Liệu pháp thay thế testosterone: lợi ích và rủi ro

Nhiều nam giới có testosterone thấp cho biết mức năng lượng, ham muốn tình dục và tâm trạng được cải thiện sau khi điều trị bằng testosterone. Nếu testosterone thấp, tại sao không thay thế nó?

Video Liệu pháp Hormone thay thế HRT

Điều đó không đơn giản như bạn nghĩ đâu. Mức testosterone thấp tự nhiên không cần điều trị. Liệu pháp thay thế testosterone có thể có tác dụng phụ, rủi ro và lợi ích lâu dài chưa được biết hết. Chỉ nam giới có các triệu chứng và nồng độ testosterone trong máu thấp mới nên xem xét việc thay thế testosterone. Trao đổi với bác sĩ là cách duy nhất để biết liệu pháp testosterone có phù hợp với bạn hay không. 

Các triệu chứng kín đáo của testosterone thấp

Rụng tóc có thể là một triệu chứng kín đáo của testosterone thấp. (nguồn: martinickhair.com.au)

Các triệu chứng của testosterone thấp đôi khi rõ ràng, nhưng cũng có thể rất kín đáo. Mức độ testosterone suy giảm một cách tự nhiên ở nam giới khi già đi. Tuy nhiên, một số bệnh nhất định cũng có thể dẫn đến mức thấp bất thường. Các triệu chứng của testosterone thấp bao gồm:

  • Ham muốn tình dục thấp 
  • Rối loạn cương dương
  • Mệt mỏi và mức năng lượng kém
  • Giảm khối lượng cơ
  • Rụng tóc, rụng lông trên cơ thể 
  • Khó tập trung
  • Phiền muộn
  • Cáu gắt
  • Cảm giác hạnh phúc thấp

Nếu nam giới có các triệu chứng của testosterone thấp và các xét nghiệm cho thấy họ có mức testosterone thấp bất thường, bác sĩ có thể đề nghị điều trị. Đối với nam giới có mức testosterone thấp nhưng không có triệu chứng hoặc mức testosterone thấp do lão hóa hiện không có khuyến cáo điều trị.  

Các hình thức bổ sung testosterone

Liệu pháp thay thế testosterone có sẵn dưới nhiều hình thức như miếng dán da, gel bôi, viên nén, thuốc tiêm. (nguồn: goodrx.com)Liệu pháp thay thế testosterone có sẵn dưới nhiều hình thức như miếng dán da, gel bôi, viên nén, thuốc tiêm. (nguồn: goodrx.com)

Liệu pháp thay thế testosterone có sẵn dưới một số hình thức. Tất cả đều có thể cải thiện mức testosterone:

  • Miếng dán da (thẩm thấu qua da): Androderm là miếng dán da được dán trên các phần da của cơ thể như cánh tay, dùng mỗi ngày một lần.
  • Gel: AndroGel và Testim có dạng gói gel testosterone trong. Testosterone được hấp thụ trực tiếp qua da khi thoa gel mỗi ngày một lần. AndroGel, Axiron và Fortesta cũng đi kèm trong một máy bơm cung cấp lượng testosterone theo chỉ định của bác sĩ. Natesto là một loại gel bôi bên trong mũi.
  • Viên nén dán miệng: Striant là viên dán vào phần lợi phía trên ngay bên phải hoặc bên trái của hai răng cửa. Áp dụng 2 lần một ngày, nó liên tục giải phóng testosterone vào máu qua niêm mạc miệng.
  • Tiêm và cấy: Testosterone cũng có thể được tiêm trực tiếp vào cơ, hoặc cấy dưới dạng viên vào mô mềm - cơ thể sẽ từ từ hấp thụ testosterone vào máu. 

Có thể bạn sẽ thắc mắc tại sao không phải là một viên thuốc testosterone uống đơn giản? Testosterone dạng uống có sẵn. Tuy nhiên, một số chuyên gia tin rằng testosterone uống có thể có tác động tiêu cực đến gan. Sử dụng các phương pháp khác, chẳng hạn như miếng dán da, gel, viên nén ở miệng hoặc tiêm sẽ làm testosterone không đi qua gan và vào máu trực tiếp. 

Lợi ích của liệu pháp testosterone

Liệu pháp testosterone cũng làm tăng mật độ xương, khối lượng cơ ở một số người có mức thấp. (nguồn: thetimes.co.uk)

Bạn có thể mong đợi điều gì từ việc điều trị bằng testosterone? Không thể đoán trước được, bởi vì mỗi nam giới đều khác nhau. Nhiều người cho biết mức độ năng lượng, ham muốn tình dục và chất lượng cương cứng đã được cải thiện. Testosterone cũng làm tăng mật độ xương, khối lượng cơ và độ nhạy insulin ở một số người. Nam giới cũng thường báo cáo sự cải thiện tâm trạng khi thay thế testosterone. Cho dù những hiệu ứng này hầu như không đáng chú ý nhưng đều được cá nhân hóa rất cao.

Tiến sĩ Karen Herbst, một bác sỹ nội tiết chuyên về thiếu hụt testosterone tại Đại học California - San Diego - Hoa Kì, cho biết ước tính cứ 10 người đàn ông thì có 1 người cảm thấy vui mừng trước phản ứng của họ với liệu pháp testosterone, trong khi số người tương tự "không nhận thấy nhiều". Đa số có phản ứng tích cực, nhưng khác nhau đối với việc thay thế testosterone. 

Rủi ro của liệu pháp testosterone

Liệu pháp testosterone làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông gây huyết khối tĩnh mạch sâu và thuyên tắc phổi. (nguồn: healthmatters.nyp.org)

Các tác dụng phụ của liệu pháp thay thế testosterone thường bao gồm phát ban, ngứa hoặc kích ứng tại nơi bôi testosterone. Tuy nhiên, cũng có bằng chứng về khả năng tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ liên quan đến việc sử dụng testosterone. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng lợi ích và rủi ro của liệu pháp testosterone dài hạn vẫn chưa được biết rõ, bởi vì các thử nghiệm lâm sàng lớn vẫn chưa được thực hiện.

Các chuyên gia tin rằng liệu pháp testosterone có thể làm một số bệnh lý trở nên xấu đi, như:

  • Phì đại lành tính tuyến tiền liệt: Tuyến tiền liệt phát triển tự nhiên dưới sự kích thích của testosterone. Đối với nhiều nam giới, tuyến tiền liệt lớn hơn khi họ già đi, chèn ép niệu đạo. Kết quả là đi tiểu khó. Bệnh lý này có thể trở nên tồi tệ hơn khi sử dụng liệu pháp testosterone.
  • Ung thư tuyến tiền liệt: Testosterone có thể kích thích ung thư tuyến tiền liệt phát triển. Hầu hết các chuyên gia khuyên nên tầm soát ung thư tuyến tiền liệt trước khi bắt đầu liệu pháp thay thế testosterone. Nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt hoặc tăng kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt nên tránh điều trị bằng testosterone.
  • Ngưng thở khi ngủ: Tình trạng này có thể trở nên tồi tệ hơn khi dùng liệu pháp thay thế testosterone. Nam giới có thể khó phát hiện ra điều này, nhưng bạn tình của họ thường có thể biết được. Có thể cần đo đa kí giấc ngủ (polysomnography) để chẩn đoán.
  • Tạo cục máu đông: FDA yêu cầu các sản phẩm thay thế testosterone phải có cảnh báo về khả năng hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch. Điều này có thể làm tăng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu và thuyên tắc phổi – đây là hiện tượng một cục máu đông đe dọa tính mạng xảy ra trong phổi. Các sản phẩm đã được cảnh báo về nguy cơ đông máu cho những người mắc bệnh đa hồng cầu, vì sự gia tăng bất thường của số lượng tế bào hồng cầu đôi khi xảy ra do điều trị bằng testosterone. Giờ đây, cảnh báo có tính tổng quát hơn bao gồm cả nam giới không mắc bệnh đa hồng cầu.
  • Suy tim sung huyết: Nam giới bị suy tim sung huyết nặng thường không nên dùng testosterone thay thế, vì có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.

Sẽ mất nhiều năm trước khi các thử nghiệm lâm sàng lớn mang lại câu trả lời về lợi ích và rủi ro lâu dài của liệu pháp testosterone. Như với bất kỳ loại thuốc nào, quyết định về việc liệu những lợi ích có lớn hơn rủi ro hay không là tùy thuộc vào bạn và bác sĩ của bạn. 

Liệu pháp thay thế testosterone so với steroid đồng hóa

Các dạng testosterone hay steroid đồng hóa mà một số vận động viên sử dụng bất hợp pháp có liều lượng cao hơn nhiều so với mức sinh lý trong máu. (nguồn: verywellfit.com)

Bạn có thể hỏi rằng: Vậy liệu pháp thay thế testosterone có giống như các steroid mà các vận động viên hay sử dụng hay không? 

Đúng là steroid đồng hóa - được một số vận động viên sử dụng (như vận động viên thể hình) - có chứa testosterone hoặc các hóa chất hoạt động giống như testosterone.

Sự khác biệt là liều lượng được sử dụng trong liệu pháp thay thế testosterone chỉ nằm trong mức hormone sinh lý bình thường trong máu. Các dạng testosterone hay steroid đồng hóa mà một số vận động viên sử dụng bất hợp pháp có liều lượng cao hơn nhiều và thường được kết hợp với các chất khác để tăng cường hiệu quả xây dựng cơ bắp tổng thể.

Xem thêm:

Bình luận (0)

Đăng nhập để có thể bình luận

Chưa có bình luận nào. Bạn hãy là người đầu tiên cho tôi biết ý kiến!