Cách nhận biết axit photphoric (H3PO4) chi tiết nhất

Cách nhận biết axit photphoric (H3PO4)

I. Cách nhận biết axit photphoric

- Axit photphoric là axit 3 nấc, có độ mạnh trung bình.

Nấc 1: H₃PO₄ ⇄ H₂PO₄^- + H⁺

Nấc 2: H₂PO₄^- ⇄ HPO₄^2- + H⁺

Nấc 3: HPO₄^2- ⇄ PO₄^3- + H⁺

- Cách nhận biết: dùng quỳ tím

- Hiện tượng: quỳ tím chuyển sang màu đỏ.

Chú ý: Không dùng AgNO₃ để nhận biết H₃PO₄ vì kết tủa Ag₃PO₄ (vàng) tan được trong axit HNO₃ loãng.

II. Mở rộng

Phần lớn axit H₃PO₄ loại kĩ thuật dùng để sản xuất muối photphat và sản xuất phân bón, hợp chất cơ photpho (làm thuốc trừ sâu),…H₃PO₄ tinh khiết được dùng trong công nghiệp dược phẩm.

III. Bài tập nhận biết axit photphoric 

Bài 1: Dùng một thuốc thử, hãy phân biệt các dung dịch axit sau: H₃PO₄, Ba(OH)₂, NaCl, HNO₃ chứa trong các lọ mất nhãn.

Hướng dẫn giải:

- Đánh số thứ tự từng lọ mất nhãn, trích mỗi lọ một ít sang ống nghiệm đánh số tương ứng (trích mẫu thử).

- Nhúng các mẩu quỳ tím vào các mẫu thử, hiện tượng:

+ Quỳ tím đổi sang màu đỏ: H₃PO₄ và HNO₃ (nhóm I)

+ Quỳ tím đổi sang màu xanh: Ba(OH)₂

+ Quỳ tím không đổi màu: NaCl

- Nhỏ vài giọt dung dịch Ba(OH)₂ vừa nhận biết vào các mẫu thử ở nhóm I:

+ Xuất hiện kết tủa màu trắng: H₃PO₄.

2H₃PO₄ + 3Ba(OH)₂ → Ba₃(PO₄)₂↓ + 6H₂O

+ Không hiện tượng: HNO₃.

2HNO₃ + Ba(OH)₂ → Ba(NO₃)₂ + 2H₂O

Chú ý: HNO₃ có phản ứng với Ba(OH)₂ nhưng không cho hiện tượng có thể quan sát được.

Bài 2: Nêu phương pháp hóa học phân biệt hai axit H₃PO₄ và HCl?

Hướng dẫn giải:

- Dùng dung dịch Ba(OH)₂, hiện tượng:

+ Xuất hiện kết tủa trắng: H₃PO₄

2H₃PO₄ + 3Ba(OH)₂ → Ba₃(PO₄)₂↓ + 6H₂O

+ Không hiện tượng: HCl 

2HCl + Ba(OH)₂ → BaCl₂ + 2H₂O

Chú ý: HCl có phản ứng với Ba(OH)₂ nhưng không cho hiện tượng có thể quan sát được.

Xem thêm các bài viết về cách nhận biết các chất hóa học hay và chi tiết khác:

Cách nhận biết axit sunfuric (H2SO4)

Cách nhận biết axit nitric (HNO3)

Cách nhận biết axit sunfurơ (H2SO3)

Cách nhận biết axit cacbonic (H2CO3)

Cách nhận biết axit flohiđric (HF)