₂ =0,1/0,5 = 0,2M.

Bài 10: Trộn 10g dung dịch AgNO₃ 34% với 10g dung dịch Fe(NO₃)₂ 18% đến khi phản ứng hoàn toàn thấy thu được m gam Ag. Giá trị của m là

A. 5,4 gam

B. 10,8 gam

C. 0,54 gam

D. 1,08 gam

Đáp án: D. 1,08 gam

Phương trình phản ứng:

Fe(NO₃)₂ + AgNO₃ → Fe(NO₃)₃ +Ag   (1)

Ta có: 

Vậy AgNO₃ dư, Fe(NO₃)₂ hết

Từ (1) có n_Ag = = 0,01 mol

→ m_Ag = 0,01.108 = 1,08gam.

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học hay khác:

40 Bài tập về kim loại (2024) có đáp án

20 Bài tập về phản ứng thủy phân xenlulozo (2024) có đáp án

20 Bài tập về phản ứng thủy phân tinh bột (2024) có đáp án

30 Bài tập về Vinyl axetat (2024) có đáp án chi tiết nhất

30 Bài tập về NH3 (2024) có đáp án chi tiết nhất