Bài tập cấu tạo và chức năng của nơron
Lý thuyết
- Nơron có hai chức năng cơ bản là cảm ứng và dẫn truyền xung thần kinh.
Nơron có hai chức năng cơ bản là cảm ứng và dẫn truyền xung thần kinh.
+ Cảm ứng là khả năng tiếp nhận các kích thích và phản ứng lại các kích thích bằng hình thức phát sinh xung thần kinh.
+ Dẫn truyền xung thần kinh là khả năng lan truyền xung thần kinh theo một chiều nhất định từ nơi phát sinh hoặc tiếp nhận về thân nơron và truyền đi dọc theo sợi trục.
- Các loại nơron.
Căn cứ vào chức năng người ta phân biệt 3 loại nơron :
+ Nơron hướng tâm (nơron cảm giác) có thân nằm ngoài trung ương thần kinh, đảm nhiệm chức năng truyền xung thần kinh về trung ương thần kinh.
+ Nơron trung gian (nơron liên lạc) nằm trong trung thần kinh, đảm bảo liên hệ giữa các nơron.
+ Nơron li tâm (nơron vận động) có thân nằm trong trung ương thần kinh (hoặc ở hạch thần kinh sinh dưỡng), sợi trục hướng ra cơ quan phản ứng (cơ, tuyến), truyền xung thần kinh tới các cơ quan phản ứng.
Ví dụ minh hoạ
Ví dụ 1: Hãy nêu thành phần cấu tạo của mô thần kinh. Mô tả cấu tạo của một nơ ron thần kinh.
Thành phần cấu tạo của mô thần kinh:
- Mô thần kinh gồm các tế bào thần kinh gọi là nơron và các tế bào thần kinh đệm (còn gọi là thần kinh giao).
- Mô tả cấu tạo của một nơron điển hình:
Cấu tạo một nơron điển hình gồm: thân chứa nhân, từ thân phát đi nhiều tua ngắn phân nhánh và một tua dài gọi là sợi trục. Tận cùng sợi trục là các đầu mút.
Ví dụ 2: Có nhận xét gì về hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơron hướng tâm và nơron li tâm?
- Nơron hướng tâm: Truyền về trung ương thần kinh.
- Nơron li tâm: Truyền tới các cơ quan phản ứng.
Chiều dẫn truyền của 2 nơron này ngược nhau.
Bài tập vận dụng
Câu 1: Trình bày cấu tạo và chức năng của nơron.
Trả lời:
- Cấu tạo nơron: gồm một thân, nhiều sợi nhánh và một sợi trục, trên sợi trục có bao miêlin, tận cùng sợi trục có cúc xinap.
- Chức năng: cảm ứng và dẫn truyền xung thần kinh.
Câu 2: Trình bày các bộ phận của hệ thần kinh và thành phần cấu tạo của chúng dưới hình thức sơ đồ đó.
Trả lời:
Câu 3: Phân biệt chức năng của hệ thần kinh vận động và hệ thần kinh sinh dưỡng.
Trả lời:
| Hệ thần kinh | Chức năng |
| Vận động | Điều khiển hoạt động của cơ vân (hoạt động có ý thức) |
| Sinh dưỡng | Điều khiển hoạt động của cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản (hoạt động không có ý thức) |
Câu 4: hãy mô tả cấu tạo và nêu rõ chức năng của nơron.
Trả lời:
- Cấu tạo nơron: gồm một thân, nhiều sợi nhánh và một sợi trục, trên sợi trục có bao miêlin, tận cùng sợi trục có cúc xinap.
- Chức năng: cảm ứng và dẫn truyền xung thần kinh.
Câu 5: hãy hoàn chỉnh đoạn thông báo sau bằng cách điền các từ và cụm từ não, tủy sống, bó sợi cảm giác và bó sợi vận động vào chỗ thích hợp.
Hệ thần kinh gồm bộ phận trung ương và bộ phận ngoại biên.
- Bộ phận trung ương có não và tủy sống được bảo vệ trong các khoang xương và màng não tủy: hộp sọ chứa………; …………. nằm trong ống xương sống.
- Nằm ngoài trung ương thần kinh là bộ phận ngoại biên, có các dây thần kinh do các …………. và ……………. tạo nên. Thuộc bộ phận ngoại biên còn có các hạch thần kinh.
Trả lời:
Hệ thần kinh gồm bộ phận trung ương và bộ phận ngoại biên.
- Bộ phận trung ương có não và tủy sống được bảo vệ trong các khoang xương và màng não tủy: hộp sọ chứa não; tủy sống nằm trong ống xương sống.
- Nằm ngoài trung ương thần kinh là bộ phận ngoại biên, có các dây thần kinh do các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động tạo nên. Thuộc bộ phận ngoại biên còn có các hạch thần kinh.
Xem thêm các dạng bài tập Sinh học 9 liên quan hay khác:
30 Bài tập về bài tiết nước tiểu (2024) có đáp án chi tiết nhất
30 Bài tập về biến dị tổ hợp (2024) có đáp án chi tiết nhất
30 Bài tập ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật (2024) có đáp án chi tiết nhất
30 Bài tập cấu tạo cơ thể người (2024) có đáp án chi tiết nhất
