Các bài tập về tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào (2024) có đáp án

Bài tập về tạo giống bằng phương pháp gậy đột biến và công nghệ tế bào

Kiến thức cần nhớ

1. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN

1.1. Quy trình

- Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến.

- Chọn lọc các cá thể đột biến có kiểu hình mong muốn.

- Tạo dòng thuần chủng.

1.2. Một số thành tựu tạo giống bằng gây đột biến ở Việt Nam

- Tạo được nhiều chủng VSV, nhiều giống lúa, đậu tương… có nhiều đặc tính quý.

- Sử dụng Cônsixin tạo được dâu tằm tứ bội 4n.

- Xử lí NMU/Táo Gia Lộc → Táo má hồng cho năng suất cao, phẩm chất tốt, 02 vụ/năm.

- Sản xuất penicilin, vacxin...

2. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO

2.1. Công nghệ tế bào thực vật

- Nuôi cấy mô, tế bào trong ống nghiệm → cây mới: Nhân nhanh các giống cây quý, tạo sự đồng nhất kiểu gen của quần thể cây trồng.

- Lai tế bào sinh dưỡng (Dung hợp hai tế bào trần) → tạo giống lai khác loài ở thực vật.

- Nuôi cấy hạt phấn, noãn chưa thụ tinh trong ống nghiệm → cây đơn bội (n) cây lưỡng bội (2n).

2.2. Công nghệ tế bào động vật

a. Nhân bản vô tính động vật

Quy trình nhân bảo cừu Dolly

- Tách nhân tế bào của cơ thể cần nhân bản và chuyển vào trứng đã hủy nhân → tế bào chứa nhân 2n của động vật cần nhân bản → Nuôi tế bào chuyển nhân trong ống nghiệm cho phát triển thành phôi → Cấy phôi vào tử cung cái giống cho mang thai, sinh sản bình thường.

- Tạo được nhiều vật nuôi cùng mang các gen quý.

b. Cấy truyền phôi

- Phôi được tách thành nhiều phôi → tử cung các vật cái giống → mỗi phôi sẽ phát triển thành một cơ thể mới.

Bài tập vận dụng (có đáp án)

Câu 1: Để tạo giống cây trồng có kiểu gen đồng hợp tử về tất cả các cặp gen, người ta sử dụng phương pháp nào sau đây?

1. Công nghệ gen
2. Lai khác dòng.
3. Lai tế bào xôma khác loài.
4. Nuôi cấy hạt phấn sau đó lưỡng bội hoá.

Đáp án:

Để tạo giống cây trồng thuần chủng về tất cả các cặp gen, nuôi cấy hạt phấn là phương pháp có hiệu quả nhất.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 2: Công nghệ tế bào nào sau đây ở thực vật có thể tạo ra quần thể giống cây trồng đồng hợp về kiểu gen

1. Nuôi cấy hạt phấn
2. Lai tế bào
3. Nuôi cấy mô tế bào
4. Nuôi cấy mô tế bào và nuôi cấy hạt phấn

Đáp án:

Nuôi cấy mô tế bào có thể tạo ra quần thể giống cây trồng đồng hợp về kiểu gen

Đáp án cần chọn là: C

Câu 3: Khi nói về quy trình nuôi cấy hạt phấn, phát biểu nào sau đây là không đúng?

1. Giống được tạo ra từ phương pháp này có kiểu gen dị hợp, thể hiện ưu thế lai cao nhất.
2. Dòng tế bào đơn bội được xử lí hóa chất (cônsixin) gây lưỡng bội hóa tạo nên dòng tế bào lưỡng bội
3. Các hạt phấn có thể mọc trên môi trường nuôi cấy nhân tạo để tạo thành các dòng tế bào đơn bội.
4. Sự lưỡng bội hóa các dòng tế bào đơn bội sẽ tạo ra được các dòng lưỡng bội thuần chủng

Đáp án:

Nuôi cấy hạt phấn tạo giống có kiểu gen đồng hợp.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 4: Khi nói về quy trình nuôi cấy hạt phấn, phát biểu nào sau đây là không đúng?

1. Giống được tạo ra từ phương pháp này có kiểu gen đồng hợp.
2. Giống tạo ra có ưu thế lai cao.
3. Các hạt phấn có thể mọc trên môi trường nuôi cấy nhân tạo để tạo thành các dòng tế bào đơn bội.
4. Sự lưỡng bội hóa các dòng tế bào đơn bội sẽ tạo ra được các dòng lưỡng bội thuần chủng.

Đáp án:

Nuôi cấy hạt phấn không tạo ra có ưu thế lai cao vì giống được tạo thành có kiểu gen đồng hợp.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 5: Khi nói về quy trình nuôi cấy hạt phấn, phát biểu nào sau đây không đúng?

1. Các hạt phấn có thể mọc trên môi trường nuôi cấy nhân tạo để tạo thành các dòng tế bào đơn bội.
2. Dòng tế bào đơn bội được xử lí hóa chất (consixin) gây lưỡng bội hóa tạo nên dòng tế bào lưỡng bội.
3. Giống được tạo ra từ phương pháp này có kiểu gen dị hợp, thể hiện ưu thế lai cao nhất.
4. Sự lưỡng bội hóa các dòng tế bào đơn bội sẽ tạo ra được các dòng lưỡng bội thuần chủng.

Đáp án:

Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến hạt phấn thì tạo ra các dòng lưỡng bội thuần chủng, không tạo dị hợp.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 6: Từ một hạt phấn của một cây bằng phương pháp nuôi cấy hạt phấn rồi xử lí bằng cônsixin có thể tạo ra:

1. Quần thể cây trồng lưỡng bội dị hợp về tất cả các gen
2. Quần thể cây trồng lưỡng bội thuần chủng có nhiều kiểu gen khác nhau.
3. Quần thể cây trồng đơn bội đồng loạt giống nhau về kiểu gen
4. Quần thể cây trồng lưỡng bội thuần chủng đồng loạt giống nhau về kiểu gen.

Đáp án:

Từ một hạt phấn bằng phương pháp nuôi cấy hạt phấn rồi xử lí bằng cônsixin có thể tạo ra các cây trồng lưỡng bội thuần chủng có kiểu gen giống nhau.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 7: Từ một hạt phấn của một cây bằng phương pháp nuôi cấy hạt phấn rồi xử lí bằng cônsixin có thể tạo ra:

1. Quần thể cây trồng lưỡng bội đồng hợp về một số gen mong muốn.
2. Quần thể cây trồng lưỡng bội thuần chủng đồng hợp, giống nhau về kiểu gen.
3. Quần thể cây trồng giống nhau về kiểu gen.
4. Quần thể cây trồng lưỡng bội về các kiểu gen khác nhau.

Đáp án:

Từ một hạt phấn bằng phương pháp nuôi cấy hạt phấn rồi xử lí bằng cônsixin có thể tạo ra các cây trồng lưỡng bội thuần chủng đồng hợp, giống nhau về kiểu gen.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 8: Từ một hạt phấn của một cây bằng phương pháp nuôi cấy hạt phấn rồi xử lí bằng cônsixin có thể tạo ra:

1. Quần thể cây trồng lưỡng bội đồng hợp về một số gen mong muốn.
2. Quần thể cây trồng lưỡng bội thuần chủng đồng hợp, giống nhau về kiểu gen.
3. Quần thể cây trồng giống nhau về kiểu gen.
4. Quần thể cây trồng lưỡng bội về các kiểu gen khác nhau.

Đáp án:

Từ một hạt phấn bằng phương pháp nuôi cấy hạt phấn rồi xử lí bằng cônsixin có thể tạo ra các cây trồng lưỡng bội thuần chủng đồng hợp, giống nhau về kiểu gen.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 9: Ở một loài thực vật, xét một cá thể có kiểu gen AaBb. Người ta tiến hành thu hạt phấn của cây này rồi tiến hành nuôi cấy trong điều kiện thí nghiệm, sau đó lưỡng bội hóa thành công toàn bộ các cây con. Cho rằng quá trình phát sinh hạt phấn đã xảy ra hoán vị gen giữa các alen D và d với tần số 20%. Theo lí thuyết, tỉ lệ dòng thuần thu được từ quá trình nuôi cấy nói trên là:

1. 20%.
2. 40%
3. 100%.
4. 5%.

Đáp án:

Các tế bào hạt phấn mang kiểu gen đơn bội khi đa bội hóa thì toàn bộ các cây con sẽ có kiểu gen thuần chủng.

→ 100% cây con được tạo ra có kiểu gen thuần chủng.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 10: Ở một loài thực vật, xét một cá thể có kiểu gen Aabb DE/de  . Người ta tiến hành thu hạt phấn của cây này rồi tiến hành nuôi cấy trong điều kiện thí nghiệm, sau đó lưỡng bội hóa thành công toàn bộ các cây con. Cho rằng quá trình phát sinh hạt phấn đã xảy ra hoán vị gen giữa các alen D và d với tần số 40%. Theo lí thuyết, tỉ lệ dòng thuần thu được từ quá trình nuôi cấy nói trên là:

1. 20%.
2. 40%.
3. 100%.
4. 5%.

Đáp án:

Các tế bào hạt phấn mang kiểu gen đơn bội khi đa bội hóa thì toàn bộ các cây con sẽ có kiểu gen thuần chủng.

→ 100% cây con được tạo ra có kiểu gen thuần chủng.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 11: Nuôi cấy hạt phấn của cây có kiểu gen AaBBddEe thành các dòng đơn bội, sau đó lưỡng bội hóa tạo thành các dòng lưỡng bội sẽ tạo ra được bao nhiêu dòng thuần và có kiểu gen như thế nào?

1. 6 dòng thuần – KG; AABBddEE; AABBddee; aabbddEE; aaBBddee; AaBBddEE; AABBddEe.
2. 6 dòng thuần – KG; AABBddEE; AABBddee; aabbddEE; aaBBddee; aaBBddEe; AABBddEe.
3. 4 dòng thuần – KG; AABBddEE; AABBddee; aaBBddEE; aaBBddee.
4. 4 dòng thuần - KG: AABBddEE; AABBddee; aabbddEE; aaBBddee.

Đáp án:

Số dòng thuần là 2 × 1 × 1 × 2 = 4

Gồm AABBddEE, aaBBddEE, AABBddee, aaBBddee.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 12: Nuôi cấy các hạt phấn của cơ thể AABbddEe, sau đó lưỡng bội hóa để tạo thành giống thuần chủng. Theo lý thuyết sẽ tạo ra được tối đa bao nhiêu giống mới? Đó là những giống nào?

1. 4 giống AABBddEE, AABBddee, AAbbddEE, AAbbddee
2. 8 giống ABdE, ABde, AbdE, Abde, aBdE, aBde, abdE, abde
3. 4 giống ABdE, ABde, AbdE, Abde
4. 4 giống AABBddEE, AABBddee, AAbbDDEE, Aabbddee

Đáp án:

Hạt phấn của cây có kiểu gen AABbddEe có thể là: ABdE, ABde, AbdE và Abde vậy khi lưỡng bội hóa sẽ tạo được 4 giống có kiểu gen thuần chủng: AABBddEE, AABBddee, AAbbddEE, AAbbddee

Đáp án cần chọn là: A

Câu 13: Để nhân nhanh các giống lan quý, các nhà nghiên cứu cây cảnh đã áp dụng phương pháp

1. Nhân bản vô tính
2. Nuôi cấy tế bào, mô thực vật
3. Dung hợp tế bào trần
4. Nuôi cấy hạt phấn và noãn chưa thụ tinh

Đáp án:

Để nhân các giống lan quý, các nhà nghiên cứu đã áp dụng nuối cấy tế bào, mô thực vật.

Từ một mô nhỏ có thế nuôi cấy tạo ra hàng trăm cây con có kiểu gen và đặc điểm di truyền giống hệt nhau.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 14: Có thể áp dụng phương pháp nào sau đây để nhanh chóng tạo nên một quần thể cây phong lan đồng nhất về kiểu gen từ một cây phong lan có kiểu gen quý ban đầu?

1. Cho cây phong lan này tự thụ phấn.
2. Cho cây phong lan này giao phấn với một cây phong lan thuộc giống khác.
3. Nuôi cấy tế bào, mô của cây phong lan này.
4. Dung hợp tế bào xôma của cây phong lan này với tế bào xôma của cây phong lan thuộc giống khác.

Đáp án:

Để tạo ra một quần thể cây phong lan đồng nhất về kiểu gen từ một cây phong lan có kiểu gen quý ban đầu thì ta thực hiện biện pháp nuôi cấy tế bào, mô của cây phong lan đó cho phát triển thành cây hoàn chỉnh

Vì các tế bào trong cây lan ban đầu có kiểu gen giống nhau , nên các cây con được tạo ra từ các tế bào , mô đó có kiểu gen giống nhau.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 15: Có bao nhiêu phát biểu đúng khi nói về nuôi cấy mô – tế bào trong các phát biểu sau?

1. Tạo ra nguồn nguyên liệu cho chọn giống.

2. Tạo ra quần thể cây trồng đồng loạt giống nhau về kiểu gen.

3. Nhân nhanh giống cây trồng trong một thời gian ngắn.

4. Góp phần bảo tồn các giống cây quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng.

1. 4
2. 1
3. 2
4. 3

Đáp án:

Nuôi cấy mô giúp:
- Tạo ra quần thể cây trồng đồng loạt giống nhau về kiểu gen.
- Nhân nhanh giống cây trồng trong một thời gian ngắn.
 - Góp phần bảo tồn các giống cây quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 16: Trong các phát biểu sau, có bao nhiêu phát biểu đúng khi nói về phương pháp nuôi cấy mô thực vật:

(1) Giúp tiết kiệm được diện tích nhân giống

(2) Tạo được nhiều biến dị tổ hợp

(3) Có thể tạo ra số lượng cây trồng lớn trong một thời gian ngắn

(4) Có thể bảo tồn được một số nguồn gen quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Đáp án:

(1) đúng vì bằng phương pháp nuôi cấy mô, chỉ từ 1 mô ban đầu có thể tạo được rất nhiều cơ thể giống nó, do đó sẽ tiết kiệm được diện tích nhân giống.

(2) sai vì ở phương pháp nuôi cấy mô, các cơ thể tạo ra đều có kiểu gen giống nhau và giống với cơ thể ban đầu. Do vậy không tạo ra biến dị tổ hợp.

(3) đúng vì có thể tạo ra số lượng cây trồng lớn trong một thời gian ngắn.

(4) đúng vì bằng phương pháp nuôi cấy mô người ta có thể nhân nhanh các giống quý hiếm từ giống quý hiếm ban đầu.

Vậy các phát biểu 1, 3, 4 đúng

Đáp án cần chọn là: C

Câu 17: Trong tạo giống bằng công nghệ tế bào, người ta có thể tạo ra giống cây trồng mới mang đặc điểm của 2 loài khác nhau nhờ phương pháp

1. Chọn lọc dòng tế bào xoma biến dị
2. Nuôi cấy hạt phấn.
3. Lai tế bào sinh dưỡng (xoma)
4. Nuôi cấu tế bào thực vật invitro tạo mô sẹo

Đáp án:

Người ta có thể tạo ra giống cây trồng mới mang đặc điểm của 2 loài khác nhau nhờ phương pháp lai tế bào sinh dưỡng... Nhờ phương pháp này hai loài này tuy khác xa nhau trong bậc thang tiến hóa nhưng bộ NST của chúng vẫn có thể tồn tại chung trong một tế bào tạo tế bào lai sinh dưỡng nhờ phương pháp này.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 18: Lai tế bào xôma (hay dung hợp tế bào trần) là:

1. Dung hợp hai tế bào bất kỳ với nhau
2. Dung hợp hai giao tử bất kỳ với nhau.
3. Dung hợp hai loại tế bào sinh dưỡng với nhau
4. Dung hợp hai loại tế bào sinh dục với nhau.

Đáp án:

Lai tế bào xôma (hay dung hợp tế bào trần) là dung hợp hai loại tế bào sinh dưỡng với nhau.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 19: Sử dụng phương pháp nào sau đây có thể tạo ra giống mới mang đặc điểm của hai loài mà bằng cách tạo giống thông thường không thể tạo ra được?

1. Gây đột biến nhân tạo
2. Nuôi cấy hạt phấn.
3. Dung hợp tế bào trần
4. Nhân bản vô tính.

Đáp án:

Dung hợp tế bào trần tạo ra các cây lai khác loài mang đặc điểm của cả 2 loài.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 20: Nếu hai loài thực vật không thể thụ phấn tự nhiên với nhau làm thế nào để có thể tạo thành cây lai mang đặc điểm của hai loài này:

1. Cấy truyền phôi.
2. Nuôi cấy tế bào đơn bội.
3. Dung hợp tế bào trần.
4. Nuôi cấy mô tế bào thực vật.

Đáp án:

Dung hợp tế bào trần có thể kết hợp bộ NST của 2 loài có đặc điểm khác xa nhau.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 21: Một tế bào trứng của một loài đơn tính giao phối được thụ tinh trong ống nghiệm, khi hợp tử nguyên phân đến giai đoạn 8 phôi bào người ta tách các phôi bào và cho phát triển riêng rẽ. Các phôi bào được kích thích để phát triển thành các cá thể, các cá thể này:

1. Có thể giao phối được với nhau.
2. Không thể giao phối được với nhau
3. Nếu cơ thể đó là loại dị giao tử (Ví dụ:XY) thì các cá thể đó có thể giao phối được với nhau
4. A và C đúng.

Đáp án:

Các cá thể này được tách từ một hợp tử → kiểu gen trong nhân giống nhau, cùng giới tính nên chúng không thể giao phối với nhau.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 22: Người ta tiến hành cấy truyền một phôi bò có kiểu gen AABB thành 15 phôi và nuôi cấy thành 15 cá thể. Cả 15 cá thể này:

1. Có kiểu hình hoàn toàn khác nhau.
2. Có giới tính giống hoặc khác nhau.
3. Có khả năng giao phối với nhau để sinh con.
4. Có mức phản ứng giống nhau.

Đáp án:

Cấy truyền phôi tạo ra các cá thể có kiểu gen hoàn toàn giống nhau → cùng giới tính, cùng kiểu hình, cùng mức phản ứng (do mức phản ứng của cơ thể do kiểu gen quy định).

Đáp án cần chọn là: D

Câu 23: Các nhà công nghệ sinh học thực vật sử dụng phương pháp dung hợp tế bào trần chủ yếu là để:

1. Đưa gen vi khuẩn vào hệ gen thực vật
2. Nhân giống vô tính các thứ cây mong muốn.
3. Tạo nên loài lai mới.
4. Nuôi cấy tế bào thực vật invitro.

Đáp án:

Phương pháp dung hợp tế bào trần chủ yếu dùng để tạo nên loài lai mới, mang bộ gen của cả 2 loài mà không cần đến phép lai hữu tính.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 24: Các nhà công nghệ sinh học thực vật sử dụng phương pháp dung hợp tế bào trần là để:

1. Tạo giống loài mang đặc điểm di truyền của hai loài khác nhau.
2. Từ một cây lai tạo ra hai loại sản phẩm khác nhau.
3. Tạo nên loài lai mới.
4. Cả A, B và C.

Đáp án:

Phương pháp dung hợp tế bào trần chủ yếu dùng để tạo nên loài lai mới, mang bộ gen của cả 2 loài mà không cần đến phép lai hữu tính. Như vậy từ một cây lai tạo ra hai loại sản phẩm khác nhau.

Đáp án cần chọn là: D

Xem thêm các dạng câu hỏi và bài tập liên quan khác:

50 bài tập về hệ sinh thái (có đáp án)

40 bài tập về diễn thế sinh thái (có đáp án)

60 bài tập về các đặc trưng cơ bản của quần thể sinh vật (có đáp án)

70 bài tập về sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất (có đáp án)

70 bài tập về ôn tập phần di truyền học (có đáp án)