Testosterone là hormone sinh dục nam thuộc nhóm androgen, có vai trò trong việc sinh sản, tăng trưởng và duy trì một cơ thể khỏe mạnh.
Ở nam giới, testosterone chủ yếu được sản xuất tại tinh hoàn. Còn với nữ giới, testosterone được sản xuất ở buồng trứng, tuyến thượng thận, tế bào mỡ và tế bào da. Nói chung, cơ thể phụ nữ tạo ra khoảng 1/10 - 1/5 lượng testosterone như cơ thể nam giới.
GHI NHỚ
Mọi người đều có testosterone. Cơ thể của một số người sản xuất nhiều hơn những người khác và một số người có thể chọn bổ sung testosterone để hỗ trợ nhận dạng giới tính hoặc vì các lý do khác.
Một số phụ nữ có thể có mức testosterone cao hơn hoặc thấp hơn và tương tự như vậy với mức estrogen (hormone sinh dục nữ).
Hormone sinh dục ở nữ bao gồm:
- Estradiol
- Estrone
- Progesterone
- Testosterone và các androgen khác
Hormone sinh dục ở nam bao gồm:
- Androstenedione
- Dehydroepiandrosterone
- Estradiol và các estrogen khác
- Testosterone
Vai trò của testosterone với chức năng sinh dục
Ở nam giới, testosterone và các androgen khác đóng vai trò trong:
- Phân phối chất béo trong cơ thể
- Mật độ xương
- Lông trên mặt và cơ thể
- Tâm trạng
- Phát triển cơ bắp và sức mạnh
- Sản xuất các tế bào hồng cầu
- Sản xuất tinh trùng
- Ham muốn tình dục
Ngoài ra, chúng cũng đóng một vai trò quan trọng ở nữ giới, như trong:
- Sức khỏe của xương
- Sức khoẻ vú
- Khả năng sinh sản
- Ham muốn tình dục
- Sức khỏe kinh nguyệt
- Sức khỏe âm đạo
Cơ thể nữ giới dễ dàng chuyển đổi testosterone và các androgen khác thành hormone sinh dục nữ.
Cả nam và nữ đều trải qua sự gia tăng của testosterone và estrogen trong thời kỳ dậy thì, kéo dài đến giai đoạn đầu tuổi trưởng thành. Việc sản xuất những hormone sinh dục này góp phần vào sự phát triển của các đặc điểm giới tính thứ cấp; bao gồm giọng nói trầm và lông mặt ở nam hay giọng nói cao hơn và sự phát triển ngực ở nữ.
Hầu hết nữ giới không phát triển các đặc điểm của nam giới vì testosterone và các androgen khác nhanh chóng được chuyển đổi thành estrogen. Tuy nhiên, khi nữ giới tạo ra một lượng dư thừa testosterone hoặc các androgen khác, cơ thể không thể theo kịp để chuyển đổi thành estrogen. Kết quả là những người này có thể trải qua quá trình nam tính hóa và phát triển thêm các đặc điểm giới tính phụ của nam giới, chẳng hạn như râu trên khuôn mặt và chứng hói đầu ở nam giới.
Khi cả nam giới và nữ giới già đi, cơ thể sản xuất ít testosterone hơn, nhưng nó vẫn tiếp tục đóng vai trò duy trì sức khỏe và ham muốn tình dục cho cả hai.
Mức testosterone tiêu chuẩn cho nữ giới
Mức độ testosterone và các hormone androgen khác có thể được đo bằng xét nghiệm máu. Ở nữ giới, mức testosterone bình thường nằm trong khoảng từ 15 - 70 nanogram trên mỗi decilit (ng/dL) máu.
Mức testosterone thấp hơn 15 ng/dL có thể gây ra:
- Thay đổi mô vú
- Vấn đề sinh sản
- Ham muốn tình dục thấp
- Trễ kinh hoặc kinh nguyệt không đều
- Loãng xương
- Khô âm đạo
Mức testosterone cao hơn 70 ng/dL có thể dẫn đến:
- Mụn
- Vấn đề về đường huyết
- Lông mọc nhiều, thường ở mặt
- Vô sinh
- Không có kinh nguyệt
- Béo phì
- Hội chứng buồng trứng đa nang
Mức testosterone bất thường ở nữ giới có cần điều trị không?
Nếu mức testosterone bất thường, bạn có thể đang mắc một bệnh lý tiềm ẩn nào đó khiến mức testosterone bị thay đổi.
Mức testosterone cao
Mức testosterone cao hơn ở nữ có thể cho thấy một khối u buồng trứng hoặc tuyến thượng thận. Điều trị các bệnh lý này có thể giúp cân bằng việc sản xuất testosterone và các androgen khác. Nhưng trong một số trường hợp, việc điều trị các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn không bình thường hóa được việc sản xuất các hormone này.
Một số phụ nữ có mức testosterone cao hơn có thể quyết định tìm cách điều trị để giảm sản xuất testosterone và giảm bất kỳ triệu chứng nào liên quan, chẳng hạn như các đặc điểm nam tính.
Nữ giới có testosterone cao thường được điều trị bằng:
- Glucocorticosteroid
- Metformin
- Thuốc tránh thai
- Spironolactone
Mức testosterone thấp
Một số phụ nữ tìm cách điều trị cho mức testosterone thấp do bệnh lý gây ra hoặc do phẫu thuật, chẳng hạn như cắt bỏ buồng trứng. Tuy nhiên, nồng độ testosterone cũng giảm tự nhiên khi chúng ta già đi, vì vậy không phải lúc nào cũng có nguyên nhân tiềm ẩn.
Có một số nghiên cứu ngắn hạn cũ hơn cho thấy liệu pháp testosterone có thể làm tăng ham muốn tình dục ở những phụ nữ có nồng độ hormone này thấp. Nhưng sự an toàn và tác dụng lâu dài của liệu pháp testosterone để tăng ham muốn tình dục ở nữ giới vẫn chưa được hiểu rõ. Tác dụng của testosterone đối với việc cải thiện sức mạnh của xương, cơ bắp hay tâm trạng cũng không.
Vì những lý do này, bác sĩ thường khuyên nữ giới không nên điều trị bằng testosterone. Trên thực tế, có rất nhiều tác dụng phụ của liệu pháp testosterone có thể xảy ra ở nữ giới, thậm chí cả ở những người có mức testosterone thấp tự nhiên.
Mối liên hệ giữa liệu pháp testosterone ở phụ nữ với ung thư vú và bệnh tim hiện đang được nghiên cứu. Các tác dụng phụ khác có thể xảy ra của liệu pháp testosterone bao gồm:
- Mụn
- Giọng nói trầm hơn
- Mọc lông ở mặt và ngực
- Hói đầu giống nam giới
- Giảm HDL-cholesterol
Nam giới có testosterone thấp theo truyền thống thường dùng testosterone trong các loại kem hoặc gel dành riêng cho nam. Hiện không có sản phẩm testosterone nào trên thị trường được chấp thuận cho phụ nữ.
Biện pháp tự nhiên điều trị mức testosterone bất thường
Mức testosterone thấp
Nhiều phụ nữ nghi ngờ có nồng độ testosterone hoặc các androgen khác thấp vì có ham muốn tình dục thấp. Tuy nhiên, testosterone thấp chỉ là một lý do có thể gây ra ham muốn tình dục thấp. Các khả năng khác bao gồm:
- Phiền muộn
- Rối loạn chức năng cương dương ở bạn tình
- Mệt mỏi
- Các vấn đề về mối quan hệ
Giải quyết các nguyên nhân trên bằng cách kết hợp các liệu pháp, kỹ thuật giảm căng thẳng, nghỉ ngơi đầy đủ và tư vấn có thể giúp phục hồi ham muốn tình dục một cách tự nhiên.
Các bệnh lý gây ra mức testosterone thấp, chẳng hạn như khối u buồng trứng, nên được điều trị bởi bác sĩ.
Mức testosterone cao
Nếu làm xét nghiệm máu và thấy rằng mức độ testosterone cao, có một số loại thực phẩm và thảo mộc bạn có thể kết hợp vào chế độ ăn uống để giúp giảm mức testosterone một cách tự nhiên. Giảm testosterone có thể giúp giảm bất kỳ đặc điểm nam tính nào do tình trạng tăng testosterone gây ra.
Một số loại thực phẩm và thảo mộc để kết hợp vào chế độ ăn uống bao gồm:
- Cây trinh nữ
- Cây black cohosh
- Hạt lanh
- Trà xanh
- Rễ cây cam thảo
- Cây bạc hà
- Hạt
- Linh chi
- Cây cọ lùn (saw palmetto)
- Đậu nành
- Dầu thực vật
- Hoa mẫu đơn trắng
Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị thảo dược nào vào chế độ ăn uống, hãy thảo luận với bác sĩ để biết liệu chúng có thể tương tác với loại thuốc nào bạn đang dùng hoặc ảnh hưởng đến bệnh lý nào bạn có thể mắc phải hay không.
Kết luận
Testosterone là một androgen được tìm thấy ở cả nam và nữ. Trong cơ thể nữ giới, testosterone được chuyển đổi nhanh chóng thành estrogen, trong khi ở nam giới chủ yếu vẫn là testosterone.
Ở nữ giới, testosterone đóng vai trò trong việc sinh sản, tăng trưởng và sức khỏe nói chung. Mức độ testosterone thấp ở nữ được điều trị tốt nhất bằng cách giải quyết bất kỳ vấn đề sức khỏe thể chất và tinh thần tiềm ẩn nào, chứ không phải bằng cách bổ sung testosterone dành cho nam giới.
Nữ giới mắc testosterone cao có thể giảm mức testosterone một cách tự nhiên bằng cách kết hợp một số loại thực phẩm và thảo mộc vào chế độ ăn uống. Nhưng nên nhớ hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi thực hiện.
Xem thêm: