Video Xử trí nhịp nhanh trên thất
Nhịp tim bình thường là gì?
Trái tim của chúng ta hoạt động như một máy bơm cơ học, với bốn ngăn. Hai ngăn phía trên được gọi là tâm nhĩ. Hai ngăn phía dưới được gọi là tâm thất. Chúng phối hợp cùng nhau để bơm máu đi khắp cơ thể của chúng ta. Mỗi ngày, một trái tim khỏe mạnh đập khoảng 100.000 lần.
Các tín hiệu điện sinh lý trong tim (Nguồn: https://benhvienthucuc.vn/)
Theo cơ chế sinh lý, nhịp tim của bạn được kiểm soát bởi các tín hiệu điện. Những tín hiệu này tuân theo một chu trình, được khởi đầu tại nút xoang nhĩ (SA). Nút này nằm ở tâm nhĩ và thường được gọi là máy tạo nhịp tim tự nhiên. Tín hiệu này làm cho tâm nhĩ co lại để bơm máu di chuyển xuống tâm thất. Sau đó, tín hiệu di chuyển xuống một phần khác của tim, được gọi là nút nhĩ thất (AV). Lúc này tâm thất co bóp và đẩy máu đi.
Điều gì xảy ra trong nhịp nhanh thất?
Khi có tình trạng VT, các tín hiệu điện trong tâm thất bị đi sai hướng. Các xung tín hiệu đến từ nút SA cũng bị ảnh hưởng.
Hầu hết nhịp tim bình thường nằm trong khoảng 60 đến 100 nhịp một phút. Tuy nhiên khi có nhịp nhanh thất, nhịp tim có thể lên tới 170 nhịp một phút hoặc thậm chí cao hơn.
Lúc này, các buồng trên của tim (tâm nhĩ) không có đủ thời gian để nạp đầy và đưa lượng máu đó đến tâm thất. Vì vậy, máu không được bơm khắp cơ thể như thông thường.
Trong một số trường hợp, tình trạng này có thể dẫn đến rung thất, một tình trạng gây ra nhịp tim rất nhanh và không đều lên tới 300 một phút trở lên. Đây là một trường hợp cấp cứu, có thể đe dọa tính mạng.
Các triệu chứng nhịp nhanh thất
Bệnh nhân có thể không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào, đặc biệt nếu tim đập nhanh chỉ trong vài giây.
Tim đập nhanh là một trong các triệu chứng của VT
VT có thể gây ra:
- Cảm giác lâng lâng hoặc chóng mặt
- Tức ngực
- Tim đập nhanh
- Khó thở
- Ngất xỉu
- Căng cứng ở cổ
- Tim ngừng đập (ngừng tim)
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Cần đi khám bác sĩ khi nhận thấy các triệu chứng bất thường
Nếu bạn cảm thấy choáng váng hoặc chóng mặt, tim đập nhanh hoặc ngất xỉu, hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
Gọi Cấp cứu 115 nếu bị đau ngực và khó thở kèm theo mạch rất nhanh.
Nhịp nhanh thất: Nguyên nhân và Yếu tố nguy cơ
Nguy cơ gây nhịp nhanh thất tăng dần theo tuổi hoặc có tiền sử gia đình các vấn đề về nhịp tim. Các điều kiện khác có thể gây ra VT hoặc làm tăng khả năng mắc bệnh này bao gồm:
- Tổn thương do bệnh tim như đau tim, suy tim, bệnh van tim hoặc viêm cơ tim của bạn (viêm cơ tim)
- Sarcoidosis, tình trạng khiến các mô bị viêm phát triển trong cơ thể
- Các tình trạng di truyền từ cha mẹ như hội chứng QT dài hoặc hội chứng Brugada
- Các loại thuốc
- Mức độ mất cân bằng chất điện giải trong máu
- Sử dụng nhiều rượu hoặc caffein
- Thuốc kích thích
Nếu không thể tìm ra nguyên nhân sẽ được gọi là nhịp nhanh thất vô căn.
Chẩn đoán nhịp nhanh thất
Bác sĩ chẩn đoán dựa trên xem xét tiền sử bệnh và các triệu chứng. Ngoài ra có thể sử dụng các thử nghiệm chức năng tim.
Thử nghiệm phổ biến là ECG, đây là phương pháp này ghi lại hoạt động điện của tim.
Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu làm thử nghiệm điện sinh lý để xác định chính xác vị trí tim có bất thường.
Điều trị nhịp nhanh thất
Người bệnh có thể không cần bất kì điều trị gì nếu không có triệu chứng hoặc nếu các đợt kéo dài dưới 30 giây. Nếu có, việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra vấn đề. Nếu nguyên nhân do một loại thuốc hoặc caffeine gây ra, người bệnh cần phải ngừng dùng thuốc đó.
Các phương pháp điều trị khác bao gồm:
- Phục hồi nhịp tim: Bác sĩ sử dụng một cú sốc điện để đưa tim trở lại nhịp bình thường. Đây là một phương pháp điều trị cấp cứu phổ biến, đặc biệt nếu VT xảy ra cùng với ngất xỉu hoặc huyết áp thấp.
- Thuốc làm chậm nhịp tim như amiodarone (Nexterone, Pacerone), flecainide (Tambocor), lidocain (Lidopen), propafenone (Rhythmol SR), hoặc sotalol (Betapace, Sotylize). Các thuốc này không có tác dụng tốt như phục hồi tim và có thể có tác dụng phụ.
- Liệu pháp tái đồng bộ tim (CRT): Bác sĩ cấy một máy tạo nhịp tim nhỏ gần xương đòn người bệnh. Thiết bị sẽ gửi tín hiệu đến cả hai tâm thất để làm cho chúng hoạt động cùng nhau như thông thường.
- Máy khử rung tim cấy ghép (ICD): Đây là một thiết bị nhỏ được đặt dưới da ngay dưới xương đòn, có thể cùng với CRT. ICD tạo ra một cú sốc để thiết lập lại nhịp tim khi nhịp tim không đều. ICD cũng có thể hạn chế VT không gây ra đe dọa tính mạng.
Máy khử rung tim (ICD - Implantable cardioverter-defibrillator) (Nguồn: https://www.dicardiology.com/)
- Cắt tim: Đây còn được gọi là cắt bỏ qua ống thông hoặc bằng tần số vô tuyến. Các bác sĩ sử dụng nhiệt để phá hủy các mô tim bất thường. Phương pháp này có thể điều trị khỏi chứng nhịp nhanh thất.
Các tình trạng liên quan đến nhịp nhanh thất
Nhịp nhanh thất bắt đầu ở các buồng dưới của tim (tâm thất), nhưng vấn đề cũng có thể bắt nguồn từ buồng trên. Nhịp tim nhanh trên thất (SVT) bắt đầu từ tâm nhĩ.
SVT có nhiều dạng và là dạng phổ biến nhất của tình trạng tim đập nhanh ở trẻ em, cũng như người lớn sử dụng nhiều cà phê hoặc rượu, thuốc lá, người bị căng thẳng, ngủ không ngon hoặc uống không đủ nước.
Tình trạng này không nguy hiểm như nhịp nhanh thất.
Phòng ngừa nhịp nhanh thất
Cách tốt nhất để ngăn ngừa VT là duy trì trái tim khỏe mạnh.
- Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh: ít cholesterol và muối.
- Hạn chế các chất kích thích như cafein.
- Không hút thuốc.
- Tập thể dục thường xuyên và duy trì cân nặng hợp lý.
- Hỏi ý kiến bác sĩ về các loại thuốc không kê đơn có thể gây ra nhịp tim nhanh.
- Nếu bác sĩ kê bất kỳ loại thuốc tim nào, chỉ dùng đúng theo chỉ dẫn.
- Có thể phẫu thuật với các vấn đề van tim.
Xem thêm: