Video: Rối loạn stress sang chấn
Các sự kiện này có thể bao gồm:
- Một thảm họa tự nhiên như động đất hoặc lốc xoáy
- Chiến đấu quân sự
- Tấn công tình dục hoặc thể xác
- Một tai nạn
Những người bị PTSD cảm thấy nguy hiểm cao độ. Phản ứng chống trả hay bỏ chạy hay phản ứng căng thẳng cấp tính bị thay đổi khiến họ cảm thấy căng thẳng hoặc sợ hãi, ngay cả khi họ đang an toàn.
Rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD) từng được gọi với cái tên là “Sốc vỏ đạn” (shell shock) hoặc “Hội chứng mệt mỏi sau chiến tranh” (Battle fatigue syndrome). Tên gọi này là do PTSD thường gặp ở rất nhiều trong cựu quân nhân sau chiến tranh. Theo Trung tâm Quốc gia về PTSD, ước tính có khoảng 15% cựu chiến binh Mỹ tham gia chiến tranh tại Việt Nam và 12% cựu chiến binh của chiến tranh tại vịnh Ba Tư bị mắc bệnh PTSD.
Nhưng PTSD có thể xảy ra với bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi. Nó xảy ra như một phản ứng với những thay đổi hóa học và tế bào thần kinh trong não sau khi tiếp xúc với các sự kiện đe dọa tinh thần. Bạn mắc PTSD không có nghĩa là bạn thiếu sót hoặc yếu kém.
Các triệu chứng của PTSD
PTSD thường gặp ở các cựu quân nhân sau chiến tranh (nguồn: 123rf.com) PTSD có thể làm gián đoạn các hoạt động bình thường và khả năng hoạt động của bạn. Những từ ngữ, âm thanh hoặc tình huống gợi nhớ bạn về chấn thương đó có thể gây ra các triệu chứng.
Các triệu chứng của PTSD được chia thành bốn nhóm chính, bao gồm:
- Cơn hồi tưởng: Những người bị PTSD liên tục có những cơn hồi tưởng về sự kiện chấn thương thông qua những suy nghĩ và ký ức. Chúng có thể bao gồm hồi tưởng, ảo giác và ác mộng. Họ cũng có thể cảm thấy đau khổ dữ dội về tinh thần hoặc thể chất khi nghĩ về các sự kiện sang chấn.
- Né tránh: Biểu hiện bệnh nhân có thể né tránh mọi người, địa điểm, suy nghĩ hoặc tình huống có thể nhắc nhở họ về chấn thương.
- Kích thích và phản ứng: Họ rất khó tập trung, cáu gắt, bộc phát cơn giận dữ và dễ bị giật mình.
- Nhận thức và tâm trạng tiêu cực: Họ sẽ suy nghĩ tiêu cực về bản thân, có cảm giác đầy tội lỗi và lo lắng, giảm hứng thú với các hoạt động mà họ từng yêu thích.
Những người bị PTSD có thể bị hồi tưởng, ảo giác (nguồn: whitesandstreatment.com)
Ngoài ra, những người bị PTSD có thể bị trầm cảm và bị các cơn hoảng loạn.
Các cuộc tấn công hoảng sợ có thể gây ra các triệu chứng như:
Các triệu chứng PTSD ở phụ nữ
Theo Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ (APA), phụ nữ có nguy cơ mắc PTSD cao gấp đôi nam giới và các triệu chứng biểu hiện hơi khác nhau.
Phụ nữ có thể cảm thấy nhiều hơn:
- Lo lắng và chán nản
- Tê liệt, không có cảm xúc
- Dễ bị giật mình
- Nhạy cảm với những lời nhắc nhở về chấn thương
PTSD có thể khiến phụ nữ lo lắng, chán nản và nhạy cảm hơn (nguồn: mayoclinichealthsystem.org)
Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ, Văn phòng Sức khỏe Phụ nữ cho rằng các triệu chứng của phụ nữ thường kéo dài hơn so với nam giới. Theo trung bình, phụ nữ đợi 4 năm để gặp bác sĩ tư vấn và điều trị, trong khi nam giới thường yêu cầu giúp đỡ trong vòng 1 năm sau khi các triệu chứng của họ bắt đầu.
Các triệu chứng PTSD ở nam giới
Nam giới thường có các triệu chứng PTSD điển hình của 4 nhóm triệu chứng trên như cơn hồi tưởng, tránh né, các vấn đề về nhận thức và tâm trạng cũng như những lo lắng về kích thích. Những triệu chứng này thường bắt đầu trong vòng tháng đầu tiên sau sự kiện chấn thương đau buồn, nhưng có thể mất vài tháng hoặc vài năm để các dấu hiệu xuất hiện rõ rệt.
Mức độ nghiêm trọng, triệu chứng, thời gian ảnh hưởng của PTSD ở mỗi người là khác nhau.
Điều trị PTSD
Mục tiêu của điều trị PTSD là giảm các triệu chứng cảm xúc và thể chất, cải thiện chức năng hàng ngày và giúp bạn đối phó tốt hơn với sự kiện gây ra rối loạn. Điều trị PTSD có thể bao gồm liệu pháp tâm lý, thuốc hoặc kết hợp cả hai.
Tâm lý trị liệu:
- Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT - Cognitive behavioral therapy) hoặc “liệu pháp trò chuyện” khuyến khích bạn xử lý sự kiện đau buồn và thay đổi cách suy nghĩ tránh hướng đến các cảm xúc và hành vi tiêu cực.
Liệu pháp trò chuyện (nguồn:geoffreydromard.com)
- Liệu pháp tiếp xúc, một loại trị liệu hành vi. Bạn sẽ trải nghiệm lại các yếu tố của chấn thương trong một môi trường được kiểm soát tốt và an toàn. Liệu pháp này giúp người bệnh đối mặt với nỗi sợ hãi và dần trở nên thoải mái hơn với các tình huống đáng sợ và gây lo lắng.
Thuốc:
Thuốc chống trầm cảm, thuốc chống lo âu có thể giúp giảm các triệu chứng trầm cảm và lo lắng. Hai loại thuốc chống trầm cảm được FDA chấp thuận để điều trị PTSD: sertraline (Zoloft) và paroxetine (Paxil).
Nguyên nhân của PTSD
PTSD bắt đầu ở những người đã trải qua hoặc chứng kiến một sự kiện đau thương như thiên tai, chiến đấu quân sự hoặc bị tấn công.
Chấn thương có thể gây ra những thay đổi thực sự đối với não. Những người bị PTSD cũng có thể có mức độ bất thường của hormone căng thẳng, có thể gây ra phản ứng căng thẳng quá mức. Một số người có thể quản lý căng thẳng tốt hơn những người khác.
PTSD y tế
Một trường hợp cấp cứu y tế đe dọa tính mạng có thể gây chấn thương như một thảm họa thiên nhiên hoặc bạo lực.
Một nghiên cứu tin cậy cho thấy khoảng 1/8 người bị nhồi máu cơ tim phát triển PTSD sau đó. Những người phát triển PTSD sau một sự kiện y tế ít có khả năng duy trì chế độ điều trị mà họ cần để khỏi bệnh.
Không cần phải có một tình trạng nghiêm trọng để phát triển PTSD. Ngay cả một bệnh nhỏ hoặc phẫu thuật cũng có thể gây chấn thương nếu nó thực sự làm bạn khó chịu.
Bạn có thể bị PTSD nếu bạn tiếp tục suy nghĩ và hồi tưởng lại sự kiện y tế đã xảy ra rồi và bạn cảm thấy mình vẫn gặp nguy hiểm. Nếu bạn vẫn khó chịu hơn một tuần sau sự kiện y tế đó, bác sĩ sẽ sàng lọc bạn về PTSD.
PTSD sau sinh
Sinh con thường là một khoảng thời gian hạnh phúc, nhưng đối với một số người mới làm mẹ, đó có thể là một trải nghiệm đầy thử thách.
Theo một nghiên cứu năm 2018, lên đến 4% phụ nữ trải qua PTSD sau khi sinh con. Phụ nữ bị biến chứng thai kỳ hoặc sinh con quá sớm có nhiều khả năng bị PTSD.
Nguy cơ mắc PTSD sau sinh cao hơn nếu có các biểu hiện:
- Bị trầm cảm
- Sợ sinh con
- Đã có một trải nghiệm tồi tệ với một lần mang thai trong quá khứ
- Không có người thân hỗ trợ
Mắc PTSD có thể khiến bạn khó khăn hơn trong việc chăm sóc đứa con mới chào đời của mình. Nếu bạn có các triệu chứng của PTSD sau khi sinh con, hãy đến gặp bác sĩ để được đánh giá và tư vấn.
PTSD có thể gặp ở phụ nữ sau sinh (nguồn: yourmedicalinfo.net)
Chẩn đoán PTSD
Không có xét nghiệm cụ thể nào để chẩn đoán PTSD. Khó chẩn đoán vì những người mắc chứng rối loạn này có thể do dự khi nhớ lại hoặc thảo luận về chấn thương, về các triệu chứng.
Một chuyên gia sức khỏe về tâm lý như bác sĩ tâm thần, nhà tâm lý học là người có đủ điều kiện tốt nhất để chẩn đoán PTSD.
Để được chẩn đoán mắc PTSD, bạn phải trải qua tất cả các triệu chứng sau trong 1 tháng hoặc lâu hơn:
- Ít nhất một lần có triệu chứng về cơn hồi tưởng
- Ít nhất một lần có một triệu chứng né tránh
- Ít nhất hai lần có triệu chứng kích thích và phản ứng
- Ít nhất hai lần có triệu chứng nhận thức và tâm trạng tiêu cực
Các triệu chứng phải đủ nghiêm trọng để cản trở các hoạt động hàng ngày của bạn, có thể bao gồm đi làm hoặc đi học, hoặc ở xung quanh bạn bè và các thành viên trong gia đình.
Các loại PTSD
PTSD là một bệnh lý, nhưng một số chuyên gia chia nó thành các loại phụ tùy thuộc vào các triệu chứng của một người, còn được gọi là “bệnh chỉ định”, để giúp chẩn đoán và điều trị dễ dàng hơn.
- Rối loạn căng thẳng cấp tính (ASD) không phải là PTSD. Đó là một nhóm các triệu chứng như lo lắng và trốn tránh phát triển trong vòng một tháng sau một sự kiện đau buồn. Nhiều người mắc ASD có thể tiếp tục phát triển thành PTSD.
- PTSD phân ly là khi bạn tách mình ra khỏi chấn thương. Bạn cảm thấy bị tách biệt khỏi sự kiện hoặc giống như bạn đang ở bên ngoài cơ thể của chính mình.
- PTSD không biến chứng là khi bạn có các triệu chứng PTSD như trải qua lại sự kiện đau buồn và tránh những người và địa điểm liên quan đến chấn thương đó, nhưng bạn không có bất kỳ vấn đề sức khỏe tâm thần nào khác như trầm cảm. Những người có PTSD không biến chứng thường đáp ứng tốt với điều trị.
- Bệnh PTSD đi kèm liên quan đến các triệu chứng của PTSD, cùng với các hội chứng rối loạn sức khỏe tâm thần khác như trầm cảm, rối loạn hoảng sợ hoặc vấn đề lạm dụng chất kích thích. Những người thuộc loại bệnh này nhận được kết quả tốt nhất khi điều trị cả PTSD và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.
Các loại PTSD khác bao gồm:
- “Rối loạn giải thể nhân cách” có nghĩa là một người cảm thấy bị tách rời về mặt cảm xúc và thể chất khỏi mọi người và những trải nghiệm khác. Họ gặp khó khăn khi hiểu những thực tế của môi trường xung quanh mình.
- “PTCD biểu hiện chậm trễ” có nghĩa là một người không đáp ứng đầy đủ các tiêu chí PTSD cho đến ít nhất 6 tháng sau sự kiện. Một số triệu chứng có thể xảy ra ngay lập tức nhưng không đủ để chẩn đoán PTSD đầy đủ.
PTSD phức tạp
Nhiều sự kiện kích hoạt PTSD - như một cuộc tấn công bạo lực hoặc tai nạn xe, lạm dụng tình dục hoặc thể chất tại nhà, buôn bán người hoặc bị bỏ mặc có thể tiếp tục trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.
PTSD phức tạp là một thuật ngữ riêng biệt nhưng có liên quan được sử dụng để mô tả những hậu quả về mặt tinh thần của chấn thương liên tục và lâu dài, hoặc đa chấn thương.
Chấn thương mãn tính có thể gây ra những tổn thương tâm lý thậm chí còn nghiêm trọng hơn một biến cố đơn lẻ. Các chuyên gia vẫn còn tranh luận nhiều về tiêu chuẩn chẩn đoán PTSD phức tạp.
Những người thuộc dạng phức tạp có thể có các triệu chứng khác ngoài các triệu chứng PTSD điển hình, chẳng hạn như cảm giác không kiểm soát bản thân được hoặc nhận thức tiêu cực về bản thân.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc PTSD phức tạp:
- PTSD ở trẻ em
Trẻ em thật kiên cường. Hầu hết sau một thời gian, những đứa trẻ sẽ hồi phục sau những sự kiện đau buồn. Tuy nhiên, đôi khi, chúng tiếp tục hồi tưởng lại sự kiện hoặc có các triệu chứng PTSD khác một tháng hoặc hơn sau đó.
Các triệu chứng PTSD phổ biến ở trẻ em bao gồm:
- Gặp ác mộng
- Khó ngủ
- Tiếp tục sợ hãi và buồn bã
- Cáu kỉnh và khó kiểm soát cơn giận của bản thân
- Tránh những người hoặc địa điểm được liên kết với sự kiện chấn thương
- Liên tục tiêu cực
Liệu pháp nhận thức hành vi (hay liệu pháp trò chuyện) và thuốc cũng hữu ích cho trẻ em bị PTSD, cũng như cho người lớn. Tuy nhiên, trẻ em cần sự quan tâm và hỗ trợ thêm từ cha mẹ, giáo viên và bạn bè để giúp chúng cảm thấy an toàn trở lại.
PTSD ở trẻ em làm tăng nguy cơ mắc PTSD phức tạp (nguồn: manhattanpsychologygroup.com)
- PTSD và trầm cảm
Hai điều kiện này thường đi đôi với nhau. Bị trầm cảm làm tăng nguy cơ mắc PTSD và ngược lại.
Nhiều triệu chứng chồng chéo lên nhau, điều này có thể khiến bạn khó biết mình mắc phải bệnh nào. Các triệu chứng chung cho cả PTSD và trầm cảm bao gồm:
- Cảm xúc bộc phát
- Mất hứng thú với các hoạt động
- Khó ngủ
Một số phương pháp điều trị tương tự có thể giúp điều trị cả PTSD và trầm cảm.
Bị trầm cảm làm tăng nguy cơ mắc PTSD và ngược lại (nguồn: nbcnews.com)
- Giấc mơ PTSD
Khi bạn bị PTSD, giấc ngủ có thể không còn là thời gian nghỉ ngơi nữa. Hầu hết những người đã trải qua một chấn thương tâm lý đều khó ngủ hoặc ngủ suốt đêm.
Ngay cả khi bạn đã ngủ, bạn có thể gặp ác mộng về sự kiện đau buồn đó. Những người bị PTSD dễ gặp ác mộng hơn những người không mắc chứng này.
Theo Trung tâm Quốc gia về PTSD, một nghiên cứu ban đầu cho thấy 52% cựu chiến binh tham gia chiến tranh tại Việt Nam thường xuyên gặp ác mộng, so với chỉ có 3% thường dân bình thường gặp ác mộng.
Những giấc mơ xấu liên quan đến PTSD đôi khi được gọi là cơn ác mộng tái tạo. Chúng có thể xảy ra một vài lần một tuần, và chúng thậm chí có thể sống động và khó chịu hơn những giấc mơ xấu điển hình.
- PTSD ở thanh thiếu niên
Tuổi thiếu niên đã là một thời gian đầy thử thách về mặt cảm xúc. Xử lý chấn thương có thể khó khăn đối với một người không còn là trẻ em nhưng cũng chưa là người lớn.
PTSD ở thanh thiếu niên thường biểu hiện bằng hành vi hung hăng hoặc cáu kỉnh. Thanh thiếu niên có thể tham gia vào các hoạt động rủi ro như sử dụng ma túy hoặc rượu để đối phó. Họ cũng có thể miễn cưỡng nói về cảm xúc của mình.
Liệu pháp trò chuyện là phương pháp hữu ích cho thanh thiếu niên bị PTSD (nguồn: bestcolleges.com)
Cũng giống như ở trẻ em và người lớn, liệu pháp nhận thức hành vi (hay liệu pháp trò chuyện) là một phương pháp điều trị hữu ích cho thanh thiếu niên bị PTSD. Cùng với liệu pháp điều trị tâm lý, một số trẻ em có tác dụng điều trị tốt từ thuốc chống trầm cảm hoặc các loại thuốc khác.
Đối phó với PTSD
Tâm lý trị liệu là một phương pháp quan trọng giúp bạn đối phó với các triệu chứng PTSD. Nó có thể giúp bạn xác định các tác nhân gây ra triệu chứng, kiểm soát các triệu chứng và đối mặt với nỗi sợ hãi. Sự hỗ trợ từ bạn bè và gia đình cũng rất hữu ích.
Tìm hiểu về PTSD sẽ giúp bạn hiểu được cảm xúc của mình và cách đối phó hiệu quả với chúng. Sống một lối sống lành mạnh và chăm sóc bản thân cũng sẽ hữu ích với PTSD.
Hãy cố gắng:
- Có một chế độ ăn uống cân bằng
- Nghỉ ngơi đầy đủ và tập thể dục
- Tránh bất cứ điều gì làm cho bạn căng thẳng và lo lắng hơn.
Ăn uống lành mạnh không chỉ tốt cho PTSD mà còn rất tốt cho sức khỏe. Nguồn: newsleaderonline.com
Yếu tố nguy cơ PTSD
Một số sự kiện đau buồn nhất định có nhiều khả năng kích hoạt PTSD, bao gồm:
- Chiến đấu quân sự
- Bạo hành trẻ em
- Bạo lực tình dục
- Hành hung
- Tai nạn
- Thiên tai
Không phải tất cả những ai từng trải qua một trải nghiệm đau thương đều bị PTSD. Bạn có nhiều khả năng bị rối loạn nếu chấn thương nghiêm trọng hoặc kéo dài trong một thời gian dài.
Trầm cảm là yếu tố nguy cơ mắc PTSD (nguồn: everydayhealth.com)
Các yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc PTSD bao gồm:
- Trầm cảm và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác
- Lạm dụng chất kích thích
- Thiếu sự giúp đỡ, hỗ trợ
- Một công việc làm tăng khả năng tiếp xúc của bạn với các sự kiện đau buồn, chẳng hạn như sĩ quan cảnh sát, quân nhân
- Giới tính nữ
- Thành viên gia đình bị PTSD
Sống với người bị PTSD
PTSD không chỉ ảnh hưởng đến người mắc bệnh. Những tác động của nó có thể ảnh hưởng đến những người xung quanh.
Sự tức giận, sợ hãi hoặc những cảm xúc khác mà những người bị PTSD thường bị thách thức có thể làm căng thẳng ngay cả những mối quan hệ bền chặt nhất.
Tìm hiểu tất cả những gì bạn có thể về PTSD có thể giúp bạn trở thành người giúp đỡ và hỗ trợ tốt hơn cho người thân của bạn. Hãy tham gia một nhóm hỗ trợ cho các thành viên gia đình của những người sống với PTSD có thể giúp bạn tiếp cận với những lời khuyên hữu ích từ những người đã hoặc đang ủng hộ bạn.
Cố gắng đảm bảo rằng người thân của bạn đang được điều trị thích hợp, có thể bao gồm trị liệu, dùng thuốc hoặc kết hợp cả hai phương pháp.
Ngoài ra, hãy cố gắng nhận ra và chấp nhận rằng việc sống chung với một người bị PTSD không phải là điều dễ dàng. Có những thách thức. Liên hệ với sự hỗ trợ của người chăm sóc nếu bạn cảm thấy cần phải làm như vậy.
PTSD phổ biến như thế nào?
Theo Trung tâm Quốc gia về PTSD, khoảng một nửa số phụ nữ và 60 phần trăm nam giới sẽ gặp chấn thương vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Tuy nhiên, không phải tất cả những người sống qua một sự kiện đau buồn sẽ phát triển PTSD.
Theo một nghiên cứu năm 2017, có ít nhất 10% tỷ lệ PTSD ở phụ nữ trong suốt cuộc đời của họ. Đối với nam giới, có ít nhất 5% tỷ lệ mắc PTSD trong suốt cuộc đời của họ. Nói một cách đơn giản, phụ nữ có nguy cơ mắc PTSD cao gấp đôi nam giới.
Các nghiên cứu hiện có còn hạn chế về sự phổ biến của PTSD ở trẻ em và thanh thiếu niên. Một đánh giá ban đầu cho thấy rằng có 5% tỷ lệ phổ biến suốt đời ở thanh thiếu niên từ 13 đến 18 tuổi.
Phòng chống PTSD
Không có cách nào để ngăn chặn những sự kiện đau thương dẫn đến PTSD. Nhưng nếu bạn đã sống sót sau một trong những sự kiện này, có một số điều bạn có thể làm để bảo vệ bản thân khỏi hồi tưởng và các triệu chứng khác.
Có các quan hệ xã hội hỗ trợ mạnh mẽ là một cách có thể giúp ngăn ngừa PTSD. Dựa vào những người bạn tin tưởng nhất như bạn bè, anh chị em của bạn hoặc một nhà trị liệu tâm lý được đào tạo. Khi bạn cảm thấy khó chịu, hãy kể cho họ nghe.
Cố gắng điều chỉnh lại cách bạn nghĩ về một tình huống khó khăn. Ví dụ, hãy nghĩ về và xem mình là người sống sót sau chấn thương đó, chứ không phải nạn nhân.
Giúp người khác chữa lành sau một sự kiện đau buồn trong cuộc sống có thể giúp bạn mang lại ý nghĩa cho những tổn thương mà bạn đã trải qua, điều này cũng có thể giúp bạn chữa lành.
Các biến chứng PTSD
PTSD có thể can thiệp vào mọi phần trong cuộc sống của bạn, bao gồm cả công việc và các mối quan hệ của bạn.
Nó có thể làm tăng yếu tố nguy cơ đối với:
- Phiền muộn
- Sự lo ngại
- Ý nghĩ hoặc hành động tự sát
Một số người bị PTSD chuyển sang sử dụng ma túy và rượu để đối phó với các triệu chứng của họ. Mặc dù những phương pháp này có thể tạm thời làm giảm cảm giác tiêu cực, nhưng chúng không điều trị được nguyên nhân cơ bản, thậm chí làm trầm trọng hơn.
Những ai bị PTSD?
Những người phát triển thành PTSD đã phải trải qua một sự kiện đau thương như chiến tranh, thiên tai, tai nạn hoặc hành hung. Tuy nhiên, không phải ai trải qua một trong những sự kiện này đều sẽ xuất hiện các triệu chứng.
Thời gian và mức độ nghiêm trọng của chấn thương có thể ảnh hưởng đến khả năng bạn bị PTSD. Khả năng của bạn sẽ tăng lên khi bị căng thẳng lâu dài và nghiêm trọng hơn. Những người bị trầm cảm hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc PTSD.
Những người mắc PTSD có thể ở mọi lứa tuổi, dân tộc hoặc mức thu nhập. Phụ nữ có nhiều khả năng mắc tình trạng này hơn nam giới.
Khi nào cần trợ giúp cho PTSD
Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng của PTSD, hãy hiểu rằng bạn không đơn độc. Theo Trung tâm Quốc gia về PTSD, 8 triệu người trưởng thành mắc PTSD trong bất kỳ năm nào.
Hãy gặp bác sĩ tâm lý nếu bạn có các triệu chứng của PTSD (nguồn: http://psychology.iresearchnet.com/counseling-psychology/)
Nếu bạn thường xuyên có những suy nghĩ khó chịu, không thể kiểm soát hành động của mình hoặc sợ rằng bạn có thể làm tổn thương bản thân hoặc người khác, hãy tìm kiếm sự trợ giúp ngay lập tức.
Hãy gặp bác sĩ tâm lý để được tư vấn và điều trị tốt nhất.
Tổng kết
Nếu bạn bị PTSD, điều trị sớm có thể giúp làm giảm các triệu chứng tốt nhất. Nó cũng giúp bạn hiệu quả để đối phó với những suy nghĩ, ký ức và hồi tưởng xâm nhập vào tâm trí bạn.
Thông qua các liệu pháp tâm lý, thuốc, bạn có thể bắt đầu hồi phục dần trở lại được nên không cần quá lo lắng. Luôn ghi nhớ rằng bạn không hề đơn độc.
Xem thêm :