8 điều cần biết về xét nghiệm máu LDL

Video: Đọc và hiểu chỉ số xét nghiệm Cholesterol 

Cholesterol di chuyển vòng quanh cơ thể  thông qua lipoprotein trong máu. Có hai loại là: LDL cholesterol và cholesterol có lipoprotein tỷ trọng cao (HDL). Một số người gọi LDL là cholesterol “xấu” và HDL là cholesterol “tốt”. 

Cơ thể sử dụng cholesterol để tạo tế bào, vitamin và các hormon khác nhau. Tuy nhiên, mức cholesterol cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. 

Xét nghiệm máu LDL có thể giúp bác sĩ theo dõi mức LDL cholesterol và điều trị nhanh chóng mọi vấn đề. 

Bài viết này sẽ đề cập đến xét nghiệm LDL là gì, tại sao nó cần thiết và cách bác sĩ và mọi người tiến hành xét nghiệm tại nhà 

Giới thiệu về các xét nghiệm LDL 

Xét nghiệm LDL là một loại xét nghiệm máu mà bác sĩ sử dụng để đo lượng LDL cholesterol. Các xét nghiệm LDL có thể là một phần của bảng lipid, hoặc có thể đo trực tiếp mức LDL.

Bảng lipid giúp bác sĩ tính toán mức LDL cholesterol bằng cách đo:

• Tổng lượng chất béo
• Mức HDL cholesterol
• Triglycerid, là loại chất béo phổ biến nhất trong máu 

Nồng độ LDL cholesterol trong máu giúp bác sĩ xác định nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Mức LDL cholesterol cao có nghĩa là một người có nhiều khả năng hình thành các mảng xơ vữa gây tắc động mạch. 

Phân loại và độ chính xác 

Bác sĩ có thể sử dụng bảng lipid để ước tính mức LDL cholesterol, kết quả đo được là khá chính xác. Tuy nhiên, một số yếu tố nhất định, chẳng hạn như mức triglycerid cao, có thể làm giảm độ chính xác của xét nghiệm này.

Nếu bảng lipid không thể cung cấp thông tin chính xác, bác sĩ có thể sử dụng xét nghiệm máu LDL cholesterol trực tiếp, để đo lượng LDL cholesterol thực tế trong máu. 

Một số người có mức LDL cholesterol trong giới hạn bình thường vẫn có thể có nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Đối với những người này, bác sĩ cũng có thể sử dụng xét nghiệm hạt LDL (LDL-P). Các xét nghiệm LDL-P có thể đo số lượng, kích thước và mật độ của các hạt LDL cholesterol trong máu. 

Xét nghiệm cholesterol tại nhà so với xét nghiệm ở phòng khám

Kỹ thuật xét nghiệm cholesterol tại nhà. Nguồn ảnh: medifee.com

Một người có thể kiểm tra mức cholesterol tại nhà, hoặc bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm cho họ. 

Sử dụng bộ dụng cụ xét nghiệm tại nhà cho biết về mức cholesterol toàn phần - là tổng của tất cả các loại cholesterol. Tuy nhiên, bộ dụng cụ xét nghiệm tại nhà không cung cấp nồng độ của các loại cholesterol cụ thể, chẳng hạn như LDL cholesterol. 

Các bác sĩ thực hiện xét nghiệm LDL cholesterol trong môi trường được kiểm soát để đảm bảo kết quả chính xác. Tuy nhiên, nếu làm theo đúng hướng dẫn, bộ dụng cụ xét nghiệm tại nhà có thể chính xác gần như xét nghiệm tại phòng khám. Ngoài ra, bộ dụng cụ xét nghiệm tại nhà có thể cho kết quả nhanh trong vòng vài phút thay vì vài ngày. 

Có thể thấy rằng bộ dụng cụ xét nghiệm tại nhà là một phương tiện thuận tiện để theo dõi mức cholesterol. Tuy nhiên, nó không thể thay thế cho việc sàng lọc và chẩn đoán bệnh. 

Tại sao các xét nghiệm LDL lại cần thiết? 

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) lưu ý rằng một người có mức cholesterol cao, nói chung sẽ không có triệu chứng. Tuy nhiên, mức LDL cholesterol cao có thể gây ra sự tích tụ mảng bám trong mạch máu. 

Mảng bám dính bao gồm chất béo, cholesterol, canxi và chất thải từ các tế bào trong cơ thể. Mảng bám tích tụ bên trong động mạch, khiến chúng bị thu hẹp hoặc bị tắc nghẽn. Sự tích tụ của mảng bám có thể dẫn đến:

• Bệnh mạch vành
• Đau tim
• Đột quỵ
• Bệnh thận mãn tính 

Do đó, điều quan trọng là cần phải kiểm tra nồng độ cholesterol thường xuyên. 

Bác sĩ sẽ sử dụng xét nghiệm máu LDL để theo dõi mức độ đáp ứng của một người với điều trị giảm LDL. 

Ai nên đi xét nghiệm và khi nào? 

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyến cáo rằng những người trên 20 tuổi không có yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim nên kiểm tra nồng độ cholesterol 4⁠ – 6 năm một lần.   CDC gợi ý rằng, trẻ em từ 9⁠ đến 11 tuổi và thanh thiếu niên từ 17⁠ đến 21 tuổi cũng nên làm xét nghiệm này.

Một người có thể cần phải kiểm tra cholesterol thường xuyên hơn nếu có các yếu tố nguy cơ nhất định, bao gồm :

• Bệnh tim
• Bệnh đái tháo đường
• Tiền sử gia đình có cholesterol trong máu cao
• Hút thuốc lá
• Béo phì
• Chế độ ăn uống không lành mạnh
• Tăng huyết áp
• Nam ≥ 45 tuổi hoặc nữ ≥ 55 tuổi  

Trước khi xét nghiệm 

Trước khi làm xét nghiệm máu LDL, cần phải nhịn ăn từ 9–12 giờ, không thể ăn hoặc uống bất cứ thứ gì ngoài nước trong thời gian này. Tuy nhiên, bác sĩ có thể quyết định không cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu LDL. 

Một nghiên cứu từ năm 2017 cho thấy rằng sự khác biệt giữa mức LDL cholesterol lúc ăn và nhịn ăn là không đáng kể. 

Tuy nhiên, nghiên cứu từ năm 2018 cho thấy những người có nguy cơ cao hơn, thì việc nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu LDL có thể hữu ích. Do đó, điều quan trọng là mọi người phải tuân theo các hướng dẫn của bác sĩ. 

Cung cấp cho bác sĩ thông tin trước khi xét nghiệm máu LDL nếu không khỏe, đang mang thai hoặc đang dùng một số loại thuốc. Những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến nồng độ LDL cholesterol trong máu. 

Một người tiến hành xét nghiệm LDL cholesterol trực tiếp không cần phải chuẩn bị làm bất cứ điều gì. 

Trong quá trình xét nghiệm 

Trong quá trình xét nghiệm LDL cholesterol, bác sĩ sẽ lấy máu từ tĩnh mạch hoặc  đầu ngón tay. Sau đó, gửi mẫu máu đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm.

Nếu đo nồng độ cholesterol bằng bộ xét nghiệm tại nhà, phải tự chích đầu ngón tay để lấy mẫu máu. Sau đó, kiểm tra mẫu bằng thiết bị điện tử hoặc giấy thay đổi màu sắc tùy thuộc vào mức cholesterol của người đó. 

Đọc kết quả 

Khi có kết quả xét nghiệm máu LDL, bác sĩ sẽ trao đổi kết quả và bất kỳ phương pháp điều trị nào cần thiết. 

Kết quả xét nghiệm cholesterol được đo bằng miligam trên decilit máu (mg/dl). Theo CDC, mức LDL cholesterol tối ưu là dưới 100 mg/dl. Bảng sau đây cho thấy sự phân loại của các phạm vi LDL cholesterol ở người lớn từ 40–75 tuổi: 

Nếu một người có mức LDL cholesterol cao, bác sĩ có thể hỏi về tiền sử gia đình, sức khỏe và lối sống để xác định phương pháp điều trị phù hợp nhất. 

Điều trị

Mức LDL cholesterol cao làm tăng nguy cơ hình thành mảng xơ vữa động mạch. Nguồn ảnh: healthcheckup.com 

Các bác sĩ khuyên những người có LDL cholesterol cao nên thực hiện những thay đổi sau nếu có thể:

• Ngừng hút thuốc
• Ăn một chế độ ăn ít chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa
• Tập thể dục thường xuyên
• Đạt hoặc duy trì trọng lượng cơ thể vừa phải
• Kiểm soát căng thẳng
• Ngủ đủ giấc
• Hạn chế uống rượu

Bác sĩ có thể kê một số loại thuốc để giúp giảm mức LDL cholesterol. 

Mức LDL cholesterol thấp có thể là một kết quả tích cực. Tuy nhiên, đôi khi chúng có thể do các vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như:

• Thiếu hụt lipoprotein di truyền
• Cường giáp
• Nhiễm trùng
• Viêm 
• Xơ gan 

Vì lý do này, nên trao đổi với bác sĩ về kết quả đo được. 

Tổng kết 

Xét nghiệm máu LDL giúp đo nồng độ LDL cholesterol. Cholesterol đóng một vai trò quan trọng trong một loạt các chức năng của cơ thể. Tuy nhiên, mức LDL cholesterol cao có thể khiến một người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch. 

Một người nên làm xét nghiệm mức LDL cholesterol 4–6 năm một lần. Những người có các yếu tố nguy cơ cao nên làm xét nghiệm thường xuyên hơn. 

Trước khi làm xét nghiệm máu LDL, có thể cần nhịn ăn trong 9–12 giờ. Trong quá trình xét nghiệm máu LDL, bác sĩ sẽ lấy mẫu máu, sau đó gửi đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm. Khi có kết quả xét nghiệm máu LDL, bác sĩ có thể trao đổi về bất kỳ phương pháp điều trị nào mà bạn yêu cầu. 

Bất cứ ai cảm thấy lo lắng về mức cholesterol của mình, hãy nên trao đổi với bác sĩ.

Xem thêm:

• Triệu chứng của tăng cholesterol máu, yếu tố nguy cơ và phòng bệnh
• Những điều cần biết về chế độ ăn uống và nồng độ cholesterol máu.
• Mức cholesterol 'tốt': bao nhiêu là quá cao?
• Những điều cần biết về VLDL cholesterol
• Những chỉ số cần đo trong xét nghiệm máu HDL?