CH3COOH + Na → CH3COONa + H2 | CH3COOH ra CH3COONa

Phản ứng CH₃COOH + Na → CH₃COONa + H₂

1. Phương trình phản ứng CH₃COOH tác dụng với Na

2CH₃COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂

2. Điều kiện phản ứng xảy ra phản ứng CH₃COOH tác dụng với Na

Nhiệt độ thường

3. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

3.1. Bản chất của CH₃COOH (Axit axetic)

CH₃COOH là một axit hữu cơ. Axit axetic ăn mòn các kim loại và tạo ra khí hidro và muối axetat.

3.2. Bản chất của Na (Natri)

Na có tính khử rất mạnh dễ dàng khử ion H⁺ trong dung dịch axit thành hidro tự do.

4. Tính chất hóa học của axit axetic

Gồm 1 nhóm -OH liên kết với nhóm C=O tạo thành nhóm -COOH, chính nhóm –COOH (Cacboxyl) làm cho phân tử có tính axit.

Axit axetic là một axit yếu, yếu hơn các axit HCl, H₂SO₄, HNO₃, H₂SO₃ nhưng mạnh hơn axit cacbonic H₂CO₃. Axit axetic cũng có đầy đủ tính chất của một axit.

4.1. Dung dịch axit axetic làm quỳ tím đổi màu thành đỏ.

4.2. Axit axetic tác dụng với oxit bazơ, bazơ

Axit axetic tác dụng với oxit bazơ, bazơ tạo thành muối và nước.

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

CH₃COOH + CaO → (CH₃COO)₂Ca + H₂O

4.3. Axit axetic tác dụng với kim loại (trước H) giải phóng H₂

2CH₃COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂↑

4.4. Axit axetic tác dụng với muối của axit yếu hơn.

2CH₃COOH + BaCO₃ → (CH₃COO)₂Ba + CO₂↑ + H₂O.

4.5. Axit axetic tác dụng với rượu

Axit axetic tác dụng với rượu tạo ra este và nước (xúc tác là H₂SO₄ đặc, nóng):

CH₃COOH + HO-C₂H₅ ⇔ CH₃COOC₂H₅ + H₂O

5. Bài tập vận dụng 

Câu 1. Axit axetic (CH₃COOH) tác dụng được với tất cả các chất trong dãy nào sau đây?

A. K, CuO, HCl

B. KOH, K, CaCO₃

C. KOH, Cu, NaCl

D. K, KCl, CuO

Lời giải:

Đáp án: B

Câu 2. Axit axetic tác dụng được với dung dịch nào sau đây?

A. C₂H₅ONa

B. (NH₄)₂CO₃

C. C₆H₅ONa

D. Cả A, B, C

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

CH₃COOH + C₂H₅ONa → CH₃COONa + C₂H₅OH

2CH₃COOH + (NH₄)₂CO₃ → 2CH₃COONH₄ + CO₂ + H₂O

Câu 3. Thực hiện phản ứng este hóa m gam CH₃COOH bằng một lượng vừa đủ C₂H₅OH (xúc tác H₂SO₄ đặc, đun nóng) thu được 1,76 gam este (H = 100%). Giá trị của m là:

A. 2,1

B. 1,2

C. 2,4

D. 1,4

Lời giải:

Đáp án: B

Giải thích:

Câu 4. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. để sản xuất phenol trong công nghiệp người ta đi từ cumen.

B. axit axetic, axit fomic, etanol, metanol tan vô hạn trong nước.

C. trong công nghiệp để tráng gương, tráng ruột phích người ta dùng glucozơ.

D. phenol là chất lỏng tan tốt trong nước ở nhiệt độ thường.

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 5. Nhận xét nào sau đây không đúng?

A. Metyl axetat là đồng phân của axit axetic.

B. Các este thường nhẹ hơn nước và ít tan trong nước.

C. Poli(metyl metacrylat) được dùng làm thủy tinh hữu cơ.

D. Metyl fomat có nhiệt độ sôi thấp hơn axit axetic.

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 6. Axit axetic CH₃COOH không phản ứng với chất nào sau đây?

A. NaOH.

B. Na2CO₃.

C. NaCl.

D. Na.

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

CH₃COOH không phản ứng với NaCl.

Phương trình hóa học:

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

2CH₃COOH + Na₂CO₃ → 2CH₃COONa + CO₂ + H₂O

2CH₃COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂

Câu 7. Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về axit fomic và axit axetic?

A. Hai axit trên đều tác dụng với Mg, Na₂CO₃, CuO, dung dịch AgNO₃/NH₃.

B. Tính axit của axit fomic mạnh hơn axit axetic. Axit fomic tác dụng với Cu(OH)₂/NaOH, đun nóng tạo ra Cu₂O, còn axit axetic không có phản ứng này.

C. Hai axit trên đều được điều chế từ CH₄ qua một phản ứng.

D. Nhiệt độ sôi của axit fomic cao hơn nhiệt độ sôi của axit axetic.

Lời giải:

Đáp án: B

Câu 8: Cho sơ đồ phản ứng:

CH₃COOH + Na$\to$CH₃COONa + H₂

Tổng hệ số các chất (là các số  nguyên, tối giản) trong phản ứng trên là

A. 5

B. 6

C. 7

D. 8

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

Phương trình phản ứng:

2CH₃COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂

Tổng hệ số các chất trong phương trình phản ứng trên là:

2 + 2 + 2 + 1 = 7

Câu 9: Trung hòa 200 ml dung dịch axit axetic 0,25M bằng dung dịch NaOH 0,25M. Thể tích dung dịch NaOH cần dùng là

A. 0,1 lít

B. 0,2 lít

C. 0,3 lít

D. 0,4 lít

Lời giải:

Đáp án: B

Giải thích:

Số mol của CH₃COOH là:

${\mathrm{n}}_{{\mathrm{CH}}_3\mathrm{COOH}}=0,25.0,2$ = 0,05 mol

Phương trình phản ứng:

$$\begin{gathered} {\mathrm{CH}}_3\mathrm{COOH}+\mathrm{NaOH}\to {\mathrm{CH}}_3\mathrm{COONa}+{\mathrm{H}}_2\mathrm{O} \\ 0,05 0,05 \end{gathered}$$

Theo phương trình phản ứng ta có:

n_NaOH = 0,05 mol

Thể tích dung dịch NaOH cần dùng là:

V = $\frac{\mathrm{n}}{{\mathrm{C}}_{\mathrm{M}}}=\frac{0,05}{0,25}$= 0,2 lít

Xem thêm các phương trình hóa học khác:

CH3COOH + CuO → (CH3COO)2Cu + H2O | CH3COOH ra (CH3COO)2Cu

C2H5OH + O2 → CH3COOH + H2O | C2H5OH ra CH3COOH | Rượu etylic ra axit axetic

CaCO3 +CH3COOH → (CH3COO)2Ca + H2O + CO2 ↑

CH3COOH + C2H5OH → CH3COOC2H5 + H2O l Axit axetic ra Etyl axetat l CH3COOH ra CH3COOC2H5

Phương trình điện li CH3COOH