Video cách điều trị viêm da cơ địa
Thuốc bôi
Người ta thấy rằng thuốc bôi – kem, gel, hay dầu dùng trực tiếp trên da – giúp dịu cảm giác ngứa, giảm sưng đỏ. Thuốc bôi cũng có thể giúp hạn chế ban lan rộng.
Thuốc bôi corticosteroid
Corticosteroid la thuốc chống viêm rất hiệu quả giúp giảm nhẹ triệu chứng eczema và viêm da. Corticosteroid là thuốc ức chế hoạt động của một số tế bào miễn dịch, dừng quá trình viêm giảm ngứa, sưng đỏ.
Thuốc bôi corticosteroid có nhiều mức độ hoạt lực chống viêm, bao gồm loại kem tác dụng chống viêm thấp như hydrocartisone có sẵn ở các hiệu thuốc. Nhưng eczema và viêm da từ nhẹ đến nặng có thể không đáp ứng với sản phẩm. Bác sĩ da liễu khuyên dùng và thường kê đơn thuốc bôi corticosteroid dựa vào tuổi, vị trí và bề mặt dùng tổn thương da và tình trạng nặng của triệu chứng.
Thuốc bôi corticosteroid được bôi trực tiếp lên vùng da tổn thương một hoặc hai lần mỗi ngày, phụ thuộc vào loại corticosteroid được kê. Bác sĩ khuyến cáo duy trì thuốc đến khi triệu chứng cải thiện hoặc hết thời gian đặc hiệu. Bình thường, corticosteroid làm dịu triệu chứng trong vài tuần, hoặc đôi khi là vài ngày. Khi đó, bác sĩ có thể cho giảm tần suất dùng thuốc xuống một đến hai lần một tuần để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa đợt bùng phát.
Chỉ định thời gian sử dụng thuốc bôi corticosteroid có thể thay đổi tùy thuộc các yếu tố như tình trạng nặng của đợt bung phát, tuổi của người được điều trị.
Với eczema hoặc viêm da nặng, thuốc bôi corticosteroid có thể được dùng cách quãng trong vài tháng hay vài năm. Để tiếp tục sử dụng cần sự đánh giá thường xuyên của bác sĩ da liễu.
Tác dụng phụ của thuốc bôi corticosteroid là mỏng da, vết rạn, đỏ da, mụn. Chúng có thể ảnh hướng đến mắt nếu sử dụng trong thời gian dài.
Thuốc ức chế calcineurin bôi tại chỗ
Thuốc ức chế calcineurin bôi tại chỗ là một loại thuốc chống viêm. Chúng được tổng hợp để ngăn hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức đáp ứng với da, làm giảm ngứa, sưng, đỏ.
Bác sĩ thường kê thuốc ức chế calcineurin khi thuốc bôi corticosteroid không có tác dụng hoặc nếu eczema và viêm da ảnh hưởng ở vùng da nhạy cảm không thể dùng thuốc bôi corticosteroid dài ngày. Bác sĩ da liễu có thể khuyên dùng thuốc này với ban trên mí mắt, mặt, hoặc vùng nhạy cảm khác nơi da chạm da, như nách hay bẹn.
Thuốc ức chế calcineurin bôi tại chỗ có nhiều công thức và cô đặc khác nhau. Bác sĩ sẽ xác định gốc thích hợp dựa vào các yếu tố như tuổi, và mức độ nặng của triệu chứng.
Thuốc ức chế calcineurin bôi tại chỗ được thoa trực tiếp lên vùng da tổn thương một đến hai lần mỗi ngày, tùy vào từng loại thuốc được kê. Bác sĩ khuyến cao duy trì dùng đến khi triệu chứng cải thiện. Thông thường, thuốc ức chế calcineurin làm giảm triệu chứng trong một đến sáu tuần. Sau khi triệu chứng cải thiện, bác sĩ khuyến cáo giảm tần suất sử dụng xuống một đến hai lần một tuần để kiểm soát triệu chứng và ngừa đợt bùng phát mới.
Chế độ thuốc cần tiếp tục và đánh giá thêm. Thời gian điều trị, phụ thuộc vào các yếu tố như độ nặng của đợt bùng phát và tuổi của người được điều trị. Thuốc ức chế calcineurin bôi tại chỗ thường có ít tác dụng phụ kéo dài hơn corticosteroid và có thể dùng an toàn cho nhiều tháng hoặc nhiều năm.
Tác dụng phụ bao gồm nguy cơ thấp bị nhiễm trùng, và một số người có cảm giác châm chích khi mới dùng thuốc lần đầu, nhưng nó thường giảm theo thời gian.
Thuốc uống và tiêm
Nếu triệu chứng eczema và viêm da không giảm khi dùng thuốc bôi, bác sĩ có thể cho loại thuốc mạnh hơn bằng đường uống hoặc tiêm.
Nhiều ví dụ, thuốc uống được kê trong thời gian ngắn để giúp kiểm soát triệu chứng, và điều trị sau đó được chuyển sang thuốc bôi tại chỗ và liệu pháp không dùng thuốc. Nhưng với eczema hay viêm da không đáp ứng với những điều trị khác, gây ra triệu chứng dai dẳng ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, sẽ được chỉ định dùng một số thuốc kéo dài nhiều tháng đến hàng năm.
Thuốc ức chế miễn dịch đường uống hoặc tiêm
Thuốc ức chế miễn dịch đường uống ngăn hệ miễn dịch gửi đáp ứng viêm tới da, giúp cải thiện triệu chứng ngứa, đỏ, ban.
Thuốc ức chế miễn dịch có nhiều hoạt lực khác nhau, xác định liều dùng dựa vào tuổi, mức độ nặng của triệu chứng, vị trí và mức độ lan của ban, cân nặng, và các thuốc đang dùng khác. Thông thường những thuốc này dùng một đến hai lần một ngày, nhưng liều có thể thay đổi.
Nếu eczema hoặc viêm da nặng, bác sĩ có thể cho thêm thuốc ức chế miễn dịch tiêm dưới da. Bác sĩ có thể tiêm tại phòng khám hoặc hướng dẫn cách tự tiêm tại nhà.
Bác sĩ da liễu có thể kê thuốc ức chế miễn dịch nhiều tuần hoặc nhiều tháng hoặc tới khi triệu chứng eczema hoặc viêm da được kiểm soát. Bác sĩ thường giảm hoặc dừng thuốc vào thời điểm triệu chứng có thể kiểm soát bằng thuốc bôi, chiếu đèn hoặc trị liệu tại nhà.
Ở một số trường hợp triệu chứng không thể đỡ giảm bằng cách điều trị khác, có thể phải tiếp tục sử dụng thuốc ức chế miễn dịch trong nhiều năm. Bác sĩ sẽ giải thích cho bạn về lợi ích và tác dụng phụ của thuốc.
Thuốc corticosteroid đường uống
Corticosteroid đường uống là thuốc chống viêm mạnh thường được dùng để giảm triệu chứng viêm da hay eczema, bao gồm ngứa, đỏ, ban, trong vài giờ hoặc vài ngày. Nhưng dùng thuốc corticosteroid đường uống chịu nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng hơn dùng thuốc bôi, bao gồm huyết áp cao, ảnh hưởng dạ dày ruột, giảm mật độ xương và tăng cân.
Bác sĩ da liễu thường tránh kê thuốc corticosteroid uống trừ trường hợp bùng phát nặng hoặc điều trị ngắn ngày để đưa triệu chứng về kiểm soát trước khi bắt đầu đợt điều trị dài ngày bằng thuốc ức chế miễn dịch.
Thuốc kháng sinh đường uống
Nhiễm trùng da là kết quả của vết thương hở ở da, có thể xảy ra nếu da bị vỡ mụn, nứt da, hay rách do gãi, do đó bác sĩ có thể cho thuốc kháng sinh đường uống. Kháng sinh ức chế và tiêu diệt vi khuẩn và ngăn nhiễm trùng lan rộng. Nhiều loại kháng sinh có sẵn, và bác sĩ da liễu chỉ định thuốc và liều lượng thích hợp dựa vào các yếu tố như tuổi và mức độ nặng của bệnh.
Tác dụng phụ có thể bao gồm buồn nôn, phản ứng dị ứng, và nhiễm vi khuẩn kháng kháng sinh. Vì lí do này, bác sĩ da liễu giới hạn đơn thuốc trong 7 đến 14 ngày và kê kháng sinh khi đang có nhiễm khuẩn.
Xem thêm: