Bệnh ghẻ dễ lây lan qua tiếp xúc da với da. Có thể lây ghẻ từ quần áo hoặc giường mà người bị ghẻ sử dụng.
Ghẻ gây triệu chứng ngứa dữ dội và tăng lên vào ban đêm. Các triệu chứng khác có thể thấy gồm:
- Sưng tấy bên dưới da
- Các vết sưng đỏ
- Vết cắn rất nhỏ trên bề mặt da
- Các đường, hang do ghẻ tạo ra..
Ở người trưởng thành và trẻ lớn, tổn thương có thể xuất hiện ở kẽ các ngón tay hoặc giữa các nếp gấp. Chúng cũng có thể xuất hiện ở các vị trí:
- Cổ tay
- Thắt lưng
- Khuỷu tay
- Nách
- Núm vú
- Mông
- Dương vật
Đối với trẻ sơ sinh, người lớn tuổi hoặc người bị suy giảm miễn dịch, triệu chứng có thể biểu hiện trên cổ, mặt, đầu, bàn tay và lòng bàn chân.
Các phương pháp điều trị bệnh ghẻ tiêu chuẩn thường do bác sĩ khám và kê đơn. Một số lựa chọn thuốc không kê đơn (OTC- over-the-counter) điều trị bệnh ghẻ có thể hiệu quả.
Thuốc diệt ghẻ kê đơn
Các phương pháp điều trị ghẻ, được gọi là thuốc diệt ghẻ, nhắm vào cả con ghẻ và trứng của chúng. Khi bạn được chẩn đoán bị ghẻ, tất cả những người tiếp xúc gần cần được điều trị.
Sử dụng thêm kháng sinh nếu bị nhiễm trùng da do gãi.
Hiện không có phương pháp điều trị ghẻ không kê đơn nào được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA- Food and Drug Administration) chấp thuận. Các thuốc kê đơn bao gồm:
- Elimite: là kem permethrin5% thường hiệu quả và an toàn khi được sử dụng theo chỉ dẫn. Đây là kem bôi điều trị ghẻ thường được sử dụng nhất trên thị trường. Trẻ em dưới 2 tháng tuổi cũng có thể sử dụng.
- Eurax: kem hoặc lotion crotamiton 10% an toàn khi sử dụng cho người lớn. Nó không được sử dụng cho trẻ em và không phải lúc nào cũng hiệu quả.
- Thuốc mỡlưu huỳnh (nồng độ 5 đến 10 %) là một phương pháp điều trị an toàn cho mọi lứa tuổi - ngay cả trẻ sơ sinh dưới 2 tháng. Tuy nhiên, nó có mùi khó chịu và có thể để lại vết bẩn trên quần áo.
- Lindane: Kem dưỡng da (1%) là phương pháp điều trị cuối cùng, mặc dù đã được FDA Hoa Kỳ chấp thuận để sử dụng cho người lớn. Lindane thường được chỉ định cho những người không thể sử dụng hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
Lindane có thể gây nguy hiểm cho một số trường hợp nhất định, chẳng hạn như:
- Phụ nữ đang cho con bú
- Trẻ sinh non
- Những người bị co giật
- Nặng dưới 49kg
- Stromectol (ivermectin) là một loại thuốc chống ký sinh trùng đường uống có thể chỉ định cho các trường hợp đã thất bại với các phương pháp điều trị ghẻ khác. Tuy không được FDA chấp thuận để điều trị bệnh ghẻ, nhưng Stromectol có thể là một phương pháp điều trị an toàn trong một số trường hợp.
- Benzyl benzoate (25 %) là phương pháp điều trị tại chỗ có thể được sử dụng thay thế cho permethrin, chứa tinh dầu trà. Tác dụng phụ có thể xảy ra là kích ứng da. Khi sử dụng benzyl benzoat trên trẻ em cần giảm liều lượng.
- KemKeratolytic: Một số trường hợp được khuyên dùng để làm vảy ghẻ và có thể kết hợp với điều trị benzyl benzoat.
Thuốc không kê đơn
Nix
Nix là phiên bản không kê đơn của permethrin 1%. Nó thường được sử dụng điều trị chấy. Hầu hết các bác sĩ khuyên nên sử dụng permethrin ít nhất 5% để điều trị bệnh ghẻ nhằm tiêu diệt cả ghẻ và trứng của chúng. Vì ghẻ lây lan nhanh, điều trị bằng Nix có thể không tiêu diệt được hết.
Kem bôi và xà phòng có chứa lưu huỳnh
Sử dụng xà phòng, thuốc mỡ, dầu gội đầu có chứa từ 6 đến 10 % lưu huỳnh để điều trị ghẻ. Có thể được phối hợp với các phương pháp điều trị khác. Tuy nhiên, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để có kết quả tốt nhất.
Kem dưỡng da calamine
Đây là phương pháp điều trị triệu chứng, mà không giết chết ghẻ hoặc trứng ghẻ.
Kem calamine tạo cảm giác mát lạnh trên da giúp giảm ngứa. Các bước gồm: Làm sạch da bằng xà phòng và nước rồi để khô. Sau đó dùng bông hoặc khăn mềm thoa kem dưỡng lên da. Bạn có thể sử dụng kem dưỡng da calamine tối đa bốn lần mỗi ngày.
Thuốc kháng histamine
Thuốc kháng histamine cũng dùng để điều trị triệu chứng, không có tác dụng giết chết ghẻ hoặc trứng.
Thuốc kháng histamine phổ biến bao gồm Zyrtec, Allegra và Claritin. Benadryl và Chlor-Trimeton là thuốc kháng histamine thế hệ đầu tiên, nhóm này có tác dụng phụ là dễ gây buồn ngủ.
Thuốc không kê đơn tiêu diệt ghẻ trên các bề mặt
Vì bệnh ghẻ lây lan nhanh nên bạn cần lưu ý vệ sinh tại nhà. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng ghẻ được loại bỏ hoàn toàn khỏi môi trường sống của bạn.
- Sử dụng thuốc xịt khử trùng, bao gồm cả những loại có chứa permethrin, trên các bề mặt và quần áo
- Bôi cồn hoặc Lysol để diệt ghẻ trên bề mặt cứng
- Giặt quần áo, ga trải giường bằng nước nóng và sấy khô theo chu trình nóng
- Nếu bạn không có nước nóng, hãy đặt các vật dụng này vào túi nhựa và cất chúng từ 5 đến 7 ngày
- Tắm vật nuôi bằng dung dịch dành riêng cho vật nuôi, chẳng hạn như nước ngâm đậm đặc lưu huỳnh
- Rắc hàn the lên thảm và hút bụi sau khoảng một giờ
- Làm sạch thảm của bạn bằng hơi nước.
- Thay nệm của bạn hoặc sử dụng vỏ có khóa kéo mà không cần tháo ra trong vài tuần
- Cho tất cả đồ chơi nhồi bông hoặc các loại vải không giặt được vào túi kín trong vài tuần
Ngăn ngừa sự lây lan
Bác sĩ sẽ tư vấn liệu trình điều trị phù hợp với bạn. Các thuốc không kê đơn có tác dụng giảm các triệu chứng khi bạn đang điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, những thuốc này có thể không loại bỏ hoàn toàn sự lây nhiễm.
Để ngăn ngừa ghẻ lây lan cần:
- Tránh tiếp xúc da kề da với người bị ghẻ
- Tránh chạm vào các vật dụng như quần áo hoặc giường của người bị ghẻ
- Tiến hành điều trị nếu trong gia đình bạn có người bị ghẻ, ngay cả khi không có triệu chứng
- Thường xuyên khám các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục
- Làm sạch và hút bụi từng phòng, giặt ga trải giường trong nước nóng, xà phòng và giữ tất cả những thứ không thể giặt được trong túi nhựa kín trong ít nhất 72 giờ
Xem thêm:
- Ghẻ có lây qua đường tình dục không? Các đường lây khác và điều trị
- Bệnh ghẻ là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa
- 12 phương pháp điều trị bệnh ghẻ tại nhà
- Sự khác biệt giữa ghẻ và rệp: Tiệu chứng, điều trị và phòng ngừa
- Phân biệt bệnh ghẻ và bệnh vảy nến: Triệu chứng, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa