AlCl3 + NaOH → NaAlO2 + NaCl + H2O | AlCl3 ra NaAlO2

Phản ứng AlCl₃ + NaOH → NaAlO₂ + NaCl + H₂O

1. Phương trình phản ứng NaOH ra NaAlO₂

2. Điều kiện phản ứng xảy ra

Cho từ từ dung dịch NaOH đến dư vào dung dịch AlCl₃.

3. Cho NaOH dư vào dung dịch AlCl₃ có hiện tượng

Ban đầu xuất hiện kết tủa keo trắng nhôm hidroxit Al(OH)₃ trong dung dịch, và một lúc sau kết tủa này tan dần trong dung dịch.

Lúc đầu AlCl₃ dư nên: AlCl₃ + 3NaOH → Al(OH)₃ ↓ + 3NaCl

Sau đó khi NaOH dư: Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O

4. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

4.1. Bản chất của AlCl₃ (Nhôm clorua)

AlCl₃ mang đầy đủ tính chất hoá học của muối nên tác dụng được với dung dịch bazo.

4.2. Bản chất của NaOH (Natri hidroxit)

NaOH là một bazo mạnh nên tác dụng được với muối AlCl₃.

5. Tính chất hóa học của AlCl₃

Mang đầy đủ tính chất hóa học của muối

Tác dụng với dung dịch bazo:

       AlCl₃ + NaOH(vừa đủ) → NaCl + Al(OH)₃

Tác dụng với dung dịch muối khác:

       AlCl₃ + AgNO₃ → AgCl↓ + NaNO₃

Phản ứng với kim loại mạnh hơn:

       3Mg + 2AlCl₃ → 3MgCl₂ + 2Al

6. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Cho từ từ dung dịch NaOH đến dư vào dung dịch AlCl₃ thấy xuất hiện

A. kết tủa màu xanh.

B. kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa không tan.

C. kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan dần.

D. kết tủa màu nâu đỏ.

Lời giải:

Câu 2. Cho 100 ml dung dịch AlCl₃ 0,15M vào 250 ml dung dịch NaOH 0,2M, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 1,56 

B. 0,78

C. 1,17 

D. 1,30

Lời giải:

Câu 3. Cho từ từ đến hết 100 ml dung dịch NaOH 1,5M vào 50 ml dung dịch AlCl₃ 1,5M, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 12,4. 

B. 7,8.

C. 15,6. 

D. 3,9.

Lời giải:

Đáp án: D

$n_{NaOH}=\mathrm{0,15}mol\to n_{O{H}^{-}}=\mathrm{0,15}mol$

$n_{AlC{l}_3}=\mathrm{0,075}mol\to n_{A{l}^{3+}}=\mathrm{0,075}mol$

Xét tỉ lệ $\frac{n_{O{H}^{-}}}{n_{A{l}^{3+}}}=2<3$

Khi đó $n_{Al{\left(OH\right)}_3}=\frac{n_{O{H}^{-}}}{3}=\frac{\mathrm{0,15}}{3}=\mathrm{0,05}mol\to m=m_{Al{\left(OH\right)}_3}=\mathrm{0,05.78}=\mathrm{3,9}gam$

Câu 4. Dùng hóa chất nào sau đây để phân biệt Zn(NO₃)₂ và Al(NO₃)₃ ?

A.Dung dịch NaOH

B.Dung dịch Ba(OH)₂

C.Dung dịch NH₃

D.Dung dịch nước vôi trong

Lời giải:

Đáp án: C

Khi cho NH₃ vào 2 dung dịch cả 2 dung dịch đều xuất hiện kết tủa hiđroxit, nhưng Zn(OH)₂ tạo thành có khả năng tạo phức với NH₃ nên kết tủa lại tan, còn với Al(OH)₃ không tan trong NH₃

Al(NO₃)₃ + 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)_3↓ + 3NH₄NO₃

Zn(NO₃)₂ + 2NH₃ + 2H₂O → Zn(OH)_2↓ + 2NH₄NO₃

Dung dịch amoniac có khả năng hòa tan hiđroxit hay muối ít tan của một số kim loại (Ag, Cu, Zn), tạo thành các dung dịch phức chất.

Câu 5. Hiện tượng nào xảy ra khi cho từ từ đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃?

A. Ban đầu không thấy hiện tượng, sau đó kết tủa xuất hiện

B. Xuất hiện kết tủa keo trắng ngay lập tức, sau đó kết tủa tan dần

C. Ban đầu không thấy hiện tượng, sau đó kết tủa xuất hiện, rồi tan dần.

D. Xuất hiện kết tủa keo trắng ngay lập tức và không tan.

Lời giải:

Đáp án: B

Ban đầu có kết tủa keo trắng ngay lập tức

3NaOH + AlCl₃ → Al(OH)_3↓ + 3NaCl

Khi NaOH dư, kết tủa tan dần

NaOH + Al(OH)₃ → NaAlO₂ + 2H₂O

Câu 6. Để phân biệt dung dịch AlCl₃ và dung dịch KCl ta dùng dung dịch

A.NaOH. 

B. HCl.

C.NaNO₃ 

D. H₂SO₄.

Lời giải:

Đáp án: A

Trích mẫu thử của hai dung dịch ra hai ống nghiệm có đánh số.

Nhỏ NaOH dư vào từng ống nghiệm

- Xuất hiện kết tủa trắng sau đó kết tủa tan: AlCl₃

AlCl₃ + 3NaOH → Al(OH)_3↓ + 3NaCl

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O

- Không có hiện tượng gì: KCl

Câu 7. Cho hỗn hợp X gồm Al và Al₂O₃ có tỉ lệ khối lượng tương ứng là 0,18 : 1,02. Cho X tan trong dung dịch NaOH vừa đủ thu được dung dịch Y và 0,672 lít khí H₂ (đktc). Cho Y tác dụng với 200 ml dung dịch HCl được kết tủa Z. Nung Z ở nhiệt độ cao đến khối lượng không đổi được 3,57g chất rắn. Nồng độ mol của dung dịch HCl là
A. 0,35M hoặc 0,45M. 

B. 0,07M hoặc 0,11M.

C. 0,07M hoặc 0,09M. 

D. 0,35M hoặc 0,55M.

Lời giải:

Đáp án: D

$n_{H_2}$= 0,03

Bảo toàn electron: 3.n_Al = 2.$n_{H_2}$

→ n_Al = 0,02 → m_Al = 0,54g

Al và Al₂O₃ có tỉ lệ khối lượng tương ứng là 0,18 : 1,02

→$m_{A{l}_2{O}_3}$= $\frac{\mathrm{0,54}}{\mathrm{0,18}}\mathrm{.1,02}=\mathrm{3,06}\text{g}$

→$n_{A{l}_2{O}_3}$_bđ = 0,03 mol

Bảo toàn nguyên tố Al →$n_{NaAl{O}_2}$ = n_Al + 2. $n_{A{l}_2{O}_3}$ _bđ = 0,08 mol

_{$n_{A{l}_2{O}_3}$thu được} = 3,57 : 102 = 0,035 mol

$n_{Al{\left(OH\right)}_3}$= 0,07 mol

Trường hợp 1: 

NaAlO₂ + HCl + H₂O → Al(OH)₃ + NaCl

n_HCl = $n_{Al{\left(OH\right)}_3}$ = 0,07 mol

→ C_{M HCl} = $\frac{\mathrm{0,07}}{\mathrm{0,2}}$= 0,35M

Trường hợp 2:

$\begin{array}{c}NaAl{O}_2+HCl+H_{2}O\to Al{\left(OH\right)}_3+NaCl\\ \mathrm{0,07}\leftarrow \mathrm{0,07}\leftarrow \mathrm{0,07}mol\end{array}$

$\begin{array}{c}NaAl{O}_2+4HCl\to AlC{l}_3+NaCl+2H_{2}O\\ (\mathrm{0,08}-\mathrm{0,07})\to \mathrm{0,04}mol\end{array}$

→ n_HCl = 0,11 mol

→ C_{M HCl} = $\frac{\mathrm{0,11}}{\mathrm{0,2}}$ = 0,55M

Câu 8. Cho 100 ml dung dịch HCl 0,5M vào 100 ml dung dịch NaAlO₂ 1M, phản ứng xong thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 3,90 

B. 7,80.

C. 5,85. 

D. 4,68.

Lời giải:

Đáp án: A

$n_{HCl}=\mathrm{0,05}mol\to n_{H^{+}}=\mathrm{0,05}mol$

$n_{NaAl{O}_2}=\mathrm{0,1}mol\to n_{Al{O}_2^{-}}=\mathrm{0,1}mol$

Ta thấy $n_{H^{+}}<n_{Al{O}_2^{-}}$ nên khi đó $n_{Al{\left(OH\right)}_3}=n_{H^{+}}=\mathrm{0,05}mol$

$\to m=m_{Al{\left(OH\right)}_3}=\mathrm{0,05.78}=\mathrm{3,9}gam$

Câu 9. Cho 3,24 gam Al₂(SO₄)₃ phản ứng với 25 ml dung dịch NaOH thu được 0,78 gam kết tủa trắng. Nồng độ mol của dung dịch NaOH đã dùng là

A. 1,2M và 2,4M. 

B. 1,2M.

C. 2,8M. 

D. 1,2M và 2,8M.

Lời giải:

Đáp án: D

$n_{A{l}_2{\left(S{O}_4\right)}_3}$ = 0,01 mol → $n_{A{l}^{3+}}$ = 2.$n_{A{l}_2{\left(S{O}_4\right)}_3}$ = 0,02 mol

mà $n_{Al{\left(OH\right)}_3}$= $\frac{\mathrm{0,78}}{78}$ = 0,01 mol < 0,02 nên có 2 trường hợp

Trường hợp 1: $n_{O{H}^{-}\min }$ = 3.$n_{Al{\left(OH\right)}_3}$ = 0,03 mol

→ C_{M NaOH} = $\frac{\mathrm{0,03}}{\mathrm{0,025}}$ = 1,2M.

Trường hợp 2: $n_{O{H}^{-}\max }$ = 4.$n_{A{l}^{3+}}$ – $n_{Al{\left(OH\right)}_3}$ = 4.0,02 – 0,01 = 0,07 mol

→ C_{M NaOH} = $\frac{\mathrm{0,07}}{\mathrm{0,025}}$ = 2,8M

Câu 10. Cho 200 ml dung dịch HCl 2M vào 100 ml dung dịch gồm NaOH 0,6M và NaAlO₂ 1M, phản ứng xong thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 7,80. 

B. 3,90.

C. 3,12. 

D. 1,56.

Lời giải:

Đáp án: D

$n_{HCl}=\mathrm{0,4}mol\to n_{H^{+}}=\mathrm{0,4}mol$

$n_{NaOH}=\mathrm{0,06}mol\to n_{O{H}^{-}}=\mathrm{0,06}mol$

$n_{NaAl{O}_2}=\mathrm{0,1}mol\to n_{Al{O}_2^{-}}=\mathrm{0,1}mol$

Phương trình hóa học:

$\begin{array}{c}O{H}^{-}+H^{+}\to H_{2}O\\ \mathrm{0,06}\to \mathrm{0,06}\end{array}$

$\begin{array}{c}Al{O}_2^{-}+H^{+}+H_{2}O\to Al\\ \mathrm{0,1}\to \mathrm{0,1}\to \mathrm{0,1}\end{array}$

$\begin{array}{c}Al+3H^{+}\to A{l}^{3+}+3H_{2}O\\ \mathrm{0,08}\leftarrow \mathrm{0,24}\end{array}$

Ta có: $n_{Al{\left(OH\right)}_{3du}}=\mathrm{0,1}-\mathrm{0,08}=\mathrm{0,02}mol\to m_{Al{\left(OH\right)}_{3du}}=\mathrm{0,02.78}=\mathrm{1,56}gam$

Xem thêm các phương trình hóa học khác:

NH3 + AlCl3 + H2O → Al(OH)3 + NH4Cl | NH3 ra NH4Cl

Al + HCl → AlCl3 + H2 | Al ra AlCl3

NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + H2O | NaOH ra Na2SO4

Al + NaOH + H2O → NaAlO2 + H2 | Al ra NaAlO2

NaOH + CH3COOH → CH3COONa + H2O | NaOH ra CH3COONa | CH3COOH ra CH3COONa