Video Vaccine ngừa Covid-19 Johnson & Johnson cho hiệu quả tổng thể 66%
Thông tin quan trọng về vắc xin COVID-19 Johnson & Johnson
Trước khi chúng ta tìm hiểu sâu hơn về vắc xin COVID-19 của Johnson & Johnson (J&J), hãy cùng điểm qua một số thông tin chính:
- Vắc-xin COVID-19 J&J chỉ cần tiêm một liều thay vì hai liều.
- Vắc xin này sử dụng công nghệ vector virus thay vì mRNA.
- Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy vắc xin này có hiệu quả ngăn ngừa COVID-19 cả mức độ nhẹ, trung bình và nặng. Họ cũng chỉ ra rằng vắc-xin có hiệu quả đối với một số biến thể của COVID-19.
- Vắc xin COVID-19 J&J có các tác dụng phụ giống với các loại vắc xin COVID-19 khác, chẳng hạn như phản ứng tại chỗ tiêm, nhức đầu và mệt mỏi.
- Mặc dù một số lượng rất nhỏ các trường hợp đông máu đã được báo cáo sau khi tiêm chủng nhưng nguy cơ xảy ra những trường hợp này là rất thấp.
Tại sao vắc-xin COVID-19 của Johnson & Johnson bị ngừng?
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) và FDA đã ra thông báo tạm dừng vắc-xin COVID-19 J&J vào ngày 13 tháng 4 năm 2021. Tại thời điểm tạm dừng, khoảng 6,8 triệu liều vắc-xin đã được tiêm.
Mục đích của việc tạm dừng này là để điều tra thêm về các trường hợp đông máu hiếm gặp đã được báo cáo sau khi tiêm chủng. Nó cũng dùng để thông báo cho các chuyên gia chăm sóc sức khỏe về cách xác định và điều trị những cục máu đông này nếu chúng xảy ra.
Những cục máu đông này là gì?
Các cục máu đông được báo cáo xuất hiện trong các mạch máu lớn của não hoặc ổ bụng và có liên quan đến số lượng tiểu cầu thấp. Thuật ngữ y học cho tình trạng này là huyết khối với hội chứng giảm tiểu cầu (TTS).
Những trường hợp nào có thể mắc huyết khối?
Sáu trường hợp TTS bao gồm một trường hợp tử vong đã được báo cáo tại thời điểm tạm dừng. Tất cả các trường hợp này đều liên quan đến phụ nữ từ 18 đến 48 tuổi. Các triệu chứng của TTS bắt đầu từ 1 đến 2 tuần sau khi tiêm vắc xin J&J COVID-19.
Tại thời điểm viết bài, chín trường hợp TTS khác đã được báo cáo theo FDA. Hai trong số những trường hợp bổ sung này tử vong.
Lệnh tạm dừng có được dỡ bỏ không?
Vào ngày 23 tháng 4 năm 2021, lệnh tạm dừng vắc-xin J&J COVID-19 đã được dỡ bỏ. Sau khi xem xét kỹ lưỡng dữ liệu về các trường hợp được báo cáo xuất hiện cục máu đông, CDC và FDA kết luận rằng những lợi ích đã biết của vắc-xin J&J COVID-19 vượt trội so với những nguy cơ tiềm ẩn của nó.
Tôi nên quan tâm đến điều gì?
TTS là một tác dụng phụ rất hiếm của vắc-xin J&J COVID-19. Theo CDC, nó xảy ra với tỷ lệ 7 trên 1 triệu phụ nữ trong độ tuổi từ 18 đến 49. Các phụ nữ trên 50 tuổi và những người có giới tính nam có nguy cơ thấp hơn.
Nếu giới tính bạn là nữ và bạn dưới 50 tuổi, điều quan trọng là phải nhận thức được nguy cơ của những cục máu đông này cũng như các triệu chứng tiềm ẩn của chúng.
Nếu bạn băn khoăn về việc tiêm vắc-xin J&J COVID-19 thì có sẵn các loại vắc xin COVID-19 khác không liên quan đến tác dụng phụ này. Chúng bao gồm vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna.
Các dấu hiệu cảnh báo về biến chứng do vắc-xin COVID-19
Bây giờ chúng ta hãy xem xét về các dấu hiệu cảnh báo các biến chứng tiềm ẩn từ vắc xin J&J COVID-19.
Một trong những biến chứng tiềm ẩn của bất kỳ loại vắc xin COVID-19 nào là phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Các triệu chứng thường xảy ra ngay sau khi tiêm vắc xin có thể bao gồm:
- Phù nề vùng mặt, cổ họng
- Khó thở
- Chóng mặt
- Nhịp tim nhanh
- Phát ban
Các trường hợp TTS nghiêm trọng rất hiếm, nhưng chúng cũng có thể xảy ra. CDC khuyến cáo nên theo dõi các triệu chứng trong 3 tuần sau khi tiêm vắc xin J&J COVID-19. Các triệu chứng tiềm ẩn có thể bao gồm:
- Đau đầu dữ dội liên tục
- Nnhìn mờ
- Khó thở
- Đau ngực
- Đau bụng liên tục
- Phù chân
- Dễ bầm tím
- Vết bầm tím nhỏ nơi tiêm
Nếu bạn xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào ở trên, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay lập tức.
Vắc-xin Johnson & Johnson COVID-19 có an toàn không?
Để cho phép một loại vắc xin được sử dụng trong trường hợp khẩn cấp, FDA phải thấy rằng loại vắc xin đó vừa an toàn vừa hiệu quả. FDA đã xem xét dữ liệu thử nghiệm lâm sàng từ hơn 40.000 người tham gia cũng như thông tin sản xuất mà Johnson & Johnson cung cấp.
FDA đã cấp giấy phép sử dụng khẩn cấp vắc xin J&J COVID-19 (EUA) vào ngày 27 tháng 2 năm 2021. Nó trở thành vắc xin COVID-19 thứ ba ở Hoa Kỳ nhận công nhận.
Ngoài ra, cả Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Y tế Châu Âu (EMA) đều nhận thấy vắc xin J&J COVID-19 an toàn và hiệu quả.
Các tác dụng phụ thường gặp là gì?
Thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 của vắc-xin J&J COVID-19 cho thấy các tác dụng phụ được báo cáo phổ biến nhất tương tự như các tác dụng phụ của vắc-xin COVID-19 được cấp phép khác. Những tác dụng phụ này phổ biến hơn ở những người dưới 60 tuổi.
- Phản ứng tại chỗ tiêm như đau, đỏ hoặc sưng
- Đau đầu
- Mệt mỏi
- Đau nhức
- Buồn nôn
- Sốt
Những tác dụng phụ này thường xảy ra trong vòng một hoặc hai ngày sau khi tiêm chủng và sẽ biến mất sau vài ngày. Chúng hoàn toàn bình thường và là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang hình thành phản ứng miễn dịch.
Có tác dụng phụ hiếm gặp không?
Một số tác dụng phụ hiếm gặp hơn cũng được quan sát thấy trong thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3. Những điều này xảy ra ở rất ít người.
Trong số 21.895 người được tiem vắc-xin, chỉ có 7 người có tác dụng phụ nghiêm trọng. Đây là khoảng 0,03% những người tham gia thử nghiệm trong nhóm vắc xin. Những tác dụng phụ này bao gồm:
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng (1 trường hợp)
- Hội chứng sau tiêm chủng, bao gồm nhức đầu, sốt và suy nhược (1 trường hợp)
- Bệnh bại liệt Bell (2 trường hợp)
- Hội chứng Guillain-Barré (1 trường hợp)
- Viêm màng ngoài tim (1 trường hợp)
- Viêm cơ cánh tay (1 trường hợp)
Các nhà điều tra đã ghi nhận một số trường hợp đông máu. Ví dụ: 11 trường hợp đông máu ở nhóm vắc xin so với 3 trường hợp ở nhóm dùng giả dược. Hầu hết những người tham gia này đều có các yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
Lưu ý về các tác dụng phụ nghiêm trọng của vắc-xin
Nhìn chung, các tác dụng phụ nghiêm trọng do tiêm chủng là rất hiếm. Trên thực tế, nhiễm coronavirus và mắc bệnh COVID-19 thường mang lại hậu quả nghiêm trọng hơn.
Ví dụ: một nghiên cứu năm 2017 đã thảo luận về nguy cơ từ vắc-xin sởi-quai bị-rubella (MMR) so với việc thực sự nhiễm vi-rút sởi và mắc bệnh sởi đã phát hiện ra rằng:
- Khoảng 2 trong 1.000 trường hợp mắc bệnh sởi dẫn đến tử vong. Chỉ có 397 trường hợp tử vong sau khi tiêm vắc-xin MMR đã được báo cáo kể từ khi được cấp phép vào năm 1971.
- Khoảng 1 trong 1.000 người mắc bệnh sởi sẽ bị viêm não. Điều này chỉ xảy ra 1 trong số 3 triệu trường hợp sau khi tiêm chủng MMR.
- Một biến chứng hiếm gặp được gọi là viêm não xơ cứng bán cấp xảy ra ở 8,5 trong số 1 triệu người mắc bệnh sởi. Từ 0 đến 0,7 trường hợp trên 1 triệu trường hợp được tiêm MMR đã được báo cáo.
Vắc xin COVID-19 của Johnson & Johnson hoạt động như thế nào?
Vắc xin J&J COVID-19 là vắc xin vectơ vi rút, nghĩa là sử dụng một loại virus đã chỉnh sửa (vector) để cung cấp mã di truyền. Hãy xem xét vấn đề này chi tiết hơn.
Tạo vector
Vector adenovirus được sử dụng cho vắc xin J&J COVID-19. Thông thường, adenovirus gây nhiễm trùng đường hô hấp ở người.
Tuy nhiên, adenovirus này đã được sửa đổi để nó không thể nhân lên trong tế bào. Điều này có nghĩa là nó không thể gây bệnh.
Để tạo ra vắc-xin, gen của chủng coronavirus đột biến đã được đưa vào vật liệu di truyền của adenovirus. Protein đột biến thường được tìm thấy ở bên ngoài của coronavirus và được sử dụng để liên kết với các tế bào chủ.
Điều quan trọng cần lưu ý là vật liệu di truyền được cung cấp bởi vectơ adenovirus không thể thay đổi DNA của bạn theo bất kỳ cách nào. Không giống như một số loại virus khác như HIV, adenovirus không có khả năng tích hợp vào DNA.
Cơ chế hoạt động của vắc-xin này như thế nào?
Sau khi tiêm vắc-xin J&J COVID-19, virus adenovirus đã được biến đổi sẽ xâm nhập vào các tế bào chủ trong cơ thể bạn và giải phóng vật liệu di truyền của nó.
Tế bào của bạn sử dụng các hướng dẫn trong vật liệu di truyền mà vector virus cung cấp để tạo ra protein đột biến, sau đó được vận chuyển đến bề mặt tế bào.
Hệ thống miễn dịch của bạn có thể nhận thấy protein tăng đột biến trên bề mặt tế bào và xác định nó là chất lạ. Nó tạo ra phản ứng miễn dịch, trong đó các kháng thể và tế bào miễn dịch nhận biết chính xác protein tăng đột biến được tạo ra.
Nếu bạn tiếp xúc với chủng coronavirus mới, hệ thống miễn dịch của bạn sẽ được chuẩn bị sẵn sàng để nhận diện và bảo vệ bạn khỏi nó. Điều này có thể giúp phòng tránh bạn mắc bệnh COVID-19.
Tại sao chỉ cần tiêm một liều?
Một trong những điều chính mà bạn có thể đã nghe về vắc-xin J&J COVID-19 là nó chỉ cần tiêm một liều thay vì hai liều. Vì sao?
Các thử nghiệm lâm sàng ban đầu đã kiểm tra cả phác đồ vắc xin một và hai liều. Người ta thấy rằng 90% người tham gia đã tạo ra mức kháng thể mạnh mẽ trong 29 ngày sau liều đầu tiên. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng mức độ của các kháng thể này vẫn ổn định trong 71 ngày sau liều đầu tiên.
Mức độ và sự ổn định của phản ứng này đã thúc đẩy các nhà nghiên cứu tiếp tục với chế độ một liều trong các thử nghiệm tiếp theo. Các thử nghiệm để điều tra phác đồ vắc-xin J&J COVID-19 hai liều cũng đang được tiến hành.
Vắc xin COVID-19 của Johnson & Johnson có gì khác biệt?
Bạn có thể tự hỏi chính xác vắc xin J&J COVID-19 khác với vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna như thế nào. Nói chung, có ba điểm khác biệt chính:
- Liều lượng. Vắc-xin J&J COVID-19 chỉ cần một liều. Cả vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna đều yêu cầu hai liều, cách nhau lần lượt là 3 tuần và 4 tuần.
- Công nghệ. Vắc xin J&J COVID-19 sử dụng công nghệ vector vi rút. Vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna sử dụng công nghệ mRNA.
- Bảo quản. Vắc xin J&J COVID-19 có thể được bảo quản lạnh, trong khi vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna cần được bảo quản đông lạnh.
Bạn có thể tự hỏi tại sao chúng tôi không liệt kê sự khác biệt về hiệu quả. Điều này là do các thử nghiệm lâm sàng đối với ba loại vắc xin COVID-19:
- Được thực hiện vào những thời điểm khác nhau trong đại dịch
- Ở các vị trí địa lý khác nhau
- Sử dụng các quy trình nghiên cứu khác nhau
Theo FDA, chỉ có thể so sánh trực tiếp hiệu quả của ba loại vắc xin COVID-19 với một thử nghiệm lâm sàng trực tiếp. Nhìn chung, cả ba loại vắc xin COVID-19 được cấp phép đều có hiệu quả trong việc ngăn ngừa COVID-19.
Vắc-xin Johnson & Johnson COVID-19 có hiệu quả như thế nào?
Thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 của vắc xin J&J COVID-19 bao gồm những người từ một số địa điểm trên toàn cầu. Nó đo lường khả năng của vắc-xin để ngăn ngừa COVID-19 mức độ nhẹ đến trung bình và nặng
Hiệu quả của vắc xin J&J COVID-19 trong việc ngăn ngừa COVID-19 ở mức độ nhẹ đến trung bình từ 14 ngày trở lên sau khi tiêm chủng là:
- Tổng thể: 66,3 phần trăm
- Hoa Kỳ: 74,4 phần trăm
- Brazil: 66,2%
- Nam Phi: 52%
Vắc xin J&J COVID-19 cũng có hiệu quả trong việc ngăn ngừa COVID-19 nặng sau khi tiêm chủng từ 14 ngày trở lên. Trong trường hợp này, hiệu quả của nó là:
- Tổng thể: 76,3 phần trăm
- Hoa Kỳ: 78 phần trăm
- Brazil: 81,9 phần trăm
- Nam Phi: 73,1%
Những phát hiện này cũng rất đáng chú ý vì chúng cung cấp thông tin về hiệu quả của vắc xin đối với các biến thể của vi rút. Chúng bao gồm biến thể B.1351 được nhìn thấy lần đầu tiên ở Nam Phi và biến thể P.2 được phát hiện ở Brazil.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng hầu hết các loại virus được phát hiện ở cả Brazil và Nam Phi vào thời điểm thử nghiệm đều là các biến thể. Do đó, kết quả thử nghiệm chỉ ra rằng vắc xin J&J COVID-19 có hiệu quả đối với các biến thể này.
Ưu và nhược điểm của vắc xin Johnson and Johnson COVID-19
Bây giờ chúng ta hãy xem xét các ưu và nhược điểm khác nhau của vắc xin J&J COVID-19
Lưu ý
Vắc xin J&J COVID-19 là vắc xin thứ ba đã được cấp phép sử dụng khẩn cấp ở Hoa Kỳ. Không giống như các loại vắc xin COVID-19 được ủy quyền khác, vắc-xin COVID-19 chỉ yêu cầu một liều tiêm.
Dữ liệu thử nghiệm lâm sàng cho thấy vắc-xin J&J COVID-19 vừa an toàn vừa hiệu quả để ngăn ngừa COVID-19 ở mức độ nhẹ đến trung bình và nặng. Nó cũng được phát hiện là có hiệu quả chống lại các biến thể của virus.
Các tác dụng phụ thường gặp của vắc-xin là phản ứng tại chỗ tiêm, mệt mỏi và nhức đầu. Các tác dụng phụ nghiêm trọng là rất hiếm.
Nếu bạn có câu hỏi hoặc thắc mắc về việc tiêm vắc xin J&J COVID-19, hãy nhớ trao đổi với bác sĩ của bạn
Xem thêm: