Cách nhận biết axit cacboxylic
I. Cách nhận biết axit cacboxylic
- Để nhận biết axit cacboxylic ta có thể dùng quỳ tím. Dung dịch axit cacboxylic làm quỳ tím chuyển thành màu đỏ.
+ Tổng quát: Trong dung dịch axit cacboxylic phân li thuận nghịch
RCOOH ⇄ H+ + RCOO-
+ Hiện tượng: Quỳ tím hóa đỏ.
- Axit cacboxylic là axit yếu, tuy nhiên nó cũng mang các phản ứng hóa học đặc trưng của một axit. Do đó có thể dùng kim loại đứng trước H, hoặc muối của axit yếu hơn (ví dụ: muối cacbonat …) để nhận biết.
+ Hiện tượng: Sủi bọt khí.
+ Phương trình hóa học minh họa:
2RCOOH + Mg → (RCOO)2Mg + H2 ↑
2RCOOH + Na2CO3 → 2RCOONa + CO2 ↑ + H2O
II. Mở rộng
+ Riêng axit fomic (HCOOH) tham gia phản ứng tráng gương.
HCOOH + 2AgNO3 + 4NH3 + H2O → (NH4)2CO3 + 2Ag↓ + 2NH4NO3
+ Axit fomic HCOOH làm mất màu nước brom và tạo khí.
HCOOH + Br2 → CO2↑ + 2HBr
+ Các axit cacboxylic không no làm mất màu dung dịch nước brom.
Ví dụ:
CH2=CH-COOH + Br2 → CH2Br-CHBr-COOH
III. Bài tập nhận biết axit cacboxylic
Bài 1:Sử dụng thuốc thử nào sau đây có thể phân biệt được 3 dung dịch: axit acrylic, axit axetic, axit fomic?
A. Quỳ tím.
B. NaHCO3.
C. Nước Br2.
D. AgNO3 trong dung dịch NH3 (to).
Hướng dẫn giải
Đáp án C
Trích mẫu thử của ba dung dịch ra ống nghiệm và đánh số thứ tự.
Nhỏ vài giọt nước brom vào từng mẫu thử.
- Mẫu thử vừa làm mất màu Br2, vừa có khí thoát ra là HCOOH.
HCOOH + Br2 → CO2↑ + 2HBr
- Mẫu thử chỉ làm mất màu Br2 là CH2=CH-COOH.
CH2=CH-COOH + Br2 → CH2Br-CHBr-COOH
- Mẫu thử không làm mất màu nước brom là CH3COOH.
→ Chọn đáp án C
Bài 2: Nêu phương pháp nhận biết: axit axetic, metanol, glixerol, phenol
Hướng dẫn giải
Trích mẫu thử của các dung dịch ra ống nghiệm và đánh số thứ tự.
- Nhúng giấy quỳ tím lần lượt vào 4 mãu thử.
+ Mẫu thử làm quỳ tím hóa đỏ là axit axetic.
+ Các dung dịch còn lại không làm quỳ tím đổi màu.
- Nhỏ dung dịch brom lần lượt vào các mẫu thử còn lại.
+ Mẫu thử xuất hiện kết tủa trắng là phenol.
C6H5OH + 3Br2 → + 3HBr
+ Không thấy có hiện tượng gì là metanol và glixerol.
- Điều chế một lượng nhỏ Cu(OH)2/OH- ra hai ống nghiệm. Nhỏ metanol, gilexol vào mỗi ống nghiệm.
+ Xuất hiện phức màu xanh lam là glixerol. Không có hiện tượng gì là metanol
2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu(xanh lam) + 2H2O
Xem thêm các bài viết về cách nhận biết các chất hóa học hay và chi tiết khác: