Cách nhận biết anđehit
I. Cách nhận biết anđehit
- Để nhận biết anđehit ta dùng dung dịch AgNO3/NH3, đun nóng nhẹ.
- Hiện tượng: Xuất hiện lớp bạc sáng như gương bám vào thành ống nghiệm.
- Phương trình hóa học tổng quát phản ứng tráng gương (tráng bạc) của của anđehit:
R(CHO)x + 2xAgNO3 + 3xNH3 + xH2O R(COONH4)x + 2xAg↓ + 2xNH4NO3
- Một số phương trình hóa học minh họa:
CH3-CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2OCH3-COONH4 + 2Ag↓ + 2NH4NO3
Đối với HCHO
HCHO + 4AgNO3 + 6NH3 + 2H2O (NH4)2CO3 + 4Ag↓ + 4NH4NO3
II. Mở rộng
1. Nhận biết anđehit bằng Cu(OH)2/OH-
Hiện tượng: Tạo kết tủa đỏ gạch khi đun nóng.
Ví dụ: CH3CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH CH3COONa + Cu2O↓(đỏ gạch) + 2H2O
2. Nhận biết anđehit bằng brom và KMnO4
- Nhỏ nước brom vào dung dịch anđehit, màu nâu đỏ của nước brom bị mất.
- Nhỏ dung dịch KMnO4 vào dung dịch anđehit, màu tím của dung dịch KMnO4 bị mất.
+ Giải thích: Do anđehit rất dễ bị oxi hóa, nó làm mất màu nước brom, dung dịch KMnO4 và bị oxi hóa thành axit cacboxylic
Ví dụ: RCH=O + Br2 + H2O → RCOOH + 2HBr
Chú ý:
- Phản ứng này có thể dùng để phân biệt anđehit với xeton.
- Không dùng phản ứng này để phân biệt anđehit với các hợp chất không no chứa liên kết đôi C=C hoặc liên kết ba CC.
III. Bài tập nhận biết anđehit
Bài 1: Cho các chất axit axetic; glixerol; etanol; axetanđehit. Nhận biết các chất trên bằng
A. quỳ tím
B. dung dịch NaOH
C.Cu(OH)2/OH-
D. dung dịch HCl
Hướng dẫn giải
Đáp án C
Để nhận biết các chất trên ta sử dụng Cu(OH)2/OH-
- Axit axetic: Kết tủa tan ngay điều kiện thường, tạo dung dịch màu xanh nhạt.
2CH3COOH + Cu(OH)2 → (CH3COO)2Cu + 2H2O
- Glixerol: Kết tủa tan ngày ở nhiệt độ thường và tạo phức màu xanh lam đặc trưng.
2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu(xanh lam) + 2H2O
- Axetan anđehit: Tạo kết tủa đỏ gạch khi nung nóng.
CH3CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH CH3COONa + Cu2O↓(đỏ gạch) + 2H2O
- Etanol: Không có hiện tượng gì cả ở nhiệt độ thường và khi đun nóng
Bài 2: Hãy lựa chọn hóa chất phù hợp để phân biệt hai dung dịch: anđehit axetic và axeton chứa trong hai lọ riêng biệt, mất nhãn.
A. Đồng(II) oxit. B. Quỳ tím.
C. Kim loại natri. D. Dung dịch AgNO3/ NH3.
Hướng dẫn giải
Đáp án D
- Anđehit axetic phản ứng với dung dịch AgNO3/ NH3 đun nóng tạo thành lớp bạc sáng như gương bám vào thành ống nghiệm.
CH3-CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2OCH3-COONH4 + 2Ag↓ + 2NH4NO3
- Axeton không phản ứng với dung dịch AgNO3/ NH3 ở nhiệt độ thường và cả khi đun nóng.
Xem thêm các bài viết về cách nhận biết các chất hóa học hay và chi tiết khác:
Cách nhận biết ancol bậc 1, 2, 3
Cách nhận biết ancol đa chức có nhóm OH liền kề
Cách nhận biết axit cacboxylic