Video tại sao bạn luôn ngủ dù đã đủ giấc
Trạng thái buồn ngủ liên quan đến sự tích tụ Adenosine trong não – một chất dẫn truyền thần kinh có bản chất là chất truyền tin hóa học. Adenosine có thể tích tụ ở giữa và bên trong các tế bào thần kinh, đặc biệt ở trong hệ lưới hoạt hóa thần kinh (Reticular activating system – RAS) của thân não. RAS là một mạng lưới thần kinh có liên quan đến việc chi phối trạng thái buồn ngủ. Caffeine có thể giúp tỉnh táo bằng cách ức chế hoạt động của Adenosine trong não. Rượu có khả năng kích thích hoạt động của Adenosine và góp phần tạo cảm giác buồn ngủ. Trạng thái buồn ngủ có thể là bình thường hoặc là dấu hiệu của rối loạn giấc ngủ.
Mỗi ngày, bạn đều có thể cảm thấy buồn ngủ, đặc biệt là trước khi đi ngủ. Trạng thái buồn ngủ hoặc lơ mơ có thể tăng lên khi bạn thức lâu. Bạn cũng sẽ thấy buồn ngủ hơn vào thời điểm diễn ra giấc ngủ thông thường, ví dụ như vào ban đêm. Điều này liên quan đến vai trò của đồng hồ sinh học trong cơ thể.
Tình trạng buồn ngủ cũng có thể tăng lên khi bạn bị thiếu ngủ. Nếu chất lượng giấc ngủ bị giảm sút, bạn có thể cảm thấy buồn ngủ hơn vào ban ngày.
Nguyên nhân gây buồn ngủ
Nếu bạn thường bị buồn ngủ dù đã ngủ đủ giấc, có thể bạn đã bị rối loạn giấc ngủ. Tình trạng buồn ngủ ban ngày quá mức (Excessive daytime sleepiness – EDS) thường xuất hiện ở những người mắc hội chứng ngừng thở khi ngủ (Sleep apnea) hoặc hội chứng ngủ rũ (Narcolepsy). Tình trạng này được đánh giá bằng thang đo buồn ngủ Epworth (Epworth sleepiness scale – ESS). Các rối loạn trên đều khiến giấc ngủ bị gián đoạn và ảnh hưởng đến giai đoạn phục hồi của giấc ngủ. Một số người bị buồn ngủ không rõ nguyên nhân, đây gọi là hội chứng ngủ nhiều vô căn (idiopathic hypersomnia).
Ngoài ra, buồn ngủ có thể do ăn các loại thực phẩm giàu tryptophan (như gà tây), uống rượu hoặc do tác dụng phụ của thuốc (bao gồm cả thuốc ngủ). Bạn cũng có thể cảm thấy buồn ngủ sau khi ăn.
Phân biệt buồn ngủ và mệt mỏi
Điều quan trọng là bạn phải phân biệt được buồn ngủ với mệt mỏi.
Mệt mỏi là một triệu chứng phổ biến của chứng mất ngủ. Những người bị mệt mỏi thường không thể ngủ được. Tuy nhiên, một số biện pháp có thể giúp cải thiện tình trạng này.
Kết luận
Nếu bạn đang phải vật lộn với tình trạng buồn ngủ quá mức, bạn nên đi khám để loại trừ tình trạng rối loạn giấc ngủ.
Xem thêm: